فاطمه ناصحی
-
نشریه تحقیقات منابع طبیعی تجدید شونده، سال پانزدهم شماره 1 (پیاپی 41، بهار و تابستان 1403)، صص 123 -139
سفیدرود یکی از پرآب ترین رودخانه های شمال ایران است که نقش بسیار مهمی در تولیدات کشارزی، دامی، شیلات و تامین انرژی برقآبی استان گیلان دارد. در پژوهش حاضر طی دوره سال 2020-2013، با استفاده داده های نمونه برداری چهار ایستگاه رسوب سنجی بر روی رودخانه سفیدرود و همچنین تصاویر ماهواره ای لندست 8، به پایش تغییرات غلظت رسوب معلق (SCC) پرداخته شد. برای این منظور روابط رگرسیون چندگانه خطی بازتاب طیفی 7 تک باند و 21 نسبت باندی با SCC مشاهداتی و همچنین رگرسیون های خطی ساده، لگاریتمی، توانی و نمایی شاخص TSM با SCC مورد بررسی قرار گرفت و از بین مدل های رگرسیونی، مدلی که دارای بیش ترین R2 با SCC بود، به عنوان مناسب ترین مدل برای تهیه نقشه تغییرات مکانی SCC استفاده شد. نتایج نشان داد که شاخص TSM (نسبت B4/B3) با SCC مشاهداتی دارای بیشترین همبستگی بوده، به طوری که مقدار R2 رابطه نمایی TSM با SCC مشاهداتی 74/0 می باشد. در ادامه با استفاده از مدل نمایی مذکور، نقشه تغییرات مکانی SCC تهیه شد و تغییرات SCC در طول بازهای رودخانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مقدار SCC در دو سرشاخه سفیدرود (قزل اوزن و شاهرود) بیش تر است، اما پس ورود این رودخانه ها به مخزن سد منجیل (سفیدرود) مقادیر SCC در داخل مخزن به سبب ته نشین شدن SCC ;کاهش یافته و مقادیر آن در پایین دست مخزن در طول رودخانه سفیدرود نیز نسبت به سرشاخه ها کمتر است. یافته ها حاکی از آن است که از بین دو سر شاخه سفیدرود، رودخانه قزل اوزن با مقدار SCC بیشتر، نقش بیش تری در ته نشین شدن رسوبات در مخزن سد منجیل و کاهش ظرفیت ذخیره این سد دارد. به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که با استفاده از اطلاعات ماهواره ای به ویژه شاخص TSM، امکان پایش تغییرات SCC در طول رودخانه با هزینه و فواصل زمانی کوتاه به طور بسیار کارآمدی امکان پذیر است.
کلید واژگان: سفیدرود، غلظت رسوب معلق، لندست 8، نسبت باندی B4، B3، TSM.
Keywords: Suspended Sediment Concentration, Landsat 8, Sefidroud, TSM, Band Ratio B4, B3 -
نشریه تحقیقات منابع طبیعی تجدید شونده، سال چهاردهم شماره 2 (پیاپی 40، پاییز و زمستان 1402)، صص 69 -86
در این پژوهش کیفیت آب رودخانه سفیدرود طی سالهای 2013-2018 با استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست 8 و همچنین 10 پارامتر کیفی شیمیاییی و فیزیکی شامل کلسیم (Ca2+)، پتاسیم (Na+)، منیزیم (Mg2+)، کلر (Cl-)، سولفات (SO4-2)، بی کربنات (HCO3-)، کل مواد محلول (TDS)، هدایت الکتریکی (EC)، سختی کل (TH) و اسیدیته آب (pH) در سه ایستگاه هیدرمتری مورد مطالعه قرار گرفت. شاخص کیفیت آب (WQI) شرب محاسبه گردید و ارتباط آن با باندها و نسبت های باندی ماهواره ای (28 پارامتر) با استفاده از مدل های رگرسیونی تک متغیره و چندمتغیره، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج مدل رگرسیونی تک متغیره نشان داد که شاخص WQI با باند 5 و نسبت باند B4/B3 در سطح معنی داری 1 درصد به ترتیب با ضریب تبیین (R2) 55/0 و 51/0 دارای همبستگی خطی و توانی بود. اجرای مدل رگرسیون چندمتغیره خطی گام به گام WQI با تمامی باندها و نسبت های مورد مطالعه نشان داد که سه متغیر باند 5 و نسبت های باندی B4/B3 و B6/B5 با WQI، با R2 حدود 80/0 در سطح معنی داری 5 درصد، دارای همبستگی بودند. پس از تهیه نقشه تغییرات مکانی WQI با استفاده از مدل رگرسیون خطی چندمتغیره، نتایج حاکی از آن بود که کیفیت آب در سرشاخه های سفیدرود، یعنی رودخانه های های قزل اوزن و شاهرود نسبت به مناطق پایین دست و دریاچه سد منجیل، کمتر بود هرچند که کیفیت آب رودخانه های قزل اوزن و شاهرود ضعیف بود، ولی پس از ورد به سد سفید رود به کلاس آب خوب تبدیل شد. اما WQI آب خروجی از سد با عبور از اراضی کشاورزی، مناطق مسکونی و صنعتی حاشیه رودخانه تا رسیدن به دریای خزر به تدریج افزایش یافته و دارای کلاس آب ضعیف شده بود. به طور کلی نتایج تحقیق نشان داد که استفاده از تصاویر ماهواره ای لندست 8 و مدل رگرسیونی چند متغیره از توان بالایی برای پایش کیفیت آب برخوردار است.
