آرشیو پنجشنبه ۱۱ دی ۱۳۹۹، شماره ۴۸۳۰
صفحه اول
۱
فرهنگ

هویت پایدار موزه ها

سید احمد محیط طباطبایی

موزه یک نهاد یا موسسه غیرانتفاعی است که بخشی از میراث فرهنگی، طبیعی، تاریخی و هنری بشر را حفظ می کند، آن را می شناسد و شناسایی و این میراث را به جامعه جهانی معرفی می کند تا مردم آزادانه با آن ارتباط برقرار کنند. به عبارتی دیگر، موزه ها حافظ فرهنگ و تاریخ یک ملت هستند. موزه ها نماینده هر بخش و جزو خاصی از جامعه و فرهنگ که باشند، تنوع دارند و تنوع موزه ها به اندازه تنوع تمام پدیده های زندگی انسان است. بنابراین فارغ از موضوع موزه ها، فارغ از اینکه موزه ها نماینده چه جلوه ای از فرهنگ باشند و چه کارکردی داشته باشند، یا اینکه موزه ها در یک بنای نوپا شکل گرفته باشند، یا در یک بنای تاریخی، در یک بستر سایت-موزه تعریف شده باشند یا اکوموزه، ورای فضای فیزیکی و کالبدی خود، نشان از هویت و تداوم هویت یک جامعه دارند. امتداد این امر را حتی می توان در موزه هایی دنبال کرد که حالا به شکل مجازی شکل می گیرند و فعالیت دارند. موزه ها در تمامی اشکال خود نماد پایداری جامعه هستند و این پایداری باید در تمامی اجزای تشکیل دهنده آنها نمود پیدا کند. البته ذکر این نکته هم ضروری است که موزه ها پس از شکل گیری به روز هم می شوند. این واقعیت مانند واقعیت نهفته در پس معنای مفهوم «کهن» است، همان طور که امر «کهن» کهنه نیست و نمی توان آن را دور انداخت، بلکه پایدار است و هویت تاریخی جوامع را در نهان خود دارد، موزه ها نیز چه در بدنه فیزیکی خود، چه در موضوع و چه در هویت بصری و لوگوی خود کهن هستند و پایدار و این پایداری باید در تمام اجزای تشکیل دهنده یک موزه به چشم بخورد. این امر در روزهای اخیر نسبت به موزه هنرهای معاصر محل مناقشه بود و مهم ترین امری که در این موزه به چشم می خورد، تغییر پایداری نشانه های هویتی این موزه بود.

گرچه اخیرا بحث هایی در مورد تغییر لوگو و هویت بصری موزه هنرهای معاصر تهران که نه یک موزه مهم ملی که یکی از موزه های مهم جهانی است، شکل گرفت، خوشبختانه طی تماسی که با معاونت هنری ارشاد صورت گرفت، رفع شد و قرار بر این است که هویت این موزه در تمامی ابعاد آن حفظ شود و همان لوگوی قبلی باقی بماند و پایداری هویتی این موزه مخدوش نشود.