آرشیو یکشنبه ۲۷ بهمن ۱۳۹۸، شماره ۴۵۸۷
صفحه آخر
۱۶
زندگی یک وگان

منفعل ترین جنبش اجتماعی

مهدی نیکویی

جنبش های اجتماعی، شباهت های فراوانی با یکدیگر دارند: به طور معمول عدالت خواه هستند، برای رسیدن به یک آرمان و جهان زیباتر می کوشند، افرادی همفکر را دور هم جمع می کنند و در کنار یک رهبر اجتماعی و مرام نامه مشخص، برای ترویج افکارشان می کوشند. اما شاید وگانیسم تفاوتی معنادار با تمام جنبش های اجتماعی داشته باشد.وگان ها نه رهبر اجتماعی و نه مرام نامه خاصی دارند و نه چندان به تشکیلات و سازمان می پیوندند. آنها فقط دیوانگانی مستقل هستند که ممکن است در هر گوشه ای از جهان دیده شوند و با آنکه شرایط زندگی هر کدام شان با دیگری فرق دارد، به یک عقیده یکسان پایبند هستند: «انصاف نیست که حیوانات به خاطر من زجر بکشند.»وگان ها همچنین برای معدود دفعات در تاریخ، از بین جناح ظالم به عدالت خواهی دیگران برخاسته اند. آنها انسان هستند و صدای حیواناتند؛ مانند حاکمی که صدای ضعفا باشد، مردی که فعال حقوق زنان باشد و سفیدپوستی که برای دفاع از حقوق سیاه پوستان به پا خاسته باشد. وگان ها مانند دسته ای از جنبش های اجتماعی از ابزار صلح و آگاهی بخشی استفاده می کنند اما تفاوتی بسیار بزرگ با تمام جنبش ها دارند.

آنها جنبشی جهانی را شکل داده اند که با وجود صدای بلند و رشد چشمگیرشان، احتمالا منفعل ترین جنبش اجتماعی تاریخ باشد. برای وگان بودن نیازی به حضور در تظاهرات ها، سخنرانی ها، جلسات تشکل ها و سازمان ها، حمایت از حیوانات، حمایت از محیط زیست، ایجاد حزب و بسیاری از فعالیت های مشابه جنبش های دیگر نیست. برای وگان بودن، کافی است که «حیوانات را به طور مستقیم یا غیرمستقیم، آزار ندهی.»

شاید تضادهای گاه به گاه وگان ها با جامعه هم از همین انفعال ناشی می شود. کسی که فمینیست باشد، یک فعال حقوق زنان است. او شاید انتظار نداشته باشد که همه در این زمینه فعالیت کنند، اما انتظار دارد که حداقل اطرافیانش حقوق زنان را نقض نکنند. یک فرد انقلابی هم حداقل انتظاری که دارد، خنثی بودن افراد و ضدانقلابی نبودن آنها است. اما یک وگان، خودش خنثی است. او لزوما یک فعال و حامی حقوق حیوانات نیست. او همان شخصیت حداقلی است که در جنبش های اجتماعی دیگر بی خطر شناخته می شود. به این شکل، دنیای خاکستری جنبش های اجتماعی برای او سفید و سیاه می شود: آدم ها یا وگان هستند یا به شکلی در زجر حیوانات دست دارند.