یکی از دانشمندان نامدار ایرانی در قرن حاضر دکتر فضل الله رضا، معروف به «پروفسور رضا» بود که هفته پیش در کشور کانادا در گذشت و شنبه دوم آبان در اتاوا تشییع و به خاک سپرده شد. در این چند سطر که به یاد ایشان می نگارم در نظر ندارم از مدارج علمی و تحصیل و تدریس ایشان در دانشگاه های مختلف اروپا و آمریکا و ریاست و خدمات فرهنگی ایشان در دانشگاه های تهران و صنعتی شریف در پیش از انقلاب سخن بگویم و اینکه روزگاری سفیر ایران در هند و در نهایت کانادا بوده است، نکته ای که در نظر دارم در این سطور یادآور شوم این است: چرا توجه و پاسداشتی که بعد از مرگ به افراد علمی و هنری کشور می شود -که در جای خود قابل ستایش است- پیش از مرگ به آنان نمی شود؟ و اینکه این افراد از لحاظ مالی و معیشتی چگونه زندگی می کنند؟ حدود 10 سالی است که دکتر فضل الله رضا را می شناسم. هرازچندگاهی که به ایران می آمد قرار ملاقات می گذاشتیم. دو سفری که در آن دیار داشتم از ایشان عیادت کردم. دوچیز از ابعاد وجودی این شخص برای من جلب توجه کرده بود؛ یکی اخلاق و تواضع علمی و دیگر تسلطی که بر ادبیات کلاسیک ایران، به ویژه ابیات عرفانی داشت. آثار ایشان در اندیشه فردوسی، مولانا و حافظ خواندنی است. با اینکه رشته های تحصیلی و دانش و دانشگاهی ایشان مهندسی و ریاضی و ارتباطات بود، اما آنها را در حاشیه می دید و ادبیات را که آینه روح فرهنگ ایرانی است، در متن کار خود گذاشته بود (پاره ای از آثار ادبی ایشان در انتشارات موسسه اطلاعات به طبع رسیده یا خیلی از مقالات ادبی ایشان در آن روزنامه منتشر شده است). بگذریم؛ نکته قابل ذکر اینکه این دانشی مرد پس از انقلاب از حقوق و مزایای مادی محروم شد و در دانشگاه های خارج از کشور نیز به طور رسمی یا به صورت هیئت علمی تدریس نمی کرد. املاکی در رشت که زادگاهش بود، داشت، ولی پس از انقلاب آنها را گرفته بودند. چند باری رجوع کرد و نتوانست آنها را برگرداند. یک بار از طریق یکی از دوستان به من پیغام داد که اگر می توانم کاری کنم تا حقوق ماهانه اش در ایران وصل شود. حقیر به چند نفر از آقایانی که احتمال می رفت می توانند در وزارت علوم کاری انجام دهند، مراجعه کردم، اما نتیجه ای حاصل نشد. تا در این دو سال اخیر که به علت کهولت سن در اتاوا به سرای سالمندان برده شد. از لحاظ مالی و پرداخت ماهانه سرای سالمندان که در آنجا گران است و دولت و بیمه نمی پردازد، تمکنی نداشت. با چند نفر از دوستان وزارت خارجه و وزارت علوم در میان گذاشتم، کسی التفا تی نکرد. چون مناعت طبعش اجازه نمی داد هیچ گاه مشکلات خود را با هرکسی در میان بگذارد، شاید خوش نباشد که من در جریده ای وارد جزئیات این مسائل شوم. سخن و خطاب و خواهش و گلایه به دولتمردان کشور این است که چرا به برخی از دانشمندان و هنرمندان این کشور، در هر کجای جهان که هستند و دعوی سیاسی هم ندارند، توجهی نمی شود؟ هر چند حضرت علی (ع) به مخالفان سیاسی اش بها می داد و می گفت من حقوق شما را از بیت المال خواهم پرداخت تا مادامی که دست به سلاح نبرده باشید. بنا براین به امثال پروفسور رضا ها پیش از مرگشان توجه کنیم که فکر و هنر تا زمانی که صاحب آن در قید حیات است، احترام و تکریم بیشتری می طلبد.