محمد معینی

با توجه به رشد روزافزون مصرف مواد روان گردان نوظهور، یکی از نیازهای پلیس مبارزه با مواد مخدر توسعه کیت های ساده و ارزان قیمت برای تشخیص این مواد بوده و یکی از این مواد نوظهور، کتامین است. تا کنون چند تست رنگ سنجی برای تشخیص کتامین معرفی شده، ولی این تست ها فقط قادر به تشخیص کیفی (تست غربالگری) کتامین هستند.

روش بررسی این پژوهش آزمایشی و با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی و به وسیله تجهیزات و فناوری های سخت افزاری مانند موبایل و نرم افزاری مانند سیستم عامل های اندروید به تشخیص و اندازه گیری مصرف مواد روان گردان نوظهور مانند کتامین در 227 نمونه موردی می پردازد و اعتبار سنجی نهایی کیت با 35 نمونه توسط نیروی انتظامی انجام شده است.

در پژوهش حاضر، یک کیت سنجش کتامین با استفاده از تلفن همراه و اندروید بر پایه تست رنگ سنجی تیوسیانات کبالت طراحی و ساخته شد که قادر به اندازه گیری کمی غلظت کتامین در حضور لیدوکایین، کوکایین، آمفتامین و مت آمفتامین (شیشه) به عنوان عوامل تداخلی است. کیت طراحی شده به جای حذف فیزیکی مواد تداخلی که منجر به پیچیدگی و هزینه بیشتر کیت می شود، از آنالیز تصاویر با استفاده از شبکه های عصبی مصنوعی جهت تشخیص نمونه ها و حذف اثرات تداخلی استفاده می کند. نتایج بررسی ها بر روی 227 نمونه نشان داد که کیت طراحی شده قادر به تشخیص همزمان کتامین و کوکایین در نمونه هایی حاوی کتامین، کوکایین، لیدوکایین، آمفتامین و مت آمفتامین با حد تشخیص 0.1 درصد برای کتامین و 0.25 درصد برای کوکایین است. دقت کیت در پیش بینی حضور یا عدم حضور کتامین یا کوکایین در نمونه ها حدود 95 درصد محاسبه شد.