آرشیو پنجشنبه ۲۳ اسفند ۱۴۰۳، شماره ۶۰۰۵
ورزش
۵
گفت و گو

بررسی دلایل حذف تیم های ایرانی در آسیا در گفت و گو با محمدرضا مهدوی

با روند فعلی فوتبالمان رو به نابودی است

گفتگو: روزبه دلاور

بازیکنان ایرانی در استادیوم های عربی سرشان گیج می رود! به گزارش «اعتماد»، عملکرد تیم های فوتبال ایرانی در مسابقات باشگاهی آسیا در فصل اخیر به ویژه در مصاف با رقبای عربی به شدت ناامیدکننده و دور از انتظار بود. حذف زودهنگام نمایندگان ایران از جمله پرسپولیس و استقلال از لیگ نخبگان آسیا و سپاهان و تراکتور از لیگ قهرمانان آسیا سطح 2 بار دیگر زنگ خطر را برای فوتبال باشگاهی ایران به صدا درآورد. این ناکامی ها، به ویژه در برابر تیم های عربستانی متمول نشان دهنده ضعف های ساختاری و فنی عمیقی است که نیازمند بررسی و اصلاحات اساسی است. یکی از دلایل اصلی این ناکامی ها، شکاف فزاینده مالی و زیرساختی بین باشگاه های ایرانی و عربی به ویژه عربستانی است. باشگاه های عربستانی با پشتوانه مالی عظیم و سرمایه گذاری های کلان در جذب بازیکنان خارجی با کیفیت و مربیان مطرح به سرعت در حال پیشرفت و تبدیل شدن به قدرت های بلامنازع فوتبال آسیا هستند. در مقابل، باشگاه های ایرانی به دلیل مشکلات اقتصادی و تحریم ها و محدودیت های مالی قادر به رقابت در این سطح نیستند. باشگاه های ما نه تنها در جذب بازیکنان خارجی با کیفیت با مشکل مواجهند، بلکه حتی در حفظ ستارگان داخلی خود نیز با چالش روبه رو هستند.از نگاه فنی و تاکتیکی هم، تیم های ایرانی در مصاف با تیم های عربی، به ویژه عربستانی ها، حرفی برای گفتن نداشتند. تاکتیک های دفاعی منفعلانه، عدم خلاقیت در فاز هجومی، حتی ضعف در بازی های مستقیم و اشتباهات فردی بازیکنان، بارها و بارها منجر به شکست های سنگین برای نمایندگان ایران شده است. به نظر می رسد مربیان شاغل در ایران نیز در تحلیل و مقابله با تاکتیک های تیم های عربی و مربیان خارجی شاغل در این تیم ها ناتوان بوده اند. اما علاوه بر مسائل فنی و مالی، عوامل روانشناختی و ذهنی نیز در این ناکامی ها نقش داشته اند. به نظر می رسد تیم های ایرانی در مصاف با تیم های عربی خود را از پیش بازنده می دانند. فشارهای روانی ناشی از انتظارات بالای هواداران و رسانه ها نیز به این مساله دامن می زند و بازیکنان ایرانی را از ارایه بهترین عملکرد خود باز می دارد.در نهایت، برای جلوگیری از تکرار این شکست ها و بازگشت به روزهای اوج فوتبال باشگاهی ایران در آسیا نیازمند یک برنامه جامع و بلندمدت هستیم. این برنامه باید شامل اصلاحات ساختاری در مدیریت باشگاه ها، سرمایه گذاری در زیرساخت های ورزشی، توسعه فوتبال پایه، جذب و آموزش مربیان و بازیکنان با کیفیت و تقویت جنبه های روانشناختی و ذهنی تیم ها باشد. تا زمانی که این مشکلات اساسی حل نشوند، نمی توان انتظار داشت تیم های ایرانی در مسابقات باشگاهی آسیا به موفقیت های چشمگیری دست یابند و برتری تیم های عربی را به چالش بکشند. با محمدرضا مهدوی، بازیکن اسبق تیم ملی و تیم هایی همچون پرسپولیس و استقلال و سپاهان در این خصوص گفت وگویی ترتیب دادیم که چکیده ای از آن را در ادامه می خوانید.
درباره حذف تیم های ایرانی از مسابقات باشگاهی آسیایی چه نظری دارید؟

با اتفاقاتی که در چند وقت اخیر در فوتبال ما افتاده جز اینکه ضربه مستقیم به ساختار باشگاه های ما بخورد چیز دیگری نبوده! نمی دانم اتاق فکری در این باره بود یا نه، اما در همان سال اول هم نسبت به محدود کردن هزینه های مالی قراردادهای باشگاه اعتراض داشتم الان هم می گویم در دنیای حرفه ای فوتبال نباید محدودیت ایجاد کرد، چرا که برنامه های باشگاه ها به هم می خورد. النصر و الهلال و در کل روند رو به رشد باشگاه های عربستانی را ببینید و اتفاقاتی که برای تیم های ملی کشورهای عربی می افتد.در باشگاه ها مربیان و مدیران و بازیکنان بزرگ وارد می کنند و هر تیمی در دنیای حرفه ای بهترین ها را برای خودش می آورد. یک زمانی، ما گفتیم لژیونرهایمان رفتند و برگشتند چه اتفاقی رخ داد که فوتبال ما پیشرفت کرد؟ خب این لژیونرها فوتبال حرفه ای را یاد گرفتند و بلافاصله به بچه های خودمان انتقال دادند. مثلا بازیکن جوان با خودش می گفت من کنار علی دایی و کریم باقری و مهدوی کیا و بقیه لژیونرهای بزرگ توپ می زنم و در فوتبال آن بازیکن جوان تاثیر خوبی می گذارد. الان تیم های عربی رفتند رونالدو و مانه و... را آوردند خب فرهنگ حرفه ای را جا می اندازند.این یک قضیه کلی است که درباره پرسپولیس و استقلال و تراکتور و همه تیم ها صدق می کند. این ساختار فوتبال است. تیم عربی یک جوان 19ساله دارد، دیدید که چقدر این جوان عرب پیشرفت کرده. دلیلش حضور در کنار ستارگان جهان و تمرین و بازی در کنار برترین مربیان و بازیکنان جهان است. اما ما می آییم چی کار می کنیم؟ می گوییم محمدرضا مهدوی که قیمتش هزار تومان است، ششصد تومان بیشتر به او نمی دهیم! خب مگر چنین چیزی ممکن است؟ می آیید راهکارها و خلاقیت ها را می بندید و جلوی پیشرفت را می گیرید. چهار تا دفاع وسط جذب می کنند20 میلیارد می دهند بازیکن جوان با خودش می گوید خب روی نیمکت می نشینم و پولم را می گیرم رباط خودم هم سالم می ماند! با این اتفاقات که به وجود آوردند انگیزه بچه ها از بین رفته است تا صلابت و خلاقیت خود را نشان دهند. از طرفی آنقدر مردم بازیکنان بزرگ خارجی در کشورمان ندیدند که باید پرسید چرا باید هتل اسپیناس برای دیدن یک ستاره جهان بترکد!

