سیدمهدی میرحسینی زواره

سازمانها و شرکت هابه طورمعمول نهابه 60 درصدازارزش بالقوه استراتژی های خود جامه عمل می پوشانند و این به خاطر نقاط ضعف و نقاط شکستی است که در مراحل برنامه ریزی و اجرا وجود دارد.اما با به کارگیری اصولی می توان درصد بالاتری از استراتژی ها را به مرحله عمل در آورد. با هر مدیر ارشدی که در مورد استراتژی صحبت گردد ابهام های مشابهی را در سخنانش مشاهده خواهد شد. چرا که علی رغم زمان و انرژی فوق العاده زیادی که در اغلب شرکت ها صرف تدوین استراتژی می شود اما نتیجه حاصل چندان قابل توجه نیست تحقیقات نشان می دهد که به طور متوسط تنها 63 درصد از پیش بینی های مالی وعده داده شده در استراتژی شرکت ها محقق می گردد. و از آن بدتر آن که علل این شکاف موجود مابین استراتژی و عملکرد اغلب از دید مدیریت شرکت پنهان می ماند. به همین دلیل هم مدیران عالی شرکت در اعمال فشار بر اهرم مناسب جهت ارتقای عملکرد شرکت دچار خطا می شوند.یعنی در حالی بر اجرای بهتر استراتژی تاکید می کنند که در واقع به یک استراتژی بهتر نیاز مندندو یا برعکس سعی در تغییر استراتژی ها دارند در حالی که باید شرکت را براجرای بهتر آن متمرکز کنند و نتیجه آن چیزی جز،اتلاف انرژی ، هدر دادن زمان و استمرار عملکرد پایین تر از حد انتظار شرکت نخواهد بود.

رهبری تحول گرا در تلاش است تا با بهره گیری از نظام ارزشی، تحریک عواطف و تقویت هویت های فردی و اجتماعی کارکنان، خلاهای ناشی از کاستی های ساز و کار بوروکراتیک سنتی را جبران کند. از میان تمامی آثاری که در زمینه رهبری تحول آفرین ارائه گردیده است، چهار نظریه رهبری تحول آفرین برنز (1978)، باس (1985)، بنیس و نانوس (1985) و تی چی ودیوانا ( 1990) مشهورتر است که در ادامه معرفی می گردند.

رکن اصلی جهانی شدن اقتصادی ،ازادی تجارت ودر نتیجه رقابتی شدن اقتصادهای ملی و نهایتا حرکت اینها بسوی ادغام در بازارهای متشکل جهانی است. قرائن وشواهدحاکی از فروریختن دیوارهای حایل اقتصادهای ملی است . در این شرایط رقابت دیگر یک تهدید یا فرصت بالقوه نیست بلکه واقعیتی اجتناب ناپذیر است که حتی شدیدترین سیاستهای حمایتی رااز طریق پدیده ای به نام قاچاق کالا به چالش می طلبد. جوامعی که توانسته اند اقتصادهای ملی خود رابا شرایط جدید رقابتی سازگار کنندوسهمی دراین بازی جهانی به عهده گیرند به نحو چشم گیری از پدیده جهانی شدن ورقابت اقتصادی سود برده اند.موردچین نمونه بارزی ازاین سازگاری وتجربه موفق ناشی از آن است. اما هستند هنوزکشورهایی که همانند کشور مابه دلایل کوناکون از جمله درآمدهای آسان نفتی ،چالش های رقابتی رابه جد نمی گیرند.اما واقعیت ها سرسخت اند وبا گذر زمان ناگزیر به پذیرفتن آنها البته با هزینه های گزاف خواهیم بود.
