غلامعلی قربانی

پژوهش حاضر تحت عنوان «بررسی مسئله اقامتگاه مسلمانان مقیم کشورهای غیر اسلامی» می باشد که به تبیین وضعیت مسلمانانی که اقامت کشورهای غیر اسلامی را دارند، می پردازد. چرا که اقامتگاه از جمله مفاهیم حقوقی مشترک در حقوق داخلی و حقوق بین المللی است. در واقع می توان گفت اقامتگاه رابطه ای مادی و حقوقی که شخص را، بدون توجه به تابعیت، به قسمتی از خاک یک کشور پیوند می دهد. به عبارت دیگر، اقامتگاه جایگاه حقوقی شخص را در یک کشور مشخص می نماید. با توجه به عوامل مذکور، آنچه به عنوان هدف در این پژوهش مدنظر است، بررسی وضعیت اقامتگاه مسلمانانی که در کشورهای غیر اسلامی مقیم هستند، میباشد. و اهمیت مسئله اقامتگاه بیشتر از آن جهت است که حل بسیاری از مسائل حقوق بین الملل خصوصی بدان بستگی دارد. علاوه بر این در این نوشتار به دنبال این سوال هستیم که وضعیت اقامتگاه مسلمانان مقیم در کشورهای غیر اسلامی چگونه است؟ و برای دستیابی به این سوال این فرضیه را نیز مطرح نموده ایم که مسلمانانی که در کشورهای غیر اسلامی مقیم اند از حداقل حقوق خود برخوردار هستند و در کشورهای غیر اسلامی از وضعیت مطلوبی برخوردار نیستند. در هر حال یافته ها از آن حکایت می کند که مسلمانان ساکن در کشورهای غیر اسلامی اعم از اینکه در آن کشور اقامت دارند و به همه وظایف و تکالیف خود عمل می کنند اما از حداقل حقوق خود برخوردار هستند.

سرخک بیماریی شدیدا مسری است که قابل پیشگیری با واکسن می باشد. با توجه به شیوع سرخک در سال های اخیر در ایران، وزارت بهداشت و درمان اقدام به واکسیناسیون سراسری سرخک و سرخجه در سال 1382 برای سنین 25-5 سال نمود. با استفاده از واکسن مطالعه کنونی جهت بررسی میزان سطح پادتن IgG ضد سرخک در دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) صورت گرفت.

این تحقیق مطالعه ای مقطعی بود که 196 نفر از دانشجویان پزشکی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) مورد بررسی قرار گرفتند و پرسشنامه ای مشتمل بر سن، سابقه واکسیناسیون در دوران کودکی، سابقه واکسیناسیون در سال 1382، ابتلا به سرخک، سرخک در خانواده، تماس با فرد مبتلا به سرخک و بیماری تب دار در زمان واکسیناسیون در جامعه مورد مطالعه تهیه و تکمیل شد. پس از اخذ 5 سی سی خون و جدا کردن سرم آن، سطح کمی و کیفی پادتن IgG ضد سرخک با تست الیزا با کیت IBL ساخت کشور آلمان، تعیین شد.
یافته های پژوهش: تمام افراد مورد بررسی مرد و با میانگین سنی 01/3±5/23 سال بودند. براساس یافته های پژوهش، 194 نفر(99 درصد) سابقه واکسیناسیون در دوران کودکی، 188 نفر(9/95 درصد) سابقه واکسیناسیون در سال 82، 14 نفر(1/7 درصد) سابقه قبلی ابتلا به سرخک، 17 نفر(7/8 درصد) سابقه خانوادگی سرخک، 19 نفر(7/9 درصد) سابقه تماس با فرد مبتلا به سرخک داشتند. در حالی که سابقه بیماری تب دار در زمان واکسیناسیون در یک نفر(5/0 درصد) دیده شد. پادتن IgG ضد سرخک در 174 نفر(8/88 درصد) مثبت، در 19 نفر(7/9 درصد) منفی و در 3 نفر (5/1 درصد) مشکوک بود.

با توجه به این که عیار پادتن IgG ضد سرخک در 8/88 درصد افراد مثبت بوده است، به نظر می آید که این رقم(درصد) در جلوگیری از همه گیری های کوچک کافی نیست لذا پیشنهاد می شود که هر چند سال یک بار عیار پادتن در افراد اندازه گیری شود و افرادی که عیار پادتن پایینی دارند مجددا واکسینه گردند.

آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن و باعث صرف هزینه زیادویک مشکل بهداشتی می باشد. بررسی وکاهش فاکتورهایی موثر در میزان بروز و شدت تظاهرات کلینیکی مفید خواهد بود.هدف این مطالعه بررسی شیوع سرولوژی هلیوباکتر پیلوری در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید در مقایسه با افراد سالم می باشد.
این یک مطالعه مقطعی – توصیفی می باشد که در 159 نفر از بیماران مراجعه کننده به درمانگاه روماتولوژی بیمارستان بقیه الله در تهران انجام شد و ایمنوگلوبولین G و ایمنوگلوبولین A و آنتی بادی ضد سیتوتوکسین وابسته به ژن A (Anti-CagA) اختصاصی هلیکوباکترپیلوری در سرم افراد با تست الیزا بررسی گردید. برای آنالیز آماری از Independent sample t test و Levine’s test استفاده شد. درمطالعه 91 نفر در گروه بیمار مبتلا به آرتریت روماتوئید با میانگین سنی 14/15/ 42 سال و 68 نفر در گروه شاهد با میانگین سنی 4/139 سال مورد بررسی قرار گرفتند. سطح سرمی ایمنوگلوبولین A به ترتیبU/ml 3/05 ± 36/27 و/ml U/ml 2/05 ± 27/26 برای گروه آرتریت روماتوئید و گروه شاهد بود که این اختلاف از نظر آماری معنی دار بود (016/0=P). اما بین Anti-cag A و آنتی ایمنوگلوبولین G گروه بیمار و گروه شاهد اختلاف معنی داری وجود نداشت.
در این مطالعه مشخص شد که سطح سرمی آنتی ایمنوگلوبولین A ضد هلیکوباکتر پیلوری به طور معنی داری در بیماران با آرتریت روماتوئید نسبت به افراد سالم بیشتر است لذا انجام مطالعاتی با تعداد نمونه بیشتر در این مورد توصیه می شود.

