فراتر از یک نیاز
سواد رسانه ای یکی از ملزومات و لوازم زندگی فردی و اجتماعی در عصر کنونی محسوب می شود. دروازه بانی موثر اخبار و داده هایی که در هر ثانیه شاهد هجوم آن ها هستیم سبب می شود تا بر فضای ذهنی خود تسلط پیدا کرده و تحت تاثیر اخبار نادرست یا اغراق آمیز در قبال پدیده ها و موضوعات گوناگون قرار نگیریم. همین تعریف ساده سبب می شود تا نسبت به جایگاه سواد رسانه ای در حوزه پدافند غیرعامل درک بهتری پیدا کنیم. این نسبت ،بر اساس الگوهای شناختی قابل تصور و تصدیق است. در اینجا می توان به پنج کار ویژه مهم اشاره کرد:•تشخیص اطلاعات نادرست: سواد رسانه ای به افراد کمک می کند تا اطلاعات نادرست، اخبار جعلی و تبلیغات را تشخیص دهند، که برای جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست طراحی شده برای ایجاد وحشت یا تضعیف روحیه عمومی در زمان بحران بسیار مهم باشد. •تفکر انتقادی: سواد رسانه ای مهارت های تفکر انتقادی را تقویت می کند که افراد را قادر می سازد تا پیام ها را تجزیه وتحلیل کنند، منابع را ارزیابی کنند و انگیزه های پشت اطلاعات را شناسایی کنند. این امر برای جلوگیری از دستکاری و اتخاذ تصمیمات آگاهانه بسیار مهم است.این مقوله در عرصه پدافند شناختی اهمیت ویژه ای دارد که به صورت مجزا در آینده به آن خواهیم پرداخت. •آگاهی از امنیت سایبری: سواد رسانه ای شامل درک خطرات سایبری مانند فیشینگ، بدافزار و سرقت هویت است. این آگاهی به افراد کمک می کند تا از خود در برابر حملات سایبری محافظت کنند که می تواند زیرساخت های حیاتی را هدف قرار داده و اطلاعات حساس را به خطر بیندازد.یکی از مصادیق سواد رسانه ای در عرصه پدافند سایبری، آگاهی از امنیت سایبری (چه در عرصه پیشگیری و چه مواجهه) است. فقدان این آگاهی سبب می شود تا هکرها و باج افزارها به راحتی در فضای مجازی دست به اقدامات خطرناک و پرهزینه علیه مخاطبان و مصرف کنندگان بزنند. •مسئولیت پذیری رسانه ای: سواد رسانه ای بر اهمیت مسئولیت پذیری رسانه ای و اخلاق تاکید می کند. این افراد را تشویق می کند تا در محتوایی که به اشتراک می گذارند و مصرف می کنند، متفکر و آگاه باشند، که می تواند به مبارزه با گسترش اطلاعات نادرست و نفرت پراکنی کمک کند.بنابراین یکی از کار ویژه های مهمی که دراین خصوص باید موردتوجه قرار گیرد، انتقال این آگاهی به دیگران است. •مشارکت مدنی: سواد رسانه ای مشارکت مدنی را با توانمندسازی افراد برای دسترسی، ارزیابی و به اشتراک گذاری اطلاعات به طور موثر ترویج می کند. این امر برای اطمینان از اینکه شهروندان می توانند در تصمیم گیری آگاهانه شرکت کنند و از حقوق و منافع خود دفاع کنند، ضروری است.درنهایت اینکه سواد رسانه ای یک مهارت حیاتی برای پدافند غیرعامل است، زیرا به افراد کمک می کند تا از خود در برابر اطلاعات نادرست، حملات سایبری و سایر تهدیدات رسانه ای محافظت کنند. با ترویج تفکر انتقادی، مسئولیت پذیری رسانه ای و مشارکت مدنی، سواد رسانه ای به ایجاد جامعه ای انعطاف پذیرتر و آگاه تر کمک می کند.