علی نقی فقیهی
-
حقوق روانی زوجین پایه و اساس تکلیف آنهاست؛ یعنی حقوق و تکالیف دائرمدار یکدیگرند. پژوهش حاضر باهدف تبیین حقوق روانی زوجین از منظر آیات و روایات و تکالیف تربیتی مربوط به آنها بهروش تحلیل محتوای کیفی از نوع اسنادی- اجتهادی انجام شد. بدین منطور منابع مکتوب دراین مورد مطالعه و تفسیر تربیتی آیات و روایات در موضوع پژوهش بررسی و تحلیل گردید و رویکرد اسلام به حقوق روانی زوجین و تکالیف تربیتی مربوطه از آنها استنباط شد. نتایج نشان داد که در نگاه تربیتی اسلام، تکالیف انسان ها لازمه حقوق و دائرمدار حقوق روانی آنهاست و چون توجه زوجین به حقوق روانی و تکالیف تربیتی مرتبط با آن زمینه بهزیستی و سعادت ایشان را فراهم می کند، اهمیت والایی دارد. تکالیف تربیتی مرتبط با حقوق روانی زوجین که در پژوهش حاضر از آیات و روایت استنباط شد عبارتند از: تامین آرامش، عزت و کرامت، مثبت نگری، نگاه نعمتی، تعاون و همیاری، خوش اخلاقی، عفو و گذشت، از خود گذشتگی، آراستگی، محبت و ارضای جنسی یکدیگر.کلید واژگان: حقوق زوجین, حقوق روانی زوجین نسبت به یکدیگر, تکالیف تربیتی خانواده, تکالیف تربیتی زوجین نسبت به یکدیگر, رویکرد اسلام به حقوق روانیCouples' psychological rights are the basis of their duties. It means that rights and duties are mutually exclusive. This analytical-documentary research was conducted with the aim of explaining couples' psychological rights from the perspective of Quranic verses and narratives and their educational duties using the Ijtihadi method; thus, all the related written sources were studied and the educational interpretation of the verses and narratives about the subject of the research were reviewed and analyzed, and an Islamic approach to couples' psychological rights and their educational duties were deduced from them. The results showed that in the educational view of Islam, humans' duties are necessary for the rights and are exclusive to their psychological rights, and because the attention of couples to the psychological rights and the related educational duties provides the basis for their well-being and happiness, it is of great importance. The educational duties related to couples' psychological rights, which were deduced from the verses and narratives in the present research, are as follows: providing peace, honor and dignity, positivity, attention to blessing, cooperation, good manners, forgiveness, self-sacrifice, grooming, affection and sexual satisfaction.Keywords: Couples' Rights, Couples' Psychological Rights To Each Other, Educational Duties Of Family, Couples' Educational Duties To Each Other, Islamic Approach To The Psychological Rights
-
از منظر اسلامی تبلیغ و تربیت دینی از اهمیت فوق العاده برخوردار است و آیات و روایات بسیار زیاد به آن اختصاص یافته است. در این تحقیق با روش توصیفی تحلیلی، آیات و روایات در زمینه تبلیغ و تربیت دینی و واژه های مرتبط، بررسی و یگانگی تبلیغ و تربیت دینی و تمایز آن دو تبیین شده است. یافته های تحقیق عبارتند از: 1-کاربرد واژه های تبلیغ، دعوت، تربیت، تزکیه و تعلیم، هدایت، ادب و رشد در قرآن و متون روائی تربیت دینی است.2- تبلیغ و تربیت دینی، هر دو، بر مبانی فطری و اصول تربیتی استنباط شده از آنها، استوارند و در هردو، آموزش و شکوفا سازی توانمندیهای فطری و جلا دادن قلب، وجود دارد. 3- از وجوه مشترک تبلیغ و تربیت دینی، زمینه سازی برای تغییر و تحول در فکر، اعتقاد، میل، گزینش، انتخاب و تصمیم گیری و عمل است. بنابراین، دامنه تاثیرگذاری هردو، ابعاد شناختی، عاطفی و عملکردی آدمی است. 4- در تبلیغ و تربیت دینی، هر دو، از سه روش حکمت، موعظه حسنه و جدال احسن استفاده می شود و میزان بکارگیری هریک از این روش ها، به پیشینه و شرایط فکری روانی و عاطفی و موقعیت های متفاوت مخاطب و متربی بستگی دارد.
کلید واژگان: تبلیغ, دعوت, تزکیه, تربیت, رشد, هدایت, ادبFrom an Islamic perspective, religious propagation and education hold extraordinary significance, with numerous Quranic verses and narrations dedicated to them. Using a descriptive-analytical method, this research explores the unity of religious propagation. and religious education, along with the distinction between the two and related terms. The findings of the study include: 1. The use of words such as preaching, invitation, education, purification, guidance, etiquette, and growth in the Quran and narrative texts is related to religious education. 2. Both preaching and religious education are founded on innate principles of education, emphasizing the development and blossoming of natural capabilities and illuminating the heart's essence. 3. Common aspects of religious propagation and religious education create a foundation for change and transformation in thinking, belief, inclination, selection, decision-making, and action, which means both influence cognitive, emotional, and behavioral dimensions. 4. In both religious propagation and religious education, three methods – wisdom(Hikmah), good advice(Mau’izah hasanah), and the best argument(Jidal ahsan) – are employed. The choice of each method depends on the background, psychological and emotional conditions, and different circumstances of the audience and learners.
Keywords: Religious propagation, Invitation, Purification, Education, Growth, Guidance, Etiquette -
پژوهش حاضر با هدف تدوین مدل مسیولیت پذیری و خودکارآمدی تحصیلی بر اساس الگوهای ارتباطی خانواده با اثر واسطه ای سبک های فرزندپروری ادراک شده در بین دانش آموزان به روش غیرآزمایشی از نوع همبستگی و تحلیل مسیر انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پسر متوسطه دوم مناطق 14، 13و 15 تهران در سال تحصیلی 1400 بود که تعداد 410 نفر از ایشان به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب و وارد پژوهش شدند. اطلاعات پژوهش با استفاده از پرسش نامه های مسیولیت پذیری روان شناختی کالیفرنیا، خودکارآمدی تحصیلی مورگان جینکز، ادراک از سبک های فرزندپروری مکلون و مررل و پرسش نامه تجدیدنظرشده الگوهای ارتباطی ریچی و فیتزپاتریک جمع آوری شد. نتایج نشان داد که مسیولیت پذیری دارای رابطه معنادار با سبک فرزندپروری مقتدرانه بود، ولی رابطه معنادار با سبک های سهلگیرانه و مستبدانه نداشت. همچنین، الگوهای ارتباطی گفت وشنود و همنوایی به طور غیرمستقیم با مسیولیت پذیری رابطه مثبت داشت. خودکارآمدی تحصیلی به طور غیرمستقیم با الگوی ارتباطی گفت وشنود و الگوی همنوایی و به طور مستقیم با سبک فرزندپروری مقتدرانه رابطه مثبت داشت. در نهایت، رابطه مستقیم سبک فرزندپروری سهلگیرانه و سبک فرزندپروری مستبدانه با خودکارآمدی تحصیلی معنی دار نبود. براین اساس، الگوهای ارتباطی با نقش واسطه ای سبک های فرزندپروری 38% از مسیولیت پذیری و 25% از خودکارآمدی تحصیلی را تبیین می کند.کلید واژگان: مدل مسئولیت پذیری, خودکارآمدی تحصیلی, سبک های فرزندپروری ادراک شده, الگوهای ارتباطی خانوادهThe current study was conducted with the purpose of developing a model of academic responsibility and self-efficacy based on family communication patterns with the mediating effect of perceived parenting styles among students using a non-experimental method of correlation and path analysis. The statistical population included all secondary school male students of the 14th , 13th and 15th districts of Tehran in the academic year of 1400, and 410 of them were selected by multi-stage cluster sampling and entered the research. Research data were collected by using the questionnaires of California psychological responsibility, Morgan and Jinks' academic self-efficacy, McClun and Merrell's perceived parenting styles, and Ritchie and Fitzpatrick's revised questionnaire of communication patterns. The findings showed that responsibility had a significant relationship with authoritarian parenting style, but it did not have a significant relationship with permissive and authoritarian styles. Furthermore, communication patterns of dialogue and conformity had a positive relationship indirectly with responsibility. Academic self-efficacy had a positive relationship indirectly with the conversational communication and conformity patterns and directly with the authoritarian parenting style. In the end, the direct relationship between permissive parenting style and authoritarian parenting style with academic self-efficacy was not significant. Therefore, communication patterns with the mediating role of parenting styles justify 38% of responsibility and 25% of academic self-efficacy.Keywords: responsibility model, academic self-efficacy, perceived parenting styles, family communication patterns
-
از آنجا که قرآن کریم کتابی برای هدایت همه ی انسانهادر تمام دورانهاست وبخش مهم و عمده تعالیم پیامبراسلام -همانند سایرانبیای الهی- نیز شامل مباحث تربیتی واخلاقی که هدفش تربیت وتعالی انسان و رساندن او به سعادت و کمال نهایی بوده است لذا آیات و روایات اسلامی دربردارنده نظام تربیتی و اخلاقیست برای اینکه انسان رابه سعادت برساند.افلاطون فیلسوفی است که بر اساس نظریات فلسفی خویش نظریه تربیتی را ارائه داده است که برخی نظریات فلسفی او را فیلسوفان مسلمان پذیرفته اند یادارای اشتراکاتی درمباحث تربیتی با استادمطهری که نظریه خود را از متون دینی گرفته است، می باشد.بر اساس این پژوهش طبق نظر افلاطون،معرفت پیدا کردن که مقدمه برای عمل است و تربیت پذیر بودن درسنین کودکی قائل است که تربیت حوزه فردی و اجتماعی رادربرمی گیرد وبا پیروی از فضیلت،سعادت حاصل می شود، در حالی که براساس آیات وروایات اسلامی در زمینه تعلیم وتربیت،نظریه افلاطون،کاستی مانند نبودن مراتب سیروسلوک درنظرافلاطون، درنظر نگرفتن مراقبه و محاسبه نفس،عدم توجه به بحث انگیزه ونیت واخلاص درعمل و...دارد.