کلید واژگان: شاخص کیفیت آب (WQI)، لندست 8، سفیدرود، رگرسیون خطی چندگانهIn this research, the water quality of Sefidroud River during the years 2013-2018 using Landsat 8 satellite images as well as 10 qualitative chemical and physical parameters including Ca2+, Na+,Mg2+, (Cl-,SO4-2, HCO3-, TDS, EC, TH and pH were studied in three hydrometric stations. Drinking water quality index (WQI) was calculated and its relationship with satellite bands and band ratios (28 parameters) was analyzed using univariate and multivariate regression models. The results of the univariate regression model showed that the WQI index with band 5 and the ratio of band B4/B3 had a linear and power correlation at a significance level of 1% with coefficient of determination (R2) of 0.55 and 0.51, respectively. The implementation of the stepwise linear multivariate regression model of WQI with all the studied bands and ratios showed that the three band 5 variables and band ratios B4/B3 and B6/B5 were correlated with WQI, with an R2 of about 0.80 at a 5% significance level. After preparing the spatial changes map of WQI using multivariate linear regression model, the results indicated that the water quality in the head branches of Sefidroud, that is, the Qezaluzen and Shahroud rivers, was lower compared to the lower areas and Manjil Dam Lake, although the water quality of the Qezeluzen and Shahroud rivers was lower. Shahrood was weak, but after entering Manjil Dam, it became a good water class. However, the WQI of the water coming out of the dam had gradually increased by passing through the agricultural lands, residential and industrial areas along the river until it reached the Caspian Sea, and it had weakened water class. In general, the results of the research showed that the use of Landsat 8 satellite images and multivariable regression model has a high power for water quality monitoring.
Keywords: Qezaluzen, Remote sensing, Shahroud, Water pollution monitoring -
زمینه و هدف
امروزه استفاده ازپلاستیک ومحصولات پلاستیکی به قدری گسترده است که شاید تصور زندگی بدون آن قابل درک نباشد. حضور گسترده میکروپلاستیکها در محیط زیست و منابع انتشار آنها توجه بسیاری از محققان را به خود جلب کرده است. لذا این پژوهش با هدف تعیین فراوانی، توزیع و ترکیب میکروپلاستیک در رودخانه قره سو اردبیل در سال 1399 انجام گرفت.
روش کاردر این مطالعه توصیفی- مقطعی، نمونه ها از 5 ایستگاه منتخب در رودخانه قره سو (روستاهای کرکرق، سربند، انزاب سفلی، دولت آباد و سامیان) و مطابق با روشهای استاندارد برداشته شد. روش آنالیز نمونه ها و جداسازی میکروپلاستیکها بر اساس روش اختلاف چگالی و روش هضم انجام و با استفاده از استریو میکروسکوپ مجهز به دوربین دیجیتالی و طیف سنج مادون قرمر FT-IR تکمیل گردید.