اهداف. عفونت شغلی با پاتوژن های منتقله خونی یکی از مهم ترین مشکل بهداشتی در جهان است. بسیاری از کارکنان بهداشتی، آسیب سرسوزن را با اهمیت ندانسته و پیگیری نمی نمایند. این مطالعه برای بررسی شیوع بیماری های منتقله خونی به دنبال آسیب سرسوزن و اجسام برنده انجام شد.
مواد و روش ها. این مطالعه مقطعی به صورت سرشماری در یک بیمارستان آموزشی تهران طی سال 1388 انجام شد. 112 نفر با سابقه آسیب سرسوزن و اجسام برنده در مطالعه وارد شدند و اطلاعات دموگرافیک و سابقه واکسیناسیون هپاتیت B افراد ثبت شد. از هر نفر 5 میلی متر نمونه خون اخذ و از نظر HBsAg، HBsAb، HBsAg، HIV و HCVAb آزمایش شد. اطلاعات جمع آوری شده با نرم افزار SPSS 13 تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها. وسیله آسیب رسان در 62 نفر (3/55%) سرسوزن توخالی و در 31 نفر (7/27%) آنژیوکت بود. در 94 نفر (9/83%) دست مورد آسیب قرار گرفته بود. بیشترین گروه آسیب دیده پرستاران (79 نفر) بودند. 108 نفر (96%) سابقه واکسیانسیون هپاتیت B داشتند و 21 نفر (8/18%) بعد از آسیب سرسوزن مجددا واکسینه شده بودند. پاسخ آزمایش HBsAg و HBsAb 3 نفر (6/2%) مثبت بود.
نتیجه گیری. توصیه می شود که واکسیناسیون ضدهپاتیت ویروسی در کارکنان بهداشتی تکمیل شود. پرستاران احتیاط استاندارد را بیشتر رعایت نمایند و بعد از اتمام کار وسایل برنده را جمع آوری و در ظروف مخصوص قرار دهند.

اهداف. عفونت های بیمارستانی از سه جنبه ابتلاء، میرایی و هزینه ها حایز اهمیت هستند و فراوانی 5 تا 10%، تلفات حدود 3% و هزینه های مستقیم سالانه حدود 6 میلیارد ریال آن را در خور مطالعه نموده است. آگاهی سرپرستاران از عفونت های بیمارستانی و عوامل موثر بر آنها سبب کاهش موارد مذکور می شود.
روش ها. این مطالعه توصیفی به شیوه مقطعی است.جامعه تحقیق متشکل از 64 سرپرستار بیمارستان های وابسته به یکی از دانشگاه های علوم پزشکی بود که به روش سرشماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسش نامه ای بود که روایی آن توسط متخصصین و صاحب نظران و پایایی آن در مطالعات مشابه با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ با ضریب بالای 90% مورد تایید قرار گرفته بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و به منظور استنباط تحلیلی داده ها از آزمون آماری ANOVA استفاده شد.
یافته ها. 6/51% افراد مورد مطالعه مذکر، 5/87% متاهل، 4/84% دارای مدرک کارشناسی بودند. 50% افراد در زمینه عفونت های بیمارستانی آموزش دیده و 7/54% در سمینارهای مربوط به عفونت های بیمارستانی شرکت کرده بودند. تفاوت میانگین آگاهی سرپرستاران از کنترل عفونت های بیمارستانی در بیمارستان های مورد مطالعه از نظر آماری معنی دار بود (05/0 p<). به طور کلی، 1/64% از سرپرستاران دارای آگاهی خوب در زمینه کنترل عفونت های بیمارستانی بودند.
نتیجه گیری. با توجه به اهمیت موضوع عفونت های بیمارستانی، وضعیت بیماران هر بیمارستان و شرایط انتقال عفونت ها، لازم است تدابیر مناسب از سوی بیمارستان های مورد مطالعه اندیشیده شود.

اهداف. عفونت کلامیدیایی و سفیلیس، دو بیماری مهم در افراد فعال از نظر جنسی هستند. با توجه به اینکه در نیروهای نظامی آماری از عفونت های منتقله جنسی در ایران وجود ندارد، این مطالعه برای تعیین شیوع این دو بیماری در سربازان انجام شد تا برنامه ریزی بهداشتی برای آنها پیشنهاد شود.
روش ها. این مطالعه از نوع مقطعی توصیفی است که به صورت تصادفی سیستماتیک روی 1041 سرباز در تهران در سال 1387 انجام شد. پس از تکمیل پرسش نامه از هر نفر 5 سی سی خون اخذ شد و از نظر IgG کلامیدیا تراکوماتیس و VDRL مورد بررسی قرار گرفت. بدین ترتیب، شیوع کلامیدیا و سفیلیس بررسی و رفتارهای پرخطر مشخص شدند. داده ها با SPSS 13 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند.
یافته ها. نمونه های مورد مطالعه دارای میانگین سنی 9/1 ± 4/21 سال، 9/44% دارای تحصیلات دیپلم (467 نفر) و 1/89% (928 نفر) مجرد بودند. 15 نفر (4/1%) دارای تست کلامیدیای مثبت و 1 نفر (1/0%) دارای تست سفیلیس مثبت بود. 20 نفر (9/1%) سابقه زخم تناسلی و 97 نفر (3/9%) سوزش ادرار داشتند. 20 نفر (9/1%) سابقه اعتیاد به مواد مخدر و 218 نفر (9/20%) سابقه مصرف سیگار داشتند. بین هیچ یک از رفتارهای فوق با سرولوژی کلامیدیا ارتباط معنی داری وجود نداشت (207/0 p>).
نتیجه گیری. شیوع عفونت های منتقله از طریق تماس جنسی در سربازان پایین، ولی رفتارهای پرخطر مثل تماس جنسی و عدم استفاده از کاندوم شایع است. لذا این رفتارهای پرخطر باید اصلاح شود.

