ابوالحسن فرهودی

آلرژی به شیر گاو شایع ترین آلرژی غذایی در سال اول عمر است. در حال حاضر تنها درمان پذیرفته شده در آلرژی غذایی پرهیز از آلرژن مربوط می باشد. از آنجایی که شیر گاو ترکیب عمده رژیم غذایی شیرخواران می باشد این اقدام چندان منطقی و عملی نیست. هدف این مطالعه ارایه یک راهکار درمانی در بیماران مبتلا به آلرژی به شیر گاو است.
تمامی بیماران با تشخیص قطعی آلرژی به شیر گاو از نوع با واسطه IgE که بین اسفند ماه 1383 تا آذر ماه 1384 به درمانگاه آلرژی مرکز طبی کودکان مراجعه نمودند، در دو گروه مداخله و کنترل وارد مطالعه شدند و پس از تکمیل پرسشنامه، در مورد گروه مداخله حساسیت زدایی خوراکی و در مورد گروه کنترل حداقل شش ماه پی گیری و بررسی بالینی وآزمایشگاهی به عمل آمد. در نهایت هر دو گروه از نظر علایم بالینی و نتایج IgE اختصاصی به شیر مجددا بررسی شدند.
20 بیمار مورد حساسیت زدایی خوراکی قرار گرفتند و 13بیمار در گروه شاهد بودند. هر دو گروه از نظر میانگین سنی، جنسیت و علایم بالینی تقریبا مشابه بودند. در پایان مطالعه در 18نفر گروه مداخله (%90) حساسیت زدایی با موفقیت پیش رفت و در 14 نفر آنها (%70) به اتمام رسید. تمامی افراد گروه کنترل همچنان با مصرف شیر گاو علامت دار باقی ماندند.
بیماران در طی متوسط 9 ماه حساسیت زدایی شدند، این اقدام در 90% بیماران موفقیت آمیز بوده و روند آن رو به اتمام است. نظر به علامت دار ماندن بیماران گروه کنترل در 100% موارد، روش حساسیت زدایی خوراکی می تواند یک درمان امیدوار کننده در آلرژی غذایی باشد.

ژن الاستاز دو کد کننده نوتروفیل الاستاز است. نوتروفیل الاستازیک سرین پروتئاز قوی است که در نوتروفیل ها یافت می شود و قادر به تخریب بیشتر پروتئین های بافت پیوندی می باشد. ژن الاستاز دو متشکل از 5 اگزون و 4 اینترون است. ژن الاستاز دو جایگاه ویژه ای در پاتوژنز بیماری های رده میلوئیدی و سایر بیماری ها دارد. با توجه به اینکه پلی مورفیسم های تک نوکلئوتیدی دارای کاربرد فراوان در مطالعات فارماکوژنومیک هستند. بنابراین شناخت پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی های جدید می تواند گامی در جهت پیشرفت این علم باشد.
خون محیطی از افراد سالم گرفته شد. سلول های چند هسته ای از خون تازه جدا شدند و RNA توسط روش استاندارد استخراج گردید. بیان ژن الاستاز توسط روش RT-PCR و بکارگیری ده پرایمر اختصاصی مورد ارزیابی قرار گرفت. سکانس هر یک از اگزون ها توسط روش capillary sequencing شناسایی شد.
در این بررسی پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی جدیدی در اگزون 2 این ژن در کدن 44 یافت شد. در این پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی، G به A تبدیل شده اما هیچ تغییری در سکانس آمینواسیدی دیده نشد. سکانس کدن 44 در نیمی از افراد نرمال مورد بررسی GCG است که مشابه سکانس بانک اطلاعات ژنی NCBI است و در نیمی دیگر GCG به GCA تغییر یافته است.
با توجه به شناسایی پلی مورفیسم تک نوکلئوتیدی خاص در افراد ایرانی می توان ارتباط آنها را با بیماری ها و پاسخ به درمان مورد ارزیابی قرار داد تا بتوان به بیماران تحت درمان کمک نمود.