یافته هافیبر و فرگمنت فراوانترین اشکال میکروپلاستیکها در آب رودخانه قره سو شناسایی گردید. همچنین میکروپلاستیکهای شناسایی شده دارای رنگهای متنوعی از جمله سفید، سیاه، زرد، شفاف، قرمز، صورتی و سبز بودند. اندازه ذرات میکروپلاستیک کمتر از 5 میلی متر 98 درصد ازکل اندازه ذرات میکروپلاستیک آب رودخانه قره سو را تشکیل داده بودند. فراوانی میکروپلاستیکها تفاوت قابل توجهی را در بین ایستگاه های نمونه برداری نشان داد.
نتیجه گیریمطالعه حاضر نشاندهنده حضور میکروپلاستیک در اکوسیستم رودخانه قره سو بود. لذا میکروپلاستیک میتواند با ورود به زنجیره غذایی، باعث خطرات بالقوه برای سلامتی انسان گردد. لذا ضروری است که در این خصوص اقدامات کنترلی، پیشگیری و پایش توسط سازمان حفاظت محیط زیست، معاونت بهداشتی دانشگاه، انجمنهای خصوصی حامی محیط زیست و مردم نهاد صورت گیرد.
کلید واژگان: آلودگی آب، میکروپلاستیک، زنجیره غذایی، رودخانه قره سو، اردبیلJournal of Health, Volume:13 Issue: 2, 2022, PP 199 -212Background & objectivesToday, plastics and plastic products are so widespread that the idea of life without them may not be understood. The extensive presence of microplastics in the environment and their emission sources has attracted the attention of many researchers. Therefore, this study was conducted to determine microplastics' frequency, distribution, and composition in the Qarasu River in Ardabil in 1399.
MethodsIn this descriptive cross-sectional study, samples were collected from 5 stations in the Qarasu River (Karkarq, Sarband, Anzab Sofla, Dolatabad, and Samian villages) under standard methods. Method of analysis of samples and separation of microplastics based on method Difference between density and digestion was performed and completed using a stereo microscope equipped with a digital camera and FT-IR infrared spectrometer.
ResultsFiber and Fragment, the most common forms of microplastics, were identified in the water of the Qarasu River. Also, the identified microplastics had various colors, including white, black, yellow, transparent, red, pink, and green. Microplastic particles of less than 5 mm constituted about 98% of the total microplastic in the river. The abundance of microplastics showed a significant difference among the sampling stations.
ConclusionThe present study showed the presence of microplastics in the Qarasu River ecosystem. Therefore, microplastics can cause potential risks to human health by entering the food chain. Therefore, control, prevention, and monitoring measures must happen by the Environmental Protection Agency, the University Health Department, private associations, and environmental organizations.