به نظر شما سبک بازی تیم های ایرانی مقابل تیم های عربی آسیب پذیر شده است؟

بله، متاسفانه این اتفاق افتاده برای فوتبال ما. الان تیم های ما مقابل النصر یا الهلال یا ضعیف ترین تیم آن کشور التعاون بازی کردند و نتوانستیم ساختار حریفان را به هم بریزیم. برای شکست حریف باید ساختار آنها را از بین ببرید و ساختار خود را تحمیل کنیم اما ما نتوانستیم و آنها در هر شرایطی کار خود را به بهترین شکل انجام می دادند. این ما بودیم که همیشه اشتباه کردیم و باید واقع بین بود، چون وضعیت فعلی فوتبال ما همین است و نباید فقط به گذشته دامن زد!

تیم های ما در 25 بازی گذشته مقابل تیم هایی عربستانی پیروز نشدند! تحلیل شما از این آمار وحشتناک چیست؟

این آمار روند رو به رشد تیم های عربستانی را نشان می دهد و روند نزولی فوتبال ما که از رده اول آسیا به سطح پایین تری تنزل پیدا کردیم. ما داریم اشتباهات بزرگی را انجام می دهیم که فوتبالمان را دچار مشکل می کند. ما باید اول از همه پایه هایمان را قوی کنیم و بلافاصله به فوتبال باشگاهی بفرستیم و بعد نفراتی را به فوتبالمان بیاوریم تا بتوانند تغییراتی را ایجاد کنند. طرف 4 تا بازی در کشورمان انجام می دهد یا کنارش می گذاریم یا پولش را نمی دهیم و می گذارد و می رود. مثل چند سال قبل کشورهای عربی! اما حالا ما باید در باشگاهداری و مدیریتمان از کشورهای عربی و ژاپن و کره الگوبرداری کنیم. قطر را ببینید که برای دومین بار متوالی قهرمان آسیا شد، چون اصول اولیه را رعایت می کنند و برنامه ریزی دارند.

به نظر شما در چه زمینه هایی می شود از کشورهای عربی الگوبرداری کرد؟

تا دیروز که فوتبال اعراب را قبول نداشتیم الان تیم ملی قطر، قهرمان آسیا می شود یا باشگاه های ما 25 بازی مقابل باشگاه های عربستانی پیروز نمی شوند. ما در کوچه و پس کوچه ها فوتبالیست داریم، اما چرا مدیریت نمی شوند و اصول ساده مدیریت را نمی توانیم داشته باشیم. سخت افزار مثل آکادمی یا زمین تمرین و بازی نداریم. در برنامه ریزی و در کل مدیریت چرا نباید الگو بگیریم؟

فکر می کنید بازیکنان ایرانی مقابل تیم های عربی ذهنیت از پیش بازنده دارند؟

یکسری از بچه های ما در اروپا بازی کردند و شرایط حرفه ای فوتبال در آنجا را دیدند، اما الان بچه های ما وارد استادیوم کشورهای عربی می شوند یک ربع اول بازی سرشان گیج می رود! ما خیلی عقبیم. ما چند تا مساوی هم در چند بازی اخیر داشتیم به خاطر حضور باتجربه ها بوده که توانستند اتفاقاتی را رقم بزنند و اگر به همین منوال پیش برویم پایه هایمان هم رقیب پایه های آنها نخواهند شد.

چه راهکاری برای بهبود وضعیت فعلی دارید؟

باید پیشکسوتان جمع شوند با آقای تاج و دنیامالی صحبت کنند یکسری برنامه ریزی ها در پایه ها صورت بگیرد وگرنه تا چند سال بعد فوتبال ما نابود می شود. اما با یک برنامه ریزی پنج ساله در پایه ها می توانیم قهرمان آسیا شویم. علتش هم حضور مربی باتجربه مثل حسین عبدی است که امثال او اگر کار را ادامه دهند و حمایت شوند، می توانند به فوتبال ما کمک کنند.

اعزام مربیان به خارج از کشور چقدر می تواند به دانش افزایی مربی های ایرانی کمک کند؟

ده، پانزده سال پیش این پیشنهاد را به فدراسیون ارایه دادم و الان هم در موسسه تیم ملی 98 یکی از اساسنامه هایش ترانسفر مربیان در همه رشته هاست. باید هم این اتفاق رقم بخورد که البته کارهایی هم انجام دادیم که به زودی اطلاع رسانی می کنیم.