آرشیو چهارشنبه ۲۵ تیر ۱۳۹۹، شماره ۷۳۹۴
صفحه اول
۱
یادداشت

نقش مراکز تحقیقاتی در اپیدمی کرونا

دکتر حمید سوری (استاد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی)

وجود حدود 780 مرکز تحقیقاتی در دانشگاه های علوم پزشکی کشور و سایر موسسات مرتبط، بضاعت بی بدیلی را لااقل در منطقه برای کشورمان ایجاد کرده است که می تواند در بزنگاه های مهمی مانند اپیدمی کووید19 که سلامت مردم به شکلی جدی در معرض خطر است به سیاستگذاران و تصمیم گیرندگان کنترل و مقابله با اپیدمی کمک کند. اینکه این تعداد مراکز تحقیقاتی تاکنون چه نقشی در کنترل اپیدمی کشور داشته اند جای بررسی دارد. عملکرد این مراکز و پژوهشکده ها و پژوهشگاه ها عمدتا با تعداد مقالات منتشره آنها در مجلات خاصی سنجیده می شود و متاسفانه تاثیر عملکرد آنها در تصمیم گیری ها کمرنگ یا بی رنگ است.به نظر نگارنده در این شرایط اگر انتظار تصمیم گیران حوزه سلامت از این ظرفیت مهم و قابل توجه تنها چاپ چند مقاله باشد که بیشتر انتفاع شخصی و بخشی دارد تا انتفاع عینی در بستر جامعه، نتیجه اش به هدر دادن منابع کشور خواهد بود. تعداد معدود تحقیقاتی که در ارتباط با اپیدمی کرونا ویروس جدید در مراکز تحقیقاتی کشور انجام شده یا در حال انجام است بسیار کمتر از ظرفیت بالقوه آنهاست. از طرفی این تحقیقات نه براساس اولویت نیاز کشور به اهداف آنها بلکه بیشتر بر پایه علایق شخصی محققان و اغلب با این رویکرد که چه تعداد مقاله از دل آنها بیرون می آید انجام می شوند. لازم است معاونان و مدیران تحقیقات و فناوری دانشگاه ها و مراکز مرتبط علوم پزشکی فعالانه تر وارد عرصه شده و با تدوین یک نقشه مدون سیاستگذاری ماموریت محور مراکز تحت پوشش خود را فعال تر کرده و خوراک لازم برای سیاست های کنترل و خاموشی اپیدمی در کشور فراهم آورند. ما در موقعیتی نیستیم تا مراکز تحقیقاتی را به صورت نیمه وقت یا نیمه فعال درآوریم. همان طور که کارکنان حوزه درمان با جانفشانی ماه هاست در خدمت بیماران کرونایی هستند لازم است مراکز تحقیقاتی هم خود را در شرایط اضطراری ببینند و بسیار بیشتر از شرایط عادی جامعه برای کنترل اپیدمی فعال باشند. مدیریت پژوهش در دانشگاه های علوم پزشکی لازم است نسبت به شرایط حساس اپیدمی فعال تر شده و با تدوین نقشه های سیاستگذاری پژوهش از این بضاعت حداکثر بهره برداری را بکنند. بضاعت علمی کشور ما در حوزه سلامت اگر از بسیاری کشورها که توانسته اند اپیدمی را کنترل کنند بالاتر نباشد قطعا کمتر نیست. نکته اساسی مدیریت پژوهش است که نقش فعال تری را در این شرایط باید بر عهده بگیرد.