مجید صباغ کرمانی
-
در این مقاله، با هدف بررسی درجه حاکمیت مالی در اقتصاد ایران و اثر کاهش یا افزایش آن بر نرخ تورم، مدل مناسب اقتصاد ایران در چارچوب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) طراحی و به روش کالیبراسیون حل شد.
به منظور اطمینان از قابلیت اتکاء نتایج مدل، گشتاورهای مرتبه دوم متغیرهای اصلی بر اساس داده های واقعی با گشتاورهای مرتبه دوم مقادیر شبیه سازی شده آن متغیرها مقایسه شده و توابع واکنش آنی متغیرها نسبت به شوک های مدل بررسی شده است.
نتایج حاصل از مدل نشان می دهد که درجه حاکمیت مالی در ایران بالا و حدود 92 درصد است. به عبارت دیگر، استقلال سیاست پولی از سیاست مالی در این کشور کمتر از 8 درصد می باشد. همچنین نتایج به دست آمده مبین آن است که با کاهش حاکمیت مالی، نرخ تورم در ایران کاهش می یابد.
با توجه به این نتایج، هر اقدامی که نتیجه آن افزایش اسقلال بانک مرکزی و کاهش وابستگی دولت به درآمد ناشی از حق الضرب باشد، نقش مهمی در کاهش نرخ تورم در اقتصاد ایران خواهد داشت.
کلید واژگان: حاکمیت مالی، تورم، DSGEIn this paper، we design a Dynamic Stochastic General Equilibrium (DSGE) model to investigate effects of fiscal dominance on inflation rate in Iran and solve it by calibration method. In order to getting reliable results، the second-order moments of main variables were compared based on actual and simulated data; and functions of impulse response to model innovations were considered. The results show that the degree of fiscal dominance in Iranian economy is about 92%، i. e.، the independence degree of monetary and fiscal policies is nearly 8%. Therefore، decreasing fiscal dominance may lead to decreasing inflation rate in Iran. In addition، any action for increasing independence of central bank and decreasing dependence of government on seigniorage revenue will play important role in reducing inflation rate in Iran.Keywords: Fiscal Dominance, Inflation, DSGE -
رکود تورمی یک وضعیت اقتصادی است که هم زمان تورم اقتصادی و رکود فعالیت های تجاری را همراه با افزایش نرخ بیکاری در کشور ایجاد می کند. در این تحقیق، علل رکود تورمی در کشور با استفاده از روش تصحیح خطا و داده های سال های 90-1352 به صورت کمی شناسایی شده سپس با به کارگیری روش تصحیح خطای آستانه ای به این سوال پاسخ داده می شود که آیا رشد عوامل شناسایی شده، به طور یکسان بر رکود تورمی اثر می گذارند یا پس از عبور از یک سطح آستانه اثرگذاری آنها بر رکود تورمی متفاوت می شود. بر طبق نتایج رابطه خطی، ضرایب تراز پرداخت ها، درآمدهای نفتی، کسری بودجه ی دولت و حجم نقدینگی از نظر آماری معنا دار بوده و علل های رکود تورمی در کشور محسوب می شوند. هم چنین نتایج کلیه مدل های غیرخطی تخمین زده شده در این مقاله، نشان می دهد که در صورت عبور نرخ رشد هر یک از علل و ریشه های رکود تورمی از سطح آستانه، تاثیر آنها بر رشد رکود تورمی متفاوت می شود.
کلید واژگان: اقتصاد ایران، رکود تورمی، الگوی تصحیح خطای آستانه ایStagflation is an economic situation in which both inflation and business activities stagnant will happen at the same time with the increase of unemployment rate in the country. In this study, the causes of stagflation will be identified in the country by Error Correction Method (ECM) and the data of the years 1973-2011. Then, by using Threshold Autoregressive Error Correction Method (TAR-ECM), the researchers try to clear that if the growth of the elements identified will equally affect the stagflation or after a threshold level, the effect can be different. According to the results of linear relationship, indices of payment balances, budget deficit, oil revenues and liquidity are statistically significant and considered as the cause of stagflation in Iran. Also, the results of all nonlinear models estimated in this paper represent when the growth of stagflation causes passed the threshold point, their effect on stagflation will be different.Keywords: Iran Economy, Stagflation, Threshold Autoregressive Error Correction Model -
در این مقاله با استفاده از شاخص z-score به بررسی پایداری بخش بانکی و عوامل موثر بر آن در دوره 1388-1380 پرداخته شده است. برای این منظور از داده های ترازنامه و سود و زیان بانک ها استفاده شده و با کاربرد داده های پانل، مدل مقاله برآورد شده است. نتایج حاصل از برآورد مدل نشان می دهد که افزایش نسبت بدهی به دارایی و هزینه به درآمد، باعث افزایش آسیب پذیری مالی بخش بانکی می شود و با افزایش شاخص تنوع درآمد، آسیب پذیری مالی این بخش کاهش می یابد. به علاوه در میان متغیرهای بانکی موجود در مدل، افزایش نسبت بدهی به دارایی، اثر بیشتری روی آسیب پذیری بخش بانکی دارد. افزایش نرخ تورم نیز باعث افزایش آسیب پذیری بخش بانکی می شود.
