آرشیو سه‌شنبه ۲۲ اسفند ۱۳۹۱، شماره ۲۸۸۰
تاریخ و اقتصاد
۳۱
نامه ها و نکته ها

مردم به کبریت خارجی رو آوردند!

گروه تاریخ اقتصاد - افضل الملک از رجال دربار و وقایع نگار عصر مظفرالدین شاه، چند سال بعد از تاسیس و تعطیل شدن کارخانه کبریت سازی، تحلیلی از وضعیت تولید آن به دست داده که به نظر می رسد هنوز نیز تامل برانگیز است! او می نویسد:

«یک کارخانه کبریت سازی... از کمپانی خارجه در چند سال قبل به ایران آمد و کارخانه احداث کرد؛ ولی نتوانست طوری کبریت سازی کند که دیگر از ممالک اروپ کبریت به این مملکت نیاورند و فروش کبریت به ایران راجع به کارخانه های این کمپانی باشد. چوب کبریت ها که از ممالک خارجه می آورند، در کمال نظافت و لطافت بود. خراطی آن صاف و ممتاز و جعبه های کبریت ظریف تر از جعبه های این کارخانه جدید بود. با آنکه از خارجه به ایران حمل می شود و مبالغی خطیر در منازل عدیده، باید تاجر کرایه مکاری بدهد، با این حالت به قیمت ارزان به فروش می رسد؛ ولی مدیر اروپایی که در ایران احداث کارخانه کبریت سازی کرده، اول چوب های کبریت و جعبه ها را ناصاف و نامرغوب ساخت، ثانیا قیمت هر جعبه کبریت او که چند عددی بیش نداشت، معادل و مطابق قیمت جعبه کبریت های اروپ بود، مردم هم که قیمت را یکسان دیدند و کبریت خارجه را لطیف تر دیدند، از این اداره به طوری که باید کبریت خریداری نکردند، با خرج زیاد دخل کساد، البته رشته کار گسیخته خواهد شد، آن اداره هم ضایع و عاطل گردید.»

منبع: تاریخ تجارت و سرمایه گذاری صنعتی در ایران