سید مرتضی وجدان

این بررسی به دنبال برگزاری کارگاه های ارتقای مستمر کیفیت، میزان آگاهی، نگرش و عملکرد کارکنان و مدیران دانشگاه علوم پزشکی بیرجند انجام شد. این پژوهش از نوع توصیفی – مقطعی است، جامعه مورد مطالعه کلیه کارکنان و مدیران دانشگاه علوم پزشکی بیرجند (168 n=) که در کارگاه های ارتقای مستمر کیفیت از سال 83 – 80 شرکت نموده اند، می باشد. روش نمونه گیری از نوع سرشماری بوده است. ابزار تحقیق پرسشنامه ای خود ساخته است که پایایی آن توسط 10 نفر از اعضای هیات علمی مشخص و برای تعیین روایی آن یک پیش مطالعه به روش دو نیمه کردن پرسشنامه روی 20 نفر از افراد مورد مطالعه انجام و ضریب α کرونباخ محاسبه گردید. پرسشنامه توسط پژوهشگران در سه بخش سنجش میزان آگاهی، نگرش و عملکرد تنظیم شده بود. 168 پرسشنامه بین کارکنان و مدیران بیمارستان ها، مراکز بهداشت و دانشکده های تابعه دانشگاه علوم پزشکی بیرجند توزیع گردید که 11 پرسشنامه به دلیل ناکافی بودن اطلاعات حذف و داده های 157 پرسشنامه استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و برای تعیین ارتباط مشخصات فردی کارکنان با میزان آگاهی، نگرش و عملکرد از آزمون مربع کای و T student و تست ANOVA استفاده گردید. کل نمره آگاهی 8 (3 و کمتر ضعیف، 6، 5 و4 متوسط، 8 و 7 خوب)، کل نمره عملکرد 26 (13 و کمتر ضعیف، 19-13 متوسط، 20 و بالاتر خوب)، کل نمره نگرش 40 (19 و کمتر ضعیف، 30-20 متوسط، 31 و بالاتر خوب). یافته های پژوهش نشان داد که از 154 موردی که جنس آنها مشخص بوده، 8/44% مرد و 2/55% زن بودند (جدول 1). میانگین سنی نمونه مورد مطالعه 1/8 ± 8/37 و میانگین سابقه کار آنها 8/6 ± 3/14 سال برآورد گردید (جدول 2).
6/37% نمونه مورد مطالعه آگاهی ضعیف، 8/61% آگاهی متوسط و 6/0% آگاهی خوب داشتند (جدول 3). 8/3% نگرش ضعیف، 4/64% نگرش متوسط و 8/31% نگرش خوب داشتند (جدول 4).
8/10% عملکرد ضعیف، 1/26% عملکرد متوسط و 1/63% عملکرد خوب داشتند (جدول 5). میانگین نمره آگاهی افراد مجرد 05/3 و در افراد متاهل 69/3 برآورد گردید که این اختلاف از نظر آماری در سطح (05/0α =، 036/0 P=) معنی دار گردید.

در هر سازمان، نیروی انسانی مهمترین رکن تعالی و ترقی سازمان و عامل اساسی تحقق اهداف پیش بینی شده در آن مجموعه است. با توجه به اینکه رضایت شغلی علاوه بر تحقق اهداف سازمانی، در سلامتی فردی و اجتماعی نقش ویژه ای ایفا می نماید، بنابراین مطالعه پیرامون عوامل اثرگذار برآن، می بایست همواره مورد توجه مدیریان دستگاههای دولتی قرار گیرد تا با شناخت دقیق فرصتها و تهدیدها نقاط ضعف را ترمیم و نقاط قوت را تقویت کنند. تحقیق حاضر در راستای دستیابی به هدف مذکور انجام پذیرفته است.  

روش پژوهش:

مطالعه حاضر یک پژوهش توصیفی تحلیلی است که بر روی 324 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی به روش تصادفی انتخاب شده اند، انجام گرفته است. ابزار جمع آوری داده ها، شاخص توصیف شغل بوده است. داده های حاصل از طریق روش های آماری تحلیل واریانس و مجذور کای با استفاده از نرم افزار SPSS تحلیل گردیده است.  

یافته نشان دهنده آنست که بین جنسیت، رضایت شغلی در بعد شیوه ارتقاء و حقوق، رابطه معناداری وجود دارد. همچنین بین کارکنان با سطح تحصیلات بالاتر از لیسانس، از ماهیت کار و حقوقشان راضی تر، ولی از سرپرست، همکاران و شیوه ارتقا رضایت کمتری داشتند. بین رسته خدمتی و رضایت شغلی رابطه معناداری مشاهده گردید. بیشترین نارضایتی در زمینه پرداخت حقوق، به دو گروه کارکنان «درمانی» و «بهداشتی» مربوط بود.  

با توجه به یافته های پژوهش، اصلاح شیوه های ارزشیابی، نظام پرداخت حقوق و برنامه ریزی جهت اصلاح برخی نگرشهای نامطلوب نسبت به شغل، روابط نزدیکتر مدیران با کارکنان و توجه به نیازهای مختلف آنان، و برنامه ریزی صحیح، دقیق و بلند مدت در این زمینه میتواند کارآمد و موثر باشد.