آرشیو دو‌شنبه ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۷، شماره ۵۰۹۵
سلامت
۱۳

رژیم بدون گلوتن برای چه کسی؟

می دانیم که مبتلایان به بیماری سلیاک باید از مصرف مواد غذایی حاوی گلوتن خودداری کنند؛ زیرا گلوتن در این بیماران موجب ایجاد واکنش ایمنی و جلوگیری از جذب مواد مغذی در بدن می شود. اما با این که نرخ ابتلا به سلیاک طی سال های گذشته تغییر چندانی نکرده، رژیم های فاقد گلوتن بسیار فراگیر شده است. خودتشخیصی یکی از دلایل فراگیری رژیم های فاقد گلوتن است. بسیاری از مردم بدون این که واقعا به گلوتن حساسیت داشته باشند، براساس تشخیص غیرمتخصصانه خودشان به رژیم های غذایی فاقد گلوتن روی می آورند. اما پرسش این است که آیا رژیم های فاقد گلوتن در غیرسلیاکی ها نیز رژیم های سالمی محسوب می شود؟

مطالعات اخیر نشان داده است که رژیم های غذایی فاقد گلوتن در افرادی که حساسیت به گلوتن ندارند، می تواند عارضه ساز باشد، زیرا وقتی گلوتن از ترکیبات یک ماده غذایی حذف می شود، درعوض تولیدکننده مجبور است که میزان سایر ترکیبات را بالا ببرد. رژیم های فاقد گلوتن معمولا از مواد غذایی قندی و فرآوری شده تشکیل می شوند و در طولانی مدت می توانند روی سلامت تاثیر بگذارند. همچنین در یک آزمایش مشخص شد که میزان آرسنیک و جیوه در خون کسانی که از رژیم های فاقد گلوتن پیروی می کردند، بالاتر بود. خیلی از مردم بر این باورند که پرهیز از مصرف گلوتن به کاهش وزن کمک می کند، اما نتایج پژوهشی که در سال گذشته انجام شد، نشان داد مواد غذایی فاقد گلوتن به دلیل چربی زیاد و پروتئین کم اتفاقا موجب افرایش ابتلا به چاقی می شوند. در مطالعات دیگری نیز که توسط پژوهشگران دانشگاه هاروارد انجام گرفت، مشاهده شد که کاهش دریافت پروتئین بر اثر این رژیم ها با افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در ارتباط است. پس شاید بهتر باشد اگر به گلوتن حساسیت ندارید، در اتخاذ رژیم های فاقد گلوتن تجدید نظر کنند، زیرا شواهد از این قرار است که مواد غذایی فاقد گلوتن به رغم قیمت بالایی که دارند، برای غیرسلیاکی ها مغذی نیستند، زیرا ویتامین و فیبر کافی ندارند. خصوصا کسانی که در مصرف فیبر سهل انگاری می کنند، از رژیم های غذایی فاقد گلوتن آسیب بیشتری می بینند، اما مبتلایان به سلیاک معمولا با مصرف میوه، سبزیجات، کینوآ و لوبیا فیبر مورد نیاز بدن شان را تامین می کنند. خلاصه کلام این که اگر سلیاک یا حساسیت به گلوتن ندارید، نیازی به اتخاذ رژیم های سختگیرانه فاقد گلوتن نیست.