کلید واژگان: آسیب پذیری مالی، شاخص وضعیت مالی، شاخص تنوع درآمدApplying z-score indices and a panel data approach, the financial stability of banking sector and its determinants during 1380-1388 are investigated in this paper. The data used in this study have been taken from banking sector balance sheets and income data. The results show that an increase in the debt/assets and cost/income ratios would cause the banking financial stability to decrease. However, an increase in the Income Diversity Index would have a positive and significant effect on the financial stability of the banking sector. Moreover, among the variables affecting the financial stability of the banking sector, the ratio of debt/assets has had more negative effect on the banking financial stability. Among the macroeconomic variables in the model, inflation rate has had a negative effect on the financial stability of the banking sector. If the inflation rate increases, the financial stability of the banking sector decreases, but other variables like GDP growth rate and exchange rate growth have no significant effect on the financial stability of the banking sector.Keywords: Financial Vulnerability, Financial Stability, Z, score Index, Income Diversity Index. -
مقدمهدر اقتصاد مدرن امروز، پیگیری اهداف توزیع عادلانه در اقتصاد مهمترین هدف دخالت دولت در اقتصاد به شمار می رود؛ این سیاست های توزیعی تنها مربوط به توزیع نتایج نهایی اقتصاد (مانند درآمد و غیره) نیست و مواردی چون آموزش، بهداشت و خدمات اجتماعی را نیز در بر می گیرد. این موضوع سبب شده است تا تامین بخشی از نیازهای بهداشتی و آموزشی جامعه نیز به دولت محول شود.روش کاردر مطالعه حاضر، به منظور بررسی میزان تاثیرگذاری هزینه های دولت، بر متغیرهای کمی دو بخش بهداشت و آموزش در کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی، روش های اقتصادسنجی متداول و مدل ساختار کواریانس با استفاده از داده های دوره زمانی سال های 1991 تا 2005 مورد استفاده قرار گرفته است.یافته هانتایج به دست آمده حاکی از تاثیر مثبت و معنی دار هزینه های دولت بر متغیر های مختلف اجتماعی می باشد. در نظر گرفتن مشکلات روش های اقتصادسنجی در تخمین معادلاتی که متغیرهای مکنون و چند بعدی (مانند آموزش و بهداشت) را شامل می شوند، ایجاب می نماید تا با استفاده از مدل «ساختار کواریانس»، نتایج به دست آمده از تخمین های اقتصادسنجی مورد بازبینی قرار گیرد.
بحث: استفاده از روش های آماری مختلف نشان می دهد که هزینه های آموزشی و بهداشتی دولت، بیش از آنچه که تخمین های اقتصادسنجی نشان می دهد بر متغیرهای واقعی این دو بخش تاثیر دارند. از این رو، نیل به اهداف توسعه هزاره، نیازمند توجه جدی به کارایی و اثربخشی هزینه های دولت در دو بخش آموزش و بهداشت خواهد بود.
کلید واژگان: هزینه های آموزشی دولت، هزینه های بهداشتی دولت، بروندادهای اجتماعی، روش ساختار کواریانسIntroductionIn modern economics, equity objectives are the main reasons for government intervention. Dispensation policies are not only related to economic outcomes (such as income, etc.), but encompass other issues such as education, health and social services. This has led to entrusting the provision of social health and educational needs to the government. The purpose of this study was to investigate how much government expenditures would be effective in achieving better health outcomes.MethodsIn this study, panel data of a group of Organization of Islamic Countries (OIC) in 1991–2005 was used to explore the effectiveness of government expenditures in health and education sectors. Classical Econometrics Model (CEM) and Covariance Structure Model (CSM) were applied to analyze the relationship between public social expenditures and social indicators.ResultsThe results of this study showed that the government expenditures in these sectors had significant impact on the health and education indicators in these countries. Furthermore, the superiority of the CSM model to CEM was approved in this study.ConclusionsSince the governments are committed to achieving Millennium Development Goals, it is of prime importance to consider the effectiveness and efficiency of public expenditure. Furthermore, using particular estimation techniques, like CSM, can lead to accurate estimation of social expenditure effects and an improvement of the elasticity magnitudes. -
نشریه اقتصاد و الگوسازی، پیاپی 4 (زمستان 1389)، صص 183 -215در این مقاله، با هدف بررسی درجه حاکمیت مالی در اقتصاد ایران و اثر کاهش یا افزایش آن بر رفاه اجتماعی، مدل مناسب اقتصاد ایران در چارچوب یک مدل تعادل عمومی پویای تصادفی (DSGE) طراحی و به روش کالیبراسیون حل شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد که درجه استقلال سیاست پولی از سیاست مالی در ایران بسیار پایین و نزدیک صفر (برابر 079/.) است که نشان از حاکمیت بالای سیاست مالی دارد. همین طور نتایج نشان می دهد که با کاهش حاکمیت مالی زیان تولیدی کاهش و رفاه اجتماعی افزایش می یابد. با این حال، این نتیجه بدان معنا نیست که حاکمیت مالی صفر در اقتصاد ایران، رفاه اجتماعی را حداکثر می کند. نتایج نشان می دهد که افزایش درجه استقلال سیاست پولی به بالاتر از 5/. (50 درصد) عملا تاثیری بر افزایش رفاه اجتماعی ندارد.کلید واژگان: حاکمیت مالی، رفاه اجتماعی، تعادل عمومی پویای تصادفیIn this paper, a Dynamic Stochastic General Equilibrium Model have been designed to investigate Fiscal Dominance' effect on social welfare. The designed model has solved by calibration method. Results shows that the degree of fiscal dominance in Iran economy is about 92 percent and decreasing of Fiscal Dominance would lead to decreasing of output loss and increasing of social welfare. However, these results do not mean that the zero degree of fiscal dominance would maximize the social welfare in Iran. Results indicate that increasing of independence of monetary policy to upper than .5 (50 percents) does not any significant positive effect on social welfare.Keywords: Fiscal Dominance, Social Welfare, DSGE
-
بحران مالی سال 2008، اقتصاد بسیاری از کشورها را تحت تاثیر قرار داد و باعث کاهش قابل توجه رشد اقتصاد جهانی شد. با گذشت زمان بخشهای گوناگون اقتصاد نیز تحت تاثیر قرار گرفت و با کاهش سطح تقاضا، قیمت جهانی کالاها کاهش یافت. این مقاله با استفاده از مدل تعادل عمومی قابل محاسبه اثر کاهش قیمت جهانی کالاهای کشاورزی را بر تراز بازرگانی بخش کشاورزی ایران مورد بررسی قرار می دهد. نتایج بررسی نشان می دهد که کاهش قیمت جهانی کالاهای کشاورزی اثر منفی بر تراز بازرگانی تمامی محصولات کشاورزی بجز گندم، برخی نباتات صنعتی و محصولات جنگلی دارد. در مجموع تراز بازرگانی بخش کشاورزی ایران در نتیجهی کاهش قیمت ها آسیب دید که مهمترین علت آن کاهش صادرات محصولات باغی بوده است.