Keywords: Water Pollution, Microplastic, Food Chain, Qarasu River, Ardabil -
تخریب محیط زیست اکثرا ناشی از استفاده بی رویه از زمین حاصل می شود. در دهه های اخیر به دنبال افزایش گردشگری در طبیعت (اکوتوریسم) و عدم توجه به توان سرزمین و ظرفیت برد مناطق مقصد گردشگری مشکلات عدیده ای برای این مناطق به وجود آمده است. مناطق حفاظت شده از جمله مقاصد گردشگری محصول می شوند که با داشتن پتانسیل بالا، صدمات فراوانی را نیز متحمل می شوند. ارزیابی توان سرزمین و پهنه بندی آن برای پذیرش گردشگر در کنار برآورد ظرفیت برد این پهنه ها می تواند کمک شایانی به مدیریت و حفظ این مناطق نماید. این روش یک راه حل پیشگیرانه در جهت توسعه پایدار به حساب می آید. در این مطالعه در راستای بررسی توسعه پایدار توریسم در مناطق حفاظت شده، اقدام به ارزیابی توان و ظرفیت برد منطقه حفاظت شده سبلان در غرب استان اردبیل گردید. بدین منظور از مدل گردشگری مخدوم برای ارزیابی توان منطقه و نیز از روش اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی (IUCN) برای برآورد ظرفیت برد فیزیکی، واقعی و موثر محدوده مورد نظر استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان داد که منطقه مورد مطالعه برای هر دو طبقه گردشگری گسترده دارای توان می باشد. همچنین ظرفیت برد فیزیکی منطقه 80880 نفر در روز، ظرفیت برد واقعی برابر با 8025 نفر در روز و ظرفیت برد موثر نیز برابر با 25 نفر در روز محاسبه گردید. با مقایسه ظرفیت پایه موجود در منطقه با مقدار به دست آمده از دستورالعمل اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت و منابع طبیعی می توان نتیجه گرفت که در منطقه میزان گردشگری بیشتر از ظرفیت برد مجاز می باشد. و پیشنهاد می شود برای دقیق تر نمودن روش IUCN در برآورد ضزفیت برد مناطق گردشگری از روش های دیگر مانند ارزیابی چرخه حیات (LCA) و همچنین برای واقعی نمودن برآورد ظرفیت های برد اجتمائی، اقتصادی و روانی نیز استفاده شود.کلید واژگان: اکوتوریسم، ظرفیت برد، ارزیابی توان، روش IUCN، منطقه اثر طبیعی ملی سبلانEnvironmental degradation often is due to the indiscriminate use of the earth. In recent decades following the increasing tourism in nature (ecotourism) and lack of attention to the carrying capacity of the land and tourism destination areas for these areas, there have been numerous problems. Protected areas such as tourism destinations are produce with a high potential, they suffered many injuries. Land capability assessment and zoning to receive tourists in the estimated capacity of this zone can help to manage and maintain the areas. The preventive solutions for sustainable development is taken into account. In this study in order to evaluate the sustainable development of tourism in protected areas, to evaluate the capacity of protected area of Sabalan in west Ardabil province were done. the tourism model to assess the potential of the region and the International Union for Conservation of Nature and Natural Resources (IUCN) to assess the capacity of a physical, real and effective range. The results showed that the study area for both classes is extensive tourism potential. The physical capacity of 80 880 people per a day , is the actual capacity of 8025 people per day and effective capacity of 25 people a day were calculated. By comparing the basic capacity in the region with the value obtained from the International Union for Conservation of Nature and Natural Resources instructions can be concluded that in the area of tourism more than capacity is permitted and that is recommended for more accurate estimation of the carrying capacity of IUCN in tourist areas than other approaches, such as life Cycle assessment (LCA) as well as for the actual capacity of the range of social, economic and psychological also be used.Keywords: Ecotourism, capacity, capability assessment, method of IUCN, National Natural region of Sabalan
-
