فهرست مطالب علی اصغر دردایی
-
مجله تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، سال هجدهم شماره 2 (پیاپی 36، پاییز و زمستان 1399)، صص 141 -149زنبورهای تخمریز اره ای کلکسیون حشرات بخش حفاظت و حمایت موسسه ی تحقیقات جنگلها و مراتع کشور(تهران) که از استان های آذربایجان شرقی، اردبیل، گیلان، مازتدران و تهران جمع آوری شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند که در مجموع 22 گونه شناسایی و گونه های Allantus truncatus (Klug, 1818) و Pristiphora subbifida (Thomson, 1871) برای اولین بار از ایران گزارش شدند. اطلاعات مربوط به پراکنش و گیاهان میزبان دو رکورد جدید از زنبورهای تخمریز اره ای و همچنین تعداد خانواده ها، جنسها و گونه های گزارش شده از زنبورهای تخمریز اره ای در استان های مختلف کشور ارایه شده است. زنبورهای تخمریز اره ای کلکسیون حشرات بخش حفاظت و حمایت موسسه ی تحقیقات جنگلها و مراتع کشور(تهران) که از استان های آذربایجان شرقی، اردبیل، گیلان، مازتدران و تهران جمع آوری شده بودند، مورد بررسی قرار گرفتند که در مجموع 22 گونه شناسایی و گونه های Allantus truncatus (Klug, 1818) و Pristiphora subbifida (Thomson, 1871) برای اولین بار از ایران گزارش شدند. اطلاعات مربوط به پراکنش و گیاهان میزبان دو رکورد جدید از زنبورهای تخمریز اره ای و همچنین تعداد خانواده ها، جنسها و گونه های گزارش شده از زنبورهای تخمریز اره ای در استان های مختلف کشور ارایه شده است.کلید واژگان: بال غشائیان, زنبورهای تخمریز اره ای, شناسایی, مطالعه تاکسونومیک, رکورد جدید, ایران}Sawflies of the Insect collection of conservation and protection of forest and rangeland research group, Iranian Research Institute of Forest and Rangeland that were collected from Azarbaijan-Sharghi, Ardabil, Gilan, Mazandaran and Tehran provinces have been studied and in total 22 species identified, of which the species Allantus truncatus (Klug, 1818) and Pristiphora subbifida (Thomson, 1871) are newly recorded from Iran. Distribution data and host plant of two new records of sawfly species and also number of families, genera and species of sawflies recorded from different provinces are presented. Sawflies of the Insect collection of conservation and protection of forest and rangeland research group, Iranian Research Institute of Forest and Rangeland that were collected from Azarbaijan-Sharghi, Ardabil, Gilan, Mazandaran and Tehran provinces have been studied and in total 22 species identified, of which the species Allantus truncatus (Klug, 1818) and Pristiphora subbifida (Thomson, 1871) are newly recorded from Iran. Distribution data and host plant of two new records of sawfly species and also number of families, genera and species of sawflies recorded from different provinces are presented.Keywords: Hymenoptera, Sawflies, identification, Taxonomic study, new records, Iran}
-
During a survey on seed-feeding insects of legume plants (Fabaceae) of rangelands in the East-Azarbaijan province of Iran, some infested seeds of Vicia cappadocica (Fabaceae) were collected in Horand region (1500 meters above sea level). The specimens were reared in the entomological laboratory at 25 °C and 65% humidity. The emerged adult beetles were later identified as Perapion violaceum (Kirby, 1808) by Dr. Karel Schön (Czech Republic). This species is new record for the Iranian fauna.