کلید واژگان: قیمتهای جهانی، کالاهای کشاورزی، تراز بازرگانیThe global financial crisis, started in 2008, has affected many economies and it has also caused a significant drop in global growth during past years. As time went on, various sectors has been affected due to decrease in demand and prices. Using CGE model, this paper investigates the effects of global agricultural price decrease on agricultural trade balance of Iran. The results showed that decrease in prices of agricultural goods has had a negative effect on trade balance of all agricultural products except three products, namely, wheat, industrial crops and wood products. In brief, the decline of global agricultural prices deteriorated the agricultural sector trade balance mainly due drop in export of horticultural products
-
مقدمهشکست بازار آزاد در تامین اندوخته فردی و اجتماعی بهداشت، که از آن به عنوان سرمایه نیز یاد می شود، زمینه دخالت دولت در این بخش مهم را فراهم نموده است. از سوی دیگر برنامه توسعه هزاره سازمان ملل نیز تاکید زیادی در توسعه شاخص های بهداشتی داشته است. این موضوع سبب شده است تا تامین بخشی از نیازهای بهداشتی و آموزشی جامعه بر دوش دولت گذاشته شود.روش کاردر مطالعه حاضر، به منظور بررسی میزان تاثیرگذاری هزینه های دولت بر متغیرهای کمی بخش بهداشت در کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی، از روش های اقتصادسنجی متداول و داده های دوره زمانی 2005 -1991 استفاده گردیده است.یافته هانتایج به دست آمده حاکی از تاثیر مثبت و معنی دار هزینه های دولت بر متغیر های مختلف بهداشتی می باشد. به علاوه مشاهده گردید که درآمد سرانه از جمله مهم ترین متغیرهایی است که شاخص های در نظر گرفته شده برای وضعیت بهداشتی (نرخ مرگ و میر نوزادان و کودکان زیر 5 سال) را تحت تاثیر قرار داده است. متغیر باسوادی بزرگسالان که برای بررسی تاثیر وضعیت آموزش بر بهداشت در مدل ها وارد گردیده، تاثیری مطابق با انتظارات تئوریک داشته و از معنی داری مناسبی برخوردار می باشد.نتیجه گیریبا توجه به تاثیر معنی داری که هزینه های دولت بر متغیرهای کمی سلامت داشته است، می توان عنوان نمود که در راستای نیل به اهداف هزاره توسعه سازمان ملل، انجام هزینه های مذکور یکی از مهم ترین ابزارهای موجود بوده و بدون انجام این هزینه ها، دستیابی به این اهداف کمی، میسر نخواهد گردید.
کلید واژگان: هزینه های بهداشتی دولت، برون دادهای بهداشتی، پانل دیتا، توسعه انسانی، اهداف هزاره سومIntroductionMarket failure in providing individual and social stock of health, or capital, cause exigency of government interference in these sectors. Therefore, providing a part of society’s needs in the field of health is one of the basic acts of government. It has been further argued that unless government intervenes, the provision of equity cannot be achieved.MethodsThe main purpose of the present study is to conduct a survey on effectiveness of governmental financial support of health sector in some Islamic Organization Countries (OIC). Thus, we applied classical econometrics methods (including cross section and panel data) using data period of 1991-2005.ResultsResults show that government health expenditure has a positive and significant effect on various social indicators. In addition, it was shown that per capita income is one of the important determinants of health indicators (such as infant mortality and under-five mortality rate). Adult’s literacy rate is one of the significant variables affecting health status In other words the health and education sectors correlate to each other.ConclusionStudying the role of government in providing finance to the health sector and observation of its outcomes shows that we cannot condemn the priority of public sector in developing countries’ health sector. Moreover achieving millennium development goals needs governmental financial support, specially in the field of health care. -
تغییرات قیمت مسکن در ایران از جمله مقولاتی است که در سالهای اخیر قابل تامل بوده و در این راستا مطالعات متعددی به صورت بررسی عوامل تعیین کننده عرضه و تقاضای مسکن و نیز قیمت آن انجام شده است؛ ولی این نوشتار درصدد است با نگاهی دیگر به بررسی رابطه علیتی میان قیمت مسکن و عوامل تعیین کننده آن در تهران طی دوره (85-1373) به صورت فصلی بپردازد.
روش مورد استفاده در این پژوهش، استفاده از مدل تصحیح خطای برداری برای برآورد مدل و نیز آزمون والد برای بررسی رابطه علیت در کوتاه مدت و بلند مدت است.