زمینه و هدفبیوآئرسول های باکتریایی موجود در هوای تنفسی عامل زیان آور مهمی برای سلامتی محسوب شده و در ایجاد عفونت های مختلف نقش عمده ای را ایفا می نمایند. بنابراین در این مطالعه میزان مواجهه کارگران شهرداری در هوای تنفسی با بیوآئرسول های باکتریایی مورد بررسی قرار گرفت.روش کاراین مطالعه مقطعی در سال 1396 بر روی کارگران واحدهای مختلف بخش پسماند شهرداری شهر اردبیل انجام گرفت که در کل از مجموع کارگران بخش پسماند از واحدهای مختلف حدود 83 نفر انتخاب و نمونه برداری از هوای تنفسی ان ها انجام گرفت. به منظور ارزیابی و تعیین تراکم بیوآئروسل های هوابرد باکتریایی، دستگاه نمونه بردار مدل ZTHV02 و مدت زمان نمونه برداری به طور متوسط 10 دقیقه بود. همچنین برای تشخیص باکتری ها محیط کشت تریپتیک سوی آگار به همراه آنتی بیوتیک سیکلوهگزامید مورد استفاده قرار گرفت و نمونه های جمع آوری شده بلافاصله به آزمایشگاه منتقل و به مدت 48 ساعت در انکوباتور قرار گرفتند و در نهایت تراکم کلنی ها بر اساس CFU/m3 گزارش گردید.یافته هانتایج نشان داد که میانگین غلظت کل بیوآئروسل های باکتریایی در هوای تنفسی کارگران بخش پسماند شهرداری برابر CFU/m3 48 با حداقل 7 و حداکثر CFU/m3 242 می باشد که در این بین کارگران بخش رفت و روب شهرداری بیشترین میزان مواجهه و کارگر و راننده تریلی دارای کمترین میزان مواجهه می باشند. در این تحقیق فراوانترین باکتری های مشاهده شده در هوای تنفسی کارگران بخش پسماند شهری شهرداری به ترتیب سودوموناس، اشریشیاکلی و انتروکوک بدست آمدند.نتیجه گیریغلظت بالای باکتری های هوابرد در هوای تنفسی کارگران پسماند شهری اردبیل می تواند به عنوان یک عامل خطر مهم برای سلامت شاغلین مطرح باشد.کلید واژگان: بیوآئرسول، باکتری، کارگران شهرداری، آلودگی هواJournal of Health, Volume:9 Issue: 2, 2018, PP 196 -203Background and ObjectivesBacterial bio-aerosols are considered to be one of major harmful agent for respiratory tract diseases. It plays an important role in the development of various infections. In this study, we aimed to investigate the exposure of municipal waste workers to the bacterial bio-aerosols in work areas.MethodsThis cross-sectional study was carried out among municipal waste workers in Ardabil 2017 of whom 83 persons were randomly selected. ZTHV02 sampler was used to collect a sample from breathing air. The average sampling time was 10 minutes. The collected samples were cultured in agar medium plate containing Cyclohexamide antibiotic after 48 hour's incubation.ResultsAverage total concentration of bacterial bio-aerosols in respiratory was 48 CFU/ m3 with a minimum and maximum of 7 and 242 CFU/ m3 respectively. The highest exposure was observed in sanitary workers while those working as a truck driver were at lower risk. The most common bacteria observed in this study were Pseudomonas, Escherichia coli and Enterococcus.ConclusionSanitary workers are at risk of high exposure to the bacterial bio-aerosol which can affect their health status.Keywords: Bio-Aerosol, Bacteria, Municipal Workers, Air Pollution
-
زمینه و هدفآب آشامیدنی علاوه بر تامین آب مورد نیاز بدن در برگیرنده املاح و عناصر معدنی و ضروری برای بدن است که کمبود یا افزایش پاره ای از آنها منجر به ایجاد مشکلات و بیماری های مختلفی می شود. این تحقیق با هدف بررسی کارآیی دستگاه های تصفیه آب خانگی در کاهش یا حذف پارامترهای فیزیکی و شیمیایی در سال 92 انجام گرفت.روش کاراین مطالعه یک مطالعه توصیفی تحلیلی بود. به این منظور، 12 دستگاه تصفیه آب با خصوصیات متفاوت از لحاظ تعداد فیلترها و عمر فیلترها از نقاط مختلف که دارای منابع آب متفاوت اعم از چاه و آب سطحی بودند، انتخاب گردید.
یافته هانتایج نشان داد که میانگین کارآیی حذف نیترات، نیتریت، سولفات، کلراید و فلوراید توسط دستگاه های تصفیه آب خانگی به ترتیب 16/79، 19/24، 5/48، 48/83، 86/72 درصد می باشد و ضمنا میانگین کارآیی حذف این دستگاه ها در سختی کل 41/82، سختی کلسیم 10/87، سختی منیزیم 78/65، سدیم 05/95، پتاسیم 48/79، کدورت 98/57 و کلر باقیمانده 100 درصد بود.نتیجه گیرینتایج به دست آمده از این تحقیق نشان داد که دستگاه های تصفیه آب خانگی کارآیی بسیار بالایی در حذف پارامترهای فیزیکی و شیمیایی آب دارند و با توجه به اینکه اغلب پارامترهای آب شهری زیر حد استاندارد آب آشامیدنی ایران قرار دارد، استفاده از این دستگاه ها الزامی نمی باشد، چرا که اکثرا غلظت پارامترها را تا زیر حد استاندارد کاهش می دهند و به نوعی باعث کاهش طعم آب و کاهش غلظت فلوراید به زیر حد استاندارد می شوند.