رینیت آلرژیک شایعترین بیماری مزمن بالغین می باشد که هزینه بالایی را بر جوامع تحمیل می کند. در مطالعات اخیر سوسک به عنوان یک آلرژن شایع در آلرژی های تنفسی شناخته شده است. مطالعه حاضر جهت بررسی این آلرژی در افراد ایرانی مبتلا به رینیت آلرژیک انجام گرفت.
در این مطالعه 116 بیمار مبتلا به رینیت آلرژیک از نظر آلرژی به سوسک آلمانی بررسی شدند. تمامی بیماران مورد تست پوستی با آلرژن سوسک آلمانی و سایر آئرو آلرژنهای شایع شامل چمنها، درختچه ها، درختان، مایتها، پروگربه قرار گرفتند. همچنین Cockroach specific IgE در? ? بیمار اندازه گیری شد.
تست پوستی برای سوسک آلمانی?? (??.?) نفر و Cockroach specific IgE در? (?.??) نفرمثبت بود. هم چنین? ? نفر (??.??) تست پوستی مثبت برای درخچه ها،? ? نفر (??.??) برای درختان،? ? نفر (??.??) برای چمنها،? ? نفر (??.??) برای سوسک آلمانی،? ? نفر برای(%25) برای مایت 28, Dp نفر (%24.1) برای مایت 11, DF نفر (%9.5) برای پر و 8 نفر (%6.9) برای گربه داشتند. در این مطالعه نشان داده شد که حضور سوسکها در خانه باعث افزایش شیوع آلرژی به سوسک می شود (P<0.001) آلرژی به سوسک در افراد مونث مبتلا به رینیت آلرژیک شایعتر از افراد مذکر بود.
نتیجه گیری و توصیه ها: در این مطالعه سوسک آلمانی شایعترین آلرژن Indoor و به طور کلی چهارمین آلرژن شایع در بیماران رینیت آلرژیک شناخته شد. از آنجا که آلرژی به سوسک با حضور سوسکها در خانه همراهی داشت، به نظر می رسد از بین بردن سوسکها در محیط خانه می تواند به درمان رینیت آلرژیک کمک شایانی کند.

بیماری نقص ایمنی متغیر شایع (Common variable immunodeficiency: CVID) یکی از بیماری های نقص ایمنی اولیه می باشد که با هایپوگاماگلوبولینمی و عفونت های مکرر تظاهر پیدا می کند. دستگاه تنفس یکی از شایعترین ارگان های درگیر در بیماران مبتلا به CVID می باشد و پنومونی از شایعترین تظاهرات گرفتاری در دستگاه تنفس تحتانی است. استفاده از فرآورده های ایمونوگلوبولین در مبتلایان به CVID یک روش درمانی مناسب و انتخابی می باشد که در طی دو دهه اخیر باعث کاهش عفونت ها در بیماران مبتلا به CVID شده است. هدف از این مطالعه تعیین اثر ایمونوگلوبولین وریدی در کاهش دفعات بروز پنومونی در این بیماران می باشد. بدین منظور 26 بیمار مبتلا به CVID که در بخش ایمونولوژی و آلرژی مرکز طبی کودکان تشخیص داده شده و حداقل 9 ماه تحت نظر و درمان با ایمونوگلوبولین وریدی (IVIg) بودند، وارد مطالعه شدند که اطلاعات مورد نیاز جهت ثبت تعداد دفعات بروز پنومونی و دفعات بستری در بیمارستان قبل و پس از دریافت IVIg از پرونده بیماران استخراج گردیده است. از میان 26 بیمار مبتلا به CVID، شانزده بیمار مذکر و ده بیمار مونث بوده اند. میانگین سنی آنها 5.1±13.4 سال (محدوده: 4.5 تا 26.5 سال) و میانگین مدت زمان پیگیری 51.8±72.2 ماه (محدوده: 5 تا 189 ماه) بوده است. از 26 بیمار مبتلا به CVID در طی این مطالعه 80.5% آنها قبل از دریافت IVIg مبتلا به پنومونی شده اند که پس از درمان با IVIg به 34.6% تقلیل یافته است (P=0.0017). دفعات ابتلا به پنومونی به ازا هر بیمار در یکسال از 3.3 قبل از درمان به 0.6 پس از دریافت IVIg کاهش یافته است (P<0.0005). همچنین 88.5% بیماران قبل از دریافت IVIg سابقه بستری در بیمارستان بعلت عفونت داشته اند که پس از درمان با IVIg به 46% تقلیل یافته است (P=0.0025). دفعات بستری بیمار به ازا هر بیمار در یکسال از 3.4 قبل از درمان به 0.7 پس از دریافت IVIg کاهش یافت (P<0.0005). نتیجه گیری و توصیه ها: تشخیص زودرس بیماری CVID و درمان منظم بیماران مبتلا با IVIg می تواند نقش موثری در کاهش ابتلای به پنومونی و دفعات بستری ناشی از عفونت ها و عوارض آنها داشته باشد. این بیماران باید تحت پیگیری های منظم و دقیق قرار گیرند تا با مصرف مرتب و کامل IVIg امید به زندگی با کیفیت مطلوب را در این بیماران افزایش دهد.