-
پروانه ابریشم باف ناجور، Lymantriadispar L. شب پره ای از خانواده Lymantriidae بوده و یکی از آفات مهم برگ خوار درختان و درختچه های جنگلی در منطقه ارسباران محسوب می شود که به صورت دور های خسارت قابل توجهی به گونه های میزبان به ویژه درختان بلوط وارد می نماید. در این بررسی تاثیر دو فرآورده Bacillus thuringiensis شامل Btk (فرآورده تجاری Dipel) و BtH (تولید شده در ایران) روی لاروهای ابریشم باف ناجور مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج حاصله مشخص گردید که بین تیمارهای دو فرآورده Dipel و BtH اختلاف معنی دار وجود دارد به طوری که تیمارهای 2/1 گرم در لیتر دایپل و 6 گرم در لیتر BtH به ترتیب با میانگین تلفات 23/29 و 05/23 درصد بیشترین و دز 2/1 گرم در لیتر BtH با میانگین تلفات 61/13 درصد کمترین تلفات را در لاروها ایجاد نمودند. مقایسه میانگین درصد مرگ و میر لاروها در زمان های 1، 3، 7 و 14 روز بعد از پاشش در هر دو نوع فرآورده نشان داد که بین روز اول و روز سوم تفاوتی وجود نداشته اما اختلاف بین آن دو روز با روزهای 7 و 14 معنی دار است. به طوری که با گذشت زمان تاثیر تیمارها افزایش یافت. بر اساس مقایسه میانگین زنبورهای پارازیتویید و نماتد انگل خارج شده از لاروهای زنده مانده تحت تیمار، تاثیر تیمارهای Bt در جلوگیری از خروج دشمنان طبیعی کاملا مشهود بود. به طوری که دشمنان طبیعی خارج شده از تیمارهای 2/1، 3 و 6 گرم در لیتر BtH و دایپل به ترتیب 3/12، 7/34، 8/59 و 6/81 درصد نسبت به شاهد کاهش یافت. به عبارت دیگر با افزایش تاثیر Bt در تیمارها امکان خروج دشمنان طبیعی از لاروهای زنده مانده تحت تیمار کاهش یافت. در این رابطه غلظت بالای BtH و Dipel بیشترین تاثیر را در کاهش دشمنان طبیعی داشتند. بررسی میزان تغذیه لاروهای مورد آزمایش در برگ های تحت تیمار نشان داد که به علت تاثیر سریع Bt بر روی لاروهای سن دوم امکان تغذیه بیشتر آن ها وجود نداشت، اما در لاروهای سن چهارم تاثیر آن تدریجی بوده و تغذیه لارو ها از برگ ها در برخی از تیمارها تا 100 درصد هم ادامه یافت. بنابر این کاربرد فرآورده Dipel و غلظت بالای BtH علیه لاروهای سن دوم آفت در ارسباران نسبت به سایر تیمارها تاثیر بیشتری خواهد داشت.
کلید واژگان: جنگل های ارسباران, پروانه ابریشم باف ناجور, Bacillus thuringiensis, درختان بلوط, زیست سنجی}The gypsy moth, Lymantria dispar L. (Lep., Lymantriidae) is one of the most destructive pests of forest shrubs and trees throughout the Arasbaran region (East Azarbaidjan, Iran). The pest causes serious periodical damage on its host plant species, especially oak trees. In this study, the effects of two formulations of Bacillus thuringiensis containing Btk (commercial product Dipel) and BtH (made in Iran) were evaluated on gypsy moth larvae. Results showed that there was a significant difference between Dipel and BtH. Dipel (1.2 g/L) and BtH (6 g/L) treatments caused maximum mortality 29.23% and 23.05%, respectively and 1.2 g/L dosage of BtH with average 13.61% caused the less mortality on the pest larvae. Mean comparison of L. dispar larvae mortality in differenttimes after treatments (for both formulations) indicated that there was no significant difference between 1 and 3 days, but difference between those two mentioned days with 7 and 14 days was significant, so that the treatment effect increased with time. By comparing the number of parasitoid wasp and nematode emerged from treated survived larvae, the treatments effects on natural enemies was quite evident. Natural enemies emerged from larvae treated by 1.2 g/L, 3 g/L and 6 g/L dosage of BtH and Dipel were reduced 12.3, 34.7, 59.8 and 81.6 percent, respectively in comparison to control. In other words, by increasing the effectiveness of Bt treatments, the possibility of naturalenemies emergence was reduced. In this regard, high concentrations of BtH and Dipel have the most impact in reduction of natural enemies emerging. Assessment of larval feeding on the treated leaves revealed that because of the rapid effects of Bt to 2nd instar larvae, there was no possibility to continue their feeding. But in the 4th instar larvae, because of slow effects of Bt, their feeding on leaves in some treatments continued for up to 100 percent. Thus, application of Dipel and high dosage BtH against 2nd instar larvae of the pest will be more effective than other treatments in Arasbaran forests.Keywords: Arasbaran forest, Bacillus thuringiensis, Bioassay, Gypsy moth, Oak trees} -
مجله تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، سال نهم شماره 1 (پیاپی 17، بهار و تابستان 1390)، ص 46گونه های زیادی از جنس فرفیون (Euphorbia) از خانواده Euphorbiaceae در مراتع استان آذربایجانشرقی پراکنده هستند. گونه های این جنس دارای شیرابه ای سمی در تمام قسمت های گیاه می باشند. در طی این بررسی آفات برگ خوار دو گونه متداول فرفیون شامل Euphorbia seguieriana Neck و Jaub & Spach E. heteradenia به ترتیب در نواحی مرتعی تیکمه داش و هوراند جمع آوری و شناسایی گردید. شبپره های برگ خوار Hyles lineata (Fabricius) و Hyles euphorbiae L. از خانواده Sphingidae)در منطقه هوراند) و Simyra dentinosa Freyer از خانواده Noctuidae)در منطقه تیکمه داش)، به عنوان عوامل مهم کنترل بیولوژیک فرفیون ها تشخیص داده شدند. در طی پرورش آزمایشگاهی لارو شب پره های فوق برای دستیابی به حشرات بالغ آنها، سه گونه پارازیتویید لارو و شفیره برگ خواران مذکور بشرح زیر شناسایی شدند.
