به تازگی تصمیم نیوزیلند برای ساخت یک نیروگاه خورشیدی شناور روی آب در میان خبرهای حوزه انرژی های تجدیدپذیر موردتوجه قرار گرفت. هرچند ظرفیت نیروگاهی که قرار است در نیوزیلند ساخته شود چندان بزرگ نیست، اما روند رو به رشد ساخت نیروگاه های خورشیدی شناور را در جهان یادآوری می کند. در این نیروگاه ها، آرایه هایی که با دریافت نور خورشید برق تولید می کنند به جای نصب روی خشکی بر سازه هایی شناور روی آب نصب می شوند. بیایید مزایا و علت استفاده از این روش برای تولید برق خورشیدی را بررسی کنیم.

متخصصان انرژی خورشیدی چند مزیت را برای استفاده از صفحه های خورشیدی شناور برمی شمارند. صرفه جویی در اشغال زمین از مزایای مهم استفاده از این نوع نیروگاه های خورشیدی است. این موضوع در مناطقی با محدودیت زمین دردسترس و به ویژه در مکان های حاصلخیز مهم است که زمین ارزش بسیاری دارد. مزیت دیگر افزایش بازدهی این ارائه های خورشیدی در مقایسه با صفحه های نصب شده در خشکی به دلیل اثر خنک کنندگی آب است. تابش خورشید باعث گرم شدن صفحه های خورشیدی می شود و هرچه دمایشان بالاتر برود بازدهی آنها کاهش پیدا می کند؛ یعنی مقدار کمتری از انرژی نور خورشید را می توانند به برق تبدیل کنند. وجود آب در اطراف صفحه های خورشیدی شناور باعث می شود کمتر گرم شوند و درنتیجه بازدهی بالاتر داشته باشند. جلوگیری از تبخیر آب فایده دیگر است. این صفحات خورشیدی با پوشاندن سطح آب باعث می شوند ذخایر آب شیرین موجود کمتر دچار تبخیر شوند. همچنین بررسی ها نشان داده است که این صفحات با سدکردن نور خورشید رشد جلبک ها را در آب محدود می کند. رشد بی رویه جلبک ها از خطرهایی است که گونه های آبزی را در رودخانه ها و دریاچه ها تهدید می کند. یکی دیگر از مزایای صفحات خورشیدی شناور این است که در مقایسه با صفحات نصب شده روی زمین غبار کمتری روی آنها می نشیند. نشست غبار و آلودگی از عواملی است که میزان برق تولیدی در صفحات خورشیدی را کاهش می دهد. براساس نتایج بررسی های انجام شده استقرار این آرایه ها روی آب خطری برای کیفیت آب ندارد و نگرانی های زیست محیطی دیگری ایجاد نمی کند.

البته به دلیل آن که آرایه های خورشیدی شناور و کابل هایی که جریان برق تولیدی آنها را منتقل می کنند در محیطی مرطوب و در تماس با آب هستند باید ملاحظاتی درباره خطر اتصالی و نیز خوردگی در طراحی آنها لحاظ شود. همچنین تکان های ایجادشده به دلیل موج های آب می تواند باعث فرسودگی زودتر اتصالات و کابل ها شود. این نوع نیروگاه های خورشیدی معمولا روی دریاچه های آب شیرین مورد استفاده قرار می گیرد که آرام هستند و آب آنها املاح زیادی ندارد. استفاده از این نوع صفحات خورشیدی در دریاها که آب آنها شور و پرتلاطم است چالش های بسیار بیشتری خواهد داشت.

چین رکورددار بزرگ ترین نیروگاه های خورشیدی شناور در دنیاست. در حال حاضر چین از نیروگاه خورشیدی 70 مگاواتی در استان آن هویی در شرق چین بهره برداری کرده است. صفحه های خورشیدی این نیروگاه شناور که با مشارکت متخصصان فرانسوی ساخته شده در مجموع  140 هکتار را می پوشانند. جالب اینجاست که این نیروگاه روی دریاچه ای که در یک معدن زغال سنگ متروک به وجود آمده ساخته شده و شاید به نوعی نشان دهنده آن است که در آینده استفاده از سوخت های آلاینده مانند زغال سنگ منسوخ می شود و منابع انرژی تجدیدپذیر و پاک جایشان را می گیرند. در همین منطقه از چین نیروگاه خورشیدی شناور دیگری در حال تکمیل است که در صورت بهره برداری کامل 150 مگاوات ظرفیت تولید برق خواهد داشت. بخشی از ظرفیت این نیروگاه تاکنون وارد شبکه شده است.