آرشیو پنجشنبه ۲۳ امرداد ۱۳۹۹، شماره ۷۴۱۸
فرهنگی
۱۹

کتاب هایی برای شناخت بیشتر شاعر سینمای ایران

مریم شهبازی

بیش از یک قرن از تاسیس نخستین سینمای عمومی به همت «میرزا ابراهیم خان عکاس باشی» در کشورمان می گذرد، زمانی که تقریبا با گشوده شدن درهای ادبیات سرزمین مان به گونه های تازه جهان داستان نویسی در دوره مشروطه برابری می کند. هرچند که به نظر می رسد برخلاف دیگر نقاط جهان، سینماگران ایرانی طی دهه های بی شماری که از راهیابی پرده نقره ای به کشورمان گذشته میانه چندانی با ادبیات و اهالی اش نداشته اند. البته در این بین می توان استثناهایی قائل شد که از شناخته شده ترین آنها می توان به علی حاتمی اشاره کرد، هنرمندی که نه تنها میان اهالی سینما از جایگاه شاخصی برخوردار است بلکه حتی فعالان ادبیات هم برای او احترام خاصی قائلند و از حاتمی با عنوان هایی همچون سعدی سینمای ایران یاد می کنند، مردی که تلاش بسیاری برای انعکاس ارزش های ملی- میهنی در ساخته های خود داشت. هرچند کمتر کسی است او را به لطف آثار ماندگاری که برایمان به یادگار گذاشته نشناسد اما برای کسب اطلاعاتی بیشتر درباره اش می توانید سراغ قفسه های نزدیک ترین کتابفروشی محله تان بروید. اما چرا گفتم محله تان و پای راسته های مشهور کریم خان یا انقلاب را وسط نکشیدم؟ پاسخ این سوال در آثار متعددی است که درباره حاتمی نوشته و منتشر شده اند. برخی از این کتاب ها به طور مشخص ساخته های سینمایی حاتمی را نشانه رفته اند، از جمله کتاب «حاتمی در امتداد فردوسی» نوشته مهدی صادقی که از سوی نشر «رسم» منتشر شده است. این کتاب به تحلیل سریال «هزاردستان» علی حاتمی می پردازد و برخی شخصیت های آن را با شخصیت های چندی از داستان های شاهنامه مقایسه می کند؛ کتابی که هم برای علاقه مندان سینما و تلویزیون و هم دوستداران ادبیات خواندنی است. «صفیر مرغ جیرفتی، حاج غلامعلی حاتمی» کتاب دیگری است که محمد حاتمی نوشته و در تحلیل آثار علی حاتمی است، این کتاب دوجلدی از سوی نشر «محمد حاتمی» در اختیار علاقه مندان قرار گرفته است. «معرفی و نقد فیلم های علی حاتمی» هم عنوان کتاب دیگری به قلم عباس بهارلو، نویسنده و منتقد سینما است که با همراهی دفتر پژوهش های فرهنگی منتشر شده. مجموعه دوجلدی «آثار علی حاتمی» نیز از سوی نشر مرکز منتشر شده که دربردارنده فیلمنامه های سینمایی، تلویزیونی، نمایشنامه ها و آثار اجرا نشده او است. «فیلمنامه های علی حاتمی» را «سمانه پوررضایی» نوشته که به نقد و تفسیر آثار حاتمی تعلق دارد. اما آخرین پیشنهاد امروز، نخستین جلد از مجموعه «یاد» نوشته عباس بهارلو است که از سوی انتشارات «ایده خلاقیت» به کتابفروشی ها راه یافته است. در خلال مطالعه این اثر نه تنها با آثار شاعر سینمای ایران آشنا می شوید بلکه فرصتی برای کسب از اطلاعات بیشتر درباره زندگی اش هم پیدا می کنید؛ هنرمندی که اگر زنده بود امروز اهالی فرهنگ و ادب هفتادوشش سالگی اش را جشن می گرفتند.