آزمون پوستی با استفاده از عصاره خالص و استریل از ماده حساسیت زای مورد نظر، یکی از مهم ترین و حساس ترین روش های شناسایی عوامل حساسیت زای محیط است. نظر به در دسترس نبودن و گرانی عصاره مورد نیاز برای انجام آزمون پوستی و حساسیت زدایی بیماران و به منظور مقایسه ارزش تشخیصی گیاه سلمه تره با مشابه استاندارد آن در آزمون پوستی پریک، این تحقیق در مرکز طبی ایران در سال 1381 انجام گرفت.
این مطالعه تحلیلی از نوع قدرت تشخیصی بر روی 100 نفر داوطلب انجام شد. مطالعه به صورت دو سوکور بود و افراد دارای بیماری شدید، آتوپی و یا مصرف داروهای آنتی هیستامین و ضد افسردگی از مطالعه حذف شدند. در تمام این افراد آزمون هیستامین به عنوان کنترل مثبت انجام شد. کنترل مثبت، تورم با قطر بیش از 4 میلی متر و کنترل منفی عدم واکنش در نظر گرفته شد. دو نوع عصاره ساخت داخل و خارج، هر کدام با سه غلظت متفاوت تهیه و هر کدام بر روی یکی از ساعدها به روش پریک آزمایش شد. میزان واکنش، شامل تورم و قرمزی پس از 20 دقیقه، مشاهده و یادداشت شد. تورم بیش از 3 میلی متر همراه با قرمزی در اطراف آن به عنوان واکنش مثبت در نظر گرفته شد.
در این بررسی 54 مرد و 46 زن شرکت داشتند. محدوده سنی افراد 20 تا 58 سال بود. هیچ کدام از افراد در رقت 100/1 با هر دو نوع عصاره واکنشی نداشتند.در رقت 10/1 شش مورد واکنش با تورمی به قطر 3 تا 5 میلی متر با عصاره ایرانی و 4 مورد واکنش مشابه در ساعد مقابل با عصاره خارجی داشتند. با عصاره رقیق نشده نیز 17 مورد واکنش با تورمی به قطر 3 تا 10 میلی متر با عصاره خارجی و 22 مورد واکنش مثبت با قطر مشابه با عصاره ایرانی وجود داشت. میزان حساسیت عصاره ایرانی رقیق نشده 94 درصد و میزان ویژگی آن 7/92 درصد و درجه توافق بین دو عصاره 78/0بود.
نتیجه گیری و توصیه ها: با توجه به درجه حساسیت و ویژگی بالای عصاره ایرانی و میزان درجه توافق به نسبت نزدیک این دو عصاره، عصاره ایرانی می تواند جایگزین مناسبی برای عصاره خارجی باشد. توصیه می شود جهت انجام آزمون، عصاره ها به صورت رقیق نشده مورد استفاده قرار گیرند.

درماتیت آنوپیک بیماری التهابی و خارش دار مزمن پوستی با شیوع 20-10 درصد است. مطالعات اخیر به تاثیر سلنیوم در متعادل نمودن سیستم ایمنی در این بیماری اشاره دارد مطالعه حاضر بر روی چهار بیمار با تشخیص درماتیت آتوپیک براساس معیار Hanifin & Rajka انجام شده است. در این بیماران پس از درمان مقدار سلنیوم سرم افزایش یافت و به حد طبیعی رسید.
کاهش شدت درماتیت آتوپیک و lgE تام سرم، نشانه مصرف سلنیوم در سلولها و موثر بودن این شیوه درمانی است. افزایش حجم نمونه و چالش دوزهای درمانی و طول مدت درمان متفاوت، برای دستیابی به نتایج دقیق تر، طی مطالعات بعدی توصیه می گردد.

آلرژنها سبب ایجاد علائم مختلف در بیماری های آلرژی می شوند که تاکنون بسیاری از آنها مورد شناسائی قرار گرفته اند. به منظور شناسایی عوامل ایجاد کننده بیماری های ازدیاد حساسیت در استان سیستان و بلوچستان، بررسی فراوانی آلرژنها در مرکز این استان انجام گرفت تا زمینه مناسبی برای تشخیص و درمان صحیح بیماران صورت گیرد. تعداد 894 بیمار مبتلا به آلرژی مراجعه کننده به بیمارستان خاتم الانبیاء (ص) زاهدان طی مدت 36 ماه (1381 - 1379) مورد مطالعه قرار گرفتند. تست پوستی Prick به صورت اپی کوتانئوس از قسمت جلوی ساعد بر روی تمامی این بیماران صورت گرفت. 382 بیمار مذکر و 512 نفر مونث بودند. سن بیماران از 7 سال تا 67 سال متغیر بود و اکثریت بیماران در گروه های سنی 40-20 سال قرار داشتند. شایعترین علت مراجعه در بیماران رینیت بود که 481 بیمار از آن شکایت داشتند (53.8%) سایر علل شایع مراجعه عبارت بودند از آسم (24%) و کهیر (15%). شایعترین آلرژنهای شناسایی شده عبارت بودند از مایت (86%)، پر (76%)، آسپرژیلوس (51%) همچنین 24% افراد به چمن، 22% به تخم مرغ، 17% به گردو، 14% به شیر گاو، 12% به گوشت گاو و 9% به فندق حساسیت داشته اند. در زاهدان شایعترین علت مراجعه بیماران آلرژیک، رینیت می باشد و مایتهای خانگی از عمده ترین منابع آلرژنی موجود در گرد و غبار خانگی محسوب می شوند.