نتایج مطالعه حاضر حاکی از آن است که همه متغیرهای مدل تصحیح خطا در سطحی معنی دار، تعیین کننده قیمت مسکن هستند. در کوتاه مدت، رابطه علیت دو طرفه بین متغیرهای قیمت زمین، شاخص بهای عمده فروشی مصالح ساختمانی و قیمت سکه طلا (به عنوان بازار جانشین) با قیمت مسکن برقرار است. همچنین علیت میان متغیرهای متوسط درآمد خانوار و سرمایه گذاری بخش خصوصی در مسکن (به صورت ساختمانهای تکمیل شده) با قیمت مسکن، در کوتاه مدت یک طرفه است و علیت گرنجری میان قیمت مسکن و نرخ بهره بانکی تایید نمی شود. از سوی دیگر، معنی داری بالای ضریب جزء تصحیح خطا در همه معادلات برآورد شده و نیز آزمون توامان با متغیرهای مستقل در مدل، نشان دهنده برقراری رابطه بلندمدت است.
کلید واژگان: ایران، قیمت مسکن، علیت گرنجری، مدل تصحیح خطای برداری، تقاضای مسکن، آزمون والHouse price changes in Iran is a category for thinking about in recent years and also different studies has been done on determinants of housing supply and demand and its price. However, this study deals with causality relation between house price and its determinant factors by seasonal data in Tehran between “1994-2006".In this study, Vector Error Correction, is used to estimate the model. Moreover, Wald test is utilized for the study of causality relation in long-run and short-run. The results show that all of the model variables can be significantly determinant of house price.In short-run, land price, the wholesale of building materials, and gold price (as substitution market) have a bilateral causality relation with house price. Forthermore, there exists a unilateral causality among the average of household income and private sector investment in house building, as complete buildings, with housing price. Nevertheless, in the short-run Granger causality between house price and interest rate was not confirmed. On the other hand, the high significance of the coeffeceint of partial error correction in all of the estimated equations as well as integrated tests with model dependent variables reveals existence of a long-run relation. -
در کشورهای در حال توسعه، مخارج دولت به طور میانگین، 15 تا 30 درصد تولید ناخالص داخلی را تشکیل می دهد؛ به همین دلیل نیز، بحث کارآیی دولت از اهمیت فراوانی برخوردار بوده و کمترین تغییر در آن، تاثیرات قابل توجهی بر تولید و متغیرهای اقتصادی خواهد داشت.
مطالعه حاضر در پی بررسی کارآیی سیستم آموزش و بهداشت دولتی در برخی از کشورهای اسلامی (به همراه ایران) با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) می باشد.
نتایج حاصل از به کار گیری داده های 24 کشور اسلامی و طبقه بندی کشورها براساس میزان مخارج صورت گرفته، در دوره زمانی سالهای2000 تا 2005 نشان می دهد که در بخش بهداشت، بالا بودن مرگ و میر کودکان زیر 5 سال، سوء تغذیه و پایین بودن نرخ واکسیناسیون در برابر بیماری های واگیر، از جمله علل مختلف پایین بودن کارآیی بخش بهداشت در این کشورها می باشد. در بخش آموزش نیز کارآیی، غالبا تحت تاثیر نرخ های ثبت نام در مقاطع مختلف تحصیلی - ازجمله مقطع متوسطه - بوده است.
بررسی وضعیت کارآیی کشورهای مختلف در دو سال 2000 و 2005، نشان می دهد که کارآیی بیشتر کشورها در تخصیص هزینه های بهداشتی کاهش و در هزینه های آموزشی افزایش یافته است.
کلید واژگان: هزینه های آموزشی، هزینه های بهداشتی، کارآیی، تحلیل پوششیGovernments of developing countries typically spend between 15 and 30 percent of GDP. Hence, small changes in the efficiency of public spending could have a major impact on GDP and on the attainment of the development's objectives. This paper presents a framework where data envelopment analysis (DEA) is used to assess the efficiency of expenditure in education and health sectors. More specifically, this paper assesses efficiency and seeks to establish a link between difference in efficiency level across countries and policy conditions. The data are used for a sample of member states of organization of the Islamic conference (OIC) over the 2000-20005 period. The findings show that under 5 year old mortality rates, malnourishment prevalence and immunization rates are the main determinants of deficiency in health sector of sample countries. Moreover, enrolment ratio, more specifically in secondary school, is the major factor that affects public spending efficiency in the education sector. In addition, results show that because of international aid programs, on average, countries in Africa are more efficient than those in Asia and Middle East. -
فصلنامه تحقیقات اقتصادی، پیاپی 86 (بهار 1388)، صص 109 -130
آیا فقط افزایش هزینه های دولت برای بهبود شاخص های اجتماعی کافی است، یا متغیرهای مرتبط با وضعیت نهادهای حکومتی در جامعه نیز، در این میان موثرند؟ مقاله حاضر با استفاده از مفهوم نوین حکمرانی خوب، به بررسی نقش این متغیر، در بهبود کارکرد هزینه های آموزشی و بهداشتی کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی پرداخته است. به عبارت دیگر، روابط سه حوزه «حکمرانی خوب»، «هزینه های دولت» و «شاخص های بهداشتی و آموزشی» مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور از شاخص های «فساد» و «بوروکراسی اداری»، بهعنوان متغیرهای نشان دهنده «وضعیت حکمرانی» در کشورهای مذکور استفاده شده است.
نتایج به دست آمده حاکی از آن است که افزایش هزینه های آموزشی و بهداشتی دولت، همواره موثر نبوده است؛ اما در کشورهایی که از وضعیت حکمرانی بهتری برخوردار بوده اند، این افزایش هزینه ها، تاثیر بیشتری بر شاخص های بهداشتی و آموزشی داشته است؛ به عبارت دیگر، بهبود شاخص های حکمرانی، عملکرد هزینه های این دو بخش را افزایش داده است.کلید واژگان: حکمرانی خوب، هزینه های بهداشتی، هزینه های آموزشی، هزینه های دولت، کارکرد هزینه های عمومیDo government expenditures often yield the expected improvement in social outcomes? This paper asserts that the good governance indicators can explain differences in attainment to a good health and education outcomes in OIC countries. This paper analyses the linkage between three concepts; "Good Governance", "Public Spending" and "Social Outcomes" For this propose, we measure the governance level by "corruption" and "quality of bureaucracy". Public spending becomes more effective in health and education sectors in countries with good governance; also, public spending has less impact on health and education outcomes in poorly governed countries. By using OIC countries data in period 1991-2005, we found that public health and education spending has a stronger negative effect on child mortality and stronger positive effect in raising primary education attainment in countries, which have good governance.