راه های درمانی بوسیله اقدامات آزمایشگاهی مشخص و معرفی می شوند. به منظور کنترل کیفی نمونه های آزمایشگاه ها در کشورهای مختلف تست می شوند. بیشتر از 4000 آزمایشگاه تشخیص طبی که متعلق به دولت و یا سازمان های غیر دولتی هستند در سراسر کشور وجود دارند که نیاز به کنترل کیفی دارند. هدف از این مطالعه تعیین کنترل کیفی نمونه های آزمایشگاهی از نظر بررسی بیوشیمیایی در 4 بیمارستان تهران در مقایسه با آزمایشگاه رفرانس بوده است.
در این تحقیق تجربی (Experimental) 20 بیمار به صورت داوطلب انتخاب شدند و از هر بیمار cc 30 نمونه خون گرفته شد و هر نمونه به پنج قسمت مساوی تقسیم شد و نمونه های به صورت Blind به 4 آزمایشگاه بیمارستان مختلف و آزمایشگاه رفرانس که به ترتیب با علامت اختصاری a، b، c، d، s مشخص شده بودند ارسال گردید. و نتایج به دست آمده در برنامه 2007 Excel و SPSS 14.0 وارد و مورد آنالیز قرار گرفت.
نتایج این تحقیق نشان داد که نتایج هر یک از تست ها در بیمارستان های مختلف متفاوت بوده است.آزمایشگاه بیمارستان که با علامت اختصاری d مشخص شده بود در اغلب تست های ذکر شده با بقیه نتایج دیگر آزمایشگاه ها که در بالا ذکر شده بود متفاوت بوده است. همچنان که مشاهده می شود آزمایشگاه c در اغلب تست ها کمترین اختلاف را با دیگر آزمایشگاه های یاد شده فوق داشته اند و بدنبال آن آزمایشگاه های a، b قرار دارند و پس از آن آزمایشگاه d در مرتبه آخر قرار می گیرد. نتایج این تحقیق همچنان نشان می دهد که درصد بالای cv در بین آزمایشگاه های a، b، c، d متعلق به آزمایش کلسترول دارای کمترین میزان cv با مقدار 55/4 در مقایسه با دیگر آزمایشات مرتبط با چربی بوده است. و بر عکس LDL دارای بیشترین میزان cv با مقدار 55/7 می باشد.
ممکن است تفاوت در نتایج به مواد استفاده شده و یا دستگاه های متفاوت که امروزه در آزمایشگاه های مورد استفاده قرار گرفته اند مربوط شود.هر چند که در این تحقیق سعی بر این شد که نمونه ها سریعا به آزمایشگاه های یاد شده ارسال و مورد آزمایش قرار گیرند.انجام آزمایشات بصورت اتوماسیون می تواند در کاهش خطاها موثر باشد. به علاوه پرسنل مجرب و متخصص نیز می تواند خطاهای انجام تست ها را کاهش دهد. آموزش پرسنل شاغل در آزمایشگاه ها و کالیبره دستگاه های مورد استفاده در این گونه مراکز برای کاهش خطاهای آزمایشگاهی توصیه می شود.

خطر انتقال انگل های روده ای به انسان در مناطق فاقد آب آشامیدنی بهداشتی سالم یا در هنگام مسافرت به این مناطق، افزایش می یابد. مصرف آب آشامیدنی با بسته بندی بهداشتی خطر ابتلا به انگلهای روده ای را کمتر می کند. هدف این مطالعه بررسی شیوع عفونت انگل های روده ای در ارتباط با نوع آب آشامیدنی در نیروهای نظامی است.
این بررسی یک مطالعه توصیفی مقطعی است که در 1002 نفر از نظامیان مامور در شهر بندرعباس و جزایر ایرانی تنب کوچک و بزرگ در جنوب ایران در سال 1386 انجام شد. از افراد مورد بررسی، نمونه مدفوع گرفته شد و با روش تغلیظ آزمایش شد و ازنظر کیست، تخم ولارو انگل های روده ای مورد بررسی قرار گرفت. نوع آب مصرفی مشخص و ارتباط آن با آلودگی انگلی در افراد آزمایش شد. یافته های این پژوهش در برنامه نرم افزاری SPSS 13 و با آزمون هایchi-square و T-testآنالیز شد.
در این مطالعه همه افراد مرد بودند و دارای میانگین سن 92/2± 8/21 سال بود. آب مصرفی در (52%)521 نفر، آب بسته بندی بود و مابقی از آب تانکر و لوله کشی پادگان استفاده می کردند. تعداد(84/29%)299 نفر از نظر انگل روده ای مثبت بودند. در تعداد (2/2%)22 نفر آنتاموبا هیستولیتیکا،(6/6%)66 ژیاردیا، (7/1%)17 آسکاریس و(5/1%)15 هیمنولیپیس نانا مثبت بود. ژیاردیا با نوع آب مصرفی ارتباط معنی دار داشت و در افرادی که از آب بسته بندی استفاده می کردند کمتر بود ولی آسکاریس، آنتا موبا هیستولیتیکا و هیمنولیپیس نانا با نوع آب مصرفی ارتباط نداشت.
مطالعه حاضر مشخص نمود که مصرف آب بسته بندی، فقط شیوع ابتلا به ژیاردیا را کمتر می کند ولی تاثیری بر آلودگی به انگلهای دیگر ندارد و احتمالا در نیرو های نظامی مورد مطالعه انتقال بقیه انگلهای روده ای غیر از ژیاردیا از طریق مواد غذایی و سبزیجات نیز امکان دارد،لذا علاوه بر مصرف آب آشامیدنی بهداشتی، غذا و سبزیجات بهداشتی، بایستی آموزش بهداشت فردی نیز در نیروهای نظامی بیشتر مورد توجه قرار گیرد.

