بازخوانشی تازه از تاریخ صدر اسلام
.«هوان کل» زاده 1952 استاد امریکایی رشته تاریخ در دانشگاه میشیگان و نویسنده کتاب ها و مقاله های پرشماری درباره جهان اسلام است. او همچنین نویسنده و خالق وبنوشتار معروف Informed Comment است که سالانه به صورت میانگین 5/4 میلیون بازدیدکننده دارد. کل در کتاب اخیرش «محمد: پیامبر صلح در گرماگرم ستیز امپراطور ها» (2018) به بازخوانی زندگی پیامبر اسلام(ص) از عنفوان جوانی تا پایان عمر پرداخته است. در این اثر با استناد به ماخذ و منابع تاریخی، شیوه صلح طلبانه پیامبر(ص) را با رو ش های معمول مواجهه امپراطوری های روم و ایران، حتی با آرای متکلمان مسیحی آن روزگار سنجیده و جنگ های مهم صدر اسلام را یک به یک تحلیل کرده است. بجز رویکرد تاریخی تطبیقی- مقایسه ای کتاب به موضوع، آنچه شاید این اثر را از آثار مشابه متمایز سازد از سویی، نگرش نوآورانه ای است که به ماخذ روایی اسلامی دارد و از سوی دیگر استنادهای بجا و گاه یکسره تازه اش به آیات قرآن است. این کتاب بر آن است تا تفسیر دوباره ای از اسلام نخستین در مقام نهضتی سخت متاثر از ارزش های صلح ورزانه در واکنش به کشتار حاصل از دهه ها جنگ و کشمکش دینی ملازم آن به دست دهد. از جنگ های صلیبی تا دوران استعمار، نزاع های مسیحیان و مسلمانان به این گرایش در میان نویسندگان بهره مند از میراث اروپایی دامن زد که تنها بر مساله اسلام و جنگ تمرکز کردند و از جنبه صلح و تعاون غفلت ورزیدند.
کتاب حاضر به جای آنکه بکوشد توضیح دهد که مسلمانان درباره کتاب مقدس شان چه می اندیشند، قرآن را در بستر تاریخی اش بررسی می کند. قرآن بر آزادی عقیده و رواداری و گذشت نسبت به دشمنان پای می فشارد و از جنگ ناموجه و یورش گرانه بازمی دارد. قرآن به همه موحدان درستکار و نه فقط به پیروان پیامبر اسلام(ص)مژده رستگاری می دهد. بسیاری از بیگانگان و جمع نه چندان کم شماری از مسلمانان هیچ یک از این اوصاف را به آن نسبت نداده اند، بلکه غالبا آن را چنان تفسیر کرده اند که گویی عکس آن را تایید می کند. این حقیقت نشانگر آن است که قرآن تا چه حدی مورد سوء فهم واقع شده است. دلایل فراوانی برای چنین سوء فهمی می توان برشمرد، از جمله مرام های سلطه گرانه امپراطوری های متاخر بیزانسی مسیحی و عباسی اسلامی، وجود مشکلاتی در تفسیر نص قرآن و ناتوانی در قرائت نص در قیاس با متون رومی و ایرانی معاصرش که به این شیوه می توان ارزش ها و دغدغه های قرآن را در برابر ارزش ها و دغدغه های کسان دیگری که در آن دوره می زیستند قیاس کرد و سنجید.
محمد: پیامبر صلح در گرماگرم ستیز امپراطوری ها
نویسنده: هوان کل
مترجم: صالح طباطبایی
ناشر: روزنه
تاریخ انتشار: 1398