1- Cotesia vanessae Reinhard (Hym. Braconidae)2- Hyposoter didymator (Thunberg) (Hym. Ichneumonidae)3- Masicera sphingivora (Rohineau-Desvoidy) (Dip. Tachinidae)دو گونه براکونید و ایکنئومونید از لاروهای سنین آخر برگ خوار Simyra dentinosa و پارازیتوئید سوم از شفیره شبپره های Hyles lineata و Hyles euphorbiae خارج شدند.
کلید واژگان: برگخواران, پارازیتوئیدها, فرفیون, Simyra dentinosa, Hyles lineata, Hyles euphorbiae}Many species of spurges (Euphorbia spp.) are scattered in the pastures of East Azarbaijan province. The genus Euphorbia L. (Euphorbiaceae) typically have poisonous white sap in all plant parts. In this study defoliators of two common species of spurge including Euphorbia seguieriana Neck and E. heteradenia Jaub & Spach were collected and identified in Tikmedash and Horand rangelands, respectively. Two species of sphengid moth’s including Hyles lineata (Fabricius) and Hyles euphorbiae L. in Horand and the leafy spurge defoliator moth, Simyra dentinosa Freyerin in Tikmedash were detected as potential biological control agents of spurge. Study on natural enemies in laboratory rearing larvae of moths indicated that the larvae and pupae parasitized by three species of parasitoids as follows:1- Cotesia vanessae Reinhard (Hym., Braconidae)2- Hyposoter didymator (Thunberg) (Hym., Ichneumonidae)3- Masicera sphingivora (Rohineau-Desvoidy) (Dip., Tachinidae)The larvae of S. dentinosa were parasitized by the first two species of parasitoids and pupae of H. lineata and H. euphorbiae were parasitized by the tachinid fly.Keywords: defoliators, parasitoids, spurge, Simyra dentinosa, Hyles lineata, Hyles euphorbiae} -
استان آذربایجان شرقی یکی از مستعدترین مناطق کشت صنوبر بوده و دارای بالاترین میزان صنوبر کاری در کشور است. در این استان گونه هایPOPULUS ALBA، P. NIGRA و دورگ P. X. EURAMERICANA کشت می شوند و گونه های مختلفی از حشرات آفت از جمله سوسک برگخوار صنوبر MELASOMA POPULI، پروانه ARCHIPS ROSANA و شته گالزای PEMPHIGUS FILAGINIS که از آفات مهم درختان صنوبر می باشند، به طور مستقیم یا غیر مستقیم به میزبان های خود خسارت وارد میکنند. در این تحقیق مقاومت آنتی زنوزی 15 کلن صنوبر بر اساس استقرار و میزان تراکم جمعیت سه آفت مذکور بر روی کلن ها در شرایط طبیعی بررسی گردید. نتایج بررسی آفات مورد مطالعه نشان داد که کلن های P. NIGRA SHABESTAR، P. ALBA MARANDو P. NIGRA 62.154 به ترتیب حساس ترین و کلن های P. ALBA BOSTANABAD، P. ALBA MARAGHEH، P. NIGRA MARAGHEH وP. X. EURAMERICANA BOSTANABAD مقاوم ترین کلن ها نسبت به سوسک برگخوار M. POPULI هستند. در رابطه با پروانه A. ROSANA، کلن P. ALBA MIANEH بیشترین حساسیت را داشته و کلن های P. ALBA MARAGHEH، MARAGHEH P. NIGRA و P. NIGRA MIANDOAB بالاترین مقاومت را نشان دادند. بر اساس داده-های مربوط به شته P. FILAGINIS، تنها کلن های P. NIGRA MIANEH، P. ALBA MIANDOAB وP. NIGRA MARAND دارای آلودگی به آفت بودند و هیچ کدام از کلن های دیگر به شته آلوده نشدند.
