فهرست مطالب نویسنده:
حسین رشیدزاده
-
مسئله سازگاری یا ناسازگاری دیدگاه منطق دانان مسلمان در خصوص مهجوریت دلالت التزام و قاعده اصولی حجیت منطوق و مفهوم در صورت دخول دلالت التزام در منطوق یا مفهوم، ره آورد دو دانش منطق و اصول را به چالش می کشاند. در این مقاله، با مقایسه ره آورد این دو علم، و بر پایه جداسازی دو مسئله حجیت صغروی و حجیت کبروی می توان اثبات کرد که (1) حجیت صغروی منطوق و مفهوم موافق التزامی و حجیت صغروی مفهوم مخالف، بر اساس قول به حجیت آن، با مهجوریت دلالت التزام ناسازگار نیست، زیرا دیدگاه منطقیان در اصل دلالت لفظ بر معنای التزامی و دیدگاه اصولیان در حجیت منطوق و مفهوم موافق سازگارند؛ (2) حجیت کبروی منطوق و مفهوم موافق التزامی، به معنای احتجاج بر مدلول التزامی قضیه، با مهجوریت دلالت التزامی ناسازگار است؛ (3) حجیت کبروی مفهوم مخالف، به سبب عقلی بودن دلالت، و حجیت کبروی مفهوم موافق به سبب وجود قرینه بر تعیین لوازم، از قاعده مهجوریت دلالت التزام بیرون است.
کلید واژگان: حجیت، دلالت التزام، مفهوم، منطوق، مهجوریتPhilosophy & kalam, Volume:47 Issue: 2, 2015, PP 273 -290Comparing the Islamic logic and jurisprudential principles، and based on the separation between minor and major authorities (hujjiyyat sughrawi wa kubrawi)، it can be proved that (1) minor authority of suitable verbal text per nexum (al-mantuq al-muwafiq al-iltizami)، minor authority of suitable concept per nexum (al-mafhum al-muwafiq al-iltizami)، and minor authority of contrary concept (al-mafhum al-mukhalif)، if authoritative are not incompatible with obsolescence of the indication per nexum (mahjuriyyat dilalat al-iltizam). (2) Major authority of suitable concept per nexum (al-mafhum al-muwafiq al-iltizami) and major authority of contrary concept (al-mafhum al-mukhalif)، in the sense of argumentation for per nexum significant of the premise، is incompatible with obsolescence of the indication per nexum. (3) Major authority of contrary concept، because of rationality of significance، and major authority of suitable concept، due to existence of circumstantial evidence over prerequisites'' instantiation، are out of obsolescence of the indication per nexum.Keywords: authoritativeness, indication per nexum, concept, verbal text -
دامنه مهجوریت دلالت التزام نزد منطقدانان مسلمانمسئله مهجوریت دلالت التزام را برای نخستین بار ابن سینا مطرح کرد و منطقدانان پس از وی آن را بمنزله یک مسئله منطقی مدون کردند و در نتیجه دیدگاه های مختلف بمیان آمد. این دیدگاه ها بترتیب فراگیری و شمول عبارتند از: مهجوریت در زبان بطور کلی، مهجوریت در زبان علم و مهجوریت در حد تام که بترتیب توسط غزالی، ابن سهلان ساوی و طوسی ارائه شد. مهجوریت دلالت التزام صرفا یک توصیف زبانی نیست بلکه بصورت یک ضابطه و توصیه است؛ کاربرد دلالت التزام در تفاهم یا علم و...مجاز نیست. در این مقاله پس از گزارش و نقد آراء منطقدانان، دیدگاه چهارمی بعنوان دیدگاه مختار پیشنهاد میشود. بر اساس این دیدگاه، دلالت التزام در زبان علم و نیز در مقام بیان تکالیف فقهی، حقوقی و اخلاقی مهجور است. امروزه برخی از روانشناسان با اخذ مولفه صراحت در سبک ارتباطی قاطعانه بنحوی دیدگاه نخست را احیاء کرده اند.
کلید واژگان: مهجوریت دلالت التزام، لوازم بین و غیربین، تناهی و عدم تناهی لوازم، عقلی بودن لوازم
بدانید!
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.