آرشیو یکشنبه ۲۷ امرداد ۱۳۹۸، شماره ۵۴۵۹
صفحه آخر
۲۰
مقطع حساس کنونی

داستان جالب افلاطون و شاگرد و آب

امید مهدی نژاد

روزی افلاطون که همواره از خیابان های آتن عبور می کرد در حال عبور از خیابان های آتن بود. پس از آن که مدتی از خیابان های آتن عبور کرد، احساس تشنگی کرد و در کنار منبع آبی که سرکوچه ای بود ایستاد تا آب بخورد. وقتی لیوانش را پر از آب کرد، شخصی به وی نزدیک شد و گفت: سلام ای حکیم بزرگ. افلاطون گفت: سلام. شخص گفت: کار واجبی دارم. امکان دارد دقایقی از وقت ارزشمند شما را بگیرم؟ افلاطون گفت: ما فیلسوفان در خیابان ها راه می رویم که با مردم گفت وگو کنیم. وقت ما با گفت وگو با مردم ارزشمند می شود، وقتم را بگیر. شخص گفت: در مورد یکی از شاگردان باید بگویم... 

افلاطون سخن شخص را قطع کرد و گفت: لحظه ای صبر کن. سپس نخست سر صبر آبش را خورد و پس از آن از شخص پرسید: آیا این چیزی که می خواهی درباره شاگرد من بگویی چیز خوبی است یا چیز بدی است؟ شخص گفت: چیز بدی است. افلاطون گفت: آیا دانستن چیزی که شنیده ای برای من سودمند است یا خیر؟ شخص گفت: وا... نمی دانم، اما... افلاطون گفت: حال آیا یقین داری چیزی که شنیده ای حقیقت دارد یا همین طوری فقط شنیده ای؟ شخص گفت: نمی توانم بگویم یقین دارم، اما این طور هم نیست که همین طوری شنیده باشم، اما... افلاطون گفت: چیزی شنیده ای که بد است و نمی دانی سودمند است و نمی دانی حقیقت دارد یا نه، پس چرا می خواهی بگویی؟ شخص گفت: ای بابا، این سقراط بازی ها چیست که درمی آوری؟ 

افلاطون گفت: این شیوه دیالکتیک است که استاد ما سقراط... شخص گفت: ای حکیم بزرگ، من خودم چندسال شاگرد سقراط بوده ام و بلدم.

 ایشان این شیوه را برای گفت وگوهای علمی ابداع کرد، نه برای وقتی که شاگردش تصادف کرده و در بیمارستان است و کسی را فرستاده که استادش را پیدا کند و به او بگوید آب دستت است بگذار زمین و به بالین من بیا. در این هنگام افلاطون از آنجا که آب لیوان را خورده بود، یک لیوان دیگر پرآب کرد و آن را زمین گذاشت و با عجله همراه شخص به بیمارستان رفت. از آن پس ضرب المثل آب دستت است بگذار زمین به گنجینه امثال یونانی اضافه شد.