-
مطابق ادبیات موجود، وقوع فساد بهعنوان یک پدیده نامطلوب اجتماعی، علل اقتصادی و اجتماعی متعددی داشته و با توجه به اهمیت موضوع فساد در کشورهای مختلف، در سالهای اخیر مطالعات گستردهای بهمنظور شناسایی و تبیین علل وقوع آن انجام شده است. باید اذعان داشت که عوامل اقتصادی، عامل اساسی برای تمام ساختارهای اجتماعی بوده و تاثیرات قابل توجهی نیز روی فعالیتهای فردی و جمعی در وقوع فساد دارند. در این مقاله سعی شده است تا در قالب یک الگوی اقتصادسنجی، با استفاده از داده های ترکیبی مقطعی - سری زمانی 4 ساله (دوره) 50 کشور و با بهکارگیری روش «پانل دیتا»، ارتباط بین تمرکززدایی و فساد مورد بررسی قرار گیرد.
نتایج بهدست آمده حاکی از این است که افزایش تمرکززدایی در ابعاد مختلف، از طریق انتقال قدرت به سطوح پایینتر دولت برای کاهش قدرت انحصاری دولت مرکزی، اصلاحات در بخش عمومی و مقررات زدایی و شفافیت قوانین و مقررات، شرایطی را مهیا میکند که طی آن مقامات دولتی امکان تبانی و فساد را با بنگاه های اقتصادی بخش خصوصی نخواهند داشت و پیامد این امر نیز تشویق ورود بخش خصوصی به فعالیتهای اقتصادی است. همچنین نتایج بررسی سایر علل اقتصادی که بهعنوان متغیرهای کنترلی در مدل مورد استفاده قرار گرفتهاند، تاکیدی بر ارتباط تنگاتنگ بین شاخصهای توسعه اقتصادی و انسانی با کنترل و ریشه کنی فساد دارد، به گونهای که با بهبود سطح رفاه اقتصادی جامعه و توسعه علمی و سلامت آن، جامعه به سمت سلامت اداری و اقتصادی نیز هدایت میشود.
کلید واژگان: فساد مالی و اقتصادی، تمرکززدایی مالی، بخش خصوصی، پانل دیتاUnderground economy affects important indexes such as formal GDP, unemployment, consumption, production and etc. Therefore it is necessary to identify elements and factors which affect underground economy to restrict it. Surveys and Studies indicate the size of Iran’s underground economy is high and taxes, quantity and quality of regulations and performance of formal economy are the important factors that affect it. At the first stage, the results of estimated model indicate that the impact of tax burden on underground economy isn’t statistically significant. But there is a statistically significant positive (negative) relationship between regulation burden (GDP growth rate) and the underground economy. In second stage, aggregate tax burden variable in primary model breakdown into its components: direct tax burden and indirect tax burden. Results of The model indicate impact of direct tax burden on underground economy isn’t statistically significant, but indirect tax burden is statistically significant and its relationship with underground economy is positive. In third stage, direct tax burden breakdown into its components: corporation tax, personal income tax, wealth tax. Also indirect tax burden breakdown into its components: commercial tax, excise tax. The results of the model indicate that the impact of direct tax burden components on underground economy isnt statistically significant. But among the indirect tax model the burden components sales tax has a statistically significant relationship with underground economy, while import tax has not. -
بخش خدمات و تجارت آن، به دلیل تاثیراتی که در فرآیند تولید، افزایش اشتغال و ایجاد فرصت های جدید شغلی دارد، از اهمیت ویژه ای برخوردار است و در دهه های اخیر اکثر کشورهای پیشرفته و در حال توسعه توجه خود را به تغییرات ساختاری در این بخش معطوف ساخته اند.
در مطالعه حاضر سعی شده است تا در قالب الگوی اقتصادسنجی، با استفاده از داده های دوره زمانی 1991 تا 2005، برای 25 کشور اسلامی (به همراه ایران)، اثر باز بودن بخش خدمات (رشد سهم تجارت در تولیدات بخش خدمات)، بر رشد اقتصادی این کشورها مورد بررسی قرار گیرد. نتایج به دست آمده از تخمین مدل کلان، تاییدکننده وجود ارتباط مثبت و معنا دار بین باز بودن خدمات و رشد اقتصادی کشورهای اسلامی است.
کلید واژگان: خدمات، باز بودن، رشد اقتصادی، تجارت خدمات، کشورهای اسلامیBecause of widespread effects of services trade on macroeconomic indicators such as economic growth, investment, employment and creating new job opportunities, this sector has increased its dominance in the national and international economies. Therefore, in the recent decades, such importance has made most of developed and developing countries to do some structural adjustments in the service sector.This study aims to specify an econometric model and estimate the effects of services trade openness, defined as the share of services trade to total service value added, on economic growth in selected Organization of Islamic Conference (OIC) countries. Using the data over the period 1991-2005, the results approve the existence of strong and positive relation between services trade openness and economic growth in these countries.Keywords: Trade in Services, Openness, Economic Growth, Islamic Countries -
بررسی ارتباط بین تجارت الکترونیکی و جهانی شدن یکی از مقوله های مهم حوزه مدیریت و اقتصاد می باشد و در این زمینه مطالعات زیادی در سطح دنیا انجام گرفته است و مدلهای مختلفی نیز جهت بررسی ارتباط بین جهانی شدن و تجارت الکترونیک ارائه شده است. ولی تاکنون پژوهشی در مورد نقش نجارت الکترونیک بر جهانی شدن بنگاه ها در ایران انجام نشده است. از این رو، این مقاله بر آن است تا رابطه میان تجارت الکترونیک و جهانی شدن را مورد مطالعه قرار دهد. به علت ماهیت و شرایط خاص اقتصادی - اجتماعی ایران و عدم بلوغ کافی تجارت الکترونیک در کشور به نظر می رسد نمی توان الگو و یا مدل خاصی را به عنوان رویکرد اصلی انتخاب نمود...