استئوآرتریت، شایعترین اختلال مفصلی است که در انسان دیده می شود و بار اقتصادی سنگینی را بر سیستم های سلامت در سراسر دنیا تحمیل می کند. این مسئله، ارزیابی های بیشتری را برای روشن ساختن فاکتورهای موثر بر میزان بروز، شدت و تظاهرات کلینیکی آنرا ایجاب می کند. هدف از این مطالعه مقایسه شیوع آنتی بادی های ضد هلیکوباکترپیلوری در میان مبتلایان به استئوآرتریت و جمعیت سالم می باشد.
در یک مطالعه مشاهده ای تحلیلی مقطعی، برای پیدا کردن ایمونوگلوبولین G، ایمونوگلوبولین A و آنتی بادی های ضد پروتئین A وابسته به سیتوتوکسین(Anti-cag A) اختصاصی هلیکوباکترپیلوری، در 90 بیمار مبتلا به استئوآرتریت ارجاع داده شده به درمانگاه روماتولوژی بقیه الله (عج) و 95 فرد سالم گروه کنترل، از روش الایزا استفاده شد. برای آنالیز داده ها از Independent sample T-test استفاده شد.
میانگین سنی بیماران مبتلا به استئوآرتریت(شامل 84 زن و 6 مرد) 64/0±53 سال و برای 78 زن و 17 مرد گروه کنترل سالم 12/1±67/39 سال بود. میانگین سطح سرمی IgA، Vu75/3±3/40 و Vu05/2±26/27 به ترتیب برای گروه استئوآرتریت و گروه کنترل بود که این عدم تقارن از نظر آماری معنی دار بود(003/0=P). سطح سرمی IgG در بیماران استئوآرتریت در مقایسه با گروه کنترل سالم، تفاوت معنی داری نداشت(128/0=P). همچنین، سطح سرمی Anti-cag A در گروه استئوآرتریت و گروه کنترل نیز اختلاف معنی داری نداشت(05/0P>).
سطح سرمی ایمونوگلوبولین A اختصاصی هلیکوباکترپیلوری، در بیماران استئوآرتریت نسبت به افراد سالم به طور معنی داری بالاتر بود(003/0=P). این یافته در مورد آنتی بادی های IgG و Anti-cag A صادق نبود. مشخص نمودن ارتباط ابتلا به هلیکوباکتر پیلوری و استئوآرتریت نیاز به مطالعات بیشتری دارد.

آنتی بیوتیک ها از داروهای گران قیمت نجات دهنده بیماران عفونی محسوب می شوند. با توجه به این که استفاده نابجا و نیز هدر رفتن آن نه تنها هزینه مالی زیادی را به بیمار و سیستم بهداشت و درمان تحمیل می نماید، بلکه باعث عدم موفقیت در درمان و مقاومت آنتی بیوتیکی می گردد. از این رو، به منظور تعیین مقدار آنتی بیوتیک های هدر رفته در هر تزریق این مطالعه طراحی و اجرا گردید.
در این مطالعه مقطعی ویال های آنتی بیوتیک های استفاده شده، در یک دوره 6 ماهه در دو بیمارستان شهر تهران به صورت تصادفی جمع آوری گردید. با سرنگ 1 cc انسولین مقدار آنتی بیوتیک باقی مانده در ویال های 6 نوع آنتی بیوتیک تزریقی اندازه گیری شد.
در طول این تحقیق، تعداد 817 ویال آنتی بیوتیک های مصرف شده جمع آوری گردید. نتایج این بررسی نشان داد، در اغلب موارد برای انحلال پودر پنی سیلین کمتر از 4 cc آب مقطر استفاده شده است. در 4 درصد موارد پودر آنتی بیوتیک حل نشده به دیواره داخلی ویال باقی مانده بود. در 37 درصد موارد بیش از یک میلی لیتر از محلول آنتی بیوتیک در ته ویال باقی مانده بود. همچنین در 50 درصد موارد بیش از 0.5 میلی لیتر محلول آنتی بیوتیک در ته ویال باقی مانده بود. کمتر از 20 درصد موارد ویال ها به طور کامل تخلیه شده بودند. این وضعیت در ویال های آنتی بیوتیک جمع آوری شده در بخش ارتوپدی متفاوت بود. در این بخش تنها در 3 درصد از موارد بین 0.3 تا 0.6 از محلول آنتی بیوتیک باقی مانده بود.
چنانچه دوز آنتی بیوتیک های مصرف شده، کمتر از میزان لازم باشد، غلظت مناسب سرمی جهت مهار باکتری، یا باکتری کشی ایجاد نشده ودر نتیجه با القای مقاومت و نیز شکست درمان همراه است. با وجود آموزش ها و دستورالعمل های موجود، وقوع این موارد می تواند عدم درمان بیماران و در نهایت شکست درمان را بدنبال داشته باشد. لذا، به نظر می رسد، استفاده از فن آوری های جدید جهت ساخت ویال هایی که براحتی دارو از آنها تخلیه شود و از طرفی نظارت و آموزش های پیشرفته برای پرستاران در بخش های تزریقات می تواند از این امور جلوگیری نماید.

ایدز یک پاندمی و یک مشکل بهداشتی در جهان می باشد. در ایران 14000 نفر بیمار مبتلا به ایدز وجود دارند. آموزش در مورد راه های انتقال ایدز و بهبود رفتار باعث کاهش شیوع ایدز در جامعه می شود. هدف از این مطالعه بررسی اثر آموزش در ارتقای آگاهی ونگرش سربازان می باشد.
تعداد 205 نفر از سربازان دانشگاه بقیه ا.. در تهران در سال 2007 و بطور تصادفی در سه گروه کنترل، آموزش چهره به چهره و آموزش از طریق جزوه درباره HIV مورد بررسی قرار گرفتند. اطلاعات دموگرافیک و پرسش نامه بصورت per test و Post test جمع آوری و اطلاعات هر فرد وارد برنامه 12 SPSS و با آزمونهای Chi-Squre و T-Test آنالیز گردید.
تمام سربازان مرد و میانگین سنی 8/1 ± 1/22 سال داشتند. تعداد 9 (4/4%) نفر تحصیلات راهنمایی و 50 (3/26%) نفر تحصیلات بیشتر از دیپلم داشتند. میانگین امتیاز آگاهی 5/4 ± 9/17 بود و آگاهی در 1/56% کم و در 5/18% خوب بود. میانگین امتیاز نگرش 7/1 ± 8/4 و 6/75% نگرش منفی داشتند. وضعیت آگاهی و نگرش بعد از آموزش بصورت معنی دار نسبت به گروه کنترل افزایش داشت.
بحث: با توجه به اینکه آگاهی بالا درباره ایدز باعث کاهش انتقال آن می شود و در این مطالعه حدود 50% از سربازان آگاهی خوبی نداشتند و 75% از افراد نگرش منفی درباره ایدز داشتند. لذا آموزش درباره راه های جلوگیری از انتقال ایدز برای سربازان پیشنهاد می گردد. در ضمن بهتر است برای افزایش سطح آگاهی از روش آموزش جزوه و برای بهبود نگرش از آموزش چهره به چهره استفاده شود.

