شما جوانید، دل های شما پاک است، ناآلوده است. به عمق این حرف هم شما حالا نمی رسید، که این ناآلودگی معنایش چیست، گرفتاری دل های آلوده کجاست؛ این را شما که جوانید، حالا حالاها به آن نمی رسید؛ به حدود سنی ما که رسیدید، آن وقت گرفتاری را می فهمید، می بینید که چقدر این زلالی دل در دوره جوانی قیمت و ارزش دارد، که دیگر قابل برگشت هم نیست.

امروز این سرمایه در اختیار شماست. من حرفم این است: این دل پاک و زلال را هرچه می توانید، با منبع عظمت، با منبع حقیقت، با منبع زیبائی - یعنی ذات مقدس باری تعالی - پیوند دهید و نزدیک کنید. اگر موفق شدید، تا آخر عمر زندگی سعادتمندانه خواهید داشت؛ اگر حالا موفق نشوید، بیست سال دیگر سخت تر است؛ اگر بیست سال بعد هم - که شماها چهل سال، چهل و پنج سال سنتان هست - موفق نشوید، بیست سال بعدش بسیار بسیار مشکل تر است؛ یعنی در سنین کمتر از سن حالای من. خیلی سخت خواهد شد. نه اینکه محال باشد، اما مشکل است. حالا دل را به خدا پیوند بزنید. راهش هم در شرع مقدس باز است؛ یک کار رمزآلود پیچیده ای نیست. شما قله کوه را از پائین نگاه می کنید، می بینید کسانی آنجا هستند؛ این جور نیست که تصور کنید اینها بال زدند رفتند آنجا؛ نه، اینها از همین مسیری که جلوی پای شماست، جلو رفتند و به آنجا رسیدند. دچار توهم نشویم، خیال نکنیم که با یک نوع حرکت غیرعادی و غیرمعمولی می توان به آن قله ها رسید؛ نه، آن هائی که در آن قله ها مشاهده می کنید، از همین راه ها عبور کردند. این راه ها چیست؟

در درجه اول، ترک گناه. گفتنش آسان است، عملش سخت است؛ اما ناگزیر است. دروغ نگفتن، خیانت نکردن، از لغزش های گوناگون جنسی و شهوانی پرهیز کردن، از گناهان پرهیز کردن؛ قدم مهم ترینش این است. بعد از ترک گناه، انجام واجبات و از همه واجبات مهم تر، نماز است. و اعلم ان کل شی ء من عملک تبع لصلاتک(نهج البلاغه، نامه 27).؛ همه کار انسان تابع نماز است. نماز را به وقت بخوانید، با توجه و با حضور قلب بخوانید. حضور قلب یعنی بدانید که دارید با یکی حرف می زنید؛ بدانید یک مخاطبی دارید که دارید با او حرف می زنید. این حالت را اگر در خودتان تمرین کردید، اگر توانستید این تمرکز را ایجاد کنید، تا آخر عمر این برای شما می ماند. اگر حالا نتوانستید - همان طور که گفتم - بیست سال بعد سخت است، بیست سال بعدش سخت تر است؛ بعد از آن، کسی اگر از قبل (تمرین) نکرده باشد، خیلی خیلی سخت است. از حالا عادت کنید این تمرکز را در حال نماز در خودتان ایجاد کنید و به وجود بیاورید. آن وقت این آن صلاتی است که: تنهی عن الفحشاء و المنکر(عنکبوت، آیه 45)؛ «تنهی» یعنی شما را نهی می کند؛ معنایش این نیست که مانعی جلوی شما می گذارد که شما دیگر نمی توانید گناه کنید؛ نه، یعنی دائم به شما می گوید گناه نکن. روزی چند نوبت از درون دل انسان به او بگویند گناه نکن، گناه نکن، انسان گناه نمی کند. این نماز است.

