آرشیو شنبه ۲۳ آذر ۱۳۹۸، شماره ۵۵۴۹
زندگی: سلامت
۱۴
سیب سلامت

سقوط و شکستگی، نهایت پوکی خاموش!

دکتر علیرضا طبیب خویی

زمین خوردن ممکن است برای هر کس اتفاق بیفتد و معمولا با درد در ناحیه ضربه و کمی کوفتگی موقت همراه است که بعد از چند روز بهبود می یابد، اما کم نمی بینیم بیمارانی میانسال یا سالمندی که پس از یک زمین خوردن ساده دچار درد شدیدی در کمر یا پشت شده و نشانه ای از بهبود در این درد مشاهده نشده است. پس از معاینه و انجام تصویربرداری، متوجه شکستگی قابل توجهی در یک یا چند مهره کمری می شویم که شدت آن متناسب با یک  زمین خوردن ساده نیست و شایع ترین توجیه این حالت، وجود پوکی استخوان زمینه ای است.

پوکی استخوان یکی از بیماری های خاموش است که معمولا در مراحل پیشرفته و بعد از عارضه دار شدن به شکل شکستگی خود را نشان می دهد. معمولا در زنان با شدت بیشتر و زودتر از آقایان اتفاق می افتد و این روند با یائسگی آغاز شده یا سرعت می گیرد. در این بیماری، نشست کلسیم روی استخوان ها کاهش یافته و به تدریج استخوان ها از داخل پوک می شود. این استخوان های پوک منتظر فشاری کوچک مانند زمین خوردن یا بلند کردن جسمی سنگین است تا از داخل بشکند.

شکستگی عارض شده ممکن است خفیف یا شدید باشد؛ ممکن است ساختار کلی مهره تا حدود زیادی حفظ شود یا قطعات استخوانی جابه جا و وارد کانال نخاعی شده و روی نخاع فشار آورند.

 نکته مهم دیگر این است که درمان نشدن به موقع و صحیح این شکستگی ها می تواند سبب تشدید این عارضه شود به این معنی که طی چند هفته پیشرفت کند و مهره دوباره بشکند و تبدیل به یک شکستگی شدید شود.

درمان شکستگی های ناشی از پوکی استخوان بسیار مختلف است و با توجه به شدت شکستگی و شرایط بالینی بیمار تفاوت دارد. ممکن است نیاز باشد برای برداشتن فشار از روی نخاع و ثابت کردن شکستگی، عمل جراحی باز انجام شود؛ ممکن است انجام جراحی ساده تری مثل تزریق سیمان به داخل مهره شکسته توصیه شود یا حتی صرف بستن کمربند و مراقبت در منزل و مراجعه مرتب به پزشک برای کنترل شرایط شکستگی کافی باشد.

 شایع ترین درمانی که انتخاب می شود گزینه دوم است. در این عمل از طریق یک یا دو سوزن، سیمان استخوانی داخل مهره شکسته تزریق می شود تا داخل مهره پوک پر شده و محکم شود. گاهی در صورت شک پزشک به وجود علتی دیگر به جز پوکی استخوان مثل وجود تومور داخل مهره لازم است همزمان با این تزریق سیمان نمونه ای از بافت استخوانی هم برداشته و تحت بررسی قرار گیرد.

پس زمین خوردن افراد سالمند را خصوصا اگر با درد شدید همراه باشد باید جدی گرفت و بررسی شکستگی و پوکی استخوان را در نظر داشت.