اپیدمی سرخک در کشورهای در حال توسعه بخصوص در ایران ادامه دارد و به همین علت وزارت بهداشت اقدام به واکسیناسیون همگانی در سن 25-5 سالگی در سال 1383 نمود. هدف از این مطالعه، بررسی فراوانی آنتی بادی ضد سرخک بعد از واکسیناسیون سراسری بر علیه سرخک در بالغین نظامی می باشد.
این مطالعه از نوع مقطعی است که یک ماه بعد از واکسیناسیون همگانی در 865 نفر از دانشجویان ارتش که کارت واکسیناسیون داشتند، در تهران در سال 1383 انجام شد. اطلاعات دموگرافیک شامل سن، واکسیناسیون قبلی و ابتلا به سرخک جمع آوری شد. مقدار 5 میلی لیتر خون از هر دانشجو گرفته شد و با تست الیزا از کیت IgG Enzygnost و IgM ضد سرخک شرکت بهرنیگ آلمان مورد آزمایش قرار گرفت. سطح کیفی آنتی بادی، با فتومتری و تعیین Cut off OD و سطح کمی آنتی بادی، با MIU/ml طبق دستور سازمان بهداشت جهانی و طبق فرمول کیت انجام شد و با برنامه SPSS کامپیوتر، مورد آنالیز آماری قرار گرفت.
در این مطالعه همه دانشجویان مرد بودند و میانگین سنی آنها 19.16±1.1 SD سال بود. سابقه واکسیناسیون ضد سرخک در زمان کودکی، در 586 نفر(7/67%)، مثبت بود. سابقه تماس با بیماران مبتلا به سرخک، در 34 نفر (9/3%) و سابقه ابتلا به سرخک در 23 نفر (7/2%)، مثبت گزارش گردید. آنتی بادی ضد سرخک IgG، در 846 نفر (8/97%) مثبت بود و 8/0% افراد، IgM مثبت بودند و مابقی، منفی بودند. فقط در 19 نفر (2/2%)، IgM و IgG، منفی گزارش گردید.
در این مطالعه مشخص شد که 2/2% افراد هیچ گونه آنتی بادی بر علیه سرخک نداشتند، اما علت شکست اولیه و علت عدم ساخت آنتی بادی در تعدادی از دانشجویان مشخص نشد؛ لذا توصیه می شود که این مساله در مطالعات آینده مورد بررسی قرار گیرد.

اولین مورد ابتلا به ویروس ایدز بیست سال قبل در ایران شناسایی و تا بحال حدود 12500 نفر آلوده گزارش شده است. افزایش آگاهیونگرش پرستاران درباره ایدز از انتقال آن به پرستاران جلوگیری می نماید. این مطالعه بررسی این دو موضوع و اثر آموزش در پرستاران است.
این یک مطالعه مقطعی و مشاهده ای می باشد که در 115 نفر از گروه پرستاری بصورت نمونه گیری تصادفی ساده و قابل دسترس در سال 1385 در دانشگاه بقیه اله در تهران انجام شد. موارد آگاهی، نگرش، بیشترین راه کسب آگاهی و پیشنهاد نوع کسب آگاهی در آینده در چهار بخش یک پرسشنامه جمع آوری شد. ارتباط آگاهی و نگرش با سن، تاهل، سواد و مدت خدمت بررسی شد.
پرستاران در سه گروه آموزش، گروه اول بصورت حضوری و کلاس در پرستاران بقیه اله، گروه دوم گروه آموزش با جزوه در بیمارستان نجمیه و گروه سوم بدون دخالت آموزشی بعنوان گروه کنترل در بیمارستان جماران بررسی شدند. اطلاعات با برنامه SPSS13 با آزمونهای T و ANOVA تجزیه و تحلیل شد و P<0.05 معنی دار محسوب شد.
محدوده و میانگین سن به ترتیب 22-69 و 34.4±6.4 سال و %52.5 زن و %47.5 مرد و بیشترین سطح سواد لیسانس (%98.7) بود. مدت سابقه کار 9.7±4.7 سال و تعداد 119 نفر (%58.9) متاهل بودند. این مطالعه مشخص کرد که نمره کلی آگاهی %46.5 و نگرش %49 از پرستاران ضعیف و خیلی ضعیف بودند. بعد از آموزش آگاهی %61.4 در نجمیه، %28 در بقیه اله و %34.6 در جماران و نگرش %47.4 در نجمیه، %59.4 در بقیه اله و %42.3 در جماران افزایش یافت. غیر سطح سواد و آگاهی درباره ایدز هیچ کدام از متغیرهای دیگر با آگاهی و نگرش ارتباط معنی دار نداشت (P<0.01).
این مطالعه نشان داد که آگاهی و نگرش پرستاران قبل از آموزش قابل قبول نبود و بعد از آموزش بخصوص آگاهی از طریق جزوه و نگرش از طریق کلاس حضوری ارتقاع یافت. بنابراین آموزش مداوم و دوره ای درباره ایدز برای پرستاران ضروری و توصیه می شود.

نیروهای نظامی در معرض ابتلا به انگلهای روده ای هستند و این بیماری ها باعث ضعف پرسنل و کاهش راندمان آنان می شود. هدف از این مطالعه بررسی میزان شیوع این بیماری در پرسنل دریایی سپاه می باشد.
این مطالعه یک بررسی مقطعی- توصیفی تصادفی ساده است که در 1002 نفر از پرسنل نظامی شهر بندرعباس و جزایر آن در سال 1385 طی دو هفته انجام گرفت. اطلاعات دموگرافیک و آب آشامیدنی بررسی و نمونه های مدفوع به روش مستقیم آزمایش شد.
تمام افراد مرد بودند و میانگین و انحراف معیار سنی 29/2 ± 08/21 سال داشتند. تعداد 299 نفر (80/29%) انگل روده ای داشتند که 4/8% انتاموبا کلی، 6/6% ژیاردیا، 2/2% انتاموبا هیستولیتیکا و دیسپار و 7/1% آسکاریس بود. شیوع انگلها با متغیرها ارتباط معنی داری نداشت.
بحث: ابتلا به انگلها باعث عوارض گوارشی پرسنل و کاهش راندمان آنان می شود. در این مطالعه حدود 30% افراد مورد مطالعه مبتلا به انگل بودند، لذا بررسی شیوع انگلی در محل های نظامی با بهداشت پایین همراه با آموزش پرسنل در مورد رعایت بهداشت و مصرف آب سالم توصیه می شود.