کلید واژگان: تعلیم و تربیت اسلامی, حدیث, سعادت, قرآن, مثل افلاطونیSince the Holy Qur'an is a book for the guidance of all human beings in all ages and the most important and major part of the teachings of the Prophet of Islam - like the size of the divine prophets - also includes educational and moral topics whose purpose was to educate and elevate man and bring him to ultimate happiness and perfection, therefore Islamic verses and traditions It includes the educational and moral system in order to bring people to happiness. Plato is a philosopher who based on his philosophical ideas presented an educational theory, some of his philosophical ideas have been accepted by Muslim philosophers, or he has something in common in educational debates with Ustad Motahari who based his theory on texts. According to this research, according to Plato, finding knowledge is the prelude to action and being educable in childhood, he believes that education includes the individual and social spheres and happiness is achieved by following virtue, while Based on Islamic verses and narratives in the field of education and training, Plato's theory has shortcomings such as the absence of levels of conduct in Plato's view, not considering meditation and self-calculation, not paying attention to the discussion of motivation, intention and sincerity in action, etc.
Keywords: Islamic education, training, Hadith, Saadat, Quran, Platonic ideals -
پژوهش با هدف پیش بینی رشد اخلاقی و رشد معنوی طلاب سطح مقدماتی حوزه علمیه قم براساس برنامه درسی پنهان انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری طلاب سطح مقدماتی حوزه علمیه قم برابر پانزده هزار نفر بود که با استفاده از جدول گرجسی و مورگان تعداد نمونه، 375 نفر به عنوان نمونه برآورد شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه های رشد اخلاقی معنوی پور (1391)، رشد معنوی تقی زاده (1390) و برنامه درسی پنهان شیخی (1388) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته ها نشان داد که مولفه های برنامه درسی پنهان، ازجمله جو اجتماعی و ارتباطات متقابل انسانی، ساختار فیزیکی و ساختار سازمانی، بر متغیرهای ملاک یعنی رشد اخلاقی و رشد معنوی تاثیر می گذارند و قدرت پیش بینی دارند. ضریب بتای استانداردشده برای این دو متغیر به ترتیب برابر 441/0 و 521/0 بود. براساس یافته ها و با توجه به میزان میانگین به دست آمده از رشد اخلاقی و معنوی، پیشنهاد شد که سیاست گذاران آموزشی حوزه علمیه قم با بهره گیری از مولفه های برنامه درسی پنهان، به فزونی رشد در سیر اخلاقی و سلوک معنوی طلاب سطح مقدماتی مبادرت ورزند.
کلید واژگان: رشد اخلاقی, رشد معنوی, برنامه درسی پنهان, طلاب مقدماتی حوزه علمیه قم -
پرورش فطرت زمینه ساز سلامت روانی منتهی به سعادت،برگرفته از قرآن کریم و روایات اهل البیت علیهم السلام
در نگاه اسلامی تربیت صحیح توانمندی های شناختی، گرایشی و عملکردی موجب سلامت روان می شود که برترین نعمت الهی است و از مهم ترین ثمرات آن، خوشبختی همیشگی انسان در زندگی است. هدف پژوهش تبیین چگونگی رابطه تربیت با سلامت روانی منتهی به سعادت در نگرش اسلامی است که با روش توصیفی- تحلیلی، از آیات و روایات اهل بیت: استنباط شده است. یافته های پژوهش عبارت اند از: الف- گسترده ترین آموزه های تربیتی در اسلام در ارتباط با شکوفاسازی فطرت در جهت ارتقای شخصیت و تامین سلامت روان انسانی در ابعاد شناختی، عاطفی و رفتاری و هدایت وی به کمال مطلوب و قرب الی الله، است. ب- پرورش همه توانمندی های فطری هماهنگ با اهداف تربیتی منتهی به سلامت روان و سعادتمندی انسان می شود. ج- ازنظر اسلامی، همیشه سلامت روانی با سلامت معنوی همراه است و نمی توان کسی را که سلامت معنوی در ابعاد مختلف بر روانش حاکم نیست، کاملا سالم دانست. د- در آموزه های اسلامی، ویژگی های سلامت روانی معنوی پرورش یافتگان فطرت در ابعاد شناختی، عاطفی و عملکردی و در قلمرو فرد با خدا، خود، دیگر انسان ها و طبیعت، تبیین شده است.
کلید واژگان: تربیت, فطرت, سلامت روان, سلامت معنوی, سعادتIn the Islamic view, the correct nurture of cognitive, behavioral, and functional abilities leads to mental health, which is the highest blessing of God, and one of its most important results is the eternal happiness of man in life. According to an Islamic perspective, the research aims to explain the relationship between nurture and mental health, leading to happiness. This aim has been deduced from the verses and hadiths of Ahl al-Bayt by the descriptive-analytical method. According to the findings, A. Effective Islamic educational training is related to nature flourishing to improve the personality and provision for mental health in diagnosis, emotional, behavioral, and guiding to perfection and closeness to God. B. Cultivating all-natural abilities with the purpose of education leads to mental health and happiness among humans. C. In Islam, mental health is always linked to spiritual health, so someone without spiritual health within his psyche cannot be considered totally healthy. D. In Islamic teachings, the spiritual and mental health of those who are nurtured by nature is described in cognitive, emotional, and functional terms and in terms of God, human beings, and nature.
