معمولا با شروع فصل بهار، مزاج افراد دستخوش تغییراتی قرار می گیرد و اگر تا اواخر زمستان مصرف خوراکی ها و تنقلات با مزاج گرم مناسب بود، با شروع بهار، استمرار در مصرف آنها به خصوص برای کسانی که مزاج گرم و خشک دارند مشکلات زیادی ایجاد می کند. اما با توجه به این که شروع فصل بهار مصادف با عید و مصرف بیش از حد تنقلات آجیلی و شیرینی هاست و این خوراکی ها اغلب مزاج گرمی دارند چگونه باید مصرف شوند تا کمترین آسیب را به بدن برسانند؟

مصرف بیش از حد مغزهای آجیلی و شیرینی ها به جهت طبع گرم توسط گرم مزاج ها- یعنی کسانی که بدنی پرخون و گرم و عضلانی دارند- به خصوص در بهار می تواند آنها را دچار مشکلاتی چون جوش های پوستی، خارش و خشکی پوست، سردردهای کششی، تحریک پذیری، یبوست، داغی و التهاب بدن و در برخی موارد دچار تنگی نفس ناشی از مصرف گرمی ها کند. در میان تنقلات آجیلی، مغزهایی وجود دارند که طبع رو به اعتدالی داشته و مزاج های گرم می توانند بیشتر از آنها استفاده کنند. پسته، گردو، بادام زمینی و بادام هندی دارای مزاج گرم و خشک اما تخمه کدو و هندوانه مزاج سرد و البته بادام درختی مزاجی رو به اعتدال دارد. در هر 100 گرم مغز آجیلی حدود 700-600 کیلوکالری انرژی نهفته است که در میان مغزهای آجیلی به ترتیب گردو، فندق و بادام بیشترین کالری را دارند. برخی کارشناسان بر این عقیده اند که آجیل سویا و ترکیبی از گندمک و برنجک و عدسک یا دانه های کنجد و کتان بهتر از آجیل مغزها ست. از نظر طب سنتی برنج و عدس دارای مزاج سرد و دانه کنجد و بذر کتان دارای مزاج گرم است.

اغلب شیرینی ها مزاج گرم دارند و بسته به مواد تشکیل دهنده و چاشنی هایی که در آن استفاده می شود درجات گرمی شان متفاوت است. شیرینی گردویی، نارگیلی و حلواهای تهیه شده از مغزها و شیرینی جات زنجبیلی مزاج گرم تری نسبت به سایر شیرینی های عید دارند و توجه داشته باشید که هر نوع شیرینی، آبنبات، بیسکویت، کیک و خوراکی دیگری که در آن از چاشنی هایی چون دارچین، کاکائو و زنجبیل استفاده شده باشد درجاتی از گرمی را دارد. در خصوص میزان کالری زایی شیرینی ها، شیرینی خشک نسبت به شیرینی تر و شیرینی های مربایی و شربتی از جمله باقلوا کالری کمتری دارد. در خصوص شکلات تلخ این باور نادرست وجود دارد که سبب افزایش وزن نمی شود در صورتی که این شکلات ها دارای چربی اشباع شده بوده و از نظر کالری تفاوت چندانی بین شکلات های کاکائویی شیرین و تلخ وجود ندارد. بد نیست بدانید هر100 گرم سوهان حدود600-500 کیلوکالری و هر100 گرم گز حدود 450 -400 کیلوکالری انرژی دارد.

با توجه به طبع گرم خوراکی های نوروز و ازدیاد مواد زائد در بدن بهتر است برای پا کسازی و سم زدایی بدن پس از خوردن خوراکی ها و تنقلات نوروزی از ماءالشعیر طبی استفاده شود. جو را 24 ساعت بخیسانید و با20-15 برابر آن آب روی حرارت قرار دهید، به محض شکفته شدن جو، آن را از روی حرارت برداشته و بلافاصله آب روی آن را صاف و مصرف کنید. کاهو با شربت سکنجبین و مرکبات با توجه به این که دارای مزاج سرد و تر هستند گزینه مناسبی برای رفع فوری گرمی ناشی از مصرف تنقلات نوروزی است. افزایش دریافت مایعات، استفاده از غذاهای آبکی مانند انواع سوپ و آش به خصوص انواعی که با سبزیجات تازه محلی هر منطقه و آلو تهیه شده باشد و مصرف برگه ها، لواشک ترش و کم نمک خانگی و انجیر برای لینت مزاج و خروج سموم از بدن مفید است.