مفهوم رقابت از لحاظ اقتصادی ناظر بر ویژگی بازارها است. بازار رقابتی بازاری است که درآن آزادی انتخاب برای تولیدکنندگان ومصرف کنندگان وجود دارد. تولیدکنندگان رقابتی برای بقاوبهتر کردن وضع خود ناگزیرنددرهزینه ها صرفه جویی کرده وکیفیت کالاهای خودرابا قیمت هی رقابتی نسبت به دیگر تولیدکنندگان بهبود بخشند. استفاده بهینه ازمنابع ،سیستم کارآمداطلاع رسانی وخلاقیت وورزیدگی نتیجه نتیجه عملی شکل گرفتن بازارهای رقابتی ودرنهایت رفاه و آسایش عموم مصرف کنندگان است. علت فراگیر شدن بازارهای رقابتی در سراسر جهان همین موضوع است وگرنه برخلاف آنچه اغلب تصور می شود اراده هیچ تولیدکننده ای ،به ویژه تولیدکنندگان بزرگ ،دایر بر رقابتی کردن حوزه فعالیت های خود نیست. هر بنگاهی در آرزوی یک بازار انحصاری و بدون رقیب است تا بتواند سود فراوان وبدون درد سر نصیب خود کند. رقابت برای هیچ بنگاهی به تنهایی امر مطلوبی نیست. رقابت یک مطلوب اجتماعی است، فرایندی است که از طریق ان بازیگران اقتصادی ناگزیر به اتخاذ رفتاری عقلایی وبه سود همگان (مصرف کنندگان )می شوند. البته نباید فراموش کرد که رقابت در فعالیت های اقتصادی همانند هر عرصه دیگری برنده ها و بازنده هایی به طور مشخص خواهد خواهد داشت اما وجود بازنده های مقطعی نافی مطلوبیت اجتماعی رقابت درکل نیست.
فراگیر شدن جهانی رقابت موجب به هم پیوستگی بازارهای محلی ووابستگی متقابل اقصادهای ملی می گردد. در شرایط امروز که گسترش تجارت آزاد وجهانی شدن فرایند تولید کالاها وخدمات با فراگیر شدن تکنولوژی های اطلاعاتی وارتباطی عملا رشد اقتصادی رادر گروی مشارکت در این بازی اقتصادی جهانی قرارداده است ،انزوا ودرون گرایی درحقیقت جز انتخاب عقب ماندگی نیست. در وضعیت کنونی مفاهیمی مانند استقلال اقتصادی ،خودکفایی و حمایت باید تعریف دوباره شوند تا این آرمانها با ارزشهای و مکانیسم های رقابتی سازگار گردند. استقلال اقتصادی رانباید مانند گذشته به بی نیازی از دیگران و قطع ارتباط با دنیای خارج تعبیر کرد،زیرا تحقق بخشیدن به چنین تصوری به معنای ایجاد اقتصادی عقب مانده و ضعیف خواهد بود. در اقتصاد دنیای امروز مفاهیم قدرت و بهره وری جایگزین استقلال وخودکفایی به معنای قدیم شده است .هر قدر که قدرت و کارایی اقتصادی کشور بالاتر باشد،اسیب پذیری و وابستگی اش نسبت به دیگر کشور کمترخواهد شد.. دراین شرایط استراتژی بی نیاز کردن خود از دیگران (درون گرایی)باید جای خود را به استراتژی نیازمندتر کردن دیگران به خود از طریق تسخیر بازارهای بیشتر دهد. دنیای امروز دنیای ارتباطات یعنی دادوستد به معنای عام کلمه و نیز دادوستد اقتصادی یا تجارت است. بنابراین ناگزیر باید ارمانهای مربوط به استقلال ،خودکفایی و دیگر ارزشهای حمایتی را با الزامات جهان کنونی یعنی گسترش ارتباطات و پیوستگی متقابل سازگار نماییم وگرنه این آرمان ها در عمل به ضد خود تبدیل خواهند شد. هیچ کشور پیشرفته و قدرتمندی را نمی توان یافت که راسا تولید کننده همه کالا ها و خدمات مورد نیاز خود باشد.به طور متوسط حدود بیست درصد کل کالاها و خدمات مورد تقاضا در جوامع امروزی از خارج تامین می شود. این رقم در نیم قرن پیش حدود ده درصد بود. جریان رشد یابنده تجارت جهانی ورفاه وثروت ناشی ازآن در عمل به این معنا است که استقلال و خود کفایی اقتصادی به مفهوم قدیمی ان دیگر موضوعیت ندارد. ناکارآمدی این گونه سیاست ها و ائتلاف منابع و فساد ناشی ازآن در بسیاری از کشورهای در حال توسعه در ادوار گوناگون واز جمله در کشورهای نوظهور در سالیان اخیر نشان داده که آن دسته از سیاست های حمایتی می تواند کارساز باشد که بتواند رقابت پذیری تولید کنندگان داخلی را تقویت کند. تنها شکل مطلوب حمایت برقراری شرایط مناسب رقابتی از طریق آزادسازی نظام اقتصادی است. سیاستهای حمایتی درون گرایانه در گذشته درصدد ایجاد محیط تصنعی و گلخانه ای برای رشد استعدادهای اقتصادی بود.