Keywords: Nurture, Nature, Mental Health, Spiritual Health, Happiness -
از آنجا که رشد و تعالی عواطف فطری، اساس روح زندگی انسان ها و به ویژه آرامش بخش زندگی زناشویی زوجین است، تحقیق در وظایف عاطفی آنان، از منظر فقه تربیتی ضروری است؛ زیرا فقه -تربیتی عهده دار وظایف جوارحی و جوانحی مکلفان در حیطه های تربیتی است و وظایف عاطفی تربیتی زوجین از جمله آنها است. مسیله این پژوهش، تبیین وظایف عاطفی زوجین نسبت به هم، از منظر فقه تربیتی است که با روش استنباطی و اجتهادی از آیات و روایات، استنباط شده است. از یافته های تحقیق: 1. از منظر فقها تمام وظایف شرعی اعم از جوانحی و جوارحی هدفمند و هماهنگ با فطرت بوده و در حیطه دانش فقه قرار دارند. 2. فقها، افعال جوانحی و جوارحی عاطفی را در گستره وظایف مکلفان مطرح کرده اند.3. محتوای آیات و متون روایی، در زمینه وظایف عاطفی زوجین بسیار متنوع است؛ از جمله بر پیوند انجام این وظایف با درجات ایمان، محبت اهل بیت(ع)، معیار بهترین انسان مومن از امت اسلامی، رویه خلقی انبیا و اولیای الهی، عامل بهشت رفتن، وظیفه مندی تامین نیازهای خود با آنها، حق همسر دانستن و بر تاثیر این وظایف بر تسخیر دل همسر و پایداری روانی شخصیتی وی، تاکید شده است. مصادیق رفتارهای نیکو مانند حفظ کرامت همسر، همکاری در تمام امور دنیوی و اخروی با وی، هدیه دادن، برآوردن نیازهای وی، آراستگی برای همدیگر، نشستن در کنار یکدیگر، سر یک سفره باهم غذا خوردن در جهت برقراری رابطه عاطفی زوجین تبیین شده است. از رفتارهای بد از جمله سخت گیری، آزار دادن، دست درازی، خیانت، ستمگری، تهمت، ناسزاگویی، خوابیدن در خانه دیگری غیر از خانه همسر و انجام کارهای زشت دیگر که ضد وظایف عاطفی است، پرهیز داده شده اند.کلیدواژه ها: وظایف عاطفی، وظایف جوانحی، وظایف جوارحی، معاشرت معروف، فقه تربیتی.از آنجا که رشد و تعالی عواطف فطری، اساس روح زندگی انسان ها و به ویژه آرامش بخش زندگی زناشویی زوجین است، تحقیق در وظایف عاطفی آنان، از منظر فقه تربیتی ضروری است؛ زیرا فقه -تربیتی عهده دار وظایف جوارحی و جوانحی مکلفان در حیطه های تربیتی است و وظایف عاطفی تربیتی زوجین از جمله آنها است. مسیله این پژوهش، تبیین وظایف عاطفی زوجین نسبت به هم، از منظر فقه تربیتی است که با روش استنباطی و اجتهادی از آیات و روایات، استنباط شده است. از یافته های تحقیق: 1. از منظر فقها تمام وظایف شرعی اعم از جوانحی و جوارحی هدفمند و هماهنگ با فطرت بوده و در حیطه دانش فقه قرار دارند. 2. فقها، افعال جوانحی و جوارحی عاطفی را در گستره وظایف مکلفان مطرح کرده اند.3. محتوای آیات و متون روایی، در زمینه وظایف عاطفی زوجین بسیار متنوع است؛ از جمله بر پیوند انجام این وظایف با درجات ایمان، محبت اهل بیت(ع)، معیار بهترین انسان مومن از امت اسلامی، رویه خلقی انبیا و اولیای الهی، عامل بهشت رفتن، وظیفه مندی تامین نیازهای خود با آنها، حق همسر دانستن و بر تاثیر این وظایف بر تسخیر دل همسر و پایداری روانی شخصیتی وی، تاکید شده است. مصادیق رفتارهای نیکو مانند حفظ کرامت همسر، همکاری در تمام امور دنیوی و اخروی با وی، هدیه دادن، برآوردن نیازهای وی، آراستگی برای همدیگر، نشستن در کنار یکدیگر، سر یک سفره باهم غذا خوردن در جهت برقراری رابطه عاطفی زوجین تبیین شده است. از رفتارهای بد از جمله سخت گیری، آزار دادن، دست درازی، خیانت، ستمگری، تهمت، ناسزاگویی، خوابیدن در خانه دیگری غیر از خانه همسر و انجام کارهای زشت دیگر که ضد وظایف عاطفی است، پرهیز داده شده اند.کلید واژگان: وظایف عاطفی, وظایف جوانحی, وظایف جوارحی, معاشرت معروف, فقه تربیتیBi-Quarterly Research Scientific Journal in Educational Jurisprudence studies, Volume:9 Issue: 18, 2023, PP 131 -164Since the growth and exaltation of innate emotions is the basis of the soul of human life and especially the comforting of married life of couples, researching their emotional duties is necessary from the point of view of educational jurisprudence; Because the jurisprudence of education is responsible for the internal and external duties in the fields of education, and the emotional duties of education of couples are among them. the problem of this research is to explain the emotional duties of couples towards each other from the point of view of educational jurisprudence, which has been inferred from the verses and hadiths with the method of inference and ijtihad. From the findings of the research: 1. From the point of view of jurists, all Shariah duties, including internal(janehi) and external (javaarhi), are purposeful and in harmony with Innate and are within the scope of jurisprudence. 2. The jurists have proposed the works of intranl(javanehi) and external(Javarehi) emotional in the scope of the obligations of the obligees. 3. The content of verses and narrative texts is very diverse in the field of emotional duties of couples; Among other things, on the connection of fulfilling these duties with the degrees of faith, the love of the Ahl al-Bayt (AS), the standard of the best believing man from the Islamic Ummah, the behavior of the prophets and divine saints, the cause of going to heaven, the obligation to provide for one's needs with them, the right to be a wife and The effect of these duties on conquering the wife's heart and psychological stability of her personality has been emphasized Examples of good behaviors such as maintaining the dignity of the wife, cooperating with her in all worldly and hereafter matters, giving gifts, meeting her needs, grooming each other, sitting next to each other, eating together at the same table in order to establish the emotional relationship of the couple have been explained .Bad behaviors such as harshness, harassment, lying, betrayal, oppression, slander, cursing, sleeping in another house other than the wife's house and doing other ugly things that are against emotional duties have been avoided.Keywords: Emotional duties, internal duties, external duties, famous association, educational jurisprudence
-
مبنا بودن فطرت برای تعلیم و تربیت مطمح‌نظر خاص بسیاری از اندیشمندان بزرگ اسلامی است. در این تحقیق، کاربرد فطرت به‌مثابه مبنای تعلیم و تربیت انسان از منظر علامه مصباح یزدی و با تاکید بر آیات و روایات بررسی شده است. روش تحقیق «توصیفی تحلیلی» است. نتایج این تحقیق عبارت است از: 1. فطرت انسان مزین به ویژگی‌های درخشنده‌ای از حقیقت‌جویی و علم به خوبی‌ها و بدی‌ها و گرایش‌های شفافی است که از درون شکفته می‌شود و مسیر حیات سعادتمندانه بشر را ترسیم می‌کند. 2. انسان حتی در امیال به‌ظاهر مشترکش با حیوان، دارای ویژگی‌های خاصی است که مخصوص انسان است و حیوان در آن اشتراک ندارد. 3. تعلیم و تربیت اسلامی تماما هماهنگ با فطرت است. 4. فطرت کاربردهای زیادی در زندگی آدمی دارد؛ ازجمله مبنای تعلیم و تربیت است و تعیین اهداف تربیتی و کشف اصول تربیتی از آن، مسیر حرکت به‌سوی سعادت را ترسیم می‌نماید. 5. استاد مصباح ویژگی‌های طبیعی‌شناختی و گرایشی انسان را مبانی تعلیم و تربیت دانسته است که به‌صورت گزاره‌های خبری مطرح می‌شوند. 6. درک فطری انسان از بایدها و نباید‌ها ارزشی حصولی نیست، بلکه حضوری است.