کلید واژگان: مقاومت, حساسیت, کلن, آفات, صنوبر, آذربایجان شرقی}East Azarbaijan province is one of the most important areas for poplar production and has the highest suitability of poplar plantation in Iran. Three species of poplar trees included Populus alba, P. nigra and P. x. euramericana are planted and usually attacked by different pests in this province. Melasoma populi L., Archips rosana (L.) and Pemphigus filaginis are some of important pests that cause direct and indirect damage on poplar trees. In this study were investigated antixenosis resistance of different poplar clones based on evaluation of pests accumulation on clones in natural condition. Based on the study results, clones included P. nigra Shabestar, P. alba Marand and P. nigra 62/154 respectivelly had more susceptibility and P. nigra Maragheh, P. alba Maragheh, P. alba Bostanabad and P. x. euramericana Bostanabad clones were the most resistant against M. populi. P. alba Mianeh clone was the most susceptible to A. rosana while, P. nigra Miandoab, P. nigra Maragheh and P. alba Maragheh had the highest resistance. About P. filaginis only P. alba Miandoab, P. nigra Marand and P. nigra Mianeh clones were infested to the pest and none of the other clones infested to the aphid. -
Ghorigul nursery located in East Azarbaijan province, Iran, is one of the most important nurseries for poplar seedling production. Three species of poplar trees including Populus alba, P. nigra and P. x. euramericana are planted in this nursery. Chaitophorus populi L., Pemphigus spirothecae Pass. and Camarotoscena sp. are among the important poplar pests of above mentioned poplars and cause direct and indirect damage to these trees. This study carried out based on evaluation of pest density on 15 poplar clones of Populus alba, P. nigra and P. x. euramericana in natural condition during 2006. In addition, antixenosic resistance of the mentioned clones for C. populi were investigated in laboratory during 2007. Field survey results indicated that only four clones were infested to P. spirothecae that among them P. nigra miandoab was the most susceptibile and most resistant and not infected clones were belonging to P. alba species. P. alba bostanabad, P. alba marand, P. alba mianeh and P. alba miandoab were susceptible to C. populi, respectively. Eight clones belonging to the species P. x. euramericana and P. nigra, were identified as completely resistant to C. populi. Laboratory survey on antixenosis resistance of poplar clones against Ch. populi revealed that the clones of P. nigra miandoab, P. alba miandoab, P. nigra maragheh, P. alba marand and P. alba mianeh were susceptible to the pest. Therefore, the results obtained from the laboratory were nearly similar to field investigation. In the study of susceptibility to Camarotoscena sp., all clones of P. nigra with the exception of Turkish clones were susceptible but clones belong to P. alba and P. x. euramericana showed the highest resistance to the pest.
-
مجله تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، سال پنجم شماره 2 (پیاپی 10، پاییز و زمستان 1386)، صص 114 -125پروانه برگخوار دم قهوه ای بلوط، Euproctis chrysorrhoea (L.)، شب پره ای از خانواده Lymantriidae می باشد که در بسیاری از نقاط اروپا و آسیا پراکنده است. لارو این پروانه از برگ درختان و درختچه های مختلف جنگلی و نیز درختان میوه تغذیه می کند، اما با توجه به اینکه میزبان ترجیحی آن درختان بلوط هستند، به عنوان پروانه برگخوار بلوط معروف شده است. این آفت در ایران از استانهای شمالی و شمال غرب کشور گزارش شده و در جنگلهای ارسباران به عنوان مهمترین آفت برگخوار منطقه خسارت زیادی را به درختان بلوط وارد می کند. با توجه به اهمیت دشمنان طبیعی در زندگی و میزان خسارت آفت، طی سالهای 82-1379 نسبت به شناسایی تکمیلی، تعیین پراکنش و کارآیی دشمنان طبیعی آن در جنگلهای ارسباران اقدام شد. در طی این مطالعه 19 گونه دشمن طبیعی شامل یک گونه نماتد، سه گونه مگس، سه گونه عنکبوت، ده گونه زنبور و دو گونه کنه به عنوان شکارچی و پارازیتوئید مراحل نابالغ آفت به شرح زیر جمع آوری و شناسایی شده و محل پراکنش و کارآیی نسبی