گفته می شود که رسیدگی سریع به دعاوی و شکایات و صدور حکم در کمترین زمان ممکن یکی از شرایط اساسی تحقق عدالت قضایی و بهره مندی از حق محاکمه عادلانه است و به همین دلیل، اطاله غیرموجه و غیرمنطقی فرآیند رسیدگی به دعاوی و طولانی شدن روند رسیدگی حتی اگر در نهایت نیز منتهی به صدور حکم به نفع ذی حق شود، ضمن لطمه به اساس دادرسی عادلانه، مانع از تحقق عدالت و توسعه قضایی خواهد شد؛ از این رو قوانین موضوعه و نحوه اجرای آن به انضمام ابزار دادرسی و دیگر مولفه های لازم باید به کیفیت و ترتیبی باشد که در مدت معقولی، رسیدگی به یک دعوی حقوقی یا کیفری خاتمه یافته و دعوی مطروحه فیصله پیدا کند. در امور کیفری که با نظم