برخی از سیاست ها به علت بیگانه بودن با منطق اقتصادی تنها به ایجاد انحصارها ،رانت ها و اتلاف منابع منتهی می شود.. سیاستها ی حمایتی مخرب دیگر در دنیای امروز جایی نداردو جای خود را به حمایت های سازنده داده است. منظور از سیاست های حمایتی سازنده فراهم ساختن بسترهای حقوقی ،نهادی وسیاسی مناسب ومنطبق با اقتصادی برای رشد فعالیت های داوطلبانه مردم است.
تضمین حقوق مالکیت افراد،مقررات زدایی (آزادسازی)،ثبات در تصمیم گیری های کلان ،اجتناب از دخالت در مکانیسم قیمت های واعمال سیاست های پولی و مالی در جهت کنترل تورم و کاستن ازوزن اقتصادی دولت،مجموعه اقداماتی است که از انها می توان به درستی به عنوان سیاست های حمایتی سازنده نام برد. در عصری که رقابت حرف اول را می زند تلاش همه نیروها باید در جهت بالا بردن ورزیدگی و خلا قیت بازیگران اقتصادی به کار گرفته شود. اصرار بر تولید همه کالاهای مورد نیاز در داخل کشور تحت عنوان استقلال و خودکفایی با صرف هزینه های گزاف و غیر قابل توجیه امروزه پذیرفتنی نیست. مزیت ها وقابلیت های اقتصادی تنها در فرایند رقابتی می تواند به درستی معلوم گردد. در چنین شرایطی استقلال وخودکفایی راتنها به قدرت اقتصادی می توان تعبیر کرد،قدرتی که خود تابعی از توان رقابتی است. بنابراین هدف گیری سیاست های حمایتی نیز به جای انکه ناظر بر تولید این یا آن کالای معین باشد باید معطوف به تقویت توان رقابتی فعالان اقتصادی صرف نظر از نوع تولیدات گردد. زمان آن فرا رسیده که نگرش خود را نسبت به اهداف و ارمان ها ی اقتصادی با الزامات دنیای امروز سازگار نماییم. سرعت تحولات هزینه های تاخیر را روز به روز سنگین تر می کند. هزینه هایی که تحمل انها درآینده ای نه چندان دور ممکن است طاقت فرسا باشد.

کسب درجات عالی تحصیلات و مطالعه چند صد کتاب در زمینه خاصی، یعنی متخصص شدن در همان زمینه، می تواند خیلی هیجان انگیز باشد... اما هرگزفرد را میلیاردر نخواهد کرد. اگر هدف کسب درآمد نیست؛. می توانید در هر زمینه ای که علاقه دارید، متخصص شوید و لذت ببرید. اما اگر تصور شود که برای کسب درآمد در کاری، باید در همان زمینه متخصص باشید، این برداشت بسیار نادرست است.یکی از دلایلی که خیلی از جوانان به سمت ثروت آفرینی حرکت نمی کنند، این تصور اشتباه است که فکر می کنند باید در آن زمینه متخصص باشند تا بتوانند حرفی برای گفتن داشته باشند، در صورتی که چنین نیست:استیو جابز - نه متخصص برنامه نویسی بود، نه متخصص طراحی بود و نه متخصص فنآوری های نوین بود.بیل گیتس - مانند استیو جابز، تخصص خاصی در برنامه نویسی، طراحی و فناوری های نوین ندارد!احد عظیم زاده - شاید فرش بافی بلد باشد، اما نه متخصص فرش بافی است، نه متخصص نساجی!بابک بختیاری - خالق برند آیس پک، نه متخصص تغذیه است، نه.

7 داستان کوتاه از افراد بسیار موفق – و ثروتمند – دنیا که می تواند به 7 قانون طلایی برای موفقیت در زندگی هر فرد تبدیل شوند. این افراد کارهایی کرده اند که مردم عادی از انجام آن شانه خالی می کنند.
