معاون اول رییس جمهور در پنجاه ویکمین جلسه هیات مدیره اتحادیه پایاپای آسیا عزم راسخ اعضا برای ایجاد فصل جدیدی از روابط اقتصادی و تعاملات مالی و تجاری را ستود، از دلار زدایی به عنوان پاسخ اجتناب ناپذیر کشورها به پروژه سلاح سازی از دلار سخن گفت و پیشنهاداتی مهم برای ارتقای کارایی و اثربخشی این سازوکار بین المللی ارایه داد.

به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی؛ معاون اول رییس جمهور در پنجاه ویکمین جلسه هیات مدیره اتحادیه پایاپای آسیا عزم راسخ اعضا برای ایجاد فصل جدیدی از روابط اقتصادی و تعاملات مالی و تجاری را ستود، از دلار زدایی به عنوان پاسخ اجتناب ناپذیر کشورها به پروژه سلاح سازی از دلار سخن گفت و پیشنهاداتی مهم برای ارتقای کارایی و اثربخشی این سازوکار بین المللی ارایه داد.

مخبر در این نشست، ضمن قدردانی از تلاش ها و زحمات بانک مرکزی برای میزبانی این رویداد مهم و حضور مشارکت طلبانه کشورهای عضو، توسعه و تقویت این نهاد مهم بین المللی را فعالیتی ارزشمند توصیف کرد و گفت: «اتحادیه پایاپای آسیا با بهره مندی از سازوکار پایاپای سازی که باعث تکیه بیشتر بر ارزهای محلی برای تسویه مبادلات بین کشورهای عضو این اتحادیه می شود، طی نزدیک به پنج دهه فعالیت خود بر آن بوده است تا باعث تسهیل روابط تجاری میان کشورهای عضو شده و بر کارایی و اثربخشی این سازوکار بیفزاید؛ به طوری که طی این سال ها حجم معاملات صورت گرفته در این سازوکار رشد چشمگیری داشته است. با این حال ما بر این باوریم این اتحادیه پتانسیل بالایی در ارتقای روابط تجاری داشته و تمامی اعضا از جمله ایران می توانند از این بستر، بهره لازم را در زمینه توسعه روابط تجاری و بانکی ببرند.»

معاون اول رییس جمهور در ادامه سخنان خود به بررسی نقش دلار در اقتصاد جهان پرداخت و گفت: «آنچه پس از پرداختن به پتانسیل ها و ظرفیت های اقتصاد ایران مایلم به آن اشاره کنم و مورد تاکید این اجلاس نیز هست، نقش دلار در اقتصاد جهان است. در دنیای امروز، موقعیت پیشرو دلار، امتیازات بسیاری را به ایالات متحده در همه امور تجارت بین الملل اعطا کرده است. کسب وکارها و مصرف کنندگان ایالات متحده از واردات ارزان، نوسان کم در قیمت ها، تاثیرگذاری بالای سیاست های پولی امریکا بر اقتصاد جهان و سهولت در مبادلات سود برده اند و تقاضای مناسب برای اوراق خزانه داری ایالات متحده نیز به این کشور این امکان را داده است که کسری بودجه بالا در این کشور، هزینه چندانی برای اقتصاد آن همراه نداشته باشد.»

وی افزود: «این روزها خبرهای متعددی از اقدام دولت ها برای کنار گذاشتن دلار از معاملات و استفاده از ارزهای محلی شنیده می شود. همانطور که می دانید افزایش اخیر نرخ تورم در جهان، به ویژه در دوران پساکرونا و ریسک های سیاسی و به ویژه اعمال تحریم های شدید، موجب شده است تا کشورهای مختلف دنیا به دنبال یافتن راهکارهای عملیاتی برای کاهش نقش و در نهایت حذف دلار از مبادلات تجاری خود باشند. چند وقت پیش، وزیر خزانه داری امریکا اعتراف کرد که: «استفاده از تحریم ها می تواند نقش دلار را به عنوان ذخیره جهانی کاهش داده و هژمونی دلار را تضعیف کند.» تاکنون، دلار مهم ترین اهرم ابرقدرتی و توان تحریمی امریکا بوده که اکنون زنگ خطر تضعیف این اهرم قدرتمند به صدا درآمده است.»

