اگر نگاهی به تاریخ بشر از حضرت آدم (ع) تا خاتم (صلی الله علیه وآله) و از صدر اسلام تا کنون بیندازیم، می بینیم که همواره تحولاتی در جوامع صورت گرفته است؛ اما بر اساس آنچه از تاریخ انبیاء و ائمه(علیهم السلام) به ما رسیده است، نمی توان هیچ زمانی را یافت که پیامبر یا امامی به همه اهداف خود در زمینه هدایت مردم رسیده باشد و همگان هدایت شده باشند.

جز حضرت سلیمان، اکثر پیامبران کشته، زندانی یا تبعید شده و مورد ظلم قرار گرفتند؛ به گونه ای که حضرت موسی که برانگیخته شد تا قوم بنی اسرائیل را از چنگال فرعون که آنها را به بردگی کشیده بود، نجات دهد، باز هم از طرف همین قومی که نجاتشان داده بود بقدری مورد آزار و اذیت قرار گرفت که خطاب به قوم خود فرمود: چرا مرا اذیت می کنید، در حالی که می دانید من پیامبر خدا هستم؟!

چنین آزارها و اذیت هایی شامل پیامبر خاتم (ص) و ائمه نیز شده است،لذا پیامبر اکرم می فرماید: هیچ پیامبری به اندازه من اذیت نشد. درباره حضرت علی (ع) نیز با اینکه ایشان خدمات بسیار مهمی را برای اسلام و جامعه انجام داده بود و مردم نیز به خوبی از آن آگاه بودند، اما مردم بیشترین ظلم ها را نسبت به ایشان روا داشتند؛ امام حسن (ع) نیز بقدری اذیت شد که برخی صحابه او را مذل المومنین می خواندند! و بالاخره امام حسین (ع) را به فجیع ترین وضع به شهادت رسانده و خاندان او را به اسارت بردند.

نباید انتظار داشت با چند سال تلاش و فعالیت، به نظامی دست یابیم که عاری از هرگونه مشکلات باشد؛ چرا که هیچ پیامبر و امامی موفق به این امر نشده است و این آرزویی دست نیافتنی است.

وظیفه ما درشرایط کنونی این است که باید دو معرفت را در خود ایجاد کنیم؛ اول شناخت دین، اوامر و معارف الهی و شناخت اولویت ها در شرایط فعلی و دوم شناخت ظروفی که این احکام باید در آنها جاری شود؛ یعنی قدرت تطبیق احکام بر موضوعات عینی و خارجی.

راز سکوت حضرت علی (ع) همین امر است؛ همچنین شناخت شرایط و اولویت ها، سبب شده تا اهل بیت (ع) توصیه به تقیه برای حفظ جان کنند؛ چون حفظ جان مومن واجب است؛ اما حفظ اصل دین، واجب تر است و هرکجا نجات دین متوقف بر دادن جان است، باید جان را فدا کرد و در اینجا تقیه معنایی ندارد.

امروز یکی از واجب ترین کارها برای ما ترویج حقایق و معارف الهی و اشاعه دین حق در عالم است تا تشنگان حقیقت که قلبی آماده دارند، بتوانند از نور این معارف بهره مند شوند.

البته باید شیوه انجام این واجب را نیز به خوبی بشناسیم؛ هر قومی آداب و فرهنگ مخصوص به خود را دارد و تا زبان و فرهنگ آن قوم را نشناسیم، نمی توانیم معارف را به آنها القاء کنیم.

برخی بدون در نظر گرفتن شرایط، معتقدند باید به اسم از کسانی که مخالف اهل بیت (ع)بودند، ابراز انزجار کرد و از طرف دیگر برخی می گویند فقط مشترکات را در نظر بگیریم و اختلافات را فراموش کنیم! در حالی که هم افراط و هم تفریط مانع انجام وظیفه و رساندن حق به دیگران می شود. مهم این است که فرصت ها را برای تبیین معارف اهل بیت (ع) غنیمت بشماریم.

امروز ولایت فقیه، نماد اسلام و اساس تقویت اسلام در دنیاست، این مسئله حتی در کشور خودمان نیز نزد بسیاری از افراد، مغفول مانده است؛ در حالی که روایت می گوید حتی در سفر چند روزه، اگر چند نفر بودید، حتما یکی از شما حاکم و رهبر باشد؛ آیا نباید برای میلیون ها انسان، حاکمی قرار داد؟!

سکولاریسم همان چیزی است که دشمنان اسلام به آن اعتقاد دارند؛ آیا دین فقط نماز و روزه است؟! امام(ره) می گفت: حفظ نظام، مهمتر از نماز است! حال آیا درست است که ما خودمان را به شکیات نماز و مطهرات مشغول ساخته و این مسائل مهم و تاثیرگذار اسلام را فراموش کنیم؟!

باید در هر منطقه از جهان، به گونه ای سخن گفت که برای مردم آن منطقه قابل شناخت، ساده و دلپذیر باشد؛ محتوا باید روان و متناسب با فهم مردم و با شناخت فرهنگ آنها باشد.این امر، از مقوله فرهنگی است، مسائل فرهنگی مهمترین مسائلی است که انسان با آن سروکار دارد؛ چون فعل انسانی ناشی از فهم و اعتقاد است و انسانیت انسان به همین امور فرهنگی است.

سخنرانی آیت الله مصباح یزدی (دام ظله)

در دیدار با جمعی از طلاب خارجی عرب زبان؛ قم؛ 16/12/97 زلال بصیرت روزهای  پنج شنبه منتشر می شود.