آرشیو یکشنبه ۲۰ مهر ۱۳۹۹، شماره ۵۰۰۶
تاریخ و اقتصاد
۲۶
واکاوی

سینماهای چهارباغ اصفهان

عبدالمهدی رجایی

چهارباغ اصفهان را در گذشته با سینماها و درختان سربه فلک کشیده می شناختند. 10 سینما که مردم بیشتر با دوچرخه، کالسکه و پیاده خودشان را به آنها می رساندند. از سال 1308 خورشیدی خبرهایی از سینما «مایاک» در چهارباغ و سپس نام هایی از سینماهای سپه، ایران، شاهپور و هما به میان آمده است.

به همین ترتیب سینماهای دیگری در چهارباغ سر برآوردند. در اسفند 1343 سینما «چهارباغ» و دو سال بعد، یعنی در تیر 1345، سینمای بزرگ «نقش جهان» در این خیابان افتتاح شد.

در منابع مطبوعاتی فقط آگهی افتتاح سینما چهارباغ ذکر شده است. یک دلیل آنکه این سینما درست در شب عید سال 1344 افتتاح شد. در همان زمان روزنامه ها تعطیل شده بودند و پس از تعطیات عید که دوباره روزنامه ها راه اندازی شدند، هیچ کدام به درج خبر و گزارش افتتاح سینما چهارباغ اقدام نکردند. با این حال در همان آگهی اطلاعات مفیدی درباره مالکیت این سینما نگاشته شده است. در اسفند 1343 می خوانیم: «با کمال مسرت اطلاع حاصل کردیم که هیات مدیره سینما مهتاب، به تاسیس یک سینمای بسیار مجلل و باشکوه دیگر در بهترین نقطه شهر اصفهان به نام «سینما چهارباغ» اقدام کرده و بر زیبایی شهر اصفهان دو صدچندان اضافه کرده است و فردا شب جمعه 28 اسفند به دست آقای استاندار رسما افتتاح و شروع به کار خواهد کرد. ما موفقیت هیات مدیره سینما مهتاب و چهارباغ، به ویژه آقایان محمد اهمی، رضا عراقی زاده و علی سمرقندی را از درگاه خداوند خواستاریم.» (روزنامه مجاهد، ش 789،27 اسفند1343)

اطلاعات موجود درباره افتتاحیه سینما نقش جهان تا حدی خوب است؛ چرا که دو روزنامه، یکی روزنامه محلی مجاهد منتشره در اصفهان و دیگری روزنامه کشوری اطلاعات به درج گزارش افتتاحیه این سینما اقدام کردند.

آنها اطلاعات جالب و مفیدی را درباره مالکیت و تاریخچه آن سینما ارائه داده اند. بازتاب افتتاحیه سینما در روزنامه ها انعکاس یافته است.

 در روزنامه محلی مجاهد نگاشته شده بود: «سرکار سرهنگ منصور متین که یکی از متمکنین بسیار روشنفکر و شایسته اصفهان است، زمین بسیار مرغوبی در خیابان تاریخی چهارباغ داشت که مدتها بود نقشه می کشید این زمین مرغوب را به موسسه فرهنگی و تفریحات سالم تبدیل کند؛ تا اینکه با مشورت عده ای قرار شد این زمین را به یک سینمای مدرن و مجهز که درخور شهر و مردم اصفهان باشد، تبدیل کند. این فکر به منصه ظهور رسید و نقشه عالی که به دست بهترین مهندسان مملکت ترسیم شده بود، دریافت داشت.

 ساختمان این سینما را به نام «سینمای نقش جهان» نامگذاری و شروع کرد و مدت 12 ماه سینمای مدرنی از هنر بدیع هنرمندان اصفهان با سردرب کاشی(سرامیک) بسیار عالی به مساحت 1500 متر مربع ساخت و مبلغ 20 میلیون ریال هزینه آن شد.

ساعت 5/ 8 بعدازظهر افتتاح سینما در روز پنج شنبه 23 تیر با تشریفات مجلل گشایش یافت. طبق دعوت مدیران سینمای نقش جهان، آقای مهندس پارسا، استاندار و تیمسار سرتیپ سیدجوادی، معاونت مرکز توپخانه، فرماندار، روسای ادارات دولتی و بنگاه های ملی، روسای بانک ها، ارباب جراید، محترمین شهر، فرهنگیان، اطبا، هنرمندان و طبقات مختلف شهر که جمعا حدود 1600 نفر بودند، به اتفاق بانوان خود، با دسته های گل به سالن سینمای مدرن نقش جهان وارد شدند.

در مراسم افتتاح سینما نقش جهان خانم فرانک میرقهاری، آقایان بوتیمار، قدکچیان، بیک ایمانوردی، آراسته، قائم مقامی، هنرپیشگان فیلم های فارسی و آقایان خسرو پرویزی و اسماعیل پورسعید، نویسنده و کارگردان فیلم های فارسی که به همین منظور به اصفهان آمده بودند، در سالن سینما شرکت داشتند.

بدوا آقای رضا ارحام صدر، هنرمند ارزنده کشور، پشت میکروفون قرار گرفت و از طرف مدیران سینمای نقش جهان ضمن خیرمقدم اظهار کرد: بسیار مسروریم که بالاخره در شهر تاریخی اصفهان سینمای آبرومندی پا به عرصه وجود گذاشته است. اهالی زیرک و باهوش اصفهان از افراد فرهنگ پژوه و بصیر مانند جناب سرهنگ متین که توانسته اند در راه به وجود آوردن یک کانون تفریح سالم قدم بزرگی بردارند، تشکر می کنند؛ زیرا شهر اصفهان معروف به شهر هنر و صنعت تئاتر است و الحق لازم بود که چنین محل آبرومند و شایسته ای را دارا باشد.

بعد از سخنرانی مهندس پارسا استاندار، فیلم حسین کرد به نمایش درآمد... مراسم افتتاح سینمای نقش جهان و نمایش فیلم حسین کرد با پذیرایی آقای علی سمرقندی، مدیرمسوول سینما و کارکنان آن سینما در ساعت 24 پایان یافت؛ درحالی که مردم هنرپرور اصفهان با متجاوز از 200 دسته گل موسسان و مدیران سینمای مزبور را تشویق کرده بودند.»

 (روزنامه مجاهد، تیر 1345) افتتاح سینما نقش جهان از زبان روزنامه اطلاعات اینگونه است: «به منظور افتتاح سینما نقش جهان، ساعت هشت ونیم بعدازظهر روز پنج شنبه 23 تیرماه طبق دعوت قبلی از طرف مدیران این سینما، آقای مهندس پارسا، استاندار اصفهان و آقای فرماندار و عده ای از روسا و محترمان شهر در محل سینمای عظیم نقش جهان حضور به هم رساندند.»