مخبر ادامه داد: «دیگر دلار زدایی یک «انتخاب داوطلبانه» توسط کشور ها نیست، بلکه یک پاسخ اجتناب ناپذیر کشورها به «پروژه سلاح سازی از دلار» است. «سلاح سازی از دلار» در چند دهه گذشته از جمله مهم ترین عواملی است که کشورها را وادار کرده به دنبال یافتن راهی برای رهایی از عواقب تحریم های دلاری احتمالی در آینده باشند. تضعیف دلار می تواند تهدیدی جدی برای نفوذ امریکا در صحنه جهانی باشد. این چشم انداز برای امریکایی ها نگران کننده است و این نگرانی در گزارش های اخیر اندیشکده های امریکایی نیز به وضوح منعکس شده است. کشورها به طور فزاینده ای به دنبال کاهش اتکای خود به دلار هستند. از نشانه های کاهش وابستگی کشورها به استفاده از دلار، کاهش سهم دلار در ذخایر ارزی کشورهاست.مطابق آمار صندوق بین المللی پول، سهم دلار در ذخایر ارزی کشورها، از 71 درصد در سال 2000 به 58 درصد در سال 2022 کاهش پیدا کرده است.»

وی با اشاره به اینکه همانطور که دلارزدایی فقط محدود به کاهش استفاده از دلار نیست، بلکه کاهش استفاده از نظامات و زیرساخت های دلاری را هم شامل می شود، افزود: «یکی از ابزارهای مورد استفاده در توسعه استفاده از ارزهای ملی کشورها در تجارت دوجانبه، استفاده از پیمان های پولی است. اتحادیه پایاپای آسیا با بهره مندی از سازوکار پایاپای سازی که باعث کاهش نیاز و وابستگی به ارزهایی همچون دلار و یورو می شود، طی نزدیک به پنج دهه فعالیت خود بر آن بوده است تا باعث تسهیل روابط تجاری میان کشورهای عضو و توسعه همکاری های پولی شده و بر کارایی و اثربخشی این سازوکار بیفزاید؛ به طوری که طی این سال ها حجم معاملات صورت گرفته در این سازوکار رشد چشمگیری داشته است. متاسفانه در سال های اخیر به دنبال تحریم های ناعادلانه، حجم معاملات جمهوری اسلامی ایران با سایر اعضا کاهش یافته است. ولی ما بر این باوریم که با تلاش های صورت گرفته در یکسال اخیر، این اتحادیه می تواند پویایی خود را دوباره به دست آورده و تمامی اعضا از جمله ایران از این بستر به نحو احسن در توسعه روابط تجاری و بانکی بهره لازم را ببرند. با توجه به تاکید اساسنامه ACU مبنی بر استفاده از ارزهای ملی و لزوم تقویت جایگاه این ارزها در مراودات مالی و بانکی بین کشورهای عضو، این اتحادیه ظرفیت مناسبی برای توسعه استفاده از ارزهای ملی کشورها در مراودات بانکی فی مابین دارد. همچنین این نهاد ظرفیت مناسبی برای تسهیل مبادلات تجاری کشورهای عضو داشته و فرصت مناسبی را ایجاد کرده تا با عضویت کشورهای جدید و افزایش تعداد کشورهای عضو، نقش تسهیل گر این اتحادیه در تجارت خارجی کشورها با یکدیگر افزایش یابد.»

معاون اول رییس جمهور خطاب به مهمانان حاضر در این نشست خاطرنشان ساخت: «اینجانب قویا معتقدم، اتحادیه پایاپای آسیا می تواند در شرایطی که تحولاتی در عرصه پولی و بانکی بین المللی در حال شکل گیری است، نقش موثری در بهبود همکاری های منطقه ای داشته و موجبات برخورداری و انتفاع کلیه اعضا را فراهم نماید. ما صمیمانه بر این باوریم که اعضای ACU توانسته اند با عزمی راسخ فصل جدیدی از روابط اقتصادی و تعاملات مالی و تجاری بین خود در چارچوب اتحادیه باز کنند. در اینجا آمادگی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه روابط بانکی و تجاری خود با سایر کشورها، خصوصا کشورهای عضو اتحادیه ACU را اعلام می دارم.»

همچنین وی از اعضای هیات مدیره اتحادیه پایاپای آسیایی خواست چهار مورد مهم شامل: توسعه ارز دیجیتال مشترک بانک های مرکزی اعضای اتحادیه؛ عملیاتی سازی سامانه پیام رسان بانکی اختصاصی میان کشورهای عضو؛ تشکیل سبد ارزی محلی در مرحله تسویه و همچنین گسترش تعداد اعضای اتحادیه و پذیرش سریع اعضای جدید را مد نظر قرار دهند.

معاون اول رییس جمهور در پایان سخنان خود ضمن تشکر مجدد از حضور کشورهای عضو اظهار امیدواری کرد نتایج حاصل از این نشست منجر به ارتقای جایگاه بین المللی اتحادیه پایاپای آسیا و نیز افزایش کارایی و اثربخشی این اتحادیه گردد.