آرشیو دوشنبه ۹ تیر ۱۳۹۹، شماره ۵۶۹۲
فرهنگ
۹
واقعه

که جهان خرم از اوست

9 تیر زادروز استاد همایون خرم است. همایون خرم را نه فقط به خاطر آثار ماندگارش که باید به خاطر تک نوازی های شگفت انگیزش شناخت. بخش گسترده ای از آثار خرم، حافظه موسیقایی نسل های مختلف را در سیطره خود دارد. او تا آخرین روزهای حیات خویش همچنان به تدریس و فعالیت های پژوهشی می پرداخت.

بخش گسترده ای از آثار خرم حافظه موسیقایی حداقل سه نسل از ایرانیان را در سیطره خود دارد. دشوار می شود ایرانی ای را یافت که نتواند ترانه «امشب در سر شوری دارم» را زمزمه کند. گرچه باید تاکید کرد که اعتبار خرم هرگز در ترانه های ساده و همه پسندش خلاصه نمی شد و نمی شود. کارهای ارکستری او که غالبا جمله بندی هایی مرکب و پیچیده توام با ضرباهنگ های بسیار متنوع دارند نمونه های گاه سمفونی گونه ای از موسیقی ایرانی به دست می دهند که کمتر آهنگسازی یارای برابری با آنها را داشته است.

محمد اصفهانی در یک گفت وگو پس از درگذشت استاد خرم، خاطره ‍ ای از او نقل می کند که اوج درک هنری و زیبایی شناسی استاد را نشان می دهد:

«همایون خرم تا آخرین لحظه هوشیار و موقر در سایه پروردگارش زیست و مانند یک انسان سالم تمامی عکس العمل هایش را حفظ کرد و سرانجام جهان خاک را به قصد عوالم افلاکی ترک گفت. یادم می آید در آخرین دیدار در منزل ایشان عرضه داشتم: استاد! چندی پیش آوازی خوانده ام، می خواستم شما هم آن را بشنوید و اگر تصنیف مناسبی از کارهای قدیم تان دارید مرا در استفاده از آن جهت الحاق به این قطعه راهنمایی بفرمایید. چون دیروقت بود ایشان و آقارضا، فرزندشان به درون ماشین من آمدند و آواز غم غفلت را در ماشین با صدای بلند برایشان گذاشتم. آن مرحوم چندبار منقلب شد به خصوص آنجا که بیدل فرموده است:

همه جا ز جلوه  من پر است و به هیچ جا نرسیده من به خاطر دارم با حالت تاثر دست به روی پای خود زدند و ضمن اظهار لطف به بنده فرمودند: اعتقاد دارم بیدل با این غزلی که سروده همان دم به بهشت و حوض کوثر وارد شده است! سپس گفتند: مرا منقلب کردی. تصمیم گرفتم کاری برای این آواز بسازم که متاسفانه این سعادت از من دریغ شد.