کلید واژگان: جهانی شدن، تجارت الکترونیکی، بلوغ جهانی شدن، بلوغ تجارت الکترونیکی -
تجارت الکترونیک و جهانی شدن دو پدیده بسیار مهم و بحث برانگیز جهان امروزند که فرصت های بیشماری را برای بنگاه ها ایجاد کرده است و بنگاه ها با استفاده از این فرصت ها می توانند موفقیت خود را در بازار های جهانی تضمین کنند. بسیاری بر این باورند که این دو پدیده نسبت به یکدیگر همگرا بوده و همدیگر را تقویت می نمایند و هر دو نیز متاثر از سایر عوامل مانند آزادسازی تجاری، حذف قوانین و مقررات، عوامل رقابتی و غیره اند. عوامل رقابتی از مهمترین عوامل تاثیر گذار بر فرایند جهانی شدن و تجارت الکترونیک می باشند. بر این اساس در این مقاله سعی شده است که ارتباط بین عوامل رقابتی، تجارت الکترونیک و جهانی شدن بررسی قرار گیرد. برای بررسی عوامل رقابتی از مدل پنج نیروی رقابتی پورتر استفاده شده است که شامل عرضه کنندگان، مشتریان، کالا های جایگزین، شرایط رقابتی، و نیرو های تازه وارد است.
کلید واژگان: جهانی شدن، تجارت الکترونیک، پنج نیروی رقابتی، مدلهای جهانی شدن، مسیر تجارت الکترونیکTwo powerful and sometimes controversial current social and economic trends are globalization and the widespread adoption of information and communication technologies (ICTs). The process of globalization and e-Commerce create new challenges and opportunities for firms Many argue that these two trends are closely associated, each driving the other forward, and both being driven by other common forces, such as trade liberalization, deregulation, competitive factors, and so on….Competitive factors can affect the process of EC adoption and globalization. This paper develops and tests a model for examining the relationship between firm globalization, e-Commerce adoption and competitive factorsKeywords: Globalization, E, Commerce, Competitive Factors, Globalization Models, E, Commerce Roadmap -
تحولات اقتصادی طی دهه های اخیر نشان دهنده شدت روند جهانی شدن در دنیاست. هرچند که روند یکپارچگی جهانی پدیده ای بی سابقه نیست، اما در چند دهه آخر قرن بیستم شدت بیشتری بخود گرفته و در حال حاضر بصورت فراگیرتر و همه جانبه تری مطرح شده است و اغلب کشورها از کشورهای توسعه یافته گرفته تا کشورهای در حال توسعه، همگی جهت همسو کردن فعالیت های خود با این روند به تکاپو افتاده اند. در حال حاضر یکی از دستاوردهای پیشرفت تکنولوژیکی در امر ارتباطات، "اینترنت" می باشد که تا حدود بسیار زیادی موجب تسهیل و تسریع گردش اطلاعات در بین کشورها شده و به این ترتیب پروسه جهانی شدن را نیز شدت می بخشد. اما تاکنون اغلب مباحث مرتبط با این پدیده، از بعد فنی و مهندسی به موضوع پرداخته اند و بحث اقتصاد اینترنت، علیرغم اهمیت ویژه اش چندان مورد توجه قرار نگرفته است.
هدف اصلی این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر استفاده از اینترنت توسط خانوارهای شهر تهران می باشد. به این منظور ابتدا مبانی تئوریک اقتصاد اینترنت مطرح شده و سپس به طور مختصر به مطالعات تجربی ای که تاکنون در این زمینه انجام یافته است، اشاره شده است. در ادامه، آمار و اطلاعات مورد استفاده و نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل پرسشنامه ها به همراه مدل های تجربی بکار گرفته شده، ارائه گشته است. نتایج حاصل از تخمین تابع تقاضای اینترنت نیز در قسمت بعدی، آورده شده است. توضیح اینکه نمونه مورد استفاده در این تحقیق شامل385 خانوار می باشد و در تخمین مدل از روش احتمالاتی لوجیت استفاده شده است. نتایج تخمین مدل نشان دهنده تاثیر مثبت میزان تحصیلات، بعد خانوار و جنسیت مذکر داشتن و نیز سطح درآمد، و تاثیر منفی سن و متوسط قیمت دسترسی، بر تقاضای اینترنت می باشد.
کلید واژگان: فناوری اطلاعات، اقتصاد اینترنت، تخمین تابع تقاضای اینترنت، مدل احتمالاتی لاجیت -
مدیریت ریسک قیمت یکی از مهم ترین مباحث اقتصادی است. در این خصوص اقدامات تامینی از جمله مهم ترین روش های کاهش و تعدیل ریسک است. به دلیل ماهیت عرضه و تقاضای محصولات کشاورزی، قیمت این محصولات نوسانات زیادی دارد. این نوسانات از جمله مهم ترین دلایل برقراری بازارهای آتی است. در یک تعریف عام عبارت «بورس کالا» به هر بازار متشکل که در آن داد و ستد انجام می گیرد گفته می شود. سازوکار تمرکز دادوستد در این بازارها، رقابتی موثر بین خریداران و فروشندگان ایجاد می کند. این تعریف می تواند بورسهایی از نوع حراج حضوری را نیز شامل شود.
