سید اصغر آقامیرزایی
-
برنامه های پنج گانه عمرانی و توسعه دوره پهلوی دوم سال 1327 به تصویب رسید. هدف اصلی برنامه های عمرانی این دوره، تغییر بنیان های اقتصادی و اجتماعی جامعه سنتی ایران به یک کشور توسعه یافته بود که مهم ترین مولفه های آن بالا بردن سطح استانداردهای زندگی و تبدیل به جامعه صنعتی و شهری بود. مقاله حاضر می کوشد اوضاع کشاورزی و کشاورزان استان کردستان را طی سال های 1327 تا 1351 (پایان برنامه عمرانی چهارم) با تکیه بر پژوهش تاریخی و رویکرد اقتصادی و اجتماعی، براساس جمع آوری اسناد از مراکز معتبر سندی کشور مانند: اسناد موجود در کتابخانه ملی، مرکز اسناد همدان، مدارک موجود در سازمان برنامه و بودجه، مرکز پژوهش های مجلس و منابع کتابخانه ای مورد بررسی و موشکافی قرار دهد. با حذف نظام بهره برداری ارباب -رعیتی، نظام مدیریت سنتی روستایی بدون جایگزین مناسب برچیده شد. همچنین برنامه های توسعه اجتماعی- اقتصادی پهلوی دوم در استان کردستان بیشتر مربوط به طرح های خدماتی بود.(متاثر از رویکرد سیاسی- امنیتی) بنابراین در نهایت منجر به شکل گیری نارضایتی عمومی و آسیب پذیری سیاسی گردید. روش پژوهش در این مقاله به شیوه اسنادی و تحلیل محتوای اسناد است.
کلید واژگان: اقتصاد روستایی، برنامه عمرانی، استان کردستان، اقتصاد کشاورزیThe five development plans of the second period of Pahlavi passed in 1327. The main goal of the development programs was to change the economic and social foundations of the traditional Iranian society to a developed country, the most important components of which were to raise the standards of living and becoming an industrial and urban society. The present article tries to study the situation of agriculture and farmers in Kurdistan province during 1327 to 1351 (end the fourth development plan) based on historical research, economic and social approach and collecting documents from reputable document centers such as: Documents in the National Library, Documents Center of Hamedan and documents of budget and planning organization, Parliament research center and library resources to examine it. The research findings showed that by eliminating the landlord-farmer system, the traditional rural management system was abolished without a suitable alternative. Also, the socio-economic development programs of the second Pahlavi in Kurdistan province were mostly related to service projects (influenced by the political-security approach). Therefore, it eventually led to the formation of public dissatisfaction and political vulnerability. The research method in this article is documentary method and content analysis of documents.
Keywords: development plan, Kurdistan Province, Economic Development, Agricultural Economic Economic -
هدف
بررسی تغییرات اجتماعی و اقتصادی بعداز اجرای برنامه های توسعه برنامه محور در استان کردستان (1327-1352ش).
روش/ رویکرد پژوهشداده های این پژوهش از مدارک آرشیوی و کتابخانه ای به دست آمده است.
یافته ها و نتیجه گیریاهداف پیش بینی شده از اجرای این برنامه ها محقق نشد. ازجمله درپایان اجرای برنامه چهارم توسعه در زمینه های اجتماعی و اقتصادی کردستان، میزان باسوادی در روستاها به 22 درصد و در شهرها به 52 درصد رسید. با بررسی این برنامه ها در زمینه های بهداشت و درمان و خدمات پزشکی، آب آشامیدنی، ایجاد فضای شهری، شبکه ارتباطات (راه ها، مخابرات)، و رشد متوازن بین صنعت و کشاورزی، و بهبود و ارتقای استانداردهای لازم برای زندگی، اقداماتی که به تحولات بنیادین منجر شود و چهره استان کردستان را تغییر دهد دیده نمی شود؛ ولی در نمای کلی اجرای برنامه ها سبب تغییر در رابطه دولت و شهروندان شد و با اجرای برنامه های آموزشی و اقتصادی، حاکمیت نفوذ خود را در میان روستاییان افزایش داد و آن ها را به خود وابسته کرد.
کلید واژگان: برنامه های عمرانی، راه و ارتباطات، تغییرات اقتصادی و اجتماعی، استان کردستان (1327-1352ش)PurposeTo investigate social and economic development programs undertaken in Kurdistan province over the course of 25 years.
Method and Research DesignArchival documents and library materials were consulted to gather data for this study.
Finding and ConclusionFive development did not achieve goals. By the end of the 4th development plan literacy rate in Kurdistan remained 22% in rural and 52% in urban areas. Wiith regard to medical services, access to clean water, public spaces in urban areas, roads, telecommunications, balanced development of industry and agriculture, living standards Kurdistan were poor. However, the plans caused chnge in the relation between the government and citizens. Through educational and economic programs, the regime increased its influence in rural areas and made the population more dependent.
Keywords: Development plans, Economic development, social development, Kurdistan province (1949-1973)
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.