آرشیو چهارشنبه ۲۳ اردیبهشت ۱۳۹۴، شماره ۳۲۴۳
هنر و ادبیات
۹
سرگذشت

نگاهی به کتاب «سرگذشت پزشکی در ایران»

تاریخ پزشکی به زبان ساده

کتاب «سرگذشت پزشکی در ایران» مروری سریع بر تاریخ و تمدن کشورمان از دید دانش پزشکی است که به توصیف ظهور علم پزشکی، روش های آموزش پزشکی در دوران های مختلف، اصول اخلاقی پزشکی در هر عصر و پیشرفت ها و ناکامی های علمی در هر برهه از تاریخ کشورمان می پردازد.

«سرگذشت پزشکی در ایران» تالیف مشترک احسان رضایی و یاسر مالی است. این کتاب طی 12 فصل، تاریخ پزشکی ایران را از پزشکان افسانه ای تا به امروز روایت می کند. در هر فصل به بررسی یک دوره تاریخی پرداخته شده و تحولات علمی با توجه به ویژگی های سیاسی آن دوره بررسی شده است سپس مهم ترین چهره های علم پزشکی ایران در آن عصر معرفی شده و به ابتکارات و ابداعات هر کدام از این دانشمندان در زمینه پیشبرد علم پزشکی و درمان اشاره شده است. در این کتاب با انبوهی از نخستین ها مواجه هستیم مثلانخستین گزارش تاریخ در مورد بهداشت آب به وسیله جوشاندن آن، در زمان هخامنشیان بوده. نخستین نمونه از مدارس خاص پزشکی در دانشگاه جندی شاپور در زمان ساسانیان شروع به کار کرده. نخستین توصیف از شکستگی بنت (نوعی شکستگی خاص در مچ دست) توسط ابن سینا انجام شده و نخستین بار یک پزشک ایرانی به اسم ابن نفیس، گردش خون را به شکل امروزی آن کشف کرد و توضیح داد.

متن کتاب بسیار روان و برای خواننده عمومی که هیچ آشنایی قبلی با اصطلاحات پزشکی ندارد نوشته شده است. به علاوه در این کتاب، رگه هایی از طنز هم به چشم می خورد. مثلادر فصل پزشکی صفوی، می خوانیم که پادشاهان مختلف چه علایقی به دانستن اطلاعات پزشکی داشتند، کوروش به یادگیری طب علاقه مند بود، انوشیروان تحصیلات پزشکی داشت، غازان خان گیاهان دارویی را می شناخت و نوعی پادزهر تهیه کرد و شاه عباس اول هم در زمینه جراحی های خاصی نظیر مقطوع النسل کردن غلامان ماهر بود.

این کتاب از سری کتاب های مجموعه «تمدن و فرهنگ ایرانی» است که نشر افق آن را تهیه می کند. ویژگی این کتاب ها زبان ساده، حجم کم و همراهی متن با تصویر است. تاکنون شش جلد از این مجموعه دربرگیرنده «سرگذشت شعر»، «سرگذشت نقاشی»، «سرگذشت موسیقی»، «سرگذشت سینما»، «سرگذشت تئاتر» و «سرگذشت بازیگری» منتشر شده و کتاب «سرگذشت پزشکی» از سری دوم این مجموعه است. نویسندگان این کتاب، در حال حاضر نگارش کتاب «سرگذشت رزم در ایران» را در دست دارند.