امروزه، هم زمان با بحث آزادسازی داد و ستد کالاهای کشاورزی در بسیاری از کشورها و عدم تمایل دولتها به حمایت از محصولات کشاورزی، نیاز به ایجاد بورسهای کالا به منظور فراهم نمودن زمینه ای برای کشف قیمت محصولات کشاورزی و سازوکار داد و ستد فیزیکی این محصولات بیش از پیش آشکار می شود.
نخستین گام برای ایجاد بورس کالا شناسایی سازوکارها، ویژگی ها، ابزارها، نهادهای اجرایی، نظارتی، حقوقی و قانونی آن است. در این مقاله ضمن معرفی بورس کالا و ویژگی های آن، ابزارهای قابل دادوستد از قبیل قراردادهای آتی و پیمان آتی و ویژگی هایشان مورد بررسی قرار می گیرد. سپس به چارچوب نظارتی نهادی و قانونی بورس کالا پرداخته می شود و شاخصهای ورود کالا به بورس معرفی و پیامدهای ایجاد بورس کالاهای کشاورزی در کشور بررسی می شود.
کلید واژگان: بورس کالا، قراردادهای آتی، پیمان آتی، مدیریت ریسک، چارچوب نهادی، قانونی، حقوقی و نظارتی -
در گذشته ای نه چندان دور، سرمایه گذاری خارجی نموداری از سلطه کشورهای توسعه یافته تلقی می شد، ولی امروزه کمتر دولتی است که برای جلب سرمایه های خارجی برنامه های عریض و طویلی نداشته باشد. در واقع پس از سپری شدن نگرش مبتنی بر رد سرمایه گذاری خارجی در بین اکثر کشورهای درحال توسعه، امروز شاهد مقبولیت بیش از اندازه سرمایه گذاری خارجی در این کشورها هستیم. افزایش نقش سرمایه گذاری خارجی در مدیریت اقتصاد کلان کشورهای سرمایه دار و نیز کشورهای در حال توسعه باعث شد که بررسی مجدد این نوع سرمایه گذاری ها مورد توجه مخصوص اقتصاددانان قرار بگیرد. با ورود اقتصاددانان به این حوزه، گسترش چشم گیری در مطالعات مربوط به سرمایه گذاری مستقیم خارجی صورت گرفت و دیدگاه ها و نظریات متعددی مطرح گردید.
در این مقاله سعی شده است تا برپایه مطالعات نظری و تجربی انجام گرفته و در قالب یک الگوی اقتصادسنجی، با استفاده از داده های ترکیبی مقطعی سری زمانی (پانل دیتا) عوامل موثر بر جذب FDI در 31 کشور اسلامی طی دوره 5 ساله (2000 1995) مورد بررسی قرار بگیرد. نتایج بدست آمده نشان می دهد گسترش اندازه بازار، اجرای سیاست های مناسب بازرگانی نظیر کاهش تعرفه ها و آزادسازی بازرگانی خارجی، کاهش بی ثباتی و ناپایداری اقتصادی از طریق کاهش نرخ تورم، کاهش کسری بودجه و نیز بدهی های خارجی دولت اثرات مثبتی بر جذب FDI کشورهای اسلامی داردکلید واژگان: سرمایه گذاری مستقیم خارجی (FDI)، کشورهای عضو سازمان کنفرانس اسلامی (OIC)، اندازه بازار، سیاست مالی، سیاست پولی، سیاست بازرگانی -
بیمارستانها به مثابه بنگاه های اقتصادی به ارایه خدمات بهداشتی، درمانی و آموزشی به مردم می پردازند و مردم در هر کشور مستقیم به صورت بیمار یا غیرمستقیم مراجعاتی به این گونه واحدها دارند. به موازات توسعه شهرنشینی، هرچند استاندارد زندگی افزایش یافته اما منجر به بیماری هایی شده که از شهرنشینی ناشی شده است. در این راستا بیماستانها باید پاسخگوی تقاضای روزافزون مراجعات منظم و نامنظم (تصادفی) بیماران باشند. از این رو، این مقوله در سالهای اخیر در کشور مورد توجه قرار گرفته و تحقیق حاضر کوششی در این راستاست. در این مقاله سعی شده است تا در قالب یک الگوی اقتصادسنجی، با استفاده از داده های مقطعی 287 بیمارستان نمونه کشور در سال 1380 عوامل موثر بر تولید خدمات بیمارستانی در سطح کشور مورد بررسی قرار می گیرد.
نتایج نشان می دهد که تعداد پزشکان، پرستاران و تختخواب از مهم ترین عوامل موثر بر تابع تولید خدمات بیمارستانی است و تولید نهایی پرستاران از سایر عوامل بیشتر است.