روزه ماه رمضان خیلی مغتنم است؛ مبارزه با گرسنگی، تشنگی، گرما و سختی هائی که انسان دارد. انس با قرآن و انس با نهج البلاغه و انس با صحیفه سجادیه و دعا و نافله و نماز شب و هر کار که توانستید بعد از آن بکنید.

این دل نورانی و پاکیزه را که در شما هست، قدر بدانید. نه اینکه من بخواهم برای خوشامد شما حرف بزنم؛ نه، جوان های عالم که فقط شما نیستید؛ جوان خاصیتش این است. دلتان پاکیزه است. حالا چون برای شما قابل مقایسه نیست، نمی توانید این موضوع را احساس کنید. در طول زمان، گرفتاری ها، غبارها، لجن ها و زنگارها دل را می پوشاند.

در روایت دارد که وقتی گناهی می کنید، یک نقطه سیاهی در قلب شما به وجود می آید

البته اینها زبان نمادین است، زبان سمبلیک است گناه دوم را که می کنید، این نقطه سیاه دو برابر می شود. هرچه گناه بکنید، این نقطه ها هی اضافه می شود، تا اینکه همه قلب را سیاهی می گیرد. ترجمه مفهوم عرفی اش همین است که من گفتم؛ یعنی شما الان دل و جان و روح آماده ای دارید، بمرور گناهان، گرفتاری ها و مشکلات فراوانی که در مسیر مبارزات زندگی انسان به وجود می آید در سیاست، در اقتصاد، در یک لقمه نان، در به دست آوردن امکانات زندگی چنانچه انسان از حالا تمرین نکرده باشد، اینها گرفتاری ها را زیاد می کند، دل را تاریک می کند. پس عرض اول ما و حرف اصلی ما این است.

شما مثل فرزندان من هستید. من اگر بخواهم به بچه های صلبی و نسبی خودم بهترین سفارش ها را بکنم، همینی که به شما عرض کردم، به آنها خواهم گفت.

تاثیر گناه در عرصه های گوناگون زندگی

توجه هم داشته باشید؛ اغلب لغزش هائی که - نمی گویم همه - در عرصه های گوناگون و میدان های گوناگون برای انسان ها پیش می آید، ناشی از رعایت نکردن همین نکته اصلی و مهمی است که گفتم؛ حتی در میدان جهاد. در جنگ احد یک عده ای کوتاهی ای کردند که فاجعه آفرید. اگر قضایای جنگ احد را نخوانده اید، در کتاب های تاریخ هست؛ بروید بخوانید، که من دیگر نخواهم اینجا شرح بدهم.

قرآن درباره همین ها می گوید: ان الذین تولوا منکم یوم التقی الجمعان انما استزلهم الشیطان ببعض ما کسبوا (آل عمران، آیه 155)؛ حاصل ترجمه این است:

آن کسانی که شما دیدید روز جنگ احد آن جور به دشمن پشت کردند و فاجعه درست کردند و موجب شهادت حمزه سیدالشهداء و بزرگانی از اصحاب شدند، لغزش آنها را شیطان از ناحیه آنچه که قبل ها انجام داده بودند، زمینه سازی کرد؛ یعنی گناهانشان.

از این قبیل آیه در قرآن آیات متعددی داریم. پرهیز نکردن ما از گناه، اثرش را در مدیریت امور کشور اگر داشته باشیم، مدیریت یک بخشی اگر داشته باشیم، اگر در میدان جنگ حاضر شویم، اگر در یک آزمون مالی و اقتصادی گیر کنیم، در همه اینجاها نشان می دهد.

بنابراین، این حرف اصلی ماست. خلاصه عرض می کنم؛ قدر جوانی را بدانید. این معنایش این است که قدر دل های پاک را بدانید، خودتان را بیشتر با خدا مانوس کنید.

راهش هم ترک گناه و توجه به نماز است؛ و بعد از نمازهای واجب و آن توجهی که عرض کردم، دیگر هرچه که توانستید، مستحبات، دعا و بقیه کارها را انجام دهید. ان شاءالله خدای متعال هم راه ها را باز می کند.