1. ضامن های مهربان و سخت کوشی:گای لالیبرت پیش از تاسیس شرکت بزرگ سرگرمی خود یک دلقک سیرک بود که تا دبیرستان بیشتر درس نخوانده بود. با وجود کمک های مالی دولت، ضامن های مهربان و سخت کوشی خود لالیبرت، سیرکی که او راه اندازی کرده بود برای سال های بیشتری روی پا ایستاد و توانست پیشرفت های مثبتی داشته باشد. ایده درخشان لالیبرت باعث شد تا این سیرک از وضعیت کسادی به شرکتی پرسود تبدیل شود. تا جایی که امروز این مرد حدود 1.8 میلیارد دلار دارایی دارد و از یک دلقک ساده به یکی از ثروتمندان و افراد موفق دنیا تبدیل شده است. گای لالیبرت، موسس شرکت سرگرمی Cirque du Soleil2. موقعیت های مناسب: سوز ا ورمان، به مردم پیشنهاد می دهد تا به جای محروم کردن خود، با کسب موقعیت های مناسب درآمد خود را افزایش دهند.، بهتر است زمان خود را برای یافتن موقعیت های مناسب صرف کنید. 3. مهندسی دوباره: بیل گیتس، یکی از موفق ترین شرکت های دنیا با اعتبار 67 میلیارد دلاری را تحت لیسانس سیستم عامل IBM ساخت. حقیقت این است که این نرم افزار با تقلید از کدهای فرد دیگری ساخته شده است. مایکروسافت گیتس فاکتور نوآوری را در کارنامه خود کم داشت. به همین دلیل، نرم افزار شرکت دیگری را با قیمت 25 هزار دلار خرید. وقت گیتس نرم افزار دست دوم را به دست آی.بی.ام رساند، این نرم افزار باگ های زیادی داشت و مهندسان IBM آن را دوباره از نو بازنویسی کردند. اما پس از سی و سه سال، دیگر کسی به این مساله اهمیتی نمی داد.ابتکار به اندازه استفاده به موقع و هوشمندانه از ایده های دیگران اهمیت ندارد.
4. تغییر: وارن بوفت، وقتی خیلی جوان بود ایده سرمایه گذاری خود را آغاز کرد اما کارایی لازم را نداشت زیرا به طور شخصی ارزش چندانی برای ایجاد یک حرکت بزرگ در بازار را نداشت. بوفت، تا زمانی که نتوانست بر خجالت خود غلبه کند و شرکای سرمایه گذاری خود را تغییر دهد پولدار نشد. هیچ کس نمی تواند به تنهایی ثروتمند شود.
5. تیم کاری:آدام مک کای، یکی از موفق ترین تهیه کننده / کارگردان های هالیوود است. او در نوشتن فیلنامه فیلم هایی همچون در شب های تالدگا، برداران ناتنی، افراد دیگر و دونده آخر با ویل فرال همکاری داشت و این مساله باعث شهرت او شد. موفقیت او زمانی رخ داد که به جای بازی در برنامه زنده و کمدی شب های یکشنبه، شغل نویسندگی آن را انتخاب کرد و به همین دلیل سه دهه جزو نویسنده های برتر این برنامه شناخته می شود.دلیل موفقیت در این معامله نیز این بود که نخواست هر دو طرف از آن سود ببرند. در عوض، او به فرد بانفوذ این برنامه به نام لورن میشلز گفت برای ماندن در این برنامه باید تیم خودش را داشته باشد و اگر این طور نشود از این برنامه خواهد رفت. میشلز نیز درخواست او را پذیرفت. آدام مک کای تهیه کننده / کارگردان6.: تبدیل نقاط ضعف به قوت: سر ریچارد برنسون، از اختلال شدید در خواندن (دیسلکسی) رنج می برد اما او از این نقص خود به عنوان بزرگ ترین توانایی خود بهره گرفت. برنسون، موسسه ویرجین را به عنوان صندوق سرمایه گذاری راه اندازی کرد که روی شرکت های کوچک و ایده های ناب سرمایه گذاری می کند.او هرگز کمپانی های دیگری از ویرجین راه اندازی نکرد زیرا توان مدیریت آنها را نداشت. او می گوید: من اگر می توانستم ترازنامه ها را بخوانم هرگز به جایگاه کنونی خود نمی رسیدم.