کلید واژگان: کاربرد فطرت, مبانی, تعلیم و تربیت اسلامی, ارزش های اخلاقی -
فقه تربیتی، عهده دار وظایف جوارحی و جوانحی مکلفان در حیطه های تربیتی است. از وظایف تربیتی جوانحی، وظایف نگرشی است. مسئله این پژوهش، تبیین وظایف نگرشی تربیتی زوجین نسبت به هم، از منظر فقه است که با روش توصیف و تفسیر تربیتی از آیات و روایات، استنباط شده است. نتایج تحقیق عبارت اند از: الف) فقها، به جامعیت احکام دین و گستره فقه اذعان دارند؛ ب) فطرت مبنای وظایف شرعی است؛ ج) فطرت مشترک زوجین، مبنای وظایف تربیتی است؛ د) اسلام به مسیولیت ها و تعاملات زوجین نگاه تربیتی دارد؛ ه) در فقه تربیتی برای هر سه دسته، وظایف نگرشی، عاطفی و عملکردی، تعیین تکلیف می شود.مهم ترین وظایف نگرشی تربیتی همسران نسبت به یکدیگر عبارت اند از: 1. نگرش انسانی به هم، 2. مثبت نگری و حسن ظن، 3. نگرش نعمتی کرامتی، 4. نگرش آرامشی، انسی و مصونیتی به همسر، 5. نگرش همیاری زوجین به هم در زندگی دنیا و آخرت، 6. نگرش معنوی به روابط جنسی زن و شوهر.کلید واژگان: فقه تربیتی, وظایف نگرشی, و زوجینBi-Quarterly Research Scientific Journal in Educational Jurisprudence studies, Volume:8 Issue: 15, 2022, PP 235 -258Educational jurisprudence is responsible for the duties and responsibilities of the obliges in the fields of education. Among the youth training tasks are attitude tasks.The issue of this research is to explain the duties of couples' educational attitude towards each other from the perspective of jurisprudence, which has been inferred by the method of educational description and interpretation of verses and hadiths.The results of the research are: A- The common nature of couples is the basis of educational duties. B- Islam has an educational view on the responsibilities and interactions of couples. C- In educational jurisprudence, duties are assigned to all three categories of attitudinal, emotional and functional duties.D- The most important duties of the educational attitude of spouses towards each other are: - Human attitude towards each other - Positive attitude and good suspicion - Blessed attitude towards dignity - A relaxed, humane and immune attitude towards the spouse - A cooperative attitude towards each other in this life and the hereafter - A spiritual attitude towards the sexual relations between husband and wife.Keywords: couples, duties, upbringing, attitude, jurisprudence
-
تربیت اخلاقی فرایند زمینه سازی و به کار گیری شیوه هایی برای شکوفایی و پرورش فضایل به همراه اصلاح یا ازبین بردن رذایل اخلاقی است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی شیوه های تربیت اخلاقی از دیدگاه اهل بیت(علیهم السلام) است که در تدوین آن از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. برای گرد آوری داده های مورد نیاز در راستای رسیدن به اهداف پژوهش، از فرم های فیش برداری از منابع مرتبط با موضوع استفاده شده و پس از جمع آوری با شیوه هایکیفی، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. از یافته های تحقیق این است که: الف)اساسی ترین مسئله در سعادتانسان، فرا گیری شیوه های تربیت اخلاقی است. ب)شیوه های تربیت اخلاقی، مبتنی بر اصول و هماهنگ با اهدافعالیه آفرینش است. ج)در احادیث اهل بیت (ع) به چهار دسته شیوه های «زمینه ای « ،» انگیزشی « ،» شناختی » و«هدایتی » تا کید شده است. د)برای عملیاتی ساختن هردسته از شیوه ها، فنون گونا گونی ارایه شده است.
کلید واژگان: تربیت اخلاقی, شیوه ها, فنون تربیتی, روایات اهل بیت(علیهم السلام) -
پژوهش نامه اخلاق، پیاپی 52 (تابستان 1400)، صص 103 -123
هدف این پژوهش، بررسی هنجارهای قرآنی و روایی ناظر به مراحل پنج گانه فرایند ارتباط گفتاری با رویکرد اخلاقی است. در پژوهش حاضر این مسئله بررسی می شود که «با نظر به مبانی اخلاقی تربیتی و با کاوش در آموزه های اسلامی، چه هنجارهایی می توان برای هر مرحله از فرایند ارتباط گفتاری یافت؟» روش تحقیق، براساس روش گردآوری اطلاعات، «کتابخانه ای» و بر پایه نحوه ارایه و پردازش اطلاعات، «اسنادی و تحلیلی استنتاجی» است. برپایه یافته های تحقیق، در هر دو معنای فرایند («وسیع» و «خاص»)، در اخلاق اسلامی برای همه مراحل پنج گانه ارتباط گفتاری (پیش از آغاز، آغاز، جریان، پایان، پس از پایان) هنجارهای مشترک انسانی و ویژه ایمانی مقرر شده است. اندیشیدن پیش از آغاز، اعتمادآفرینی و مهرورزی در مرحله آغاز، استوارگویی در مرحله جریان، تکریم و سپاسگزاری در مرحله پایان، و محاسبه و بازخوردگیری پس از پایان، محورهای اصلی این هنجارهاست. هدف این هنجارها تامین سلامت و بهبود ارتباطات، خاستگاه آنها معارف توحیدی و ریشه آنها سرشت الهی آدمی و نهاد اخلاقی اوست.
کلید واژگان: ارتباطات, ارتباط گفتاری, فرایند ارتباط, هنجارهای اخلاقی, قرآن و حدیثThe purpose of this study is to investigate the Quranic norms and narrations regarding the five stages of the process of verbal communication with the moral approach. This study examines the following question: "what norms can be found for each stage of the verbal communication process in terms of ethical-educational principles and by exploring Islamic teachings?" Based on data collection, the method is "library" research and based on the way information is presented and processed, "documentary-analytical" method is used. The results show that, in both meanings of "broad" and "special" process, in Islamic ethics for all five stages of verbal communication (before the start, in the beginning, in the process, at the end, and after the end) common human and special norms of faith have been established. Thinking before the start, building trust and affection in the beginning, steadfastness in the process, honoring and thanking at the end stage, and calculating and receiving feedback after the end are the main axes of these norms. The purpose of these norms is to ensure health and improve communication, their origin is monotheistic teachings and their roots are the divine nature of man and his moral institution.
Keywords: Communication, verbal communication, communication process, moral norms, Quran, Hadith -
هدف پژوهش حاضر ارزیابی برنامه های فرهنگی دانشگاه قم در تربیت دانشجویان از دیدگاه استادان و دانشجویان در سال تحصیلی 98-1397 است. پژوهش حاضر توصیفی از نوع پیمایشی و تحلیلی است. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان کارشناسی دختر و استادان زن دانشگاه قم در سال تحصیلی 98-1397 است که 357 نفر از دانشجویان دختر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای و 152 نفر از استادان زن به روش نمونه گیری هدفمند جهت پژوهش انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه محقق ساخته ارزیابی فعالیت های فرهنگی دانشگاه است که روایی و پایایی آن تایید شد. تحلیل داده ها با نرم افزار SPSS-23 و با آزمون های t، ANOVA و LSD انجام شد که نتایج پژوهش نشان داد دانشجویان معتقد بودند نقش برنامه های فرهنگی در تربیت دانشجویان به میزان متوسط بوده است که این اثربخشی به ترتیب در تربیت اعتقادی، اخلاقی و اجتماعی بیشتر از متوسط؛ در تربیت سیاسی به میزان متوسط و در تربیت فرهنگی هنری کمتر از متوسط بوده است. همچنین از دیدگاه استادان، نقش برنامه های فرهنگی دانشگاه در تربیت دانشجویان کمتر از متوسط بوده است که این اثربخشی به ترتیب در تربیت اعتقادی در حد متوسط؛ و در تربیت اخلاقی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هنری کمتر از متوسط بوده است. برنامه ریزی فرهنگی ابزاری برای دستیابی به توسعه فرهنگی است که خود مهم ترین ابزار دستیابی به توسعه پایدار است. لازم است که برنامه های فرهنگی دانشگاه ها مرتبط با نیاز و علایق دانشجویان باشد تا میزان اثربخشی این برنامه ها افزایش یابد.
کلید واژگان: برنامه های فرهنگی, دانشگاه قم, تربیت, دانشجویان, استادانThe purpose of the present study was to evaluate the cultural programs of University of Qom in training students from the perspective of professors and students in the academic year of 2018-19. This study was done by descriptive survey and analytical method. The statistical population consisted of all undergraduate female students and female professors in University of Qom. Subjects were selected from professors and students, that with purposive sampling 152 female professors and 357 female students were selected by random quota sampling. Data collection tool was a researcher-made questionnaire of cultural activities of the university that its validity and reliability were confirmed. Data were analyzed by SPSS software version 23 using T-test, ANOVA and LSD tests. Students believed that the role of cultural programs in training students was moderate, which was more than average in religious, moral and social training, moderate in political training, and less than average in cultural/artistic training, respectively. Also, from the professors' point of view, the role of university's cultural programs in training students was less than average, which has had a less than average effect on religious, social, political, and cultural/artistic training. Cultural planning is a tool for achieving cultural development and it is the most important tool for achieving sustainable development. It is necessary that the university's cultural programs be linked to the needs and interests of the students in order to increase the effectiveness of these programs.