ایدز یک بیماری کشنده است و پرستاران در معرض ابتلای شغلی به این ویروس می باشند. از این رو، آگاهی پرستاران از راه های انتقال، پیشگیری و کنترل ایدز مهم است. این مطالعه به منظور بررسی وضع آگاهی پرستاران در این زمینه انجام شده است.
این یک مطالعه ی توصیفی- مقطعی در پرستاران بیمارستان بقیه ا... (عج) می باشد. در این مطالعه، یک پرسشنامه شامل اطلاعات دموگرافیک و 33 سوال در مورد بیماری ایدز تهیه گردید. 200 نفر از پرستاران به روش تصادفی ساده انتخاب و یافته ها با استفاده از برنامه ی آماری SPSS12 آنالیز آماری شدند.. (جناب آقای دکتر شکر چی:مواد و روش ها بسیار ناقص است.) پاسخ دهندگان در این مطالعه 129 نفر زن (%5/64) و 71 نفر (%5/35) مرد بودند و میانگین سنی آنان 5/0 ± 16/31 سال بود. سطح تحصیلات لیسانس بیشترین فراوانی را دارا بود (%5/69) و میانگین مدت اشتغال 4/0 ± 81/6 سال تعیین شد. سطح آگاهی پرستاران در %5/13 موارد عالی، %5/34 خوب، %43 متوسط و در %9 موارد ضعیف بود. کمترین پاسخ درست مربوط به نوع احتیاط (%5/1) و بیشترین پاسخ درست مربوط به انتقال بیماری از طریق دندانپزشکی (%94) بود.
بحث: نتایج این مطالعه نشان داد که سطح آگاهی پر ستاران از راه های انتقال بیماری ایدز مطلوب نیست؛ بنابراین، با توجه به خطر انتقال شغلی ایدز، آموزش های لازم برای کاهش و جلوگیری از ابتلا به ایدز برای پرستاران توصیه می شود.

کمبود آب بهداشتی در عملیات نظامی باعث کاهش بهداشت دست می شود. هدف این مطالعه، بررسی تاثیر ژل آنتی باکتریال در مقایسه با آب و صابون در تامین بهداشت دست می باشد.
مطالعه به شکل تجربی و به صورت تصادفی ساده در دو گروه 35 نفره از نظامیان نیروی هوایی مرکز آیت الله کاشانی شهر کاشان در سال 85 انجام شد. به فاصله 5 دقیقه قبل و بعد از مصرف صابون و ژل آنتی باکتریال، دو نمونه گرفته شد؛ نمونه ها در محیط های BA و EMB کشت داده شد و با تست های بیوشیمیایی نوع باکتری مشخص گردید. یافته ها با آزمونهای آماری مک نمار، مجذورکای و test - t آنالیز شد و 05/0> p معنی دار محسوب گردید.
شایعترین جرم قبل از مداخله در هر دو گروه استافیلوکوک کوآگولاز مثبت بود. ژل آنتی باکتریال باعث کاهش %5/93 در تعداد کولونی های استافیلوکوکی و %100 در گونه های دیگر گردید (01/0 >p). تعداد شمارش کولونی باکتری ها با مصرف آب و صابون کاهش معنی داری نداشت (25/0p).
بحث: در این مطالعه مشخص شد که ژل آنتی باکتریال، نسبت به آب وصابون، تاثیر بیشتری در تامین بهداشت دست دارد، کاربرد آن آسانتر است و احتیاج به آب هم ندارد. به همین خاطر استفاده از ژل آنتی باکتریال، به جای صابون، برای تامین بهداشت دست در عملیات نظامی در منطقه ی با بهداشت عمومی پایین توصیه می شود.

مقاله:سرخک یک بیماری ویروسی تنفسی مسری است که در حال حاضر همچنان در کشورهای در حال توسعه شیوع دارد. در سالهای اخیر در ایران نیز شیوع سرخک در بالغین و نظامیان گزارش شده است.
یک بررسی مروری می باشد که دو گروه از بالغین، قبل از واکسیناسیون ضد سرخک وبعد از آن مورد مطالعه قرار گرفتند. همچنین مطالعات قبلی انجام شده در مورد وضعیت ایمنی علیه سرخک در بالغین جمع آوری و توصیه های آنها مشخص و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
در دو مطالعه انجام شده در نظامیان مشخص شد که قبل از واکسیناسیون بیشتر از 5/22% افراد بالغ در مقابل سرخک حساس و بعد از واکسیناسیون به کمتر از 2/2%تقلیل یافت و شیوع سرخک در بین نظامیان کنترل شد. همچنان طبق گزارش وزارت بهداشت و آموزش پزشکی هیچگونه بیماری سرخک بعد از واکسیناسیون دیده نشد.
بحث : طی سالهای قبل مطالعاتی در مورد سرخک در ایران انجام شده بود و شیوع بیماری سرخک را در بالغین نشان داده بودند که توصیه به واکسیناسیون ضد سرخک داشتند. بنابرین وزرات بهداشت اقدا به واکسیناسیون سراسری سنین بین5-25 سال نمود. لذا در آینده در صورتی که افراد بالغ بخصوص نظامیان بعلت کاهش ایمنی به سرخک حساس شوند و این شرایط یعنی بروز بیماری در سربازان مشاهده گردید، توصیه می شود وزرات بهداشت جهت جلوگیری از شیوع سرخک تمام سربازان وافراد بالغ در شرف استخدام را قبل از شروع به خدمت برضد سرخک واکسینه نمایند تا در آینده شاهد کنترل این بیماری باشیم.

