آرشیو دوشنبه ۵ اسفند ۱۳۹۸، شماره ۴۵۹۴
صفحه اول
۱
سرمقاله

ستاره روشن بخت سندرز

امیرعلی ابوالفتح

قابل پیش بینی بود که برنی سندرز، در نظرخواهی مقدماتی ایالت نوادا، برای تعیین نامزد حزب دموکرات امریکا در انتخابات ریاست جمهوری سال 2020 برنده باشد. معمولا در انتخابات مقدماتی برای نامزدی حزب، گفته می شود اگر یک نامزد بتواند در دو ایالتی که اولین رای گیری و نظرخواهی ها در آن انجام می شود. خوش بدرخشد، در ایالت های بعدی هم شانس بیشتری برای پیروزی دارد. سندرز در ایالت آیووا با اختلاف بسیار ناچیزی دوم شد و در ایالت نیوهمپشایر هم نفر اول بود. در نتیجه روشن بود که با بخت بسیار بالاتری نسبت به رقبا به نوادا می رود. نوادا بر خلاف دو ایالت نیوهمپشایر و آیووا که جمعیتی غالبا سفیدپوست دارند، ترکیب جمعیتی چند نژادی دارد و بخش بزرگی از جمعیت لاتین تبار در این ایالت وجود دارد که می تواند یک نمونه آماری مناسب تر از جمعیت امریکا باشد. پیروزی سندرز در نوادا، یک خبر بسیار خوش برای کارزار انتخاباتی او است، پیروزی در دو ایالت از اولین ایالت هایی که رای گیری در آنها انجام می شود، نشان می دهد که سندرز شانس زیادی برای انتخاب به عنوان نامزد حزب دموکرات در انتخابات آبان ماه سال آینده دارد و به تدریج تا فرارسیدن موعد برگزار انتخابات مقدماتی موسوم به سه شنبه فوق العاده (Super Tuesday) به نظر می رسد که حزب دموکرات کم کم حول محور انتخاب سندرز به عنوان نامزد در حال تشکل یافتن است، موضوعی که در صورت موفقیت چشمگیر سندرز در انتخابات چند ایالتی سه شنبه هفته آینده، قطعی تر خواهد شد. در برابر، جو بایدن، معاون باراک اوباما رییس جمهور پیشین که یکی از اصلی ترین نامزدهای تشکیلات حزب دموکرات برای رقابت با دونالد ترامپ، رییس جمهور پیشین بود، کم کم در حال از دست دادن رونق و بخت خود برای نامزدی است. با افشای پرونده استیضاح ترامپ به دلیل تحت فشار گذاشتن رییس جمهور اوکراین، برای تحقیقات در مورد جو بایدن، نام این سیاستمدار کهنه کار امریکایی با پرونده فساد و رانت خواری گره خورده است. هر چند در پرونده استیضاح، متهم اصلی دونالد ترامپ، رییس جمهور کنونی بود، اما در این خلال برای افکار عمومی روشن شد که حتی اگر معاون رییس جمهور پیشین مستقیما در فساد و رانت خواری نقش نداشته باشد، دست کم آقازاده او، از رانت نسبت خانوادگی استفاده کرده و با عضویت در هیات مدیره یک شرکت نفت و گاز اوکراینی، پول بزرگی به جیب زده است. چنین رسوایی یک ضربه بزرگ به کارزار انتخاباتی جو بایدن زد. در عین حال نباید فراموش کرد که تفکرات تشکیلات ستیز، مخالف ساختار و ضدنخبه گرایی که عامل انتخاب دونالد ترامپ در انتخابات سال 2016 بود، همچنان در میان افکار عمومی امریکا وجود دارد. در میان نامزدهای حزب دموکرات، نزدیک ترین شخص به ساختار، هیات حاکمه و تشکیلات حکومتی امریکا یا به اصطلاح Establishment جو بایدن است که بیش از سه دهه سناتور بود و هشت سال هم در دولت اوباما به عنوان دومین شخص مملکت و معاون رییس جمهور خدمت می کرد. انتخابات سرنوشت سازی سه شنبه فوق العاده که در چندین ایالت مهم و کلیدی برگزار می شود، احتمال زیادی وجود دارد که برنی سندرز بتواند بار دیگر پیروزی های خود را تکرار کند و تعداد زیادی از هیات های حزبی این ایالت ها را برای شرکت در رای گیری نهایی کنوانسیون ملی دموکرات ها در تابستان سال آینده برای خود جمع کند. اما همچنان یک مشکل در مسیر برنی سندرز وجود دارد و آن این است که نامزدهای رقیب او در حزب دموکرات تا پایان فرآیند انتخابات مقدماتی از نامزدی کناره گیری نکنند. به ویژه که همه نامزدها اعلام کرده اند به رغم شکست از سندرز در نوادا، همچنان در رقابت های باقی خواهند ماند. در چنین شرایطی آرا و تعداد هیات