Keywords: Cultural programs, University of Qom, Training, Students, professors -
هدف تحقیق حاضر، بررسی رابطه نگرش دینی با عملکرد تحصیلی با لحاظ نقش میانجی تنیدگی تحصیلی در بین دانشجویان دانشگاه گیلان بود. جامعه مورد پژوهش کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه گیلان بود (19953 نفر) که با استفاده از جدول کرجسی و مورگان تعداد نمونه 376 نفر به دست آمد که با روش تصادفی ساده طبقه ای انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. جهت گردآوری داده ها، از پرسشنامه نگرش دینی خدایاری فرد و رحیمی نژاد (1388)، پرسشنامه عملکرد تحصیلی درتاج (1382) و پرسشنامه تنیدگی تحصیلی (دوران دانشجویی) Gadzella & Baloglu (2001) استفاده شد. تحلیل داده ها با روش مدل معادلات ساختاری و از طریق نرم افزار Amos صورت گرفت. مدل مفهومی تحقیق به برازش تاییدی قرار گرفت و در ادامه ضرایب رگرسیونی استاندارد مدل تبیین شدند. یافته های پژوهش نشان داد نگرش دینی دارای اثر مستقیم مثبت 32/0 بر عملکرد تحصیلی و همچنین اثر غیرمستقیم مثبت به میزان 048/0 می باشد. بنابراین نگرش دینی علاوه بر تاثیر مثبتی که بر عملکرد تحصیلی دارد، از طریق کاهش تنیدگی تحصیلی، سبب بهبود این عملکرد در دانشجویان می گردد. بنابراین به مسیولان امر توصیه می شود که با اهتمام هرچه بیشتر به تقویت نگرش دینی دانشجویان، زمینه افزایش عملکرد تحصیلی و کاهش رخداد تنیدگی تحصیلی را فراهم آورد.
کلید واژگان: نگرش دینی, عملکرد تحصیلی, تنیدگی تحصیلی, دانشگاه گیلانThe purpose of this study was to investigate the relationship between religious attitude and academic performance in terms of the mediating role of academic stress among students of Guilan University. The study population was all undergraduate students of the University of Guilan (19953) among whom the 376 subjects were selected by simple stratified random sampling method using Krejcie and Morgan table. To collect desirable data, the following questionnaires were used: Religious Attitude Questionnaire by Khodayarifard, et al (1388); Academic Performance Questionnaire by Dortaj (1382); and Academic Stress of College Students by Gadzella and Baloglu (2001). Data analysis was performed using structural equation modeling method and Amos software. The conceptual model of the research was fitted to confirmation and then the standard regression coefficients of the model were explained. The findings showed that religious attitude has a positive direct effect of 0.32 on academic performance and also an indirect positive effect of 0.048. Therefore, religious attitude, in addition to having a positive effect on academic performance, improves this performance in students by reducing academic stress. Therefore, the authorities are advised to make more efforts to strengthen the religious attitude of students to increase the academic performance and reduce the incidence of academic stress.
Keywords: Religious attitudes, Academic performance, Academic stress, Gilan university -
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه چندگانه بین اخلاق کار اسلامی و رفتار شهروندی سازمانی با بهره وری اعضای هیات علمی و کارکنان زن به روش همبستگی انجام شد. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه اعضای هییت علمی زن و کارکنان زن دانشگاه قم بود که تعداد 120 نفر از ایشان به روش سرشماری برای گروه نمونه انتخاب شدند. اطلاعات پژوهش با سه پرسش نامه جمع آوری و داده ها به روش ضریب همبستگی پیرسون، رگرسیون چندمتغیره و تحلیل مسیر تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین ابعاد اخلاق کاراسلامی و رفتار شهروندی سازمانی با بهره وری رابطه آماری معنا داری وجود دارد. همچنین در نتایج رگرسیون مشاهده شد که اخلاق کاراسلامی و رفتار شهروندی سازمانی، بهره وری را در دانشگاه تبیین می کند. در تحلیل مسیر نیز نتایج نشان داد که اخلاق کاراسلامی به طور مستقیم و غیرمستقیم بر بهره وری و نیز رفتار شهروندی سازمانی به طور مستقیم بر بهره وری تاثیر دارد. براین اساس دانشگاه ها می توانند با برنامه ریزی های صحیح در راستای اخلاق کاراسلامی و رفتار شهروندی سازمانی، سطح بهره وری را در دانشگاه ارتقا دهند.
کلید واژگان: اخلاق کار اسلامی, رفتار شهروندی سازمانی, بهره وری, بهره وری زنانThis correlational research aimed to determine the multiple relationship of Islamic work ethics and organizational citizenship behavior with female faculty members' and staff's efficiency in the University of Qom. The population contained all female faculty members and staff of the University of Qom that all of them were selected by the census. The data were gathered using the questionnaires of Islamic work ethics, organizational citizenship behavior, and efficiency, and they were analyzed by the Pearson correlation coefficient, multivariate regression, and path analysis. The results indicated that the dimensions of Islamic work ethics and organizational citizenship behavior have a significant relationship with efficiency. According to the results of regression, Islamic work ethics and organizational citizenship behavior explain the efficiency of the university. Moreover, based on the path analysis, Islamic work ethics directly and indirectly affects efficiency, and organizational citizenship behavior directly has an effect on efficiency. Therefore, the universities can improve the female staff's efficiency through having correct plans of Islamic work ethics and organizational citizenship behavior.
Keywords: Islamic work ethics, organizational citizenship behavior, efficiency, women's efficiency -
زمینه و هدف
پیشگیری از کجروی اجتماعی در حوزه جامعه شناسی و روانشناسی مورد توجه بوده و متغیرهای بسیاری در این رابطه مطالعه شده اند. در این میان دینداری و سلامت روان، بیش از متغیر احساس امنیت اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی پیشگیری از کجروی اجتماعی با تاکید بر نقش ابعاد دینداری، احساس امنیت اجتماعی و سلامت روان در دانشجویان دختر دانشگاه قم است.
روشپژوهش حاضر از نوع همبستگی است. جامعه آماری پژوهش را دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه قم تشکیل داده اند و 300 نفر آنها به صورت نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامه های کجروی اجتماعی، دینداری، احساس امنیت اجتماعی و سلامت روان(به ترتیب با آلفای کرونباخ 78/0، 79/0، 76/0 و 82/0)، جمع آوری و با نرم افزار SPSS نسخه 22 و با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شدند.
یافتهها و نتایجپژوهش نشان داد که بین دینداری، احساس امنیت اجتماعی و سلامت روان با کجروی اجتماعی همبستگی معنادار وجود دارد. همچنین از بین متغیرهای وارد شده به معادله رگرسیون برای پیش بینی کجروی اجتماعی براساس مولفه های دینداری، احساس امنیت اجتماعی و ابعاد سلامت روان، به ترتیب مولفه پیامدی از مولفه های دینداری، بعد اضطراب و بی خوابی از ابعاد سلامت روان، متغیر احساس امنیت اجتماعی و در مرحله آخر مولفه پیامدی از مولفه های دینداری توانایی پیش بینی کجروی اجتماعی را دارد. بنابراین، با تقویت حوزه های مذکور می توان انتظار کاهش کجروی های اجتماعی را در محیط دانشگاه داشت.
کلید واژگان: کجروی رفتاری, دینداری, امنیت اجتماعی, سلامت روان, دانشجویان دخترPolice Women, Volume:14 Issue: 32, 2020, PP 41 -60Aim &
BackgroundPrevention of social deviance has been considered in the field of sociology and psychology and many variables have been studied in this regard, religiosity and mental health are among the structures that have been discussed most in the research and the variable of social security feeling was raised later. Prevention of social deviation based on religiosity, social security feeling and mental health in female students at University of Qom.
