هفتمین جلسه از سلسله نشست های صلح و ادبیات، با عنوان «جنگ و صلح در رمان دایی جان ناپلئون» و با سخنرانی علی اکبر امینی، جواد رنجبر درخشی لر و نسرین مرادی، بعدازظهر سه شنبه در سرای اهل قلم برگزار شد و جزئیاتش را هم می توانید در سایت های خبری بخوانید.

 اما در این نشست نکات جالبی درباره برخی کتاب های بزرگ ادبیات فارسی مطرح شده که به آنها می پردازیم.

امینی: ما در ایران کتابی نداریم که به اندازه شاهنامه سیاسی باشد. یعنی مهم ترین کتاب سیاسی ما شاهنامه است و نمی توان اندیشه سیاسی را در ایران بررسی کرد، اما شاهنامه را فراموش کرد. به همین نسبت و در پله های پایین تر کتاب های دیگر مثل کلیله و دمنه و سیاست نامه خواجه نصیرالدین هم داریم که به نسبت سیاسی هستند، تا به آثاری در سده بیستم می رسیم که هم به نظم و هم به نثر در قالب داستان حکایت یا رمان نوشته شده اند.

رنجبر درخشی لر: «دایی جان ناپلئون» یکی از شاهکارهای رمان نویسی ما در دوره معاصر و مهم ترین اثر ایرج پزشکزاد کتاب مهمی که خیلی به آن توجه نشده است. ما در سعدی شناسی هنوز در مراحل ابتدایی هستیم و «طنز فاخر سعدی» پزشکزاد، یک گام بزرگ در سعدی شناسی است. همچنین رمان «حاج مم جعفر در پاریس» او، از جالب ترین بررسی ها در تقابل ایرانی ها و غربی هاست.

امینی: «دایی جان ناپلئون» رمان بسیار خوبی است، اما مردم با این رمان چندان ارتباط نمی گیرند و با کلیدر محمود دولت آبادی مانوس ترند. به گمان من اشرافی گری در این رمان زیاد است و توده مردم نمی توانند با این حالت اشرافیت کتاب ارتباط برقرار کنند. یعنی احساس می کنند این کتاب از خواسته ها و آرزوها و آمال های آنها چیزی نمی گوید و به یک پدیده ضعیف و کوچک می پردازد، که درد جامعه نیست؛ مهم ترین نقطه ضعف کتاب همین است که خیلی وارد دردهای اصلی جامعه نمی شود.

 به گمان من رمان «دایی جان ناپلئون» خیلی اهل درد نیست و احساس می شود فقط عده خاصی را در نظر دارد که فقط شمال شهری های تهران درک می کنند.