آنها تعیین شد:Monodontomerus aerus Walker (Hym.: Torymidae), Brachymeria intermedia (Hym.: Chalcididae), Meteorus obsoletus (Hym.: Braconidae), Meteorus versicolor(Hym.: Braconidae), Pimpla(=Coccigomimus) turionellae L. (Hym.: Ichneumonidae), Euplectrus sp. (Hym.: Eulophidae), Diplazon laetatorius (F.) (Hym.: Ichneumonidae), Alcima pictor Aubert (Hym.: Ichneumonidae), Conomorium patulum (Walker) (Hym.: Pteromalidae), Zenillia libatrix (Panzer) (Dip.: Tachinidae), Townsendiellomyia nidicola Townsend (Dip.: Tachinidae), Tachina praeceps Meigen (Dip.: Tachinidae), Thomisas sp. (Aranea: Thomisidae), Cheriacantium sp. (Aranea: Clubionidae), Araneus sp. (Aranea: Araneidae), Callidosoma sp. (Acari: Erythraeidae), Pyemotes tritici (Lagrez-Fossot&Montagne) (Acari: Pyemotidae), Hexamermis sp. (Nematoda: Mermithidae)کلید واژگان: دشمنان طبیعی, پروانه دم قهوه ای بلوط, ارسباران, پراکنش, کارآیی}
-
مجله تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، سال چهارم شماره 2 (پیاپی 8، پاییز و زمستان 1385)، ص 113جنگلهای ارسباران یکی از مهمترین رویشگاه های جنگلی است که در ناحیه شمال غرب کشور واقع شده است. تراکم درختان بلوط سیاه (Quercus macranthera Fish &Meyer) و بلوط سفید (Q. petraea L.) در این مناطق بالا بوده و در مقایسه با درختان ممرز در مرتبه ی دوم قرار دارد. در میان آفات بلوط گونه های بذرخوار از اهمیت ویژه ای برخوردارند، زیرا این آفات با حمله به درختان بلوط و صدمه رساندن به بذرهای تولید شده، ضمن از بین بردن آنها باعث اختلال در تجدید حیات شده و زادآوری طبیعی جنگلهای بلوط را با مشکل مواجه می سازند (قهرمانی، 1374). از مهمترین آفات بذرخوار سرخرطومی. Curculio glandium Marsh است که لاروهای آن با تغذیه از محتویات داخلی بذر موجب از بین بردن بذر بلوط و در بیشتر موارد جنین بذر می گردند. خسارت آفت در جنگلهای ارسباران به حدی است که همه ساله موجب آلودگی بخش زیادی از میوه ها شده و به همراه آفت پروانه بذرخوار L. Cydia fagiglandana و سایر عوامل انهدام بذرهای بلوط (ناباروری وعوامل بیماریزا و...) به طور مستقیم از تکثیر طبیعی درختان بلوط بوسیله بذر جلوگیری می نمایند (شکل1).
به منظور ارزیابی خسارت وارده توسط سرخرطومی Curculio glandium و مقایسه آن با خسارت پروانه بذرخوارCydia fagiglandana و سایر عوامل مخرب بذر بلوط در سالهای 82-1381 در هر یک از دو منطقه آینالو و مکیدی چهار درخت از هرگونه بلوط انتخاب گردید و در زمان رسیدن میوه و قبل از ریزش میوه ها نمونه برداری بعمل آمد. در مجموع 3108 میوه از بلوط سفید و بلوط سیاه، به ترتیب 1494 و1614 و در دو ناحیه مذکور نیز به ترتیب 1557 و1551 عدد میوه بلوط از هر دو گونه جمع آوری گردید. نمونه های برداشت شده داخل پاکتهای پلاستیکی به آزمایشگاه منتقل گردید و تا زمان مطالعه دریخچال نگهداری شدند. ابتدا نمونه های سالم جدا شده و سپس با باز کردن میوه های آلوده، نوع آلودگی آنها توسط سرخرطومی، پروانه و یا سایر عوامل مشخص و درصد خسارت هر کدام تعیین گردید. در برخی میوه ها خسارت هر دو آفت وجود داشت، ولی بدلیل اندک بودن تعدادشان در آزمایش محاسبه نگردید. خسارت آفات بذرخوار به طور معمول از طریق شکل سوراخ خروجی ایجاد شده توسط لاروهای آنها قابل شناسایی است. بدین معنی که لارو سرخرطومی سوراخ خروجی خود را به شکل دایره باز می کند، در صورتی که سوراخ خروجی لارو پروانه بیضی شکل و کوچکتر از سوراخ خروجی سرخرطومی می باشد (شکل2). بعلاوه فضولات لارو پروانه به صورت دانه های بزرگتر است، درصورتی که فضولات لارو سرخرطومی ریز دانه و یا به حالت پودری است. در مرحله پیشرفت تغذیه و بزرگ شدن لارو، کانال تغذیه از بین رفته و بخشی از میوه آلوده می گردد و بعدها با افزایش خسارت قسمت اعظم میوه بلکه قسمت داخلی کل میوه از بین می رود (شکل3). هراسوویک (1995) معتقد است که خسارت پروانه میوه خوار را به راحتی می توان توسط وجود لاروهایشان که با تغذیه از نسوج پوسته میوه و ایجاد سوراخ خروجی تخم مرغی شکلشان تشخیص داد. علاوه بر آن فضولات ناشی از تغذیه لارو نیز می تواند کمک مؤثری در تفکیک خسارت دو آفت باشد، بدین معنی که فضولات لارو پروانه به صورت دانه درشت گرانوله و کانالهای ایجاد شده بزرگتر بوده ودر عوض فضولات لارو سرخرطومی ریز دانه و به حالت پودری است. کانالهای ایجاد شده در میوه ابتدا کوچک اند ولی در ادامه خسارت به کلی از بین رفته و بخشی از میوه آلوده می شود. بنظر آندرسون (1960) لارو کامل سرخرطومی میوه در پایان تغذیه سوراخهای خروجی خود را به صورت دایره کوچک بریده و از میوه خارج می شود.