مننژیت مننگوکوکی از عفونت های شدید، با مرگ ومیر بالا می باشد. با وجود واکسیناسیون الزامی علیه مننژیت مننگوکوکی، گزارشات پراکنده ای از بروز این بیماری در بین سربازان وظیفه گزارش می گردد. لذا، هدف این تحقیق، سروتایپینگ مننژیت های مننگوکوکی در بیماران مبتلا به مننژیت مراجعه کننده به 5 بیمارستان نظامی است.
در این تحقیق مقطعی، تجربی به منظور تعیین سروتیپ مننژیت های مننگوکوکی در سربازان مراجعه کننده به 5 بیمارستان وابسته به نیروهای نظامی، این مطالعه طراحی و انجام گردید. دراین تحقیق از محیط کشت تایر مارتین تقویت شده و نیز روش های استاندارد باکتریو لوژیک استفاده گردید. نمونه به مدت 5 دقیقه با دور xg 10000 و در دمای آزمایشگاه سانتر یفیوژ گردید و از رسوب آن کشت باکتریو لوژیک انجام، اسمیر تهیه و بررسی شد. شناسایی باکتری های جدا شده با کمک آزمایشات بیوشیمیایی انجام گردید. باکتری های دیپلوکوکوس گرم منفی که به عنوان نایسریا مننژیتیدس شناسایی شدند، با استفاده از آنتی سرم اختصاصی تعیین سرو تیپ گردیدند.
یافته های این تحقیق نشان داد، از 12نفر سرباز که به علت مننژیت بستری شدند، تنها از 6 نفر نایسریامننژیتیدیس جدا گردیدکه 5 مورد ناشی از سرو تیپ C و یک نفر در اثر سرو تیپ B تشخیص داده شدند. یک نفر مبتلا به مننژیت ناشی از نایسریا سیکا واز سه نفر دیگر هیچ شواهد باکتریولوژیک به دست نیامد. در مایع نخاع دو نفر از سربازان مبتلا به مننژیت مننگوککی، به علت تجویز آنتی بیوتیک قبل از LP باکتری رشد نکرد، در حالی که در لام مستقیم دیپلوکوکوس گرم منفی مشاهده شد. در یک مورد عود عفونت وجود داشت. اندازه گیری اجزای کمپلمان در سرم 5 بیمار به مننژیت مننگوکوکوسی نشان داد، غلظت اجزا C3، C4 و CH50 کمتر از حد طبیعی بود(80 گرم در هر دسی لیتر).
تنها 6 مورد نایسر یا مننژیتیدیس از بیماران مشکوک به مننژیت جداشد که همگی سرباز بودند. با وجود اجرای برنامه واکسیناسیون سربازان علیه مننگوکک، ابتلا به این بیماری نیازمند علل یابی است. در هرحال، با توجه به بروز 6 مورد مننژیت مننگوکوکوسی در خلال 3 سال که در نقاط مختلف کشور (تهران،شیراز،یزدوعسلویه) رخ داده است، به نظر می رسدکه برنامه واکسیناسیون جاری موثر وقادر به کنترل بیماری بوده باشد. هرچند که نقص سیستم ایمنی در افراد مبتلا به مننژیت مننگوکوکوسی وجود داشت، ریشه کنی کامل بیماری نیازمند اجرای سایر روش های پیش گیری است.

ایران یک کشور زلزله خیز می باشد، زلزله اخیر بم 90 درصد تخریب و حدود 35000 کشته برجای گذاشت. با توجه به اهمیت عفونت های روده ای بعد از زلزله این مطالعه انجام گرفت.

این بررسی یک مطالعه توصیفی از نوع Descriptive study است که در منطقه زلزله زده بم انجام شد و آمار بیماران مبتلا به عفونت های روده ای از پرونده های مراکز درمانی منطقه، مورد بررسی قرار گرفت.

عفونت های روده ای بعد از عفونت های تنفسی یکی از شایع ترین علل بیماری های عفونی بود. درطی این مطالعه 738 نفر به علت عفونت گوارشی بررسی شدند. بروز عفونت های روده ای 82 نفر به ازای هر ده هزار نفر جمعیت در طی یک ماه بود. 676 نفر از افراد به اسهال آبکی و 62 نفر به اسهال خونی مبتلا شده بودند. هیچ مورد ی از ابتلا به وبا گزارش نشد.

با توجه به این که در مواقع بحران تامین آب و غذای بهداشتی سالم با مشکل مواجه می شود و زمینه برای شیوع عفونت های گوارشی مساعد می گردد. درچنین شرای طی توصیه می شود، جهت تامین آب آشامیدنی سالم و غذای بهداشتی هرچه سریع تر بعد از بحران اقدام شود و به فکر تهیه آزمایشگاه های سیار تشخیص سریع عفونت های روده ای باشند تا بعد از بحران بتوان اپیدمی بیماری های عفونی را سریعا تشخیص و پیشگیری نمود.

بیماری کاوازاکی، بیماری حاد مولتی سیستمیک تب دار دوره شیرخوارگی است. کاوازاکی واسکولیت نکروزان عروق کوچک و متوسط به خصوص عروق قلبی است و علت آن شناخته شده نیست. تظاهرات این بیماری، غیراختصاصی بوده و به صورت تب پایدار بیش تر از 5 روز همراه با راش های ماکولوپاپولار پوستی، قرمزی و التهاب دو طرفه ملتحمه چشمی، التهاب مخاط ها، لنفادنیت گردن و اریتم و پوسته ریزی دست و پاها می باشد. بیمار خانم 21 ساله ای بود که از 4 ماه قبل به علت تب بالا(40-5/39 درجه سانتی گراد) و راش ماکولوپاپولر منتشر پوستی و مخاطی، کونژنکتیویت، پورپورا و دسکواموسیون(پوسته ریزی) در کف پاها، اریتم و فیشر در لب و لنفادنوپاتی سرویکال بستری شده بود و یافته های آزمایشگا هی وی شامل آنمی، (میلی متر در ساعت) 140-100= ESR (Erythrocyte Sedimentation Rate)، +3= CRP (C Reative Protein)، منفی= ANA (Anti Nuclear Antibody)، منفی= Anti ds DNA (Anti double stranded DNA)، منفی= PPD (Purified Protein Degradative)، منفی= U/C (Urine Culture)، منفی= B/C (Blood Culture)، منفی= HCV (Hepatitis C Virus)، منفی= HBV (Hepatitis B Virus)، منفی= HIV (Human Immunodeficiency Virus)، منفی= Wright، منفی= Widal و سرولوژی منفی توکسوپلاسموز بود. اکوکاردیوگرافی و سی تی اسکن شکم، لگن و ریه نرمال بود. اما سونوگرافی توده تحت فکی هیپواکو منطبق با لنفادنوپاتی را گزارش کرد. در بیوپسی از ضایعه پوستی، واسکولیت و در بیوپسی لنف نود، ضایعه غیرچرکی و واکنشی گزارش شد. در نتیجه با رد کردن سایر بیماری ها، تشخیص کاوازاکی آتیپیک اثبات گردید. هر چند کاوازاکی در اطفال دیده می شود، ولی در بالغین با تب مداوم، راش پوستی، آدنوپاتی، کونژنکتیویت دو طرفه و التهاب مخاطی پس از رد کردن سایر بیماری ها، باید کاوازاکی را مد نظر قرار داد.

