آرشیو دوشنبه ۱۲‌شهریور ۱۳۹۷، شماره ۴۱۷۴
هنر و ادبیات
۱۱
تئاتر جهان

«سالومه» اشتراوس به روایت کاستلوچی

بهار سرلک
منبع: سایت رسمی جشنواره سالزبورگ

از نظر رومئو کاستلوچی، کارگردان تئاتر ایتالیایی، خام دستی بدترین گناهی است که یک کارگردان می تواند مرتکب شود. او به تازگی اپرای «سالومه» کاری از ریشارد اشتراوس را به عنوان تازه ترین تولید خود در جشنواره سالزبورگ روی صحنه برد. این اپرای تک پرده ای با لیبرتوی اشتراوس براساس ترجمه آلمانی نمایشنامه فرانسوی «سالومه» نوشته اسکار وایلد، نمایشنامه نویس ایرلندی است. کاستالوچی مسوولیت کارگردانی، صحنه پردازی، طراحی لباس و نورپردازی اپرای «سالومه» را بر عهده داشته است. در واقع کارگردان خام دست کسی است که از گنجاندن تجربه و قضاوت خود در اثر امتناع می کند. اما کاستلوچی علاقه ای ورای یافتن نقطه نظری در جایگاه کارگردانی دارد و در نتیجه بازگشت به ریشه ها، لایه ای از درام را لازم می داند. مینیمالیسم و اختصار، رویکرد او در این اثر بوده است. او در نشست خبری که پس از این اجرا برگزار شد، این ایده ها را بیان کرد.آیا او فکر می کرد تصویر سالومه را بهتر است با سبکی پرتصنع، به خصوص در زمینه هنرهای بصری، به تصویر بکشد؟ کاستلوچی می گوید: «گفتنش سخت است. فکر می کنم سالومه به عنوان یک تصویر، بخشی از همه ما است.» درست است که تصویر انجیل از سالومه با تصویری که وایلد و اشتراوس ارایه می دهند، متفاوت است. «فکر می کنم او خصلتی از روح و روان است. ممکن است تک تک ما در این پرتگاه امیال سقوط کنیم.» اما او با تولید این اثر سعی در کشف جنبه های ناشناخته و نامعلوم دارد. این اثر به نامتعارف بودن مشهور است بنابراین کاستلوچی این جنبه ها را با دقت لحاظ کرده و کلیشه ها را کنار گذاشته است.می توان ابهام را یکی دیگر از عناصر کلیدی این تولید دانست. کاستلوچی می گوید: «نمی خواستم مدام نشان دهم چه خصوصیت هایی سالومه را یک زن تعریف می کند. می خواستم بعد سایه مانند او را پنهان نگه دارم و این بعد پنهان چیزی جدید به نمایش بگذارد.»اغلب رومئو کاستلوچی را «جادوگر تصاویر» می نامند. اما او این عبارت را قبول ندارد چرا که تصاویر را به مثابه ابزاری می داند که با توسل به آنها ایده هایش را به منصه ظهور می گذارد. او می گوید تصویر دستاویزی است که به ایده متصل است. او و تیمش برای آماده سازی او به صحنه بردن این اجرا بارها و بارها به لیبرتوی اشترواس گوش دادند تا اینکه در ذهن شان جای گرفت.