عاطفه فاضل نجف آبادی
-
سفال ایران عالوهبر کاربرد آن، امینترین راوی از دیار کهن و تبلور فرهنگ و باور مردم به شمار میرود. یکی از مهمترین و معروفترین مراکز سفالگری در قرنهای چهار و پنج ه.ق، ساری است که به سفال روستایی نیز شهرت دارد و از جنس خاک رس با پوششی از گالبه ساخته میشود. از لحاظ فرم اغلب آثار سفالی ساری به صورت بشقاب و کاسه میباشد که بیشتر نقشهای آن را پرندگان تشکیل میدهند که با دیگر نقوش گیاهی و تجریدی همراه شده و به صورت طراحی نقوش رنگارنگ روی زمینه سفید نقشاندازی شدهاند. هدف از این مقاله مطالعه نقوش روی سفالینه های ساری قرون 4-5 ه.ق در راستای پاسخ به این پرسش میباشد که سفالهای ساری قرون 4-5 ه.ق از چه ویژگیهای بصری برخوردار هستند و چه نقوش و نمادهایی روی این سفالینه ها به کار رفته است؟ روش تحقیق حاضر توصیفی-تحلیلی بوده و اطالعات و داده های آن به شیوه کتابخانهای و اینترنتی جمع آوری شده است. نتایج نشان میدهد پرنده بر روی سفالهای ساری قرون 4-5 ه.ق به عنوان نقشی اصلی و محوری وجود داشته و نقش طوطی، خروس، هدهد، کبوتر و جوجه از پرکاربردترین نقوش بوده است و اغلب آنها از رنگ سیاه، سفید و عسلی بهرهمند هستند.
کلید واژگان: سفالگری، سفال ساری، نقش پرنده -
سرامیک و صنعت سرامیک سازی از ابتدای حضور انسان ابزارساز بر روی زمین تا به امروز دستخوش تغییرات متعددی شده است. این تغییرات سبب پیدایش گونه های مختلفی از سرامیک ها متفاوت در شکل، طرح، نام گذاری، اندازه، روش های تهیه و تولید، گردیده که عمدتا در حفاری های باستان شناسی به دست می آیند و حفاظت و مرمت آن ها با درک و شناسایی انواع و گونه های آن بسیار می تواند دقیقتر انجام پذیرد. سرامیک ها بسته به فن ساخت، دمای پخت، خاک مورد استفاده و افزودنی های مورد استفاده در خمیره به انواع مختلفی دسته بندی می شوند. این دسته بندی ها در برخی مواقع بسیار پراکنده هستند، به طوری که بر اساس دمای پخت به چهار دسته استون ور و ارتن ور، چینی و پورسلان و بر اساس روش ساخت به انواع دستی، ورقه ای، چرخی، قالبی و فشاری تقسیم می شوند. هدف از انجام این پژوهش معرفی مهم ترین گونه های سرامیک و ویژگی های آن ها از جمله دمایی پخت، فن ساخت و سایر ویژگی های ساختاری و مواد مورد استفاده در بدنه است. در این راستا و برای رسیدن به این هدف، به تشریح برخی از اصطلاحات سرامیک سازی، و دسته بندی سرامیک ها بر مبنای دمای پخت، روش ساخت و نوع خاک، تشکیل دهنده خمیره آن ها می پردازیم.
کلید واژگان: گونه شناسی، سرامیک، سفال، فن ساختCeramics and the ceramics industry have undergone numerous changes since the emergence of tool-making humans on Earth. These changes have led to the development of various types of ceramics, differing in shape, design, nomenclature, size, preparation and Making methods. These are primarily found in archaeological excavations, and their conservation and restoration can be more accurately performed by understanding and identifying their types and varieties. Ceramics are classified into different types based on their manufacturing technique, firing temperature, the clay used, and the additives used in the clay body. These classifications can sometimes be quite scattered. For instance, based on firing temperature, they can be divided into four categories: stoneware, earthenware, bone China, and porcelain. Based on manufacturing methods, they can be classified into hand-built, slab-built, wheel-thrown, molded, and pressed. The aim of this research is to introduce the most important types of ceramics and their characteristics, including firing temperature, manufacturing technique, and other structural properties and materials used in the body. To achieve this goal, this study will explain some of the terminology used in ceramics and classify ceramics based on firing temperature, manufacturing method, and the type of clay that constitutes their clay body.
