رئیس مرکز تحقیقات سرطان ایران در جدیدترین تحقیقات خود که به همراه گروه کارشناسانش آن را به سرانجام رسانده است، ضمن تاکید بر نکاتی مهم و جالب توجه که احتمالا برای نخستین بار است که می خوانید، به این پرسش مهم نیز پاسخ داده است.

پروفسور اسماعیل اکبری در این ارتباط اظهار داشت: اصطلاح «ارثی بودن» از نظر پزشکی به مواردی گفته می شود که تعدادی از فرزندان یک شخص بیمار، به آن مرض دچار شوند؛ که بر حسب وجود ژن غالب در والدین می تواند نصف فرزندان مبتلا شده و یک چهارم سالم و یک چهارم حامل ژن معیوب شوند.

پروفسور اکبری با اشاره به اینکه در سرطان ها چنین وضعی «کمیاب» است و در بدترین شرایط ، کمتر از 10٪ موارد سرطان ها ارثی هستند، اظهار داشت: بطور کلی هر وقت شخصی بخواهد به هر مرضی از جمله سرطان مبتلا شود، در سلول های وی تغییراتی پیدا می شود و در ژن های مختص آن مرض هم تغییراتی پیش می آید.

پدر پزشکی جامعه نگر ایران با بیان اینکه اگر چه سرطان را ارثی و ژنتیک نمی دانیم اما به هر حال، سرطان با تغییرات ژنتیکی پیدا می شود، تصریح کرد: شما عزیزان، گاهی یک یا چند نوع از سرطانی را در یک خانواده بیشتر مشاهده می کنید و به این جهت است که مردم تصور می فرمایند سرطان ارثی است، اما چنین نیست،

این موارد فامیلی و یا خانوادگی خوانده می شوند، بطور کلی در چنین خانواده هایی احتمال بروز سرطان بیشتر از مردم عادی و در بعضی از سرطان ها حداکثر تا چهار برابر است، اما ارثی مطابق تعریفی که در ابتدا گفته شد، نمی باشد.

وی افزود: برای این اتفاق دلایل متفاوتی وجود دارد، مثل اینکه یک خانواده رفتار و عادات مشترکی دارند، غذاهای مشابهی مصرف می کنند، خلقیات روانی و معنوی مشابهی دارند و... و این ها عوامل اصلی بروز خطر در آن خانواده هستند که از نظر علم سلولی، مولکولی و بیولوژیک، پاسخ گوی این سوالات علم «اپی ژنتیک» است.

پروفسور اکبری با اعلام اینکه علم اپی ژنتیک در حقیقت بررسی تغییرات مزمنی است که در بخشی از ژن ها پیش می آید و موجب انتقال عوامل خطر ایجاد یک بیماری و به عنوان مثال سرطان می گردد، افزود: جالب است بدانیم که عمر این علم کوتاه بوده و کمتر از 15 سال است که عمومی شده است.

این فوق تخصص سرطان بیان داشت: اما در منابع اسلامی گفتارهای متقنی از این موارد وجود دارد که اعجاب آور است! به عنوان نمونه، در حدیث شریفی از مولا امام صادق(ع) آمده است: کسب نامشروع و حرام در نسل آدمی آشکار می شود! (کافی، ج 1، ص 363)

وی با بیان اینکه پس در مجموع باید گفت که سرطان ارثی نیست؛ اما با تخریب ژن های افراد به هر دلیلی، در طول نسل های مختلف می تواند یک عامل خطر پیش بیاید، ادامه داد: فرض کنید پدر بزرگ عزیزی اهل دود و قلیان و سیگار بوده است آنگاه این موارد موجب تغییرات اپی ژنتیک در او شده و اکنون یعنی چند نسل بعد در نوه و نتیجه آن، این ژن ها در محیط نامناسب جدیدی قرار می گیرند و موجب بروز سرطان در دختر یا پسر جوانی می شوند که خودشان اهل دود نیستند! نکته آنجاست که به نوعی از آن پدربزرگ این عامل خطر را دریافت کرده اند!

پروفسور اکبری گفت: این حرف بسیار مهمی است؛ اگر ما امروز خدای ناکرده آدم متقلب، زور گو، نامهربان، رباخوار(مصداق حدیث شریف فوق الذکر)، ریاکار و... باشیم یا حق مردم را ضایع کنیم، یا اهل دروغ و غیبت باشیم و یا سبک زندگی مادی بدی داشته باشیم، همه و همه این اعمال در نسل های آینده ما هم (از طریقی که ذکر شد) تاثیر می گذارند! یعنی ما نه تنها در قبال خودمان مسئولیم بلکه در قبال همه نسل های آتی هم مسئولیت داریم! از همین رو، باید از خودمان بپرسیم چقدر مهم، ضروری و مناسب است که مسئولانه و مبتنی بر شریعت اصیل زندگی کنیم؟