میانگین درصد خسارت وارده بر درختان بلوط توسط سرخرطومی، پروانه و سایر عوامل مخرب درسال اول به ترتیب 29، 5/25 و 3/13 و در سال دوم 6/40، 8 و 8/15 درصد بوده است. هراسوویک (1995) در مطالعه ای مشابه میزان خسارت سرخرطومی میوه بلوط جنس Curculio (به خصوص گونه ی مهم C. glandium Marsh. از نظر جمعیت و خسارت)، پروانه های جنس Cydia و جوندگان کوچک موش جنگلی و صحرائی (گونه های Apodemus flavicollis و(Clethrionomys glareolus را به ترتیب 25، 12 و 18 درصد و خسارت سایر عوامل 4 درصد گزارش کرده است. مطالعه آفات وبیماری های بذر و میوه در نهال های بلوط در جنگل میترویکا یوگسلاوی انجام یافته وخسارات ایجاد شده توسط آنها بررسی شده است. مهمترین آفت بذر خوار بلوط در این منطقه C. glandium بوده و موجب کاهش5/37 درصد محصول بلوط شده است. پروانه های C. amplana (H.b) و Cydia splendana (H.b) روی هم 1/6 درصد خسارت ایحاد نموده اند و در اثر خسارت زنبور گالزای بلوط Andricus quercuscalicis Burga. حدود 4/13- 3/2 درصد میوه ها کاهش یافته است. خسارت توسط آفات حشره ای 5/55-25 درصد گزارش شده است (Kristek, 1974). همچنین بررسی هایی روی خسارت ایجاد شده در گونه های مختلف بلوط از طریق حشرات میوه خوار در ناحیه موراویا (Moravia) چک اسلواکی انجام یافته است و میانگین درصد خسارت وارده 8/42 درصد بوده است. لارو سرخرطومی میوه بلوط C. glandium آفت عمده محسوب می گردد و سایر سرخرطومی ها یعنی C. elephas و C. venosus 8/27 درصد میوه ها را از بین می برند. گزارش شده که پروانه های بذرخوار خانواده Tortricidae به خصوص گونه Cydia splendana و دو گونه Pammene fasciana (L.) و C. amplana (H.b.)، 6/15 درصد به میوه های بلوط خسارت وارد می کنند (Kobzeva & Terpugov, 1987). برنال و کاردینو (1993) خسارت سرخرطومی C.glandium وگونه های Carpocapsa spp. را در روسیه روی میوه بلوط حدود 95-90 درصد گزارش کرده اند. در این گزارش خسارت آفت C. glandium در برخی موارد تا 80 درصد میوه های یک درخت بوده است (Bernal & Cardillo, 1993). نتایج تحقیقات کوبزوا و ترپگو (1986) در شوروی سابق نشان می دهد خسارت مستقیم آفات بذرخوار سرخرطومی C. glandium و پروانه میوه خوار جنس Cydia می تواند به 9/89–9/42 درصد برسد. براساس بررسی های عبایی در 1362 در جنگلهای جوان، سرخرطومی بذرخوار بلوط باعث از بین رفتن60 تا 65 درصد میو ه ها می شود. اهمیت آن در جنگلهای غرب و جنوب غرب نیز زیاد بوده و در بعضی موارد تا 90 درصد هم خسارت دیده شده است.
