هرازگاهی به بهانه چرایی و چگونگی رفتار اجتماعی ناخودآگاه و شاید خودآگاه مردم در جوامع درحال توسعه به ویژه منطقه خاورمیانه به عنوان آمیزه ای از جمع اضداد، به دور از نژاد، رنگ، زبان، دین و مرز سیاسی در بزنگاه های تاریخی-اجتماعی و به بیان صادق زیباکلام به چگونه «ما» شدن خود اندیشیده ام. به دیگر گفته، اینکه از چه زمانه و هنگامی و چرا ساکنان این کهن بوم، برخلاف پیشینه درخشان و پیشگامی و زایندگی در فرهنگ و تمدن جهانی، دیرزمانی است که جز در کوتاه زمان هایی در مقیاس تاریخ، خواب آرام و رویا را به سختی در یاد دارند؟ فرضیه اینکه خواست و اراده دیگرانی، در ناکجاآبادی، در آن سوی مرزهای جغرافیایی، روزگار و