کلید واژگان: بیمارستان، تابع تولید، پزشک، پرستار و نیروی انسانیThroughout the world, People refer directly or indirectly to hospitals. As a result of the growth in urbanization, the living standards have improved, but some diseases have emerged too. The hospitals need to meet the increasing demands of people and their frequent and random visits. This issue has been considered in Iran in resent years and the present article tries to address it. It reveals the determinant factors on hospital production function using cross section data of 287 selected hospitals in Iran for 2001 in the context of an econometric pattern. The results show that the number of physicians, nurses, and hospital beds are the main factors affecting the production function of hospitals services and the final productivity of nurses are the most important factor.Keywords: Hospitals, Production Function, physicians, nurses, hospital beds -
همکاری و تعاون بین انسانها از گذشته های دور تاکنون به شیوه های مختلف وجود داشته است. تعاونی ها به شکل نوین در پاسخ به نابسامانی های ناشی از وقوع انقلاب صنعتی ایجاد شدند. عدم کارایی کامل بازار و نهاد دولت به دلایل مختلف، لزوم تشکیل بخش سوم اقتصاد که تعاونی ها را دربر دارد توجیه پذیر ساخته است. این مقاله در پی پاسخ به این سؤالات است که علل شکل گیری تعاونی ها کدامند؟ بخش سوم اقتصاد چیست؟ و تعاونی ها چه نقشی در ابعاد کلان اقتصادی دارند؟
کلید واژگان: بخش سوم اقتصاد، تعاونیها، شکست دولت، شکست بازارCooperation among human beings have existed in different forms from past centuries till now. The modern cooperatices have been formed in response to disorders due to the occurrence of industrial revolution. Inefficiency of market and government for various reasons, justifies the formation of the third sector of economy (including cooperatives). This paper aims to answer the following questions:What are the reasons for the formation of cooperatives? What is the thire sector of economy? What are the roles of cooperatives in macroe conomy? -
هدف اصلی این مطالعه، تحلیل چگونگی تاثیر نهاده های تولید و تغییرات قیمتهای نسبی بخشی روی رشد ارزش افزوده بخشهای اقتصادی و روابط متقابل بین آنهاست.در مطالعه حاضر از ویژگی های پوش تابع تولید ناخالص داخلی و کاربرد داده های سری زمانی در دوره1338-1380 برای شناسایی منابع رشد و عوامل موثر بر تحول بخشهای کشاورزی، صنایع و معادن و خدمات استفاده شده و تاثیر رشد بین بخشها از طریق تحلیل ساختار عرضه محصول، بازدهی عوامل پیوند آنها با همدیگر تبیین گردیده است.نتایج نشان می دهد که افزایش ستانده و بازدهی عوامل تولید بسته به شدت نسبی به کارگیری عوامل تغییر کند.در این مطالعه همچنین بخشهای دیگر اقتصاد، بویژه اثرات افزایش قیمت بخش غیر قابل تجارت (اکثرا بخش خدمات) و تاثیرات منفی آن بر کشاورزی و صنعت ایران تحلیل شده است.نتایج براورد پارامترها و کششهای مربوط روی عرضه محصول و بازدهی عوامل در بخشهای مختلف نشان می دهد که پیوندهایی قوی میان بخش کشاورزی و سایر بخشهای اقتصاد در به کارگیری عوامل تولید وجود دارد. در این راستا ماهیت پیوندهای میان بخشها، با در نظر گرفتن بخش خدمات به عنوان یک بخش داخلی غالب در حالت تعادل عمومی، مشخص گردیده و سپس کششهای"تعادل عمومی"و"جزئی"برای بررسی تاثیر بخش خدمات روی بخش کشاورزی و صنعت استخراج شده است.
کلید واژگان: رشد بین بخشی، رابطه مبادله بخشی، کششهای جزئی و تعادل عمومی، کشاورزی -
هدف اصلی نگارش این مقاله بررسی و امکان چگونگی شکل گیری بورس منطقه ای تخصصی منتخبی از محصولات کشاورزی و تاثیر آن بر توسعه کشاورزی کشور است. بدین منظور ابتدا مشخصه های مهم و تعریف بورس کالایی و سپس مبانی نظری آن و چارچوب قراردادهای آتی ارایه می شود. در قسمت بعد آثار بورس کالایی از حیث اصلاح ساختار، توسعه فعالیتها و بهبود توان صادراتی ارزیابی می گردد. سپس ضمن ارایه مزایای شکل گیری بورس کالایی با ارایه تصویری از ساختار بازار محصولات کشاورزی ایران به انتخاب و معرفی برخی از کالاهای دارای پتانسیل مناسب بری تشکیل بورس کالای تخصصی منطقه ای محصولات کشاورزی پرداخته و در پایان نیز جمع بندی و نظرات ارایه می شود. به طور کلی برای راه اندازی و توسعه بورسهای تخصصی کالا در کشور سه مزیت اصلی اصلاح ساختار اقتصاد، رشد فعالیتهای مرتبط و بهبود توان صادراتی را می توان بر شمرد. یکی از مسایل مهم اقتصاد ایران، گسترش اقتصاد غیر رسمی و یا زیرزمینی است. شکل گیری بورس کالا و اصلاح این ساختار موجب می شود شبکه غیر رسمی خرید و فروش محصولات کشاورزی به شبکه رسمی کشور تبدیل شود و نظام مالی پایداری شکل گیرد. بدین ترتیب وجود بازار سیال و نقد تنگناهای توسعه تولید بخش کشاورزی تا آنجا که مربوط به کمبود عوامل و منابع مالی است برطرف می شود. بورس کالا همچنین می تواند با توجه به فرایندهای حاکم بر نظام تجارت بین الملل، زمینه ای فراهم سازد تا از آن طریق کیفیت کالا و استاندارد شدن مشخصات محصولات ارتقا یابد.
از مزایای شکل گیری بورسهای تخصصی کالا همچنین به مواردی مانند محدود شدن حجم مبادلات غیر رسمی، حاکم شدن و رسمیت یافتن ساز و کار نظام عرضه و تقاضا، گرایش سرمایه گذاری ها از بخش غیر مولد، تخصیص بهینه بین زمانی منابع، کاهش هزینه های مبادلاتی در فرایند بازار رسانی و... اشاره خواهد شد.
کلید واژگان: بازاربورسکالایی، بخشکشاورزی، بهبودصادرات، اصلاحساختاری، اقتصادزیرزمینی، ایران
- در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو میشود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشتههای مختلف باشد.
- همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته میتوانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
- در صورتی که میخواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.