Keywords: Typology, Ceramics, Pottery, Manufacturing Techniques -
آسیب شناسی آثار سفالی یکی از مهمترین ارکان حفاظت و مرمت به حساب می آیند زیرا شناخت آسیب راه را برای حفاظت و نوع مرمت آن هموار خواهد کرد آثار سفال در زمره مواد پایدار قرار می گیرند زیرا این آثار نسبت به سایر آثار مکشوفه از کاوش های باستان شناسی پایداری بیشتری از خود نشان می دهند اما همین آثار اگر در شرایط نامناسب و عوامل نامطلوب دفن قرار گیرند بسیار دچار آسیب می شوند و اگر دقت کافی در حفاظت درست از این اشیا صورت نگیرد منجر به نابودی کامل سفالینه ها خواهد شد. آسیب های وارده در بدنه های سفالی معمولا به طور عمده به دو صورت فیزیکی و شیمیایی روی می دهد و در مواردی عوامل مکانیکی نیز باعث سرعت بخشیدن این فرآیند خواهد شد در آسیب شناسی بدنه های سفالی باید به سرمنشا و پدیدآورنده این آسیب ها پی برد تا بهترین درمان در راستای پایداری بیشتر سفال اتخاذ شود. از جمله مهم ترین آسیب های وارده بر بدنه های سفالی می توان به ترک شکستگی تبلور انواع نمک ها آسیب های مراحل پخت آسیب های زیستی، لکه لایه لایه شدن و غیره اشاره کرد در این پژوهش مروری خواهد شد به متداول ترین آسیب های بدنه های سفالی و عوامل پدید آوردنده و رابطه میان شکل گیری یک آسیب و تاثیر آن در به وجود آمدن سایر آسیب ها در همین راستا نیاز است تا تاثیرات یک آسیب بر روی به وجود آمدن سایر آسیب ها شناخته شود که این امر موجب تصمیم گیری درست در انتخاب روش برای امر حفاظت و مرمت خواهد شد.
کلید واژگان: آسیب شناسی سفال، عوامل محیطی، شکستگی، شکفتگی، رسوبات نمکیThe pathology of pottery works is considered one of the most fundamental pillars of conservation and restoration, as understanding the damage will pave the way for its preservation and restoration. Pottery works are generally more stable than many other materials found in archaeological excavations. However, when these works are buried in inappropriate conditions and unfavorable factors, they can suffer from significant damage. Without proper care in their protection, the result may be complete deterioration of the pottery. Damage to ceramic bodies occurs in two forms: Physical and chemical, along with mechanical factors, can accelerate these processes. In the pathology of clay bodies, it is essential to identify the origins and causes of these damages to implement the effective treatments aimed to enhance the longevity of the ceramics., In the pathology of clay bodies, we can refer to cracks, fractures, crystallization of various salts, damages from firing processes, biological damages, stains, delamination, and more. This research, will provide an overview of the most prevalent damages of clay bodies and the factors that cause them, and the relationship between the formation of one type of damage and its influence on the emergence of other damages. Recognizing these connections can inform more effective methods for the protection and restoration of pottery artifacts.
