ریشه داعش به «جماعت توحید و جهاد» می رسد که در این سال به رهبری ابومصعب الزرقاوی تاسیس شد.

«جماعت توحید و جهاد» به شبکه القاعده پیوست و پس از آن به القاعده عراق معروف شد.

این گروه که وارد جنگ با دولت عراق و نیروهای آمریکایی مستقر در عراق شده بود، در سال 2006 با چند گروه اسلامگرای دیگر ائتلاف کرد و «مجلس شورای مجاهدین» را تشکیل داد. در 13 اکتبر، مجلس شورای مجاهدین به همراه چند گروه شورشی دیگر «حکومت اسلامی عراق» را تشکیل داد.

 ابوایوب المصری و ابوعمر بغدادی، دو رهبر اصلی حکومت اسلامی عراق، 18 آوریل این سال در عملیات ارتش آمریکا کشته شدند و ابوبکر بغدادی جایگزین آنها شد.

با آغاز جنگ داخلی سوریه، نیروهای حکومت اسلامی وارد سوریه شدند و در هشتم آوریل نام «دولت اسلامی عراق و شام» را بر خود نهادند و از اینجا با نام مخفف داعش معروف شدند. آنها به سرعت، بخش هایی از شمال شرقی سوریه را تصرف کرده و شهر رقه را به عنوان پایتخت خود انتخاب کردند؛ سپس به عراق حمله کرده و رمادی و فلوجه را به قلمرو خود اضافه کنند.

در ژوئن این سال، مهم ترین موفقیت داعش با تصرف موصل دومین شهر بزرگ عراق به دست آمد. گروه در ماه های بعد نیز پیشروی های زیادی داشت و حدود نیمی از خاک سوریه و بخش های شمال غربی عراق را به تصرف خود درآورد.

داعش کنترل شهرهای سنجار و رمادی را در عراق از دست داد.

جولای این سال موصل آزاد شد و دسامبر همان سال، بغداد پیروزی بر داعش را اعلام کرد. در ماه اکتبر هم داعش از رقه بیرون رانده شد. سردار قاسم سلیمانی، طی بیانیه ای نوشت که کار این گروهک به پایان رسیده است.