7. شکست عامل تاثیر گذار درموفقیت: استیو جابز در دهه 1980 میلادی ایده ای از تصویر سه بعدی در سر داشت که همه صنایع دفاع، نفت و پزشکی را دگرگون کند. اما او در ایده پردازی خود اشتباه کرد و برای این اشتباه میلیون ها دلار از سرمایه شخصی خود را از دست داد و در سال 1991 میلادی، کمپانی 125 هزار دلاری پیکسار را تعطیل کرد.در آن زمان، تنها سود حاصل از پیکسار، تیم کوچکی از انیماتورهایی بود که از نرم افزار پیکسار برای برای ساخت تبلیغات کامپیوتری تلویزیون بهره می گرفتند. همین گروه بعدها کارتون داستان اسباب بازی ها را تولید کردند.

امروزه ترک شغل کارکنان در سازمانها یکی از مهمترین نگرانی های مدیران منابع انسانی است. به همین دلیل، سازمانهایی که بتوانند عوامل موثر در ترک خدمت کارکنان را شناسایی کنند، می توانند قبل ترک سازمان توسط کارکنان، سیاست ها و روش های موثری را برای حفظ و نگهداری منابع انسانی بکار گیرند. یک ضرب المثل قدیمی می گوید: تا زمانیکه می توان کارمند پیدا کرد، جابجایی کارکنان هیچ عیبی ندارد. ولی اگر قرار باشد شایسته ترین افراد، سازمان را ترک کنند و در جاهای دیگری به کار مشغول شوند، آن وقت چه خواهد شد؟ در آن صورت مدیر چه می تواند بکند؟ نرخ بالای جابجایی کارکنان در سازمان به معنی این است که هزینه های مربوط به فرآیند گزینش، استخدام و آموزش کارکنان بالا می رود. همچنین جابجایی می تواند بدین معنی باشد که چون کارکنان با تجربه و با معلومات سازمان را ترک می کنند، سازمان مجبور است به ناچار افراد دیگری را جایگزین آن نمایدو بدین ترتیب کارایی سازمان کاهش می یابد.(رابینز،1384 (

در دنیای پر تلاطم امروز، موفقیت سازمان ها در گرو جهت گیری همه بخش های سازمان در راستای مسیر راهبردی آن سازمان می باشد. آنچه در این بین از اهمیت ویژه ای برخوردار است مکمل بودن راهبرد کسب وکار سازمان با راهبرد فناوری اطلاعات آن می باشد. اگر این دو راهبرد در مسیرهای متفاوتی حرکت نمایند، خطر شکست کسب وکار سازمان افزایش می یابد. با توجه به سرمایه گذاری زیادی که امروزه سازمان های مختلف در زمینه فناوری اطلاعات انجام می دهند، آنچه برای آن ها بسیار مهم می باشد این است که فناوری اطلاعات بعنوان یک منبع راهبردی در جهت رسیدن به اهداف راهبردی آن ها مورد استفاده قرار گیرد.بررسی دیدگاه صاحب نظران مدیریت راهبردی نشان می دهد که هر یک از آنها از زاویه ی یکی از نگرش های علمی، کمی و فرآیندی به مدیریت راهبردی می پردازند. عده ای چارچوب مدیریت راهبردی را براساس الگوی «تصمیم گیری محدود» که در حوزه ی نگرش علمی قرار می گیرد، بیان می کنند(هانگر و ویلن 2001). عده ای مدیریت راهبردی را از زاویه ی «مدل های کمی» ارائه می کنند و عده ای دیگر نیز به مدیریت راهبردی از زوایه ی «نگرش فرآیندها» می نگرند(هریسون و کارون، 2001). در اکثر الگوهای مدیریت راهبردی، بررسی شرایط محیط خارجی و داخلی(نگرش اقتضایی) و تعامل بین عناصر سازمانی در جهت تطابق با محیط(نگرش سیستمی) مورد توجه قرار گرفته است.

مولفه اعتماد مبتنی بر دانش به یکی از متغیرهای اساسی در پیشبرد اهداف سازمان ها در رابطه با نیروی انسانی تبدیل شده و سازمان ها برای بالا بردن مزیت رقابتی خود و توسعه، سعی در بالا بردن این متغیر در عملکردهای خود دارند. اعتماد مبتنی بر دانش در بسیاری از مطالعات اجتماعی اقتصادی دارای عدم اطمینان و وابستگی نقش مهمی ایفا می کند. اعتماد عامل مهمی است که بر افزایش موفقیت تاثیر دارد. برای کاهش محدودیت ها و موانع باید یک رابطه مبتنی بر اعتماد به منظور افزایش وفاداری ایجاد شود.