شرق: از تاریکخانه بازاری به ارزش 12میلیارد دلار هر بار خبر فسادی بزرگ درز می کند. بازاری که تقریبا سه برابر بزرگ تر از بازار داروست اما هرگز به پرسروصدایی بازار دارو نبوده و در حاشیه قرار گرفته است.

نهاده های دامی سال هاست یکی از سه کالای عمده وارداتی به ایران است و در آن ارقام درشتی جابه جا می شود. بازاری که گاه انحصار آن به دست یک خانواده خبرساز می شود و گاه فسادهای بزرگ ناظر یعنی وزارت کشاورزی را در این بازار خبری می کند.

حالا سازمان بازرسی کل خبر داده که وزارت کشاورزی حدود هزار و صد میلیارد تومان پول دامداران و مرغداران را در جیب شرکتی ریخته که واردات نهاده های دامی را به شکل صوری در گمرک ثبت کرده و با درخواست وزارت کشاورزی از بانک مرکزی، برای نهاده ای که وجود نداشته 735 میلیون دلار تسهیلات ویژه گرفته است.

بازار نهاده های دامی بنا به گفته جواد ساداتی نژاد، وزیر کشاورزی، ماهانه یک میلیارد دلار ارز چهارهزارو200 تومانی گرفته است.

در شرایطی که نهاده های دامی 12 میلیارد دلار ارز چهارهزارو200 تومانی دریافت کرده است، ارز ترجیحی بازار دارو، حدود یک سوم این بازار است. با این تفاوت که بازار دارو همیشه در مرکز توجه بوده و بازار نهاده های دامی در حاشیه و همین در حاشیه بودن این بازار بزرگ و نبود شفافیت در آن، فسادهای درشتی را رقم زده است.

سال ها نام یک خانواده در صدر بازار نهاده های دامی شنیده می شد. خانواده ای که نام آن مدام در فهرست بزرگ ترین دریافت کنندگان یارانه های وارداتی و تسهیلات ارزی و وام ها بود و هرگز نحوه فعالیت های بزرگ اقتصادی این خانواده شفاف نشد. پس از آن گزارش های پراکنده ای از تخلف وزارت کشاورزی در واردات نهاده های دامی به گوش می رسید. در سال 99 مرکز پژوهش های مجلس با اشاره به تخلفات وزارت کشاورزی در این بازار اعلام کرد که 350 هزار تن کنجاله سویا گم شده است!

نصرالله پژمان فر، رئیس کمیسیون اصل 90، با اعلام این موضوع به فارس گفته بود که وزارت کشاورزی برداشت بی رویه از ذخایر استراتژیک داشته و توضیح داد که ذخایر استراتژیک در حوزه نهاده های دامی از ذخایر بدون حساب و کتاب برداشت شده است. 

این ذخایر در ابتدای فروردین سال 99 حدود 289 هزار تن بوده و بی حساب از آن برداشت شده و تا آبان همان سال حدود 70 هزار تن بیشتر از ذخیره استراتژیک نهاده های دامی باقی نمانده بود.

او تاکید کرده بود: متولی واردات در بحث نهاده ها وزارت صنعت است اما وزارت کشاورزی خود با بانک مرکزی رایزنی کرده و مبلغی را در ارتباط با واردات ذخایر از بانک مرکزی دریافت کرده و اقدام به واردات در این بخش کرده که این مسئله ابهاماتی دارد  که باید پرونده روشن شود که این واردات بر چه اساسی بوده است؟

