در آستانه بهار طبیعت و شروع عید نوروز 1404 یکی از اصلی ترین ملزومات این جشن باستانی و رکن اصلی عیددیدنی ها آجیل و خشکبار است. آنطور که فعالان این صنف می گویند تقاضایی برای خرید در بازار وجود ندارد اما در سال جاری و هر چه به آغاز سال آینده نزدیک تر می شویم شاهد افزایش قیمت سرسام آور این محصولات در بازار هستیم؛ به طوری که دیگر بسیاری از خانوارها توانایی خرید این کالارا از دست داده اند.

چندی پیش شاهد فروش پسته ارزانتر از سال قبل بودیم، اما یکباره با رشد خیره کننده قیمت ارز، بازار آجیل و خشکبار هم با تکانه هایی همراه شد. خشکبار یکی از بازارهایی است که بیشترین تاثیر را از تکانه های ارزی می گیرد که این موضوع را می توان به وضوح با رصد فروشگاه های آنلاین و خشکبار فروشی های مرکز پایتخت دید.پسته به عنوان مهم ترین خشکبار آجیل شب عید در فروش عمده نسبت به سال پیش، افزایش 50 درصدی داشته است. پسته در بازار از 550 هزار تومان در هر کیلو شروع می شود و تا یک میلیون و 350 هزار تومان ادامه دارد؛ پسته بادامی 700 هزار تومان، پسته فندقی 600 هزار تومان و پسته اکبری لوکس یک میلیون و 350 هزار تومان است.

از سوی دیگر مغز بادام درختی 740 هزار تا 980 هزار تومان، مغز بادام درختی لوکس 800 هزار تا یک میلیون و 480 هزار تومان، فندق با پوست 560 هزار تا 830 هزار تومان، مغز فندق یک میلیون و 200 هزار تا یک میلیون و 600 هزار تومان، گردو 275 هزار تا 400 هزار تومان، مغز بادام زمینی 145 هزار تا 290هزار تومان، تخمه کدو 275 هزار تا 375 هزار تومان، تخمه آفتابگردان 150 هزار تا 260 هزار تومان، تخمه ژاپنی 215هزار تومان تا 420 هزار تومان، نخودچی 158 هزار تا 240 هزار تومان، کشمش 130 هزار تا 380 هزار تومان، آجیل اقتصادی از 380 هزار تا 750 هزار تومان و آجیل چهارمغز یک میلیون و 150 هزار تا یک میلیون و 600 هزار تومان قیمت دارند.

علیرضا ارزانی ممقانی، رئیس کارگروه آجیل و خشکبار اتاق اصناف ایران اظهار داشت: قیمت پسته به دلیل بالا رفتن نرخ ارز در دو ماه گذشته افزایش یافته و نسبت به مدت مشابه سال گذشته 50 درصد گران تر شده است و به دلیل کاهش قدرت خرید مردم رکود سنگینی بر بازار آجیل و خشکبار حاکم است.وی گفت: قیمت انواع پسته به طور متوسط و نسبت به مدت مشابه سال گذشته 50 درصد گران تر شده و این افزایش قیمت در دو ماه اخیر اتفاق افتاده است. در شب یلدای امسال قیمت پسته نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشت، اما از آن زمان به بعد افزایش نرخ ارز به افزایش قیمت پسته انجامیده است و این افزایش قیمت به میزان قابل توجهی بر تقاضای مردم برای پسته تاثیرگذار بوده و با این که فقط دو هفته به پایان سال و نوروز مانده؛ برخلاف سال های گذشته هنوز خرید آجیل و خشکبار شب عید آغاز نشده و این روزها برای عرضه کنندگان مانند دیگر روزهای سال سپری می شود و رکود سنگینی بر بازار به دلیل کاهش قدرت خرید مردم حاکم است.

به نظر می رسد، با توجه به قیمت های فعلی، خرید آجیل و خشکبار صرفه اقتصادی برای مردم ندارد، همان طور که پیشتر نیز اشاره شد نرخ ارز، هزینه های حمل و نقل، بسته بندی، انرژی و همچنین کاهش تولید برخی از خشکبار نقش پررنگی در افزایش قیمت آجیل و خشکبار در بازار سراسر کشور داشته است.

اما نباید از افزایش صادرات و ارزآوری برخی آجیل و خشکبار همچون پسته و تاثیر آن بر گرانی بازار چشم پوشی کرد به طوری که پسته همچنان به عنوان ارزآورترین محصول کشاورزی در سال جاری قلمداد می شود و به نظر می رسد یک میلیارد و 500 میلیون دلار برای کشورمان ارزآوری به همراه آورده باشد.با همه این اوصاف عدم نظارت سازمان ها، نهادها و اصناف مرتبط بر بازار آجیل و خشکبار نیز به جهش قیمتی این محصولات کمک شایانی کرده است تا جایی که حتی این امر صدای بسیاری از عمده فروشان آجیل و خشکبار را درآورده و آنها معتقدند رکود و زیان فراوان عدم فروش محصولاتشان و چک های برگشتی شان سودجویی برخی فروشندگان است؛ تا جایی که معتقدند حداقل 30 درصد فروشندگان این محصول در سال آینده از بازار خارج خواهند شد. گفته می شود آجیل و خشکبار کالایی است که مردم خریدشان را به روزهای پایانی موکول می کنند، حال باید منتظر ماند و دید که بازار به کدام سمت و سو می رود.