بحران اقتصادی اواخر دهه 1330، به مثابه احتمالا نخستین رکود درون زا در تاریخ معاصر اقتصاد ایران، نشان داد که برنامه ریزی عمرانی، تنها در قالب تحولات کمی و سرمایه گذاری های فیزیکی ممکن نیست و بدون یک نظام برنامه ریزی «جامع» اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، نمی توان به رشدهای اقتصادی بالا تداوم داد. با وجود رشد اقتصادی خوب و سرمایه گذاری مداوم دولت در حوزه های زیربنایی و نیز تداوم رشد در حوزه های کلان، بحران تقاضا برای نخستین بار در اقتصاد ایران ظاهر شد. مثلا تعداد شرکت های تازه تاسیس داخلی و خارجی از 680 شرکت در سال 1338 به 405 شرکت تا سال 1340 کاهش یافت. در همین مدت شمار شرکت های منحل شده از 198 شرکت به 307 شرکت رسید. شمار معاملات انجام شده در دفاتر رسمی تهران نیز از 305 به 269 رسید.