Keywords: Pathology, Environmental Factors, Fracture, Efflorescence, Salt Deposits -
واقعیت نهادین یا اجتماعی یکی از مفاهیم فلسفه معاصر است که به بحث پیرامون شیوه های شکل گیری واقعیاتی می پردازد که تنها زمانی وجود دارند که جمعی از انسانها به آنها باور داشته و نسبت هایی التفاتی با آنها برقرار کنند. این واقعیات البته ریشه در واقعیات غیرنهادینی دارند که بدون بازنمودهای انسانی هم همچنان واقعی هستند؛ با این حال تفاوتشان در آن است که تنها در نظام های بازنمودی انسانی معنادار هستند. یکی از ویژگی های واقعیات نهادین آن است که برساخته یک مثلث مفهومی با سه ضلع انسان، کنش/رویداد و مصنوع یا ماده است. بنابرین، در تحقق یک واقعیت نهادین، مصنوعات جایگاهی ماهوی و سازنده دارند. واقعیات نهادین همواره درون پی شزمین ه هایی ایجاد می شوند که خودشان بازنمودی نیستند. در این نوشتار نشان داده می شود که مهرهای استوانه یی، بعنوان یکی از ابزارهای تجاری عصر مفرغ آسیای غربی و ایران باستان، یکی از مهمترین محصولات واقعیات نهادین معطوف به تجارت بودند که بدون ایجاد ساختارهای تجاری-اقتصادی آغاز شهرنشینی امکان تحقق نداشتند؛ و بمحض تحقق، به لنگرگاه مادی گسترش نظام اقتصادی منطقه یی و فرامنطقه یی تبدیل شدند. تصاویر بر روی مهرهای استوان هیی، از سوی دیگر جایگاهی قابل توجه در ایجاد و توزیع گونه هایی از واقعیات نهادین یا بازنمودی دارند. آنها می توانند باورها و اعتقادهایی را میان اعضاء جامعه خویش ایجاد، منتقل و بازتولید کنند که در شاکله ساختار آن جامعه ضروری تلقی می شوند. در این نوشتار، در مورد تصاویر و تجسم پیکرهای زنانه روی مهرهای استوانه یی و جایگاه آنها در ایجاد واقعیات نهادین معطوف به زنان و زنانگی بحث میشود. شاخصه های اصلی حاصل از این مطالعه در رابطه با زنانگی عبارتند از: فرمهای زنانه الف؛ فرمهای صناعی؛ فرمهای جمعی و فرمهای نمایشی- آیینی؛ فرمهای زنانه ب با تاکید بر بدن جنسیت یافته. نشان داده شده که در سه بازه یا جریان فرهنگی- اجتماعی شوشان باستان (3500 - 1000 پیش ازمیلاد) جنوب غرب ایران، این تجسمها در نسبتی هماهنگ با زمینه ها و پیش زمینه های اجتماعی نمایان شده و دگردیسی یافته اند.کلید واژگان: واقعیت اجتماعی، مهر استوان های، زنانگی، شوشان باستانInstitutionalized or social reality is one of the concepts in contemporary philosophy which discusses the different ways of the formation of realities that only exist when a group of people believe in them and pay attention to them. However, such realities are rooted in non-institutionalized realities which are still real in the absenceof any human representation; nevertheless, they are different in that the former is only meaningful within human representational systems. One of the features of institutionalized realities is that they are based on a conceptual triangle the three sides of which are comprised of human, act/event, and the created or matter. Therefore, artifacts play a natural and constructive role in the realization of an institutionalized reality. Such realities are always created in contexts which are not representational themselves. In this paper, the writers demonstrate that cylinder seals, as one of the most important commercial tools of the Bronze Age in West Asia and ancient Iran, were one of the most significant products of institutionalized realities which depended on commerce and could not be realized without the establishment of commercial-economic structures of early urbanism. Rather, after becoming actualized, they turned into a material device used for expanding the regional and trans-regional economic system.
The images on cylinder seals, on the other hand, hold a noteworthy place in creating and delivering certain types of institutionalized or representational realities. They can create, transfer, and reproduce some beliefs among the members of their society which are deemed necessary in the formation of its structure. This paper discusses the images and representations of women’s bodies on cylinder seals and their rolein the creation of the institutionalized realities which pertain to women and womenhood. The main elements in relation to womenhood which have been identified in this study include women’s A forms, crafted forms, collective and dramatic-ritualized forms, and women’s B forms with an emphasis on gendered body. The findings also demonstrate that such images were presented and transformed in conformity with various social contexts and backgroundsin three cultural-social periods or trends in ancient Susiana (3500-1000 BC) in the southwest of Iran.Keywords: Social Reality, Cylinder Seal, Womanhood, Ancient Susiana
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.