ویل دورانت نویسنده و تاریخ نگار مشهور در پنجم نوامبر سال 1885 میلادی در ماساچوست امریکا به دنیا آمد. مهم ترین اثر دورانت «تاریخ تمدن» نام دارد که در یازده جلد انتشار یافته است. از دیگر کتاب های او می توان از «مشرق زمین»، «گاهواره زمین»، «یونان باستان»، «قیصر و مسیح»، «عصر ایمان»، «رنسانس»، «اصلاح دینی»، «آغاز عصر خرد»، «عصر لویی چهاردهم»، «عصر ولتر»، «روسو و انقلاب» و «عصر ناپلئون» نام برد. او با اینکه می خواست کشیش شود، اما در دانشگاه بیشتر دانش ها از زیست شناسی تا آموزش و پرورش را تجربه کرد و سرانجام پس از خواندن کتاب «اخلاق» اسپینوزا به سراغ فلسفه رفت، آن را تا دکترا ادامه داد و استاد دانشگاه شد.

دورانت برای «برآوردن حس کنجکاوی»، سر از تاریخ درآورد و در زمان استادی دانشگاه کالیفرنیا کتاب «تاریخ فلسفه» را نوشت که اندیشمندان و منتقدان آن را تحسین کردند. پس از آن بود که دورانت تصمیم به نوشتن «تاریخ تمدن جهان» گرفت. او کار پژوهشی خود را از فلسفه آغاز کرد و با تاریخ به پایان رساند. دورانت پس از گذراندن دوران تحصیل، دانشنامه اش را از دانشگاه «کلمبیا» دریافت کرد. سپس به کار تدریس زبان لاتین، فرانسه و انگلیسی در کالج «سیتون هال» پرداخت. در سال 1912 قاره اروپا را گشت و در سال 1913 در دانشگاه «کلمبیا» سرگرم تحصیل زیست شناسی و فلسفه شد. او برای نوشتن هر بخشی از کتاب به گوشه ای از دنیا سفر می کرد؛ از مصر و ایران تا سیبری و ژاپن. هدف او نوشتن جلد اول کتاب تاریخ تمدن با نام «مشرق زمین، گهواره تمدن» بود. پس از چاپ جلد اول، سفرهای خود را به کشورهای مختلف جهان آغاز کرد که 50 سال ادامه یافت. در نهایت در سال 1975 نگارش تمامی سی جلد کتاب و همچنین سفرهایش به پایان رسید. او در این کتاب توانسته است با بهره گیری از آثار مورخان دیگر، از «هرودوت» تا «آرنولد توین بی» که از ابتدای تاریخ بشر تاکنون زیسته اند، مکتب نوینی از تاریخ نگاری را به وجود آورد.

برخلاف دیگر تاریخ نگاران که تنها تمرکزشان بر رویدادهای تاریخی و سیر تمدن بشری بود، او در اثر خود به عوامل تمدن ساز در طول تاریخ نیز توجه نمود. دورانت معتقد بود: «تمدن رودی است با دو ساحل، اما بیشتر تاریخ نگاران تنها به خود رود توجه دارند.» این نقل قول به این مساله اشاره دارد که تاریخ نگاران در بیشتر موارد، نهایت توجه و دقت خود را صرف رودخانه ای در جریان تاریخ نموده اند که به طور معمول، پرآشوب و پرهیاهوست و اجازه برداشت ها و تفسیرهای درست را نمی دهد. در مقابل، او دیدگاه دیگری را مطرح می کند که در آن حواشی تاریخ و تمدن (ساحل ها)، می توانند به اندازه خود متن تاریخ مهم باشند. به نظر او همه مردمانی که در طول تاریخ، خانه و مجسمه ساخته یا شعر سروده اند نیز در شکل گیری تمدن نقش داشته اند.

او تاکید کرد بدون همسرش «آریل» موفق به نوشتن کتاب تاریخ تمدن خود نمی شد که کار تحریر آن نیم قرن طول کشید. دورانت مطالب کتاب را به آریل دیکته می کرد. وابستگی این زن و شوهر به یکدیگر به اندازه ای بود که در سال 1981 پس از انتقال دورانت به بیمارستان، وقتی آریل از دکتر شنید که شانس زنده ماندن شوهرش اندک است دیگر لب به غذا نزد تا اینکه درگذشت. قلب دورانت نیز پس از اینکه شنید آریل فوت شده از حرکت باز ماند و به او پیوست و هر دو در یک روز در کنار هم دفن شدند. آریل، سیزده سال جوان تر از دورانت و در گذشته، شاگرد او بود. 

اندیشمند تاریخ تمدن با نگاهی تحلیلی، تاریخ تمدن را مورد بررسی قرار داد. این مجموعه را مترجمانی چون «احمد بطحایی»، «احمد آرام» و «ع. پاشایی» به فارسی ترجمه کرده اند. از دیگر آثار این نویسنده «تاریخ ادبیات انگلیسی» در سال 1904، «تاریخ فلسفه» در سال 1926 و «تصویرهای زندگی» است که به کمک همسرش نوشته است. او پیش از نوشتن کتاب تاریخ تمدن، «اصول حکمت و مسائل اجتماعی دوران معاصر» را تالیف کرده بود. 

دورانت از جوانی به سوسیالیسم به عنوان روشی که می تواند به برابری انسان ها در طول زندگانی و رفاه و سعادت آنان بینجامد دل بست و برخلاف نظر مادرش که مایل بود پسرش کشیش شود، به تحصیل تاریخ، فلسفه و ادبیات پرداخت و مدرس شد و سپس به پژوهش و کار تالیف روی آورد. مردم نام دورانت را که به دریافت عالی ترین نشان آزادی نائل شده، نه تنها بر خیابان های شهرها و مدارس و دانشکده ها گذاشته اند بلکه شهرک های متعدد، روزنامه و حتی هتل ها را به یاد او نامگذاری کرده اند. او در سال 1948 به ترکیه، عراق و ایران سفر کرد. سخنرانی های ویل دورانت درباره ادبیات ایران در دهه 1950 در دانشگاه «کلمبیا»، ادبیات ایران را به جهانیان شناساند. او یک جلسه تمام به تفسیر این بیت حافظ: «غلام و بنده آنم که زیر چرخ کبود ز هر چه قید تعلق پذیرد آزاد است» پرداخته بود.

دورانت درباره فردوسی گفته است: «در میهن دوستی، همتای فردوسی به دنیا نخواهد آمد و از این بابت، ایران، سرزمینی منحصربه فرد در سراسر جهان است.» دورانت در کتاب «درس هایی از تاریخ» که در سال های آخر زندگی خود نوشت، می گوید: «تاریخ ملت ها را باید با توجه به پدیده های علمی جدید نوشت.» دورانت 96 سال عمر کرد و سرانجام در هفتم نوامبر سال 1981 بدرود حیات گفت. دیگر کتاب های او «اندیشمندان معاصر امریکا»، «تاریخ فلسفه»، «زندگی و باورهای اندیشمندان بزرگ»، «کاخ های فلسفه» و «تفسیرهایی بر زندگی» نام دارد.