تجزیه واریانس مرکب داده ها با نرم افزار MSTATC انجام گردید. همان طور که جدول 1 نشان می دهد، مناطق مورد بررسی تاثیر معنی داری در میانگین خسارت وارده این آفات به هر دو گونه بلوط نداشته است. به عبارت دیگر میانگین خسارت وارده (بدون در نظر گرفتن گونه آفت) در این دو منطقه معنی دار نبوده است. سال و نیز گونه بلوط تاثیر معنی داری در میزان خسارت وارده توسط این آفت نداشته است و بنابراین این دو آفت، هر دو گونه بلوط را به یک نسبت ترجیح می دهند، در حالی که میزان خسارت وارده توسط سرخرطومی بذرخوار بلوط Curculio glandium و پروانه بذرخوار Cydia fagiglandana تفاوت معنی داری داشته است. مقایسه میانگین ها که با استفاده از آزمون چند دامنه ای دانکن صورت گرفت، میانگین خسارت وارده توسط دو گونه آفت مذکور، به ترتیب سرخرطومی و پروانه بذرخوار را در دو گروه مجزا طبقه بندی نمود (جدول 2).
کلید واژگان: جنگلهای ارسباران, میوه بلوط, سرخرطومی میوه بلوط و پروانه میوه بلوط} -
مجله تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، سال چهارم شماره 2 (پیاپی 8، پاییز و زمستان 1385)، ص 123در بررسی هایی که طی سالهای 1379 تا 1382 به منظور شناسایی دشمنان طبیعی پروانه دم قهوه ای بلوط Euproctis chrysorrhoea (L.) در جنگلهای ارسباران انجام شد، گونه های متعددی از عوامل شکارگر و پارازیتوئید آفت از نقاط مختلف این جنگل جمع آوری و شناسایی شدند. در تیر ماه 1382 از روی شفیره های آفت جمع آوری شده از روی بلوط در منطقه هجراندوست، 30 نمونه زنبور)شامل 26♀ و 4♂) جداسازی گردید. تعدادی از این نمونه ها جهت شناسایی به موزه تاریخ طبیعی سوئیس ارسال گردید و تحت نام Conomorium patulum (Walker) تعیین هویت شد. نمونه های شناسایی شده در کلکسیون حشرات مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی نگهداری می شود.
در این زنبور سر برجسته و متورم (عریض تر از سینه)، شاخک 10 بندی و بند آخر دارای سه بند فرعی (در نرها شاخک حالت فشرده دارد)، چشمهای مرکب به رنگ قهوه ای تیره، سر و سینه به رنگ تیره و با حالت Annulated یا انعکاس رنگین کمانی، پاها و شکم قهوه ای رنگ، در افراد ماده شکم اندکی کشیده تر و قسمت وسط آن دارای رنگ روشن تر از طرفین و طول بدن حشره 8/2-6/2 میلیمتر می باشد. حشرات زیادی از جمله گونه های زیر به عنوان میزبان برای این زنبور پارازیتوئید از نقاط مختلف دنیا گزارش شده است:Grapholitha molesta Busck., Euproctis chrysorrhoea L., Erannis defoliaria Cl., Archips rosana L., Archips podana Scop., Alsophila aescularia Schiff., Operophthera brumata L., Orgya antiqua L., Pandemis heparana Den. & Sch., Yponomeuta malinellus Zell.
جنس Conomorium و گونه Conomorium patulum (Walker, 1835) برای اولین بار از ایران گزارش می شود.
کلید واژگان: ارسباران, پروانه دم قهوه ای بلوط, زنبور پارازیتویید و Conothorium patulum} -
مجله تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، سال سوم شماره 1 (پیاپی 5، بهار و تابستان 1384)، ص 87طی مطالعات مربوط به شناسایی عوامل کنترل کننده طبیعی پروانه برگخوار دم قهوه ای بلوط در جنگلهای منطقه ارسباران در تابستان سال 1382 دو گونه مگس پارازیتوئید شفیره آفت از نواحی هجراندوست (1760 متر)، ملک تالش (1200 متر)، کلاله دارانا (1550 متر)، جمع آوری شدند. نمونه هایی از این مگس ها جهت تعیین هویت به آقای دکتر Hons peter Tschosning از اشتوتکارت آلمان ارسال و به نامهای nidicola (Townsend، 1908) Townsendiellomyia و Zenillia libatrix (Panzer، 1798) شناسایی شدند. به گزارش Turcani و همکاران (1998) گونه T. nidicola در قزاقستان پراکنده است و گونه Z. libatrix در اسلواکی یکی از عوامل کنترل کننده پروانه ابریشم باف ناجور می باشد. این اولین گزارش از دو گونه مذکور و جنسهای آنها در ایران می باشد.
