از مباحث علم النفس فلسفی که فلاسفه متقدم مانند ابن سینا و فارابی و فلاسفه متاخر همچون میرداماد و مرحوم صدرالمتالهین به آن امعان نظر داشته اند، بحث از ماهیت و ضبط خواطر می باشد. در اهمیت خواطر همین بس که راه نفوذ شیطان از همین طریق است زیرا قلمرو شیطان در وجود بشر نیز محدود به نفوذ در اندیشه اوست نه جسم او. نفوذ شیطان در اندیشه بشر نیز منحصر است به حد وسوسه‏ کردن و خیال یک امر باطلی را در نظر او جلوه دادن. قرآن این معانی را با تعبیرهای «تزیین»، «تسویل»، «وسوسه‏» و امثال اینها بیان می‏کند (مرتضی مطهری، مجموعه ‏آثار استاد شهید مطهری، ج‏1، ص95). در زبور آل محمد (ع) هم آمده است که: «اشکو إلیک یا إلهی... وسوسه نفسی» (امام زین العابدین ع، صحیفه سجادیه، دعای51).