آرشیو یکشنبه ۲۷ بهمن ۱۳۹۸، شماره ۴۵۸۷
جلد دوم
۷
یادداشت

ورزشکاران را بازی بدهید

داروین صبوری

یک ورزشکار از زمانی که به صورت حرفه ای رشته ای را پی می گیرد، هویت اجتماعی اش با آن ورزش و آن رشته گره می خورد. ورزشکاران حرفه ای هویت شان را در آینه اجتماع می بینند و بازخوردهای جامعه است که آنها را تعریف می کند. «خود آینه سان» مفهومی است که در جامعه شناسی از آن برای توضیح نحوه عملکرد هویت اجتماعی استفاده می شود. زمانی که ورزشکار حرفه ای بازنشسته می شود و حجم عظیمی از توجه و احترام عمومی از زندگی اش محو می شود، این فرد خودش را گمشده، بی هدف و مطرود می یابد. ممکن است دیگر مردم او را به یاد نیاورند، در حالی که در دوران درخشش و یکه تازی اش با پیروزی هایش خوشحال و با شکست هایش غمگین می شدند. ورزشکاران افرادی دارای شان اجتماعی والا هستند که هنگام بازنشستگی اولین چیزی که ضربه می خورد، هویت اجتماعی شان است؛ چراکه دیگر نمی توانند خودشان را در آینه اجتماع به آن شکل مطلوب بازبینی کنند، نمی توانند خود را ببینند و تصور می کنند شهروندان، همشهری ها و هموطنان شان انسان هایی فراموشکار هستند که آنها را از یاد برده اند. ورزشکاران بازنشسته می فهمند خبرنگارانی که هر روز با آنها تماس می گرفتند دیگر کاری با آنها ندارند و زمانی که دیگر قهرمان نیستند و روی سکو نمی روند و مدالی کسب نمی کنند، روی جلد مطبوعات هم نمی روند و فراموش شده محسوب می شوند. چنین مسائلی باعث سرخوردگی اجتماعی شدید آنها بعد از بازنشستگی می شود. زمینه بروز مشکلات سلامت روان در ورزشکاران حرفه ای در دوران بازنشستگی، از دست رفتن هویت است. پدیدارهای اجتماعی در همه جای دنیا یکسان هستند، اما مهم است بدانیم که جنس آن در جایی مثل بریتانیا با ایران یکسان نیست. ورزشکاران بازنشسته در بریتانیا و ایران با یک مساله دست و پنجه نرم می کنند، اما جنس این مساله در این دو جامعه یکی نیست. راهکاری که می توان برای چنین مساله ای پیشنهاد داد، تشکیل اجتماعی از نخبگان است. ورزشکاران تا پیش از بازنشستگی از جسم خود استفاده می کردند و بعد زمان آن است که از تجربه یا ذهن شان استفاده شود. آنها می توانند به صورت سیستماتیک در اتاق فکر فدراسیون ها حضور داشته باشند. اگر قرار باشد روزی وزارت ورزش دست به استعدادیابی بزند، چه کسی بهتر از ورزشکاران سابق که در عالی ترین سطوح، توانایی های شان را نشان داده اند؟