آرشیو دو‌شنبه ۲۸ امرداد ۱۳۹۸، شماره ۷۱۳۶
تاریخ
۹
یادداشت

آموزه های یک کودتا

یعقوب توکلی (پژوهشگر، مدرس و کارشناس مسائل سیاسی)

فاجعه کودتای امریکایی 28 مرداد، تنها سقوط دولت ملی و روی کار آمدن یک دولت نظامی یا تثبیت مجدد سلطنت پهلوی ها نبود که دشنه خونین آن در جای جای بدن این ملت فرو رفته بود. کودتای 28 مرداد همه عناصر جنبش ملی شدن صنعت نفت را هدف قرار داد. از اسلام گرایانی که هنوز دورنمایی برای آینده نداشتند تا ملی گرایانی که نمی دانستند چه باید بکنند و فقط حضور در دولت و مجلس نهایت سعی شان بود، تا چپگرایان سازمان یافته ای که بدون اجازه شوروی آب نمی خوردند و فکر نمی کردند که همه، هدف قرار کودتاچیان قرار گرفته اند و تنها تفاوت این است که این سایه شوم، بتدریج بر سر همه آنها گسترده خواهد شد.  کودتای 28 مرداد، درس عبرتی برای تمام این گروه ها بود، تا بدانند و بفهمند آنهایی که بلد نیستند با هم وحدت داشته باشند، باید مجازات سخت هدر دادن فرصت های تاریخی را به جان بخرند. کودتای 28 مرداد ثابت کرد که چگونه می توان از کم اندیشه ترین بخش جامعه سوءاستفاده سیاسی کرد و با فریب و سفسطه می توان بر ملتی مسلط شد و با دست خودشان بر سر آنها زد. کودتای 28 مرداد ثابت کرد که آگاهی بخشی مردمی و فهم و درک ملت از شرایط و وضعیت ملی و بین المللی، می تواند در کاهش هزینه های سیاسی، امنیتی و فرهنگی تاچه حد باشد. کودتای 28 مرداد ثابت کرد که اندیشه غلط کنار گذاشتن مردم از فضای سیاست، جز به سلطه پذیری آنها منجر نخواهد شد. ملتی که از میدان سیاست داخلی و خارجی به کنج خانه رانده و ساده لوحانه ذهنیت شبه اندیشه ورزان را در کنار کشیدن از سیاست بپذیرد، باید به دنبال آن، حضور متعرضانه مستشاران خارجی را با قانون کاپیتولاسیون، قبول کند. کودتای 28 مرداد اگر چه به گونه های مختلف روایت شده است، اما درهمه روایت ها، حتی روایت امریکایی آن، تحکیم سلطه غرب و ایالات متحده، با کمک اشراف سیاسی، روزنامه نگاران وابسته و نظامیان و اشرار اجتماعی داخلی، به طور مشترک روایت شده است و این دلیل بر آن است که در تاریخ ما، همیشه برخی بوده اند که آداب وطن دوستی را رعایت نکرده اند و به منافع ملی پشت کرده و آب را به آسیاب دشمن ریخته اند.