های نمایندگی ایالتی نامزدها در کنوانسیون ملی به شدت پراکنده خواهد شد و هیچ طرفی نمی تواند 1991 رای هیات های ایالتی برای انتخاب به عنوان نامزد نهایی حزب را کسب کند و به اصطلاح امریکایی کنوانسیون به یک «همایش دلالی (Brokered Convention)» تبدیل می شود که نه تنها هیات های نمایندگی ایالتی حق تغییر موضع در مورد نامزد نهایی دارند، بلکه «نمایندگان فوق العاده (Super Delegates)» هم به جمع رای دهندگان اضافه می شوند. این نمایندگان فوق العاده در واقع نمایندگان کنونی حزب دموکرات در کنگره، مقام های ارشد پیشین دولت و اعضای رده بالای حزب هستند که در صورت عدم کسب اکثریت 1991 رای برای یک نامزد در دور اول کنوانسیون، در مورد نامزد مورد نظرشان رای خواهند داد. این نمایندگان فوق العاده یکی از جنجالی ترین آرا در کنوانسیون حزب دموکرات هستند که پیش بینی می شود، رای آنها به نزدیک ترین فرد به قشر نخبه سیاسی و همفکر و همراه خودشان باشد. با این حال هنوز پیش بینی برای این مساله زود است و باید منتظر ادامه فرآیند انتخابات درون حزبی حزب دموکرات در ایالت های دیگر ماند، چراکه هنوز 47 ایالت دیگر هم هستند که باید در مورد نامزد مورد نظر خود اظهارنظر کنند. پیروزی سندرز، در نظرخواهی نوادا، با استقبال دونالد ترامپ مواجه شده است. به نظر می رسد که ترامپ از قرار گرفتن در مقابل برنی سندرز به دلیل یک پیش فرض سیاسی استقبال می کند و روی این قمار کرده است که می تواند در هر شرایطی برنی سندرز را شکست دهد. دلیل این فرض ترامپ این است که تصور می کند مردم امریکا در مقابل یک فرد با سبقه سیاسی سوسیالیست و برچسب گرایش چپ گرایانه، به او رای خواهند داد، چراکه مردم نسبت به تفکرات سوسیالیستی به شدت وحشت دارند و از اقتصاد دولتی و شعارهای عدالت اجتماعی رویگردان هستند. در نتیجه ترامپ ترجیح می دهد که سندرز نامزد حزب دموکرات باشد یا فردی مانند جو بایدن که در ساختار سیاسی امریکا سابقه طولانی و رویکرد سیاسی و اجتماعی نزدیک به محافظه کاران دارد و رای دهندگان عادی نسبت به هویت سیاسی او تردید ندارند. به اعتقاد رییس جمهور امریکا و مشاوران انتخاباتی اش، هر چند بایدن ممکن است گروهی از محافظه کاران و راست گرایان هوادار ترامپ را به اردوگاه رقیب ببرد، اما حضور فردی چپ گرا و سوسیالیست مانند سندرز باعث تقویت اتحاد میان هواداران ترامپ خواهد شد. حتی این نگرانی در میان دموکرات ها هم وجود دارد که ممکن است گروهی از دموکرات ها به دلیل نگرانی از انحراف امریکا به سمت سوسیالیسم، نه تنها به سندرز رای ندهند، بلکه به اردوگاه رای دهندگان به ترامپ بپیوندند. چنین صداهایی حتی همین امروز هم در اردوگاه دموکرات ها و لیبرال های امریکایی شنیده می شود، تا جایی که کریس متیوز، مجری شبکه تلویزیونی ام اس ان بی سی که به گرایش لیبرال و منتقدان ترامپ نزدیک است، در واکنش به پیروزی سندرز در انتخابات از دموکرات ها خواست تا آماده باشند دست کم 4 سال دیگر ترامپ را تحمل کنند تا در انتخابات 2024 با یک نامزد مناسب تر و نماینده ای قابل قبول تر در فرآیند انتخابات در برابر جمهوری خواهان حاضر شوند. واقعیت این است که به رغم وجود برخی نگرانی ها در میان نخبگان حزب دموکرات و استقبال ترامپ از انتخاب سندرز، هنوز نمی توان با قطعیت گفت که فردی مانند سندرز، توان شکست دادن ترامپ در انتخابات رو در رو را ندارد. می دانیم که جامعه امریکا همچنان خواهان تغییر جدی و بنیادین در رویه حاکمیت این کشور و علاقه مند به انتخاب چهره های جدید و خارج از هیات حاکمه همیشگی است. همان گونه که در انتخابات 2016 نخبگان سیاسی امریکا در مقابل خواست مردم و آرای آنها غافلگیر و بهت زده شدند، در انتخابات آبان ماه سال آینده هم امکان بروز وقایعی غیرقابل پیش بینی وجود دارد.