بیماری صرع یکی از شایع ترین بیماری های اعصاب می باشد که حدود 2-1 درصد جمعیت دنیا به آن مبتلا هستند. تشخیص بیماری صرع در یک فرد به دلیل تاثیر بر جنبه های مختلف زندگی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این اهمیت در مورد سربازان به دلایل مسائل جانی، حفاظتی و امنیتی از حساسیت خاصی برخوردار می شود و فرد مبتلا به صرع تایید شده از سربازی معاف می گردد. لذا، در این مطالعه درصد صحت تشخیص مورد بررسی قرار گرفته است.
این تحقیق یک مطالعه گذشته نگر است که روی پرونده 113 نفر از سربازان مدعی ابتلا به بیماری صرع انجام شده است. این افراد در سال های 1382-1375 جهت اثبات بیماری به بیمارستان بقیه ا... «عج» مراجعه نموده بودند. ابتدا پرسشنامه تهیه و با مراجعه به پرونده های موجود در بایگانی بیمارستان، اطلاعات استخراج و تک میل گردید. اطلاعات فردی شامل نوع حم لات، نت ی جه نوار مغز، مشاوره روانپزشکی، تشخیص نها یی مشخص و با برنامه SPSS11 و روش های آماری مورد آنالیز قرار گرفت.
میانگین سن بیماران 2 ± 20 سال بود و در فاصله سنی 25-19 قرار داشتند. متوسط روزهای بستری2 ± 8 روز بود که 57 درصد بین 10-6 روز بستری بودند. فراوانی صرع در سربازان بستری شده در این مطالعه با شکایت تشنج 1/57 درصد بود. بیشترین نوع صرع، جنرالیزه و بیشترین نوع حملات تونیک-کلونیک بود. 61 درصد از بیماران صرعی ارجاع شده نوار مغزی نرمال داشتند. سایر تشخیص های مطرح شده عبارت بودند از: صرع کاذب (12 درصد)، افسردگی (9 درصد)، سردرد (5 درصد) و سنکوپ (9/0 درصد). 8 درصد سالم بودند و 8 درصد بیماران نیز به تشخیص قطعی نرسیدند.

وبا یک بیماری است که با اسهال ملایم تا شدید همراه بوده و در صورت عدم تشخیص به موقع مرگ و میر زیادی را در پی دارد. عامل وبا ویبریوکلره نام دارد. با توجه به این که بیماری وبا در مناطقی از آسیا از جمله کشور ایران به صورت بومی وجود دارد و گاهی به صورت اپیدمی ظاهر می شود؛ لذا، هدف این مقاله تحلیلی بر آخرین اپیدمی وبا در ایران است.
در این مقاله مروری، ضمن بررسی بیماری وبا به تحلیل اپیدمی آن در تابستان 1384 پرداخته و همچنین عوامل موثر بر گسترش آن مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته و روش هایی برای پیشگیری و کنترل آن ارایه شده است. بررسی ها نشان داد، از تمام بیماران مبتلا به وبا، آزمایشات مربوط به کشت باکتریولوژیک و تعیین تیپ باکتری انجام گردیده است. همچنین وضعیت بیماری در ایران و سایر کشور های جهان طی 10 سال گذشته بررسی و مقایسه شده است.
یافته های موجود موید آن است که درتابستان 1384 بیماری وبا به صورت اپیدمی در کشور ظاهر شد. 1150 نفر را مبتلا و 11 نفر را به کام مرگ کشید و باعث نگرانی میلیون ها انسان گردید. با درخواست مسئولین بهداشتی کشور از مصرف سبزیجات جلو گیری به عمل آمد و متعاقب آن میلیون ها ریال خسارت به اقتصاد کشور وارد شد.
بحث: نتایج بررسی ها حاکی از آن است که هر چند اقدامات مسئولین بهداشت و درمان نگرانی زیادی را به دنبال داشت و در مواردی باعث ضرر و زیان اقتصادی گردید؛ ولی با این حال، وجود سیستم هوشمند وزارت بهداشت و شبکه های بهداشتی آن توانست با وجود روند رو به تزاید بیماری طی چند هفته، به موقع فاز اول اپیدمی را کنترل نماید تا از بروز تلفات جانی گسترده جلوگیری گردد.

شاخص های مختلف بهداشتی ازقبیل بیماری های عفونی واگیر،آب وغذای آلوده و آلورگی محیط زیست می تواند سلامت انسان را در تنوع جغرافیایی مختلف با آب و هوای مختلف تحت تاثیر قرار دهد. هدف ازاین مطالعه بررسی وضعیت بهداشتی ترکیه و تاثیر آن در نیروهای نظامی در مجاورت با این کشور می باشد. این مطالعه به صورت مروری می باشد طرح تحقیقاتی بررسی پاتولوژی جغرافیایی کشور ترکیه، همسایه غربی جمهوری اسلامی ایران یک طرح توصیفی می باشد که در مرکز تحقیقات بهداشت نظامی در دانشگاه بقیه ا.. در سال 83 انجام شد. اطلاعات در مورد بیماری های عفونی از مجلات معتبر علمی اندیکس شده واز سایت سازمان بهداشت جهانی و مرکز کنترل بیماری های آمریکا و کشور ترکیه جمع آوری گردید.
ترکیه در شمال غرب کشور ایران قرار دارد و یکی از مرزهای کشور های همسایه است که مهاجرین زیادی از آن تردد می کنند و نظامیان بعلت موقیعت شغلی ودفاع از مرزهای کشور مجبور به سکونت درمناطق مرزی ترکیه می باشند. بیماری های واگیر مهمی چون هپاتیت، سرخک، لیشمانیوز، مالاریا، سل، بیماری های روده ای واگیردار و بیماری های واگیر دار تنفسی در این محل شیوع دارند و خطر اپیدمی این بیمارها وجود دارد.
با توجه به این مطالعه، مشخص شد که بیماری های واگیر در مجاورت مرز ایران وترکیه وجود دارد واحتمال سرایت آن به نیروهای نظامی مستقر در محل وجود دارد، لذا توصیه می شود مسئولین بهداشت استان های مربوطه و مراکز بهداشتی درمانی کل نیروهای مسلح اقدامات پیشگیرانه و آمادگی لازم بهداشتی برای نیروهای اعزامی به منطقه را مد نظر داشته باشند.