آرشیو پنجشنبه ۹ امرداد ۱۳۹۹، شماره ۴۷۰۶
صفحه اول
۱
فرهنگ

دریغا بدرالزمان قریب

دکتر میرجلال الدین کزازی

اعتماد: بدرالزمان قریب، ایران‎شناس و زبان شناس برجسته روز گذشته در 91 سالگی از دنیا رفت. او پژوهشگر فرهنگ و زبان سغدی، از اعضای پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی بود که اثر شاخص و سه زبانه (سغدی - فارسی- انگلیسی) «فرهنگ سغدی» را در کارنامه خود دارد. بدرالزمان قریب از خاندان معروف قریب و خویشاوند بزرگانی چون عبدالعظیم خان قریب، بنیانگذار دستور زبان فارسی نوین و نیز دکتر محمد قریب، بنیانگذار دانش نوین پزشکی کودکان در ایران بود. به مناسبت درگذشت بدرالزمان قریب، دکتر میرجلال الدین کزاری، ادیب و پژوهشگر معاصر زبان و ادب فارسی، یادداشتی در اختیار بخش هنر و ادبیات اعتماد گذاشته اند که می خوانید.  روانشاد فرخنده یاد، بانوی گرامی فرخنده خوی، استاد بدرالزمان قریب، بی هیچ گمان یکی از برترین چهره های فرهنگی و دانشگاهی ایران در سده ای که در آنیم، شمرده می شود. استادی است از تیره ای از استادان کهن که پایه های دانش و آگاهی را در این سرزمین به استواری نهاده اند. روانشاد قریب از خانواده فرهنگ و دانش و ادب بوده است. پیداست که از دو سوی این خانواده بدرالزمان قریب، بهره هایی بسیار یافته است. یک سوی، سوی تبارشناختی است. ویژگی هایی که از نیاکان، بی آنکه بخواهد و بداند، به یادگار ستانده است. دو دیگر بهره هایی است که در فضای فرهنگی و اندیشه ای خانواده، آگاهانه و به خواست ستانده است. این دو سرچشمه با تلاش هایی که او در آموختن و پژوهیدن و اندیشیدن در سالیان زندگانی انجام داده است، از این بانوی ارجمند استادی کم مانند ساخته است. روانشاد قریب در فرهنگ باستانی ایران در زبان های کهن ایرانی می پژوهید و جستار و کتاب می نوشت.

به ویژه آنچه او در آن ژرف کاوانه، باریک بین، به شیوه ای گرانمایه کاویده است و پژوهیده است، زبان و فرهنگ سغدی است که  یکی از کهن ترین و فرهنگی ترین و مایه ورترین زبان های ایرانی است که هم در فرهنگ سپسین ایران، هم در زبان پارسی بازتاب هایی گونه گون یافته است. از همین روست که درگذشت بانویی چنین، مایه درد و دریغ هر ایرانی فرهیخته دلبسته ایران زمین است. زنان و مردانی را می شناسیم که ارج و ارزشان بیشتر زمانی به روشنی آشکار می شود که از میان ما می روند. جای شان همواره تهی می ماند. آن استاد روانشاد، هر آینه از این کسان است. روانش در مینوی برین شاد باد.