حالا دوباره گزارش سازمان بازرسی کل از تخلف بزرگ دیگری در این بازار حکایت دارد. تخلفی که مرتضی حسینی، نماینده مردم میانه در مجلس این گونه روایت کرده است: اخیرا رئیس سازمان بازرسی کل کشور خبری را رسانه ای کرد که یکی از سازمان های وابسته به وزارت جهاد کشاورزی، مجوز واردات 13 میلیون تن نهاده های دامی اعم از گندم، ذرت، جو و... را به یک شرکت خصوصی اعطا می کند و آن شرکت خصوصی بدون اینکه نهاده ای را وارد کند، در گمرک اینها را کوتاژ می کند، یعنی به اصطلاح ثبت صوری می کند که این اقدام به معنی آن است که این واردکننده، این کالا را وارد کرده درحالی که اساسا کالایی وارد نشده است! سپس وزارت جهاد کشاورزی به این شرکت مجوز عرضه چیزی که هنوز وارد نشده را در سامانه بازارگاه می دهد و یک عده از جمله اتحادیه های کشاورزی، کشاورزان و کارخانه های تولید دام و طیور در آن سامانه ثبت نام می کنند و پولی را پرداخت می کنند، به امید اینکه محصولی را که خریداری کرده اند، تحویل بگیرند. در مجموع حدود هزارو صد میلیارد تومان به حساب این شخص و شرکت واریز شده بدون اینکه نهاده ای به آنها تحویل داده شود! و اکنون هم مشخص شده که هیچ نهاده ای وارد نشده است!

او به ایلنا گفت: جالب این است که وزارت جهاد کشاورزی با بانک مرکزی مکاتبه می کند و درخواست صدور 730 میلیون دلار تسهیلات برای این شرکت می دهد و در آن نامه هم بدون اینکه نهاده دامی وارد شده باشد، صریحا قید می کند که این نهاده وارد کشور شده است! طبق گزارشی که رئیس سازمان بازرسی کل کشور داده، برای این شرکت 730 میلیون دلار ارز و تسهیلات می گیرند.

عضو کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس افزود: اکنون سخن ما با آقای رئیسی این است؛ واقعا انتظار نداشتیم در زیرمجموعه های دولت ایشان این حجم از سوءاستفاده و کلاهبرداری اتفاق بیفتد؛ یعنی در واقع شما در نظر بگیرید این افتضاح بزرگ و این حجم از آبروریزی و اعتمادسوزی که از این فساد اداری و اقتصادی در بدنه نظام اداری اتفاق افتاد.

مهر به نقل از سازمان بازرسی کل نام شرکت متخلف را آریو تجارت سهیل عنوان کرده است. شرکتی که بنا به اطلاعات ثبتی آن حدود 10 سال است تاسیس شده و برخی اعضای هیئت مدیره آن هم زمان، عضو هیئت مدیره شرکت هایی با فعالیت های غیرمرتبط حوزه کشاورزی هستند؛ از خدمات شرکت فرودگاهی و واردات در حوزه محصولات پتروشیمی تا فعالیت در حوزه رایانه.

سایر فعالیت های اعضای هیئت مدیره این شرکت، فعالیت در شرکت هایی بوده که برخی نهادهای خیریه را هم پشتیبانی می کردند. نهادهایی که البته بارها درباره شفاف نبودن فعالیت هایشان و پول شویی در آنها گزارش هایی منعکس شده است.

علی اکبری، عضو هیئت رئیسه کمیسیون کشاورزی مجلس دهم، در این زمینه به «شرق» می گوید که وزارت کشاورزی مسئول واردات و نظارت بر بازار نهاده های دامی است و زمانی که متولی و ناظر یکی باشد، مشخص است که تخلف های بزرگ شکل می گیرد.

او توضیح می دهد که شرکت های صوری و شبه دولتی زیادی در بازار نهاده های دامی و خدمات کشاورزی شکل گرفته و گاهی حتی تشکل های صنفی یک شبه ایجاد شده اند تا ابزارهای فساد در این بازار مهیا شود.

این نماینده سابق مجلس تاکید می کند تا وقتی که دولت تلاش دارد در همه امور اقتصادی دخالت کند، وضعیت همین است و متاسفانه شرایط به گونه ای پیش رفته که اکثر مردم ایران یا کارمند نهادها و شرکت های دولتی و حاکمیتی هستند یا عضو کمیته امداد و بهزیستی! و این روال حتما فسادآور خواهد بود و در آینده هم این فسادها با این وضعیت ادامه خواهد داشت.