MethodFrom all college students in University of Qom were chosen 300 female students as samples by cluster sampling. In this study were used of some questionnaires as a Social Deviation (Serajzadeh & Poyafar, 2008), Religiosity (Serajzadeh, 1998), Social Security Feeling (Serajzadeh & Poyafar, 2008) and Mental Health (Goldberg & Hiller, 1972), and in this study for describe of data and other results was used Spss-22.
ResultsResults of Pearson correlation showed that correlations among all variables were significant. Regression result showed that outcome component of religious components, social security feeling, anxiety and problems in sleeping from mental health and faith component of religious components could predict of social deviation in female students in University of Qom.
DiscussionThis study, along with most other studies, has shown the importance of religiosity, social security feeling and mental health variables in preventing social deviance and it can be expected to reduce social deviance by emphasizing reinforcement in these areas.
Keywords: social deviation, Relig1iosity, Social security feeling, Mental Health, female students -
هدف پژوهش حاضر مطالعه ویژگی های روانشناختی فطری انسانی است که براساس آموزه های اسلامی در روایات ایمه معصومین(ع) برای تربیت مطلوب در دوره نوجوانی باید مورد توجه قرار گیرد. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی است و به منظور گردآوری داده ها، روایات ایمه(ع) درباره موضوع ویژگی های روانشناختی فطری، مورد مطالعه قرار گرفته و ویژگی های روانشناختی ای که برای تربیت در دوره نوجوانی مورد تاکید بوده است، جمع آوری و با روش کیفی توصیف و تحلیل گردیده است. نتایج پژوهش نشان داد که در آموزه های ایمه معصومین(ع)، زیربنا قرار دادن ویژگی های روانشناختی مثل کمال جاویدخواهی، میل به رشد شناختی و تعالی عقلی اجتماعی، گرایش به خوبی ها و خیرها، دین گرایی و حق پذیری، محبت و مهربانی، روحیه استقلال خواهی و عدم وابستگی به دیگران، مسئولیت پذیری، حفظ و ارتقاء عزت نفس و تمایل به فعالیت های پر شور و نشاط به منظور تربیت مطلوب نوجوانان دختر و پسر، مورد تاکید است.کلید واژگان: روانشناسی دینی, فطرت, تربیت, نوجوانی دختر و پسر
-
معنویت از مفاهیمی است که ادیان و دانشمندان و از جمله روانشناسان از آن استفاده می کنند. و آن را در برابر امور مادی، مترادف با دین و به مفهوم ارزش های دینی و اخلاق به کار می برند. همچنین این مفهوم به اشخاص، افعال آن ها و گاه به شکل مجازی به مکان و اشیاء نیز نسبت داده می شود. هدف این پژوهش بررسی معنویت در اسلام در مقایسه با دیدگاه روانشناسی معاصر است. روش این پژوهش، توصیفی- تحلیلی با رویکرد مقایسه ای است که بر روی مطالب گردآوری شده از منابع کتابخانه ای روانشناسی و اندیشه های متفکران اسلام و برخی از آیات و روایات، انجام شده است. از یافته های پژوهش آن است که جایگاه معنویت در روانشناسی معاصر با تعابیری چون: بعد برتر و سازمان یافتگی همه ابعاد آدمی تحت اشراف آن بعد، هدف متعالی وکمالی، معیار ارزشمندی زندگی، ارتباط با خداوند و امور مقدس، رفتار اخلاقی، بویژه تعهد محبتی نسبت به دیگر انسان ها، تبیین شده است و با کاربرد آن در میان دانشمندان اسلامی در این جهت مشترک است که این مفهوم در برابر مادیت مورد استفاده قرار می گیرد و بار ارزشی دارد. همچنین از نتایج تحقیق این است که در دیدگاه اسلامی منشا معنویت، طبیعت و فطرت آدمی است و در هماهنگ سازی مجموعه توانمندی های فطری، نقش اساسی دارد. همچنین زندگی دنیوی محدود به زمان و عمر بشر را، با زندگی جاوید و همیشگی اش یعنی آخرت پیوند می زند و پایه اساسی سعادت حقیقی انسان محسوب می گردد.کلید واژگان: معنویت, فطرت آدمی, روانشناسی معاصر, اسلام, مقایسهSpirituality is a concept that religions and scientists including psychologists are used in relation to nonmaterial affairs, religion and religious values. This concept is also attributed to individuals, their actions, and sometimes to virtual places and objects. The purpose of this study is to investigate spirituality in Islam in comparison with contemporary psychology. The method of this research is descriptive-analytical with a comparative approach which is based on the collected materials from the library's sources of psychology and the thoughts of the thinkers of Islam and some verses and narrations. The findings of the research are that the position of spirituality in contemporary psychology is interpreted as the superior dimension of human beings, transcendental purpose and the value, criterion of value of life, relation with God and holy affairs, moral behavior, love to human beings, and is shared by its use among Islamic scholars in this regard. Also, the paper shows that in the Islamic perspective, the origin of spirituality is the nature of man and it plays an essential role in harmonizing the set of innate abilities. It also relates the Life in this world which is limited to the eternal life in the hereafter as the basis of true happiness of man.Keywords: spirituality, human nature, contemporary psychology, Islam, comparison
-
تاکنون برنامه های بسیاری در زمینه تربیت دینی و ارتقای دینداری در کشور طراحی و اجرا شده است. اما اثربخش بودن این برنامه ها مورد تردید پژوهشی است. به همین دلیل بنیانگذاری نوعی تربیت دینی که بتوان اثربخشی آن را به لحاظ تجربی آزمود، لازم است. به منظور پرداختن به این ضرورت ، هدف این پژوهش ساخت و روایی-یابی برنامه آموزشی تعاملات دینداری برای دانشجویان بوده است. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری داده ها نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل (چند گروهی با یک گروه کنترل) بوده است. گروه آزمایش شامل 117 دانشجو بوده است که به روش در دسترس انتخاب شدند و در قالب ده گروه آزمایشی هر یک تحت آموزش یکی از خرده بسته های بسته مذکور قرار گرفتند. به منظور سنجش دینداری و مولفه های آن از فرم کوتاه مقیاس دینداری خدایاری فرد و همکاران استفاده شد. نتایج نشان داد بسته آموزشی مذکور بر باورها و رفتارهای دینی اثر معنادار داشته، اما بر نمره دینداری کلی و عواطف دینی اثر معناداری نداشته است. اثربخشی بسته آموزشی بر باورها و رفتارهای دینی را می توان با مفاهیم تاثیر ظاهر بر باطن، تولی و برادری، حمایت اجتماعی، سرمشق گیری معنوی یا دینی و ترادف معنویت و دینداری در نگاه اسلامی، تبیین کرد. همچنین این مطالعه نشان داده است در کاربرد روش تجربی برای بررسی اثربخشی برنامه تربیت دینی محدودیت های جدی وجود دارد، به گونه ای که این محدودیت ها به عنوان نوعی آسیب شناسی می تواند نتایج مطالعه را تحت تاثیر قرار دهد.
کلید واژگان: ارتقای دینداری, برنامه تعاملات دینداری, تربیت دینی, دانشجویانSo far a variety of programs have been executed on religious education but effectiveness of them is doubt. Therefore it is necessary to arrange some kind of religious education so that it could enable us to empirically examine its effectiveness. To address this necessity the aim of this study was development and validation the religiosity interactional program for University students. The research was an applied quasi-experimental study with pretest-posttest design and control group (multiple groups with one control group). The experimental group consisted of 117 students selected by convenience method which fell under ten experimental groups, each receiving training for one part of the educational package. The Religiosity Scale Short Form (Khodayari frd et al. 2009) was used for assessment of religiosity. Results showed religiosity interactional package had significant effect on religious beliefs and behaviors but no effect on the score of general religious practice and the religious emotions. The effectiveness of the educational package on the religious belief and behavior may be clarified by concepts such as the influence of appearance on inner world, brotherhood, social support, modeling for moral or religious life and the equivalence of spirituality and religiosity from Islamic point of view. This study also proved that there are serious restrictions in application of an empirical method to examine the effectiveness of the religious education program, which could influence the results of the study.