کلید واژگان: کیفیت آب شرب، شهر اردبیل، دستگاه های تصفیه آب، کیفیت فیزیکی و شیمیاییJournal of Health, Volume:6 Issue: 4, 2015, PP 458 -469Background and ObjectivesIn addition to supplying the needed water of human body، drinking water contains salts and minerals that are essential for the human body. Deficiency or excess of some of these minerals cause different problems and diseases. This study aimed to evaluate the effectiveness of home water treatment systems on reducing or eliminating the physical and chemical parameters in 2013.MethodsThis was an analytical descriptive study. 12 water treatment units with different characteristics، in terms of the number of filters and filter life were selected from different locations that have different water sources including wells and surface water.ResultsThe results showed that mean removal efficiency of nitrate، nitrite، sulfate، chloride and fluoride by home water treatment systems، respectively are 79. 16، 24. 19، 48. 5، 83. 48، 72. 86%. The average efficiency for removing of total hardness، calcium hardness، magnesium، Na، K، turbidity، and residual chlorine were respectively 82. 41، 87. 10، 65. 78، 95. 05، 79. 48، 98. 57، and 100%.ConclusionObtained results showed that home water treatment systems have very high efficiency to remove water physicochemical parameters. Using these systems are not necessary since most of the drinking water parameters are blow the Iran drinking water standards. In most cases they reduce the parameters to lower than the standard limits and decrease the taste and fluoride concentration to less than the standard values.Keywords: Potable Water Quality, Ardabil City, Water Treatment Systems, Physicochemical Quality -
در کشور ما همه ساله مقادیر قابل توجهی از انواع حشره کشها برای مبارزه با آفات کشاورزی به مصرف می رسند که قادرند محیط زیست و محصولات کشاورزی را شدیدا آلوده سازند. سموم فسفره به دلیل درجه سمیت بسیار بالا و سموم کلره به دلیل پایداری زیادشان در محیط از جمله آفت کشهای مهم می باشند. این سموم بصورت مستقیم و غیرمستقیم جذب محصولات یا وارد محیط زیست شده و براحتی وارد چرخه غذایی موجودات می شوند. تعیین غلظت بقایای این سموم در محصولات کشاورزی و مقایسه آنها با مقادیر استاندارد جهانی ما را در امر مدیریت صحیح کاربرد آفت کشها یاری خواهد نمود. در تحقیق حاضر، تاثیر غلظتهای مختلف مصرف سم و زمان سمپاشی روی باقیمانده دو سم اندوسولفان (تیودان) و فوزالون (زولون) که دو سم عمده مصرفی در کنترل سوسک کلرادوی سیب زمینی می باشند مورد بررسی قرار گرفتند. روش عمل شامل سه مرحله نمونه برداری، استخراج، تغلیظ و آنالیز بود که آنالیز با دستگاه GC و دتکتورهای FTD و ECD صورت گرفت. با توجه به نتایج آزمایش مشخص گردید که با کاربرد غلظت های مختلف استفاده شده باقیمانده این سموم بالاتر از حد استاندارد نبود. در ضمن مشاهده گردید که بقایای سم فوزالون بیشتر از سم اندوسولفان بود. نتایج آزمایش نشان داد که بین غلظت های مختلف به کار رفته و همچنین زمانهای کاربرد اختلاف معنی داری از نظر باقیمانده سم وجود نداشت. نمونه برداری در دو نوبت با فاصله زمانی یک ماه نشان داد که با گذشت زمان میزان باقیمانده سم 008 ppm. کاهش یافته است.
کلید واژگان: سیب زمینی، فوزالون، اندوسولفان، محیط زیست و باقیمانده
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
©2000-2025 magiran.com All Rights Reserved.