کلیات و جزئیات طرح ملی هوش مصنوعی روز یک شنبه، 31 فروردین ماه 1404 در کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی تصویب شد. مصطفی طاهری، رئیس کمیته ارتباطات و فناوری اطلاعات این کمیسیون، گفت: این طرح ازجمله مصوبات کلیدی کمیسیون بود که پس از 8 ماه بررسی نهایی شد و گزارش آن برای تصویب نهایی به صحن علنی مجلس ارسال خواهد شد. به گفته این نماینده مجلس، بر اساس این طرح، سازمان ملی هوش مصنوعی به عنوان نهاد راهبردی این حوزه زیر نظر مستقیم رئیس جمهور تشکیل می شود و 4 حوزه فعالیت اصلی برای آن تعیین شده است.طاهری با اشاره به وظایف این سازمان افزود: راهبری، هدف گذاری و هماهنگی بین دستگاه های مرتبط مانند وزارت ارتباطات، معاونت علمی ریاست جمهوری، صندوق نوآوری، وزارت علوم و وزارت آموزش و پرورش ازجمله ماموریت های این نهاد خواهد بود.او همچنین تاکید کرد: این سازمان در زمینه تربیت نیروی انسانی متخصص، مدیریت داده ها پایه اصلی هوش مصنوعی، توسعه پردازنده ها، مطالعات راهبردی و تنظیم مقررات حاکم بر هوش مصنوعی نقش محوری ایفا خواهد کرد. او در واکنش به برخی انتقادات مبنی بر موازی کاری احتمالی با وزارت ارتباطات توضیح داد: پس از بررسی الگوهای جهانی، تصمیم بر آن شد که یک نهاد فرابخشی زیر نظر رئیس جمهور ایجاد شود تا اشراف کامل بر تمام بخش های دولتی و حاکمیتی داشته باشد. خوشبختانه این توضیحات مورد پذیرش مسئولان قرار گرفت. این طرح پس از تصویب در کمیسیون صنایع، به زودی در صحن علنی مجلس مطرح خواهد شد تا مراحل نهایی قانونی شدن را طی کند. باور کارشناسان و فعالان این است در جهان امروز که مرز میان فناوری و زندگی روزمره هر روز کمرنگ تر می شود، هوش مصنوعی به عنوان پیشران اصلی تحول دیجیتال در صدر اولویت های سیاست گذاری کشورها قرار گرفته است. در همین راستا، تصویب کلیات طرح ملی هوش مصنوعی در کمیسیون صنایع مجلس شورای اسلامی را می توان گامی بنیادین در مسیر نظام مند کردن بهره برداری از این فناوری نوین در جمهوری اسلامی ایران دانست؛ گامی که نه تنها جایگاه کشور در زیست بوم فناوری های پیشرفته را تقویت خواهد کرد، بلکه ظرفیت های اقتصادی، علمی و اجتماعی نوینی را نیز پیش روی کشور قرار می دهد. بر اساس این طرح، تشکیل سازمان ملی هوش مصنوعی زیر نظر مستقیم ریاست جمهوری، نقطه تمرکز جدیدی برای هدایت و هم راستا ساختن سیاست های کلان این حوزه خواهد بود. تربیت نیروی انسانی متخصص، که یکی از مهم ترین ملزومات توسعه پایدار در حوزه فناوری های پیشرفته است، از ارکان اصلی فعالیت این سازمان به شمار می رود. از سوی دیگر، ساماندهی و مدیریت داده ها، که زیربنای توسعه مدل های هوش مصنوعی محسوب می شوند، به همراه سرمایه گذاری در توسعه پردازنده ها و سخت افزارهای بومی، می تواند به ایجاد زنجیره ارزش ملی در این صنعت منجر شود. همچنین این سازمان می تواند با انجام مطالعات راهبردی و تدوین مقررات دقیق و منعطف، مسیر بهره گیری ایمن، اخلاق محور و متناسب با فرهنگ بومی کشور از هوش مصنوعی را فراهم آورد. درحقیقت نقش این سازمان، تنها محدود به ساماندهی فناوری نیست، بلکه می تواند به عنوان حلقه اتصال نخبگان، دانشگاه ها، شرکت های دانش بنیان و سیاست گذاران نیز عمل کند و بستری برای شکوفایی خلاقیت های داخلی در عرصه جهانی باشد. بنابراین با نگاهی کل نگر، تشکیل این نهاد تخصصی، نویدبخش آینده ای است که در آن، کشور نه تنها مصرف کننده محصولات هوش مصنوعی نخواهد بود، بلکه با تولید دانش، تربیت متخصص و توسعه زیرساخت های بومی، در ردیف کشورهای پیشتاز این عرصه نیز قرار خواهد گرفت. در بررسی بیش تر این موضوع به گفت وگو با حجت الاسلام علیرضا سلیمی، عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی پرداختیم که در ادامه می خوانید.