Keywords: religion enhancement, religion interaction program, religion education, students -
هدف تحقیق حاضر بررسی نقش دینداری در سلامت روان، هویت یابی و امنیت اجتماعی است که به صورت مدل دینداری و امنیت اجتماعی مطرح شد. تعداد 556 نفر دانشجو به صورت نمونه گیری خوشه ایبه عنوان نمونه مورد مطالعه انتخاب شده و بررسی شدند. پرسشنامه های دینداری، هویت شخصی، سلامت روان، امنیت اجتماعی و کجروی رفتاری جهت جمع آوری داده ها استفاده شدند. برای تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-22 و برای بررسی برازش مدل از نرم افزار Amos-22 استفاده شد، که مقادیر شاخص های برازندگی مدل نشان داد که برازش مدل تحقیق خوب و مناسب بود. نتایج تحلیل مسیر برای مدل تحقیق نشان داد رابطه ی مستقیم از دینداری به هویت یابی(34/0-)، و کجروی رفتاری (38/0-) معنادار بود، اما از دینداری به سلامت روان و امنیت اجتماعی معنادار نبود. همین طور رابطه مستقیم از هویت یابی به سلامت روان(51/0) و به کجروی رفتاری(11/0) معنادار بود، اما به امنیت اجتماعی معنادار نبود، و نیز از سلامت روان به کجروی رفتاری (12/0) معنادار بود، اما به امنیت اجتماعی معنادار نبود. و این که مسیر مستقیم مدل، از کجروی رفتاری به امنیت اجتماعی(35/0) نیز معنادار بود. نتایج آزمون تحلیل واریانس چند متغیره نشان داد که براساس مقوله جنسیت در متغیرهای دینداری، کجروی رفتاری و امنیت اجتماعی و همین طور براساس مقوله وضعیت تاهل در متغیرهای دینداری، سلامت روان، هویت یابی، کجروی فتاری و امنیت اجتماعی تفاوت معنادار وجود دارد.کلید واژگان: دینداری, امنیت اجتماعی, هویت یابی, سلامت روان و کجروی رفتاریThe aim of this study is investigating the role of religion on the mental health, identity and social security. From all students in University of Qom were choosen 556 students as a samples by cluster sampling. In this study were used of some questionnaires as a religion, identity, mental health, behavioral problems and social security. In this study for describing data and other results was used Spss-22 and for examining goodness of fit of model was used Amos-22. For examine of fit of model was used Amos-22, which results showed model fit the data was good. Results of Amos showed direct path from religion to identity (0.34), and behavioral problems (-0.38) were significant but to mental health and social security were non-significant. Too, from identity to mental health (0.51), and behavioral problems (0.11) were significant but to social security was non-significant. And direct path from behavioral problems to social security was significant (0.35). Analysis of data by MANOVA showed that in terms of gender there were significant differences in religion, behavioral problems, and social security. Too, with attention to marital situation there were significant differences in religion, identity, mental health, behavioral problems, and social security.Keywords: Religion, Social security, Identity, Mental health, Behavioral problem
-
هدف پژوهش حاضر بررسی مشاوره زوجین و ارتباط های یاورانه و رفتارهای تربیتی آنان است که به سبک زندگی اسلامی می انجامد که به روش پژوهش توصیفی - تحلیلی انجام شد. در این پژوهش با جمع آوری آموزه های قرآن و روایات در زمینه تعاملات مشاوره ای و سبک زندگی اسلامی و توصیف و تحلیل آنها، عملکردهای تربیتی یاورانه همسران استخراج گردید. یافته هاحاکی از آن است کهزوجین می بایست در مشاوره و تعاملات یاورانه تربیتی با یکدیگر، سبکی از زندگی را بسازند که از مشکلات پیشگیری کند و در شرایط بروز مسئله، به حل آن اقدام کرده و سعادتمندی هم دیگر را موجب شوند. بدین منظور توانمندی های روانشناختی مثل یادگیری شیوه های گفتگوی یاورانه، ارتقابخشی به شایستگی های عملی و اخلاقی، خودآگاهی، پذیرش بدون شرط همسر، مواجهه نیکو، همدردی و همدلی، تمرکز درباره موضوع مشخص، تصحیح باورها و عواطف غلط، تقویت حسن ظن، به کارگیری عقل و دیانت در طول زندگی، خودکنترلی در متهم ساختن یکدیگر، بیهوده گویی، لحن ناخوشایند و اموری که برای زندگی مشترک مشکل ساز است، در پژوهش حاضر بررسی شد.کلید واژگان: مشاوره زوجین, عملکرد تربیتی, ارتباط های یاورانه, عوامل روانشناختی, سبک زندگی اسلامی
-
هدف پژوهش حاضر شناسایی مولفه های حفظ کرامت زن و تبیین نقش تربیتی آن در سبک زندگی اسلامی است که به روش توصیفی- تحلیلی انجام گرفت. داده های پژوهش پس از بررسی منابع موجود و مرتبط، با استفاده از فرم های فیش برداری جمع آوری شد و با شیوه های کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. دستاورد این پژوهش، شناسایی شش مولفه حفظ کرامت زن شامل آگاهی از توانمندی های سرشتی، توجه به توانمندی های اکتسابی، توجه به نتیجه کرامت، پرورش حیا، پرورش عزت نفس، آشنایی با حقوق خویش است. همچنین پنج نقش تربیتی در سبک زندگی اسلامی شناسایی شد که عبارتند از: شکل گیری شخصیت سالم، تقویت دین داری، آراستگی به رفتار عزتمندانه در زندگی، کنترل خود از آلودگی ها، افزایش مسئولیت پذیری اجتماعی. توجه به این مولفه ها می تواند زندگی زنان جامعه را به سمت زیست دین دارانه هدایت کند.کلید واژگان: کرامت زن, مولفه ها, نقش تربیتی, سبک زندگی اسلامی
-
از اهداف مهم آموزه های رسول اکرم(ص) و ائمه هدی(ع) فرهنگ سازی دینی و ساخت تمدن اسلامی است. در این میان، آموزه های آن بزرگان که در مهدویت، زمینه انتظار ظهور منجی و تشکیل حکومت جهانی است، از اهمیت خاصی برخوردار است. این مقاله درصدد بررسی دیدگاه معصومان(ع) در این آموزه ها و تاثیر آنها در احیای فرهنگ و تمدن نوین اسلامی است. روش انجام پژوهش، توصیفی - تحلیلی بوده و برای دست یابی به اهداف پژوهش، داده های لازم از متون حدیثی موجود و مرتبط با موضوع پژوهش با استفاده از فرم های فیش برداری گردآوری شده و با شیوه کیفی مورد تحلیل قرار گرفته است. نتایج پژوهش بیانگر آن است که عواملی مانند: رشد نسبی عقلی، پیشرفت علمی، تعالی اخلاقی، تدابیر بهینه سیاسی، توسعه اقتصادی، برقراری عدالت و فراهم سازی زمینه های امنیت از ویژگی های جامعه متمدن اسلامی است که در آموزه های مهدوی مطرح شده اند.کلید واژگان: آموزه های مهدوی, فرهنگ, تمدن نوین اسلامی, عصر غیبتOne of the main goals of the teachings of the Prophet and the Imams is religious culture-building and the creation of Islamic civilization. Meanwhile, the teachings of their Excellencies that are about Mahdiship, the grounds for the emergence of Savior and the formation of a global state, are of particular importance. This article seeks to examine the views of the infallible persons on these teachings and their impact on the revival of modern Islamic culture and civilization. The research method is descriptive-analytical and to achieve research objectives, the research data gathered from the existing and related hadith texts using note taking forms and analyzed by a qualitative method. The results from this study indicate that factors such as relative rational growth, scientific progress, moral excellence, optimal political measures, economic development, justice, and the establishment of security grounds are among the characteristics of the civilized Islamic community that have been introduced in the teachings of Mahdiship.Keywords: Mahdiship teachings, culture, modern Islamic civilization, era of absence
-
