آرشیو چهارشنبه ۱۷ مهر ۱۳۹۲، شماره ۳۸۱۱
پرونده
۱۰

کنترل درد پس از سکته مغزی

دکتر نوید ابوالاحرار (جراح عمومی و فلوشیپ درد)

یکی از شدیدترین و مقاوم ترین انواع درد نسبت به درمان، درد نوروپاتیک یا درد با منشا عصبی گفته می شود. به این معنی که این نوع درد بر اثر آسیب خود عصب ایجاد می شود، برخلاف سایر انواع درد که آسیب در بافت دیگر ایجاد می شود و عصب، تنها انتقال دهنده پیام درد به مغز است.

دردهای عصبی در انواع گوناگونی از بیماری های اعصاب مانند زونا، دیابت و نوروپاتی های ارثی دیده می شود. سکته های مغزی هم که از جدی ترین و مهم ترین بیماری های سیستم عصبی محسوب می شود، ممکن است همراه با دردهای شدید سوزشی، خنجری، تیرکشنده یا فشاردهنده باشد.

روش و میزان موفقیت کنترل درد سکته مغزی بسته به نوع، وسعت، شدت و محل درگیری سکته مغزی متفاوت است. هر چه زودتر برای کنترل این دردها اقدام شود، احتمال موفقیت بیشتر خواهد بود. البته مهم ترین عامل درد، آسیب خود رشته های عصبی و مرگ آنهاست، ولی سایر عوامل مانند تحلیل ماهیچه ها، خشک شدن مفاصل و پوکی پیشرونده استخوان ها بر اثر کم تحرکی هم می تواند موجب ایجاد دردهای بعدی شود.خشکی مفاصل که بر اثر کم تحرکی و اسپاسم ماهیچه ها ایجاد می شود نیز نقش بسزایی در ضعف و درد پیشرونده و بدتر شدن روز به روز شرایط بیمار دارد. در کلینیک های درد چندتخصصی ابتدا تلاش می شود با روش های مختلف درمانی؛ اعم از دارویی، تزریقی یا تخریبی، درد بیمار تا حد امکان کاهش یابد و سپس بیمار همزمان تحت مشاوره های روان شناسی و روان درمانی برای بهبود نگرش بیمار درمورد بیماری خود و ایجاد انگیزه برای آغاز و پیگیری درمان قرار می گیرد. همزمان اقدامات توانبخشی و بازتوانی برای بازگرداندن بیشترین توانایی بیمار آغاز می شود. انجام همزمان روان درمانی و بازتوانی از این نظر مهم است که بهبود همزمان وضع روحی و جسمی بیمار موجب سرعت بیشتر بهبود می شود.

نکته ای که نیاز به توجه ویژه دارد آن است که آغاز فعالیت بیمار و تلاش برای پیگیری درمان، نیازمند بی دردی، آرامش روحی و جسمی بیمار است و تا هنگامی که بیمار از درد شدید و جانکاه رنج می برد نمی توان از وی انتظار هیچ گونه همکاری و ادامه درمان داشت. برخی نواحی آسیب دیده در سکته مغزی که در نواحی نزدیک به سایر عروق مغزی قرار دارد معمولادچار آسیب خفیف تری می شود و ممکن است با گذشت زمان بتدریج تا حدودی بهبود یابد.