کلید واژگان: ارسباران, پروانه دم قهوه ای بلوط, (Zenillia libatrix Townsendiellomyia nidicola (Townsend), (Panzer} -
مجله تحقیقات حمایت و حفاظت جنگلها و مراتع ایران، سال دوم شماره 1 (پیاپی 3، بهار و تابستان 1383)، ص 39پروانه دم قهوه ای بلوط (.Euproctis chrysorrhoea(L حشره ای برگخوار و پلی فاژ است که به درختان جنگلی ودرختان میوه حمله می کند. این پروانه مهمترین آفت درختان بلوط در جنگلهای ارسباران به شمار می آید. برای بررسی میزان خسارت حشره در جنگلهای ارسباران طول دوره لاروی و میزان و درصد تغذیه روزانه و دوره ای آن در سنین مختلف لاروی مورد ارزیابی قرار گرفت. بدین منظور از زمان تفریخ تخمها تا شروع دوره شفیرگی، لاروهای این آفت روی گلدانهای بلوط محصور شده با پارچه توری پرورش داده شدند.کلید واژگان: ارسباران, پروانه دم قهوه ای, بلوط, تغذیه روزانه, تغذیه دوره ای}
-
پروانه دم قهوه ای (Euproctis chrysorrhoea (L. آفت برگخوار همه چیز خوار است که به درختان جنگلی و درختان میوه حمله میکند. در گزارشهای قبلی گونه این آفت در جنگلهای ارسباران Porthesia melania Stgr. تعیین شده بود. اما بررسی ها نشان داد که گونه شایع در ارسباران E. chrysorrhoea میباشد. براساس مطالعه زیستشناسی در سالهای 1376 تا 1378در نقاط مختلف جنگلهای ارسباران، حشرات بالغ این آفت از اواخر بهار ظاهرشده و پس از جفتگیری، پروانه ماده دستجات تخم خود را پشت برگهای میزبان قرار میدهد. پس از دوره رشد جنینی، لاروهای سن اول از اوایل مرداد ماه ظاهر شده و در ابتدا از پارانشیم روی برگها تغذیه میکنند. این لاروها ضمن دو مرحله پوست اندازی و تغذیه به تدریج تا شروع فصل سرما با تنیدن تارهای ابریشمی لانهای را ایجاد کرده و تا بهار سال بعد در داخل آن زمستان گذرانی می کنند. در بهار سال بعد لاروهای سن سوم زمستانگذران از لانه ها خارج شده و دوباره به تغذیه از برگها و جوانه ها شروع میکنند. در بهار سال بعد لاروهای سن سوم بعد از دو تغییر جلد، در لابلای برگها به شفیره تبدیل میشوند. حدود 20 روز بعد پروانه های بالغ ظاهرمیشوند. بدین ترتیب آفت یک نسل در سال ایجاد میکند. دشمنان طبیعی شناخته شده آفت در ارسباران شامل دو گونه عنکبوت شکارچی لارو، پنج گونه زنبور پارازیتوئید لارو و شفیره، یک گونه مگس پارازیتوئید لارو، یک گونه نماتد پارازیت لارو و نوعی عامل بیماریزای لاروها میباشند که نقش عمده ای در کنترل جمعیت آفت ایفا میکنند.
کلید واژگان: پروانه دم قهوه ای, زیست شناسی, دشمنان طبیعی, بلوط, جنگلهای ارسباران} -
جنگلهای ارسباران از مهمترین رویشگاه های جنگلی در ناحیه شمال غرب کشور می باشد. پوشش درختی ارسباران شامل گونه های بلوط Quercus macranthera وQ. petraea می باشد. سرخرطومی میوه خوار بلوط (Balaninus glandium Marsh.) یکی از آفات کلیدی درختان بلوط در جنگلهای ارسباران می باشد. این آفت با تغذیه از محتویات بذر درختان میزبان باعث انهدام قسمت عمده ای از میوه های آنها می شود.
در طی مطالعه خصوصیات زیستی حشره مذکور و بررسی دشمنان طبیعی آن، زنبوری با نام (Hom:Ichneumonidae) Scambus planatus شناسایی گردید که به صورت پارازیتوئید لارو آفت فعالیت داشت. حشره با تخم گذاری در درون بدن لارو مراحل زیستی خود را کامل نموده و حشره بالغ در پاییز هنگام ریزش میوه ها از بذرهای آلوده خارج می شود. زمستان گذرانی به صورت حشره بالغ و در شرایط ارسباران در سال یک نسل دارد. در نواحی مختلف درصد پارازیتیسم از 53/. تا 10 درصد (میانگین 93/3 درصد) تخمین زده شد. این زنبور توسط دکتر E. Diller در موزه تاریخ طبیعی آلمان تایید و برای اولین بار از ایران گزارش می شود.کلید واژگان: پارازیتوئید, سرخرطومی میوه خوار بلوط, Balaninus glandium, جنگلهای ارسباران} -
گزارش Simulium margaritae و آسیبهای ناشی از آنها در احشام منطقه ارسباران
بدانید!
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.