هدف پژوهش حاضر بررسی شرایط و توانمندی های عقل عاطفی و کارکردهای تربیتی-روانشناختی آن است. این پژوهش از تحقیقات کیفی است و با روش توصیفی – تحلیلی، به این مساله پرداخته است که چگونه می توان کارکرد عقل را ارتقا داد؟ و پرورش هماهنگ دو بعد شناختی و عاطفی عقل چه آثار تربیتی- روانشناختی خواهد داشت؟. نتایج این تحقیق نشان داد که در آموزه های امام علی(ع)، عقل در برابر عاطفه نیست بلکه سرچشمه آن است، و تاکید بر این است که جهت بهینه سازی کارکرد عقل باید با کمک گرفتن از وحی، علم و تجربه، بعد شناختی و عاطفی به صورت هماهنگ، پرورش یابد. از جمله کارکردهای پرورش هماهنگ جنبه های شناختی و عاطفی عقل، رشد شناختی توام با گرایش محبتی به خدا، انسانها، خود، جهان هستی، زندگی و فضائل انسانی است که متربی را به عملکردهای شایسته و مطلوب سوق می دهد و زمینه را برای نیل به حیات قرب و رضوان الهی فراهم می آورد.کلید واژگان: عقل عاطفی, توانمندی های عقلانی, کارکردهای تربیتی- روانشناختیAghl va Deen, Volume:9 Issue: 17, 2018, PP 69 -94This study examines the pedagogical-psychological conditions and capabilities and functions of its emotional wisdom. This study used qualitative research with descriptive - analytic method, to deal with the problem is how to promote the function of reason? And fostering coordination of both cognitive and emotional intellect Educational Psychological what will work? The results showed that the teachings of Imam Ali (AS), but its source is not reason against emotion, And stressing the need to optimize performance with the help of revelation, wisdom, knowledge and experience, cognitive and emotional harmony, be nurtured Education Coordinator cognitive and emotional aspects of the functions of the intellect, cognitive development trend with the love of God, man, world, universe, life and human virtues The desirable trainee to function properly and lead a life of closeness and pleasure grounds to attain God provides.Keywords: reason, emotion, synchronization, Educational psychological functions
-
هدف این پژوهش بررسی قلمروهای سبک زندگی در آموزه های تربیتی امام رضا (ع) و استخراج دلالت های آن در برنامه های درسی نظام تعلیم و تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران است. روش پژوهش کیفی از نوع تحلیلی- استنباطی است. جامعه تحلیلی کلیه منابع دست اول از امام رضا (ع) است که به صورت حدیث در دسترس ما بوده است که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و مورد مطالعه عمیق قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها به طور مستمر همزمان با جمع آوری اطلاعات از طریق دسته بندی، کدگذاری و نهایتا تفسیر انجام گرفت. یافته های حاصل حاکی از این است که سبک زندگی در آموزه های تربیتی امام رضا (ع) دارای چهار قلمرو است که عبارتند از: قلمرو الهی، فردی، اجتماعی و زیست محیطی. هر کدام از این قلمروها دارای عناصری است. عناصر قلمرو الهی عبارتند از: شناخت، ایمان، تقوا، اعتماد و توکل، تسلیم و رضا و بندگی. عناصر قلمرو فردی عبارتند از: شناخت خود، دانش طلبی، تربیت عقلانی، رشد ارزش های اخلاقی و کمال خواهی. عناصر قلمرو اجتماعی عبارتند از: دوستی، محبت، عدالت، همکاری و کرامت. عناصر قلمرو زیست محیطی عبارتند از: شناخت طبیعت، هدفمندی جهان هستی، استفاده مطلوب از طبیعت و مسئولیت پذیری. دلالت های سبک زندگی در برنامه های درسی رسمی و عمومی را می توان در قالب هدف غایی (قرب و رضوان الهی) و اهداف واسطه ای، محتوای تلفیقی (با محوریت آموزش خداشناسی، انسان شناسی اسلامی، جامعه پذیری دینی- اخلاقی و آماده سازی متربیان برای مواجه منطقی با طبیعت) ، روش های یاددهی – یادگیری (پرهیز از سطحی نگری، پرسشگری، گفتگو، الگوسازی، پژوهشگری، اکتشافی، ایفای نقش، مشاهده، گردش علمی، نمایش فیلم) و ارزشیابی (روش های فرایندی و کیفی مانند مشاهده، مصاحبه، گزارش دهی، پژوهش، خودارزیابی و شرح حال نویسی) مطرح نمود.کلید واژگان: امام رضا (ع), سبک زندگی, قلمرو الهی, فردی, اجتماعی, زیست محیطی, برنامه های درسیThe present study sought to investigate the lifestyle informed by teachings of Imam Reza (PBUH) and extract its implications for the Iranian national curricula in the primary and secondary education. The research method was qualitative and analytical-inferential. The statistical population of the study comprised all sayings of Imam Reza (PBUH) which are available as primary sources. These sayings were selected through purposive sampling and were deeply examined. Data analysis was simultaneously carried out with data collection and the data were continuously classified, coded, and interpreted. Results indicated that the lifestyle informed by teachings of Imam Reza (PBUH) has four divine, personal, social and environmental domains and each of these domains comprise different components. Components of the divine domain are: knowing God, faith, virtue, trust and reliance on God, submission, satisfaction and obedience. Components of the personal domain consist of self-knowledge, seeking knowledge, intellectual training, development of ethical values, and seeking perfection. The social domain components comprise friendship, affection, justice, cooperation and dignity and the environmental domain components include knowing nature, purposefulness of universe, optimal use of nature and accountability. The implications of the lifestyle informed by teachings of Imam Reza (PBUH) for the Iranian national curricula in the primary and secondary education are: the ultimate goal (approaching God) and intermediate goals, integrated content (centered on the teaching of theology, Islamic anthropology, religious-ethical socialization, and preparation of learners for a rational encounter with nature), teaching-learning methods (avoiding simplistic approaches, inquiry, dialogue, role modeling, investigating, exploring, role play, observation, field trips, showing films) and evaluation (procedural and qualitative methods such as observation, interviews, reporting, research, self-assessment and narrative evaluation).Keywords: Imam Reza (PBUH), lifestyle, divine, personal, social, environmental domains, curricula
-
هدف پژوهش، بررسی رویکرد تربیتی تزکیه در روایات و کاربرد آن در محورهای چهارگانه سبک زندگی اسلامی است. روش انجام پژوهش، توصیفی تحلیلی است که روایات مربوطه با شیوه کیفی تحلیل شده اند. از نتایج پژوهش آن است که توام بودن تهذیب و رشد در این رویکرد، سبک زندگی اسلامی را سامان می دهد و در محور ارتباط با خدا، موجب غفلت زدایی و رشد شناخت و باور به قوانین الهی، بندگی، شکر و رضایت نسبت به تدبیر های پروردگار است؛ در محور خویشتن، عامل پرهیز از رفتارهای ضداخلاقی، پرورش عقلانیت، بازشناسی و بازسازی فطرت است. و در محور ارتباط با دیگران، باعث پرهیز از رفتارهای ضداخلاقی نسبت به دیگران، تسری دادن تولی و تبری به گستره افراد بشر با محوریت خداوند، تکریم و حسن معاشرت است و در محور جهان هستی، تنزه متربی از افکار غیرعقلانی درباره افعال خداوند، مصون ماندن از آسیب زدن به طبیعت و جلوگیری نکردن از بهره مندی انسان ها از مواهب طبیعی، شناخت بهتر طبیعت و جهان هستی و مسئولیتش درباره عمران طبیعت، و بهره برداری صحیح و به اندازه از نعمت های الهی است.کلید واژگان: رویکرد تربیتی, تزکیه, تهذیب و رشد, کاربرد, سبک زندگی اسلامیThe purpose of this study was to study the educational approach of purification in traditions, and its application in the four dimensions of Islamic life style. The research method is descriptive-analytical, and the related traditions have been analyzed qualitatively. The results of this study indicate that the concomitance of Tahzib (refinement) and development in this approach organizes the Islamic lifestyle; in the pivot of relationship with God, it leads to awareness, knowledge, belief in divine laws, servanthood, gratitude and satisfaction with Divine Order; In the pivot of the self, it results in avoiding immoral behaviors, increasing rationality, and recognition and reconstruction of innate nature. In the area of communication with others, it helps avoid immoral behaviors toward others, and the spread of Tawalla and Tabarra among human beings; in the area God, it leads to reverence and good relationship, and in the area of the universe, it results in the purification of man from irrational thoughts about Divine acts , refraining from harming the nature and preventing the enjoyment of human beings from natural blessings, better understanding of nature and the universe, responsibility for preserving nature, and the proper exploitation of divine blessingsKeywords: educational approach, purification, refinement, growth, application, Islamic lifestyle
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.