به جمع مشترکان مگیران بپیوندید!

تنها با پرداخت 70 هزارتومان حق اشتراک سالانه به متن مقالات دسترسی داشته باشید و 100 مقاله را بدون هزینه دیگری دریافت کنید.

برای پرداخت حق اشتراک اگر عضو هستید وارد شوید در غیر این صورت حساب کاربری جدید ایجاد کنید

عضویت

فهرست مطالب محمدعلی جواهری

  • محمد رحیمی، محمدرضا اصغری پور*، محمود رمرودی، محمدعلی جواهری

    به منظور بررسی اثرات کودهای فسفر و پتاسیم بر کاهش سمیت آرسنیک و رشد دو رقم ریحان، آزمایشی به صورت طرح فاکتوریل در قالب بلوک های کامل تصادفی انجام شد. عوامل مورد مطالعه دو رقم بذر شامل رقم اصلاح شده کشکنی لولو و توده بومی زابل به عنوان عامل اول و انواع کود شامل: سوپر فسفات تریپل و سولفات پتاسیم هر کدام در سه سطح 50، 150 و 250 میلی گرم فسفر و پتاسیم بر کیلوگرم خاک به عنوان عامل دوم در نظر گرفته شدند. سولفات آرسنیک نیز در مقدار ثابت 15 میلی گرم آرسنیک بر کیلوگرم خاک به تمام گلدان ها اضافه شد. صفات رویشی اندازه گیری شده شامل ارتفاع بوته، تعداد شاخه جانبی، تعداد برگ، وزن تر اندام های هوایی و سطح برگ بود. همچنین غلظت فلز سنگین آرسنیک در اندام های هوایی گیاهان اندازه گیری شد. نتایج تاثیر معنی دار رقم را بر ارتفاع بوته، تعداد برگ در بوته، تعداد و طول شاخه جانبی، وزن تر و سطح برگ در سطح 1 درصد نشان داد. در تمام صفات رشدی گیاه، رقم محلی تفاوت معنی داری با رقم اصلاح شده داشت. افزودن آرسنیک باعث کاهش خصوصیات رشدی و افزایش غلظت آرسنیک در اندام های گیاه شد. بررسی رابطه بین فسفر و آرسنیک نشان داد که در هر دو رقم با افزایش میزان فسفر از غلظت آرسنیک در بخش هوایی کاسته می شود. در برهمکنش بین آرسنیک و پتاسیم نیز بالاترین میزان آرسنیک در بخش هوایی در پایین ترین سطح پتاسیم به کار رفته مشاهده شد.

    کلید واژگان: آزمایش گلدانی, صفات کمی, فلزات سنگین, کودهای شیمیایی}
    Mohammad Rahimi, MohammadReza Asgharipour *, Mohmood Ramroudi, MohammadAli Javaheri
    Introduction

    Arsenic is toxic to plants and accumulates in minute quantities within the majority of species. The amount of arsenic absorbed by a plant is contingent upon its source and solubility (Gonzalez et al., 2021). Arsenic mobility and availability are strongly influenced by soil type, pH, and the use of chemical fertilizers such as phosphorus and potassium. Arsenic and phosphorus share chemical similarities and compete for carrier and membrane carrier absorption (Taati et al., 2021). Basil was chosen for this study due to its rapid growth and ability to absorb contaminants such as heavy metals.This study's objective was to use phosphorus and potassium fertilizers to reduce the toxicity of arsenic and optimize basil growth in arsenic-contaminated soils. The effects of varying concentrations of arsenic, phosphorus, and potassium, as well as their interactions, on arsenic toxicity, crop growth, phosphorus and potassium uptake, and arsenic accumulation in two basil cultivars were investigated.

    Materials and Methods

    This study was conducted in the greenhouse of the University of Zabol during the winter of 2013 and the spring of 2014. Two seed cultivars, Keshkeni Luvelou and landrace of Zabol, constituted the first factor, while types of fertilizers, including 50, 150, and 250 mg of phosphorus and potassium per kg of soil for triple superphosphate and potassium sulfate, constituted the second factor. Arsenic sulfate was added to all containers at a constant rate of 15 mg per kilogram of soil. Plant height, number of lateral branches, number of leaves, fresh weight of shoots, and arsenic concentration in plant shoots were measured. The number of leaves per plant, the number of lateral branches per plant, the height of the plant, the diameter of the main stem, the length of the roots, and the fresh weight of the plant were also measured. After harvesting the plants, they were separated into shoots and roots, dried, and weighed. To measure the heavy metal arsenic, plant samples were dried and ground using the dry digestion method. The arsenic concentration in the extract was determined using atomic absorption spectrometry.

    Results and Discussion

    Results indicated a 1 percent level of significance for cultivar effects on plant height, number of leaves per plant, number and length of lateral branches, fresh weight, and leaf area. In all growth-related characteristics, the local cultivar differed significantly from the modified cultivar. The addition of arsenic decreased plant growth and increased arsenic concentration in plant organs. The study of the relationship between phosphorus and arsenic revealed that in both cultivars studied, the concentration of arsenic in the shoot decreased as the amount of phosphorus increased. In the interaction between arsenic and potassium, the most arsenic was found in the aerial portion at the lowest potassium concentration. The landrace of Zabol grew better than the modified cultivar due to its adaptation to the local environment. The results of the control treatment on both cultivars revealed that only the addition of arsenic at a concentration of 15 mg/kg soil can inhibit plant growth in comparison to other fertilizer applications. This could be due to the absence of heavy metal contamination in the region, as studies have shown that arsenic can cause stress in plants and inhibit their growth. It can be said that the interaction of phosphorus and potassium with arsenic in other treatments mitigates the negative effect of arsenic on the landrace, whereas the modified cultivar exhibited a type of growth stimulation.

    Conclusion

    By acting on arsenic absorption, phosphorus and potassium fertilizers can reduce the concentration of this substance in plant food, thereby reducing the risk of toxicity. In the interaction between phosphorus and arsenic, as the amount of phosphorus used increased, the concentration of arsenic in the plant's shoots decreased, indicating competition for absorption. At low phosphorus and potassium levels, soil arsenic uptake increased. Landrace of Zabol was superior to breeding cultivar in the majority of vegetative traits, which can be explained by the greater compatibility of breeding cultivar with regional conditions. Landrace of Zabol absorbed less arsenic in the control treatment; however, arsenic had a significantly negative effect on the growth of this cultivar compared to other treatments. In contrast to the landrace, in the control treatment of Keshkeni Luvelou, low concentrations of arsenic stimulated plant vegetative growth.

    Keywords: Chemical fertilizers, heavy metals, Pot experiment, Quantitative traits}
  • محمدعلی جواهری*

    انتخاب تاریخ کاشت و برداشت مناسب یکی از مهم ترین دلایل حصول کیفیت محصول و قند خوب در چغندرقند است. با توجه به این که چغندرقند مرحله رسیدگی فیزیولوژیکی مشخصی مانند غلات ندارد، لذا نمی توان تاریخ برداشت و تاریخ رسیدگی ریشه چغندر را به صورت دقیق بر اساس ظاهر مزرعه تعیین نمود. لذا به منظور بررسی اثر تاریخ های کاشت و برداشت بر عملکرد ریشه و برخی خصوصیات کیفی چغندرقند در منطقه بردسیر استان کرمان، آزمایشی بصورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا گردید. فاکتور اصلی تاریخ کاشت بود که در دو سطح اعمال گردید. تاریخ کاشت اول در یکم اردیبهشت ماه و تاریخ کاشت دوم در 15 خردادماه صورت گرفت. فاکتور فرعی نیز تاریخ برداشت بود که از اول شهریورماه و طی 9 مرحله با فاصله حدود 15 روز به صورت تصادفی از کرت های مربوطه انجام شد. نتایج نشان داد که تاریخ برداشت های ششم، هفتم، هشتم و نهم در تاریخ کاشت اول بیشترین عملکرد ریشه را با بیش از 50 تن داشتند. تاریخ برداشت های اول و دوم در تاریخ کاشت دوم بیشترین میزان قند ملاس ریشه را به خود اختصاص دادند. هم چنین تاریخ برداشت های ششم، هفتم، هشتم و نهم در تاریخ کاشت اول بیشترین میزان عملکرد شکر سفید را با بیش از 8 تن در هکتار به خود اختصاص دادند. لذا با توجه به خطر یخبندان پاییزه و از طرفی برنامه ریزی جهت حمل محصول به کارخانه قند، تاریخ کاشت اول اردیبهشت و تاریخ برداشت 15 آبان ماه برای چغندرکاران این منطقه قابل توصیه می باشد.

    کلید واژگان: بردسیر, عملکرد شکر سفید, قند ملاس, قند ناخالص}
    MohammadAli Javaheri *
    Introduction

    Planting date is one of the most influential factors in determining sugar beet yield and quality. Due to its effect on the length of plant growth period, i.e. the number of growth days received by the plant, planting date has a significant impact on crop yield and is one of the most influential and decisive factors in agricultural production. The selection of the harvest date is one of the pillars of vintage quality and sugar yield in sugar beets. However, it is difficult to define the harvest date and, more precisely, the maturity date of beet roots in a precise and absolute manner. Indeed, there are various stages and degrees of maturity based on environmental and climatic conditions such as temperature, precipitation, latitude, and others. Because sugar beet lacks a distinct physiological ripening stage, similar to cereals. Due to the effect of farm management, particularly the application of planting and harvesting dates, on the yield and quality of sugar beet, it is necessary to plan carefully in order to determine the optimal planting and harvesting dates for this crop in each region. Due to the risk of autumn frost and the necessity of transport planning to the sugar factory, farm management is crucial. On the basis of this information, the first harvest date should be determined, which has a suitable and acceptable yield of white sugar, and the product should be harvested and transported to the sugar factory as soon as possible.

    Materials and Methods

    To determine the effect of planting and harvesting dates on root yield and certain quality characteristics of sugar beet in the Bardsir region of Kerman province, a split -plot randomized complete block experiment with four replications was conducted. The main factor was the sowing date, which was applied at two levels: The first sowing date was April 21 and the second was June 5. The sub-factor was the harvesting date, which began on August 23 and occurred in nine stages with a 15-day interval in the relevant plots.

    Results and Discussion

    The results revealed that the sixth, seventh, eighth, and ninth harvesting dates in the first sowing date produced the highest root yield, and only in these four treatments the root yield reached more than 50 tons per hectare. The treatments of three first, second, and third harvest dates on the first sowing date and three fifth, sixth, and seventh harvest dates on the second sowing date produced the most nitrogen in the roots. The greatest amount of root molasses sugar was found in the first and second harvest dates on the second sowing date; in these treatments, the amount of root molasses sugar exceeded 5.8%. Also, the greatest amount of gross sugar was assigned to the fifth, sixth, seventh, eighth, and ninth harvests on the date of first sowing, and the amount of gross sugar in these five treatments exceeded 18%. In addition, the sixth, seventh, eighth, and ninth harvest dates had the highest white sugar yield on the first planting date. Due to the risk of autumn frosts and, on the other hand, transport planning to the sugar factory and farm management, it is necessary to harvest immediately if the desired white sugar yield is achieved.

    Conclusion

    According to the findings of this study, delay in planting sugar beet increased root impurities and decreased root sugar yield and percentage. Also, with the delay in harvesting for both planting dates, root impurities decreased and the proportion of crude sugar increased, resulting in a greater disparity between molasses and crude sugar and an increase in pure sugar. Due to the risk of autumn frosts and the need to transport the crop to the sugar factory, it is recommended that beet growers in this region plant on May 1 and harvest on November 15.

    Keywords: Bardsir, molasses sugar, Sugar content, white sugar yield}
  • ولی الله یوسف آبادی*، محمدعلی جواهری

    به منظور بررسی اثرات روش های مختلف کشت بر خصوصیات کمی و کیفی محصول چغندرقند در قطعات کوچک (نظام های خرده مالکی)، تحقیقی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات چغندرقند مهندس مطهری واقع در کرج و مرکز تحقیقات کشاورزی استان کرمان طی سال های 1388 و 1389 اجرا شد. تیمارهای مورد بررسی شامل کشت سنتی (درهمپاش)، کشت با بذرکار جاندیر با فاصله ردیف 50 سانتی متر، کشت با بذرکار نیوماتیک با فاصله ردیف 50 سانتی متر، کشت با بذرکار دستی تک ردیفه با فواصل ردیف 30، 40 و 50 سانتی متر در زمین صاف و بدون ایجاد جویچه و پشته (فارو) و کشت با بذرکار دستی تک ردیفه با فواصل ردیف 40 و 50 سانتی متر بر روی پشته بود. لازم به ذکر است که در حال حاضر فاصله خطوط کشت در مزارع بزرگ که از بذرکارهای چند ردیفه استفاده می شود، 50 سانتی متر است. نتایج نشان داد که تیمارهای مورد بررسی و روش های مختلف کشت بر روی صفات کمی محصول ازجمله تراکم بوته در واحد سطح، عملکرد ریشه، عملکرد شکر و شکرسفید تاثیر معنی دار ولی بر صفات کیفی و ناخالصی های ریشه تاثیر معنی دار نداشت. در هر دو منطقه کمترین عملکرد ریشه و قند با کشت سنتی (شاهد آزمایش) تولید شد. در کرج کشت با بذرکار دستی یک ردیفه با فاصله ردیف 40 سانتی متر و در کرمان کشت با بذرکار دستی یک ردیفه با فاصله ردیف 30 سانتی متر بیشترین عملکرد ریشه و شکرسفید را نشان داد. تاثیر مکان بر بیشتر صفات کمی و کیفی معنی دار، ولی بر ناخالصی های ریشه تاثیر معنی دار نداشت. با توجه به تحلیل داده های به دست آمده می توان نتیجه گیری کرد که در نظام های خرده مالکی و قطعات کوچک، می توان با ایجاد فاصله خطوط کمتر کشت نسبت به اراضی بزرگ و متعاقبا با ایجاد تراکم بوته بیشتر و سطح پوشش یکنواخت تر با استفاده از دستگاه های کوچک، کارایی مصرف نهاده ها را افزایش داد.

    کلید واژگان: بذرکار تک ردیفه, چغندرقند, کشت سنتی, کشت مکانیزه, مزارع کوچک}
  • محمدعلی جواهری*، حمید نجفی نژاد، مهدی نادی

    کاشت زعفران (Crocus sativus L) به عنوان ارزشمندترین گیاه و گران ترین ادویه موجود در دنیا ، به دلیل کارایی بیشتر مصرف آب در مناطق نیمه خشک از اهمیت زیادی برخوردار است. استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی با در نظرگیری هم زمان عوامل مختلف موثر بر رشد زعفران بهترین و کم هزینه ترین روش جهت شناسایی مناطق مستعد کاشت زعفران است. پژوهش حاضر طی سال های 1396 الی 1398 به منظور پهنه بندی و شناسایی مناطق مستعد کاشت زعفران در استان کرمان انجام گردید. برای این پژوهش از داده های روزانه 13 ایستگاه سینوپتیک در طی سال های 1377 تا 1397 استفاده شد پس از بررسی همگنی داده ها اقدام به تهیه لایه های اطلاعاتی در سامانه اطلاعات جغرافیایی گردید. لایه های مورد مطالعه شامل ارتفاع، شیب، یخبندان، بارندگی، دماهای بیشینه و کمینه مطلق و احتمال وقوع دمای کمتر از پنج درجه در آبان ماه بوده که برای هر ایستگاه محاسبه و نقشه تغییرات آن ترسیم گردید. نقشه شیب نیز از مدل رقومی ارتفاع استخراج گردید. پس از وزن ‎دهی لایه های فوق با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی نقشه پهنه بندی نهایی در محیط ARC-GIS تهیه گردید. نتایج نشان داد که مناطق جنوبی و شرق استان مناسب کاشت زعفران نمی باشند بلکه مناطق مستعد کشت زعفران متمرکز بر بخش های کوهپایه ای شهرستان های بافت، بردسیر، زرند و شهربابک می باشد. بر اساس نتایج به دست آمده شهرستان های کهنوج، منوجان، جنوب شهرستان جیرفت، شرق شهرستان بم و جنوب شهرستان بافت جزء مناطق نامناسب بوده که حدود 59 درصد مساحت استان را تشکیل می دهند. همچنین 15 درصد مساحت استان در پهنه متوسط و 16 درصد در پهنه مناسب طبقه بندی شدند. مناطق بسیارمناسب نیز حدود 10 درصد از سطح کل استان را شامل می شوند.

    کلید واژگان: دماهای بحرانی, سیستم اطلاعات جغرافیایی, زعفران}
    MohammadAli Javaheri *, Hamid Najafinezhad, Mehdi Nadi

    Saffron (Crocus sativus L) is an expensive and highly valuable plant recognized globally for its many medicinal properties and low water demand. Hence, the development of saffron farms in semiarid regions has received much attention as it increases water use efficiency (WUE) in such water-deficient areas. Considering the different factors involved in saffron growth and yield, the geographical information system (GIS) is the best and most cost-effective method to identify areas potentially favorable to saffron cultivation. The current study aimed at zoning the land area favorable to saffron cultivation in Kerman Province was conducted over the period 2017-2019. The required daily data were collected from 13 synoptic stations recorded during the years 1998 to 2016, which were subjected to the homogeneity test before the relevant GIS information layers including altitude, slope, frost, rainfall, absolute maximum and minimum temperatures, and probability of temperatures below 5º Celsius in November were prepared. Subsequently, the relevant variograms were drawn. Also, the slope map was extracted using the digital elevation model. Finally, weights were assigned to the above layers using the Analytical Hierarchy Process (AHP) technique, and the final zoning map was prepared in ArcMap. The map thus prepared revealed that the southern and eastern stretches of the province were not suitable for saffron cultivation while the more favorable areas were located at the foothills in Baft, Bardsir, Zarand, and Shahrbabak towns. Moreover, Kahnuj, Manojan, southern parts of Jiroft, eastern stretches of Bam, and southern stretches of Baft, accounting for around 59% of the total provincial land area, were recognized as unfavorable to saffron cultivation. The remaining lands of the total provincial area were classified as follows: 15% relatively suitable, 16% suitable, and about 10% highly suitable for saffron cultivation.

    Keywords: Critical temperatures, GIS, Saffron}
  • محمدعلی جواهری*

    در شهرستان ارزوییه کاشت غالب گندم منطقه رقم چمران به منظور تولید نان و رقم یاوارس به عنوان گندم دوروم می باشد. با توجه به معرفی ارقام جدید، ضروری است تا ارقام دیگر در صورت داشتن برتری بر ارقام رایج، به کشاورزان معرفی گردند. در این آزمایش عملکرد 11 رقم گندم نان (Triticum aestivum) و گندم دوروم (Triticum turgidum var. durum) (رقم چمران به عنوان شاهد به همراه ارقام شوش، پارسی، سیوند، سیروان، چمران2، شبرنگ، افلاک، بهرنگ، بهاران، مهرگان) در منطقه گرم ارزوییه در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار و در دو سال از نظر عملکرد و اجزای عملکرد با یکدیگر مقایسه شدند. نتایج نشان داد بین عملکرد دانه با وزن هزار دانه و تعداد دانه در سنبله همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد. ارقامی (مانند شبرنگ) که عملکرد دانه بالایی از خود نشان دادند، تعداد دانه در سنبله و وزن هزار دانه بیشتری هم داشتند. همچنین وزن هزار دانه با تعداد دانه در سنبله و طول سنبله همبستگی منفی و معنی داری را نشان داد. تعداد دانه در سنبله با طول سنبله نیز همبستگی مثبت و معنی داری در سطح یک درصد نشان داد. همچنین رقم شبرنگ با عملکرد 8/04 تن در هکتار بیشترین و رقم چمران با عملکرد 6/32 تن در هکتار کم ترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. رقم بهرنگ با وزن هزار دانه 46 گرم بیشترین وزن هزار دانه را داشت. با توجه به نتایج این تحقیق توصیه می گردد رقم دوروم شبرنگ جایگزین ارقام مرسوم دوروم (یاوارس) گردد. همچنین پیشنهاد می گردد ارقام گندم نان مهرگان و پارسی نیز جایگزین رقم گندم (نان) چمران در منطقه ارزوییه گردند.

    کلید واژگان: ارتفاع بوته, شبرنگ, ضرایب همبستگی, عملکرد, مهرگان}
    MohammadAli Javaheri *
    Introduction

    Orzuiyeh city (one of Kerman province's warm regions) is known as the center of wheat production in Kerman province. Wheat is one of the main crops in the region, which plays an important role in providing food for the people and the economy of the region. The high area under wheat cultivation in this city is the most important source of income for farmers. Wheat is primarily sown in Orzuiyeh for bread production using the Chamran cultivar and durum wheat production using the Yavaros cultivar. Due to the introduction of new cultivars, additional cultivars must be introduced to farmers if they outperform conventional cultivars.

    Materials and Methods

    The yield of 11 bread wheat (Triticum aestivum) and durum wheat (Triticum turgidum var. Durum) cultivars (Chamran, Shoosh, Parsi, Sivand, Sirvan, Chamran-2, Shabrang, Aflak, Behrang, Baharan, and Mehregan) was evaluated in the hot zone Orzuiyeh in this experiment. The cultivars were compared on yield and performance components over a two-year period using a randomized complete block design with three replications. Each cultivar was planted in six 6-meter lines with a line spacing of 20 cm and the distance between replicates was considered one meter. The amount of fertilizer used was done according to the experiments and according to the needs of the farm soil based on the recommendations of the soil and water department. The first irrigation was done immediately after planting by sprinkling method and according to the custom of the field. Operations and weed control were performed manually (weeding) in the same way on all plots. After physiological maturation of cultivars, harvest was performed in each plot from four middle lines and after removing half a meter from both sides of each line. Grain yield for each treatment was calculated based on the total area of plot harvest and after threshing. Then, based on the obtained data, the analysis of variance of the data was performed in the year. After Bartlett test results, composite analysis of variance was performed by SAS software and mean comparison was performed by LSD method and the results were interpreted.

    Results and discussion

    There was a positive correlation between grain yield, 1000- Grain weight, and Grain per spike. Shabrang, for example, had a higher Grain density per spike and 1000- Grain weight. Additionally, the 1000- Grain weight correlated negatively and statistically significantly with the number of Grains per spike and spike length. At the 1% level, there was also a positive and significant correlation between the number of Grains per spike and the spike length. Additionally, Shabrang cultivar produced the most grain per hectare (8.04 tons), while Chamran cultivar produced the least grain per hectare (6.32 tons). A thousand Behrang cultivar Grains weighed 46 g. Shabrang cultivars typically had 57 se Grains per spike, while Behrang cultivars typically had 39 Grains per spike. Parsi, Shoosh, and Sirvan cultivars, on the other hand, had the longest spikes at 10.7 and 10.4 cm, respectively, while Behrang cultivar had the shortest spikes at an average of 8.1 cm. The Parsi and Aflak cultivars grew to the greatest heights of 101.3 and 99.3 cm, respectively, while the Behrang and Baharan cultivars grew to the smallest heights of 92 and 91.6 cm, respectively.

    Conclusion

    The Durum Shabrang cultivar should be used in place of the conventional Durum (Yavaros) cultivars, according to the findings of this study. Additionally, Mehregan and Parsi bread wheat cultivars are recommended for use in the Orzuiyeh region in place of Chamran bread wheat cultivars.

    Keywords: Correlation coefficients, Mehregan, Plant height, Shabrang, Yield}
  • حمید نجفی نژاد*، سید ذبیح الله راوری، محمدعلی جواهری

    کمبود آب و ضرورت تامین علوفه طی سال های اخیر گرایش به سمت گیاهان کم توقع مانند کوشیا که علاوه بر تحمل به خشکی و شوری دارای پتانسیل تولید علوفه در شرایط دشوار است را اجتناب ناپذیر می کند. به منظور بررسی اثر تنش خشکی، تراکم بوته و زمان برداشت بر عملکرد کمی و کیفیت علوفه کوشیا، آزمایشی به مدت دو سال 1398 و 1399 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جوپارکرمان اجرا شد. آزمایش به صورت اسپلیت پلات ‎فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. تنش خشکی در سه سطح آبیاری بر اساس 50 ، 70 و 90 درصد تخلیه آب قابل استفاده از خاک در کرت های اصلی و دو تراکم بوته 6/16 و 3/33 بوته در هکتار و دو مرحله برداشت، رشد رویشی (55 روز پس از سبز شدن) و شروع گل دهی به صورت فاکتوریل و در کرت های فرعی بررسی شدند. در سطوح آبیاری بر اساس 50 و 90 درصد تخلیه آب قابل استفاده از خاک به ترتیب 15/7 و 45/6 تن در هکتار علوفه خشک تولید شد، اما این تفاوت معنی دار نبود. برداشت در مرحله شروع گل دهی با تولید 30/31 تن علوفه تر در هکتار و 96/8 تن علوفه خشک در هکتار نسبت به برداشت در مرحله رشد رویشی برتری معنی داری داشت. بیشترین مقدار پروتیین خام علوفه (94/10 درصد) و کمترین مقدار الیاف NDF (6/50 درصد) و ADF (8/33 درصد) در تنش خشکی شدید (90 درصد تخلیه رطوبت قابل استفاده خاک) به دست آمد. برداشت در مرحله شروع گل دهی در مقایسه با برداشت در مرحله شد رویشی از درصد پروتیین خام کمتر اما از NDF بیشتری برخوردار بود. بر اساس نتایج این پژوهش می توان با تنظیم آبیاری بر اساس 70 تا 90 درصد تخلیه رطوبت قابل استفاده خاک در مرحله رشد رویشی (55روز پس از سبزشدن) 5/4 تن علوفه خشک با کیفیت مطلوب و در مرحله شروع گل دهی به طور میانگین 5/8 تن علوفه خشک تولید کرد.

    کلید واژگان: کوشیا, گیاه علوفه ای, کم آبیاری, زیست توده, علوفه خشک, پروتئین علوفه}
    H. Najafinezhad *, S. Z. Ravari, M. A. Javaheri

    In recent years shortage of water and necessity of forage production have led to a tendency towards low-input plants such as Kochia. Kochia, that plant that, in addition to drought and salinity tolerance, have the potential to produce forage in less favorable environmental conditions. To evaluate forage yield and quality of Kochia as affected by drought stress, plant density and harvesting stage a field experiment was conducted in 2020 and 2021 at the Jupar agricultural research rtation of Kerman. The experiment was carried out as split plot factorial arrangements in randomized complete block design with three replications. Drought stress at three levels; irrigation at 50%, 70% and 90% depletion of soil available moisture were assigned to main plots and two planting density; 33.3 and 16.6 plant m-2 and two harvesting stages; vegetative growth stage (55 days after emergence) and flowering stage as factorial were randomized in sub plots. In irrigation at 50% and 90% soil available moisture depletion dry forage yield was 7.15 and 6.45 ton ha-1, respectively, however, this difference was not significant. Harvesting at the flowering stage with production of 31.30 ton ha-1 of fresh forage and 8.96 ton ha-1 of dry forage was significantly superior in comparison with other treatments. The highest amount of forage protein (10.94%), and the lowest amount of NDF (%50.6) and ADF (%33.8) were obtained in the severe drought stress (90% depletion of soil available moisture). Harvesting at the flowering stage had lower protein and higher NDF than vegetative growth stage. The results of this study indicated that it is possible to produce 4.5 ton ha-1 of dry forage by harvesting at vegetative growth stage and 8.5 t ha-1 of dry forage at the flowering stage by application of irrigation at 70% to 90% soil available moisture depletion.

    Keywords: Kopchia, forage crop, biomass, Deficit Irrigation, Dry Forage, forage protein}
  • محمدعلی جواهری*، حمید نجفی نژاد

    لذا در این پژوهش 13 رقم گندم نان شامل الوند، بک کراس روشن، پیشتاز، ارگ، تایگر، سیروان، فلامنکو، امید، اروم، حیدری، میهن، چمران2 و ناتاشا در چارچوب بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقاتی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی کرمان و به مدت دو سال ارزیابی گردیدند. پس از انجام آزمون بارتلت اقدام به تجزیه واریانس مرکب توسط نرم افزار SAS و انجام مقایسه میانگین به روش دانکن در سطح 5 درصد و سپس تفسیر نتایج حاصل گردید. نتایج نشان داد ارقام حیدری، میهن، اروم و ارگ به ترتیب با میانگین عملکرد 6300، 6263، 5546 و 5257 کیلوگرم در هکتار دارای بیشترین عملکرد دانه بودند. همچنین ارقام چمران2، سیروان و تایگر با میانگین عملکرد 4488، 4566 و 4668 کیلوگرم در هکتار کمترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. از طرفی ارقام امید و پیشتاز با وزن هزار دانه 24/44 و 04/44 گرم بیشترین و ارقام فلامنکو و تایگر به ترتیب با وزن هزار دانه 49/37 و 73/36 گرم کمترین وزن هزار دانه را داشته اند. رقم چمران2 با 83/39 کمترین تعداد دانه در سنبله را دارا بود. رقم امید با 107 سانتی متر بیشترین ارتفاع بوته و ارقام میهن و تایگر به ترتیب با 81 و 83/79 سانتی متر کمترین ارتفاع بوته را دارا بودند. با توجه به نتایج این تحقیق (خصوصا از نظر عملکرد، زودرسی و پاکوتاهی) توصیه می گردد ارقام حیدری و میهن جهت کاشت جایگزین ارقام مرسوم و قدیمی در مناطق سرد استان کرمان گردند.

    کلید واژگان: ارتفاع بوته, جایگزین, گندم نان, منطقه سرد}
    MohammadAli Javaheri *, Hamid Najafinezhad

    13 bread wheat cultivars, including Alvand, Back Cross Roshan, Pishtaz, Arg, Tiger, Sirvan, Flamenco, Omid, Orum, Heydari, Mihan, Chamran 2 and Natasha varieties, were evaluated for two years in a completely randomized block design with three replications in the research center of Kerman agricultural education. After running the Bartlett test, composite analysis of variance was performed by SAS software and Duncan's mean comparison was performed at the 5% level, and then the results were interpreted. The results showed that Heidari, Alvand, Orum and Arg cultivars had the highest grain yield with average yields of 6300, 6263, 5546 and 5257 kg / ha, respectively. Also, Chamran 2, Sirvan and Tiger cultivars with average yields of 4488, 4566 and 4668 kg / ha had the lowest grain yields. On the other hand, Omid and Pishtaz cultivars with a weight of 44.24 and 44.04 gr per thousand seeds had the highest, while Flamenco and Tiger cultivars with a weight of 37.49 and 36.73 gr had the lowest weight of a thousand seeds, respectively. Chamran 2 cultivar with 39.83 had the lowest number of seeds per spike. Omid cultivar with 107 cm had the highest plant height and Mihan and Tiger cultivars had the lowest plant height with 81.00 and 79.83 cm, respectively. According to the results of this study (especially in terms of yield and dwarfness), Heydari and Mihan cultivars should be used to replace conventional and old cultivars in Kerman province's cold areas.

    Keywords: Bread Wheat, Cold area, Plant height, Replace}
  • محمد علی جواهری*، مهدی نادی، حمید نجفی نژاد
    کم آبی مهم ترین عامل محدودکننده ی تولید چغندرقند در مناطق خشک و نیمه خشک دنیا از جمله ایران است. استفاده از روش پهنه بندی اقلیمی-زراعی، که همزمان فاکتورهای مختلف موثر بر رشد چغندر قند را در نظر میگیرد، مناسبترین و سریع ترین روش جهت تعیین مناطق مستعد به کشت این گونه گیاهی می باشد. در این تحقیق ابتدا با استفاده از آمار بلند مدت هواشناسی احتمال وقوع هر مرحله رشدی و دماهای آستانه بدست آمد. سپس از معادلات گرادیان سه بعدی برای پهنه بندی عوامل در سامانه اطلاعات جغرافیایی استفاده شد. نتایج نشان داد در مناطق جنوبی و شرق استان کرمان تاریخ کاشت مناسب اول تا بیستم آبان می باشد. اما برای جنوب شهرستان بافت تاریخ دهم مهر ماه تا اول آبان برای کاشت مناسب است. برای قسمت های وسیعی از شهرستان های رفسنجان، سیرجان، زرند و بردسیر تاریخ کاشت بیستم شهریور تا دهم مهرماه مناسب است. در مورد تاریخ برداشت چغندر قند برای مناطق جنوبی استان کرمان پانزدهم اردیبهشت تا اول خرداد بدست آمد. این مناطق بدلیل محدودیت های دمایی از طول دوره رشد کمتری نسبت به نواحی مرکزی برخوردار بوده اند. با این حال این مناطق درصد روزهای مناسب رشد و همچنین GDD بیشتری نسبت به نواحی مرکزی داشته اند. بنظر می رسد مناطق جنوبی استان شامل شهرستان های منوجان، جیرفت، ارزوییه و عنبرآباد که با احتمال کمتر از 30 درصد با خطر بهاره شدن و ساقه دهی روبرو می باشند کاملا مناسب کاشت چغندرقند پاییزه هستند.
    کلید واژگان: بهاره شدن, تاریخ کاشت, پهنه بندی, چغندرقند, کاشت پاییزه}
    Mohammad Ali Javaheri *, Mehdi Nadi Nadi, Hamid Najafinezhad
    Water scarcity is of most important limiting factor of sugar beet production in arid and semi-arid world, like Iran. Due to the lack of autumn cultivation of sugar beet in Kerman province, using Agro-climate zoning, concerning various affecting factors on the growth of sugar beets is of the best and lowest-cost method for identification of prone areas for this crop species. In this study, using long-term weather data, occurrence probability of threshold temperatures and developmental stage were calculated. Due to influence of altitude on temperature variables, three-dimensional gradient equations were used for mapping of these factors in geographical information system. The results showed that in the South and east parts of Kerman province, the optimum planting date is the late of October and first days of November. But for the southern of Baft city, first half of October is suitable for planting. For a large parts of the cities of Rafsanjan, Sirjan, Zarand and Bardsir, appropriate planting date was obtained on second half of September. For southern of Kerman province, mid-May is determined of harvest date. Due to temperature limitations, length of growth seasons in these regions are less than central parts. However, these regions have more GDD and appropriate growth days than central parts. It seems that the southern regions of the province, including the cities of Manoujan, Jiroft, Arzuiyeh and Anbarabad with less than 30% probability of vernalisation risk and stemming are quite perfect for sugar beet autumn cultivation.
    Keywords: Vernalization, Sowing date, zoning, Sugar beet, Autumn cultivate}
  • توحید نجفی میرک*، مصطفی آقایی سربرزه، منوچهر دستفال، حسین فرزادی، محمد بهاری، منوچهر خدارحمی، فرزاد افشاری، علی ملیحی پور، رامین روح پرور، علی فیروزیان، محمدعلی جواهری

    گندم دوروم رقم آران (لاین (DW-91-6 در سال زراعی 89-1388 در قالب چهل و یکمین خزانه بین المللی گندم دوروم (41th IDYN) دریافتی از مرکز بین المللی تحقیقات ذرت و گندم (CIMMYT) در دو ایستگاه تحقیقاتی اقلیم گرم و خشک جنوب کشور (خرم‏ آباد و داراب) مورد ارزیابی قرار گرفت و با میانگین عملکرد 6369 کیلوگرم در هکتار گزینش و به آزمایش مقایسه عملکرد مقدماتی مشترک در سال زراعی 90-1389 راه یافت. در این مرحله نیز لاین مذکور با عملکرد 7183 کیلوگرم در هکتار انتخاب شد. در آزمایش مقایسه عملکرد پیشرفته نیز لاین مورد نظر با میانگین عملکرد 7172 کیلوگرم در هکتار نسبت به شاهد رقم بهرنگ با عملکرد 7068 کیلوگرم در هکتار برتری نشان داده و برای مرحله بعد برنامه اصلاحی گندم دوروم انتخاب شد. در آزمایش سازگاری لاین‏های گندم دوروم در اقلیم گرم جنوب کشور (ERDYT91-W) که طی دو سال زراعی 93-1391 و در چهار ایستگاه تحقیقاتی مناطق گرم و خشک جنوب کشور شامل اهواز، داراب، دزفول و خرم‏آباد اجرا شد، این لاین با میانگین عملکرد 7660 کیلوگرم در هکتار حدود 9 درصد برتر از شاهد رقم بهرنگ (با عملکرد 7021 کیلوگرم در هکتار) بود. بررسی‏های متعدد کیفیت دانه نیز حاکی از آن بود که از نظر کیفیت سمولینا، این لاین با 13/6 درصد پروتئین و30 درصد گلوتن مرطوب در گروه ارقام خوب قرار دارد. بررسی‏های آزمایش‏های تحقیقی - ترویجی در مزارع زارعین مناطق مختلف استان‏ های خوزستان و کرمان نیز برتری 24 الی 26 درصدی این لاین را در استان کرمان نسبت به شاهد رقم یاواروس و برتری 17 درصدی آن را در استان خوزستان نسبت به شاهد رقم بهرنگ نشان داد. در آزمایش‏های بررسی واکنش ارقام و لاین‏ های گندم به بیماری‏های مهم منطقه نیز رقم جدید مقاومت قابل قبولی نسبت به زنگ زرد و قهوه‏ ای از خود نشان داد. در کل با توجه به نتایج فوق الذکر که نشان دهنده برتری آن نسبت به ارقام رایج در اقلیم گرم و خشک جنوب کشور می ‏باشد، لاین جدید به عنوان رقم آران نامگذاری شد.

    کلید واژگان: گندم, دوروم, رقم جدید, اقلیم گرم و خشک, آران}
    T. Najafi Mirak *, M. Agaee Sarbarzeh, M. Dastfal, H. Farzadi, M. Bahari, M. Khodarahmi, F. Afshari, A. Malihipour, R. Roohparvar, A. Firouzian, M. A. Javaheri

    The new durum wheat cultivar Aran (DW-91-6) was initially introduced as a breeding line through 41th International Durum Yield Nursery (IDYN) received from the International Maize and Wheat Improvement Center (CYMMIT) and was evaluated in two research stations of Khorramabad and Darab in warm agro-climate zone of Iran. In this step, Aran was selected for the further studies based on its high grain yield (6398 kgha-1). This line had average grain yield of 7183 kgha-1 in the regional preliminary yield trial in 2010-2011 cropping season. Line DW-91-6 had average grain yield of 7172 kgha-1 in the advanced yield trial compared to Behrang check cultivar with grain yield of 7068 kgha-1 in 2011-2012 cropping season and was selected for the further evaluations. In the regional elite yield trial conducted in four stations of Ahvaz, Darab, Dezful and Khorramabad in 2012-13 and 2013-14, this line with 7660 kgha-1 had 9% higher yield than Behrang check cultivar with grain yield of 7021 kgha-1 and was selected as superior line based on its grain yield and yield stability. Aran also has high quality of semolina, high protein content (13.6%) and high percentage of wet gluten (30%). The results of on-farm trials showed that this cultivar exhibited a 24% to 26% higher grain than Yavarus as a local check inKerman as well as a 17% higher grain yield compared to Behrang as a local check in Khoozestan. In total, based on its high grain yield, yield stability, quality of semolina and its good level of resistance to yellow and leaf rust diseases, line DW-91-6 was released as a new durum wheat cultivar with the name “Aran” for warm agro-climate zone of Iran.

    Keywords: Durum wheat, new cultivar, Warm zone, aran}
  • حمید نجفی نژاد*، سید ذبیح الله راوری، محمدعلی جواهری

    تعیین مناسب ترین گیاه علوفه ای متحمل به خشکی در شرایط کم آبی استان کرمان با انجام آزمایشی به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار طی دو سال (96-95) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جوپار کرمان بررسی شد. تنش خشکی، به عنوان عامل اصلی، در سه سطح مشتمل بر آبیاری نرمال (آبیاری بر اساس80 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A)، تنش متوسط (آبیاری بر اساس 130 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و تنش شدید (آبیاری بر اساس 180 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A) و نوع گیاه نظیر کوشیا، ارزن مرواریدی، سورگوم و ذرت علوفه ای، به عنوان عامل فرعی، در نظر گرفته شدند. سورگوم در تمام سطوح تنش، بیشترین عملکرد را در مقایسه با سه گیاه دیگر تولید نمود. این گیاه در شرایط آبیاری نرمال به ترتیب با تولید 101241 کیلوگرم علوفه تر و 30181 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار بیشترین عملکرد را به خود اختصاص داد. در تمام انواع گیاهان مورد مطالعه با افزایش تنش خشکی عملکرد کاهش یافت ولی درصد کاهش عملکرد در کوشیا نسبت به سایر گیاهان کمتر بود. ارزن با 89/11 و کوشیا با 82/9 درصد پروتئین خام به ترتیب بیشترین، و ذرت و سورگوم به ترتیب با 97/8 و 19/8 درصد کمترین پروتئین خام را داشتند. با افزایش تنش خشکی محتوی نسبی آب برگ کاهش ولی مقدار مالون دی آلدهید در هر چهار گیاه مورد بررسی افزایش یافتند. کوشیا، در میان چهار گونه ی گیاهی مورد آزمایش، کمترین مقدار مالون دی آلدهید را داشت. مقدار کلروفیلa ، تحت تنش ملایم و شدید نسبت به شرایط نرمال، به ترتیب 3/16 و 7/20 درصد کاهش یافت. کوشیا در هر دو سال و در تمام سطوح تنش، پس از آن سورگوم، از بیشترین محتوی سدیم برخوردار بودند. محتوای پتاسیم سورگوم در شرایط تنش شدید و متوسط در مقایسه با سایر گیاهان بیشتر بود. بر اساس نتایج این تحقیق سورگوم با بیشترین عملکرد علوفه، ارزن با تولید علوفه با کیفیت بالا و کوشیا به عنوان متحمل ترین گیاه به تنش خشکی شناخته شدند.

    کلید واژگان: تنش خشکی, عملکرد علوفه, کلروفیل, گیاهان علوفه ای, مالون دی آلدهید}
    Hamid Najafinezhad *, Seyed Zabihollah Ravari, Mohammad Ali Javaheri

    To determine resistance of four species forage crops to drought stress an experiment was conducted for two years (2016-2017) in Kerman – Iran. In this study a randomized complete block design arranged in a split plot experiment with four replications was used. Drought stress treatments consisted of normal, moderate and severes drought levels (80, 130 and 180 mm cumulative pan evaporation respectively) were assigned to main plots and four forage plant types (maize, kochia, millet and sorghum) to subplots. Results indicated that with increasing of drought stress, leaf relative water content decreased but MDA (malondialdehyde) content increased. Among the four forage plants under study, kochia had the lowest MDA content. Chlorophyll a under moderate and severe drought stresses decreased by 16.3% and 20.7% respectively, as compared to normal drought. Kochia, in both years and under all levels of drought stresses, had the highest sodium percent in shoots. Sorghum had the highest amount of potassium content in shoot, as compared to other plants under severe and moderate levels of drought stresses. Sorghum produced the highest the forage yield at all levels of drought stresses and it produced highest fresh and dry (101241 kg.ha-1 and 30181 kg.ha-1) respectively under normal irrigation. Increasing drought stress resulted in the reduction of forage yield of all plant under study but yield reduction in kochia was lower than the yield of other plants. Millet and kochia with %11.9 and %9.82 crude protein contents respectively produced higher crude protein contents in this respect. Based on the results of this study, sorghum produced highest forage yield, millet good quality forage and kochia was the most tolerant plant to drought stress condition.

    Keywords: Chlorophyll, Drought stress, Forage crops, Malondialdehyde, Yield}
  • حمید نجفی نژاد*، محمد علی جواهری، نادر کوهی، پیروز شاکری
    به منظور ارزیابی عملکرد و کیفیت علوفه و بهره وری مصرف آب هار گیاه علوفه ای کوشیا (Kochia scoparia L. Schrad)، ارزن مرواریدی (Pennisetum glaucum L.)، سورگوم (Sorghum bicolor L. Moench) و ذرت علوفه ای(Zea mays L.) در شرایط تنش کم آبی، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در دو سال (1396-1395) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی جوپار کرمان انجام شد. سطوح آبیاری در کرت های اصلی شامل آبیاری کامل (بدون تنش)، تنش ملایم و تنش شدید به ترتیب بر اساس 80، 130 و 180 میلی متر تبخیر تجمعی از تشتک تبخیر کلاس A و چهار گیاه علوفه ای شامل کوشیا، ارزن مرواریدی، سورگوم و ذرت در کرت های فرعی قرار گرفتند. سورگوم در کلیه سطوح تنش خشکی بیشترین عملکرد علوفه را در مقایسه با سه گیاه دیگر تولید نمود. این گیاه در شرایط آبیاری کامل با تولید 101241 کیلوگرم علوفه تر و 30181 کیلوگرم علوفه خشک در هکتار بیشترین عملکرد علوفه را داشت. با افزایش تنش خشکی کاهش عملکرد در کوشیا نسبت به سایر گیاهان کمتر بود. بیشترین بهره وری مصرف آب در شرایط تنش ملایم به دست آمد. بیشترین بهره وری مصرف آب در تیمارهای آبیاری بهینه، تنش ملایم و تنش شدید به ترتیب با مقادیر17/3 ، 97/2 و 8/2 کیلوگرم علوفه خشک بر متر مکعب آب به سورگوم تعلق داشت. ارزن با 89/11 درصد پروتئین خام بیشترین و سورگوم با 19/8 درصد کمترین پروتئین خام علوفه را داشتند. بر اساس نتایج این پژوهش سورگوم دارای بیشترین عملکرد علوفه و بهره وری مصرف آب و کوشیا به عنوان متحمل ترین علوفه به تنش خشکی بود. با توجه به اهمیت کمیت و کیفیت علوفه برای پرورش دام تحقیق بر روی کشت مخلوط سورگوم با ارزن پیشنهاد می شود.
    کلید واژگان: علوفه خشک, پروتئین خام, تحمل به خشکی, تنش ملایم, پتاسیم}
    Hamid Najafinezhad *, Mohammad Ali Javaheri, Nader Koohi, Pirouz Shakeri
    To evaluate forage yield and quality as well as water productivity of kochia (Kochia scoparia L. Schrad), millet (Pennisetum glaucum L.), sorghum (Sorghum bicolor L. Moench) and maize (Zea mays L.) under water deficit stress conditions, a field experiment was carried-out as split plot arrangements in randomized complete block design with four replications in two years (2016-2017) in Kerman, Iran. Three irrigation regimes including; optimal irrigation, mild and severe stress levels based on 80, 130 and 180 mm cumulative pan evaporation, respectively, were assigned to main plots and four plant species; kochia, millet, sorghum and maize were randomized in subplots. Sorghum had the highest forage yield in all irrigation regimes. Sorghum in optimal irrigation had 101241 kg ha-1 of fresh forage and 30181 kg ha-1 dry forage. With increasing drought stress severity, yield reduction was lower in kochia than other plant species. The highest water productivity obtained under mild drought stress. The highest water productivity in optimal, mild and severe drought stress levels belonged to sorghum with 3.17, 2.97 and 2.8 kg m-3, respectively. Millet had the highest (11.8%) and sorghum the lowest (8.9%) crude protein in dry forage. Based on the results of this research, sorghum had the highest forage yield and water productivity, and kochia was the most tolerant plant for drought stress conditions. Considering the importance of quantity and quality of forage for livestocks, it is suggested that intercropping of sorghum and millet will be considered as a research priority in future.
    Keywords: Dry Forage, Crude protein, drought tolerance, mild stress, Potassium}
  • پرویز یداللهی ده چشمه، محمدعلی جواهری، محمد رضا اصغری پور*
    امروزه کاربرد مواد آنتی اکسیدان و تنظیم کنندهای رشد گیاه به منظور کاهش اثرات منفی ناشی از تنش های مختلف مطرح شده است. اسید آسکوربیک و نیتروپروساید سدیم از جمله این مواد هستند که موجب مقاومت گیاه به تنش های زیستی و غیر زیستی می شوند. جهت بررسی این موضوع در گیاه کدو پوست کاغذی، آزمایشی مزرعه ای در سال 1391 به صورت کرت های خرد شده فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زابل انجام شد. فاکتور اصلی تنش آبی (75 و 25 درصد ظرفیت مزرعه به ترتیب به عنوان عدم تنش و تنش) بود که بعد از استقرار کامل بوته ها اعمال گردید. فاکتور های فرعی 3 سطح محلول پاشی نیتروپروساید سدیم در 3 غلظت صفر، 50 و 100 میکرو مولار و محلول پاشی اسید آسکوربیک در 3 میزان (صفر، 10 و 20 میلی مولار) در مرحله گلدهی بودند. تنش آبی موجب کاهش درصد روغن و کلروفیل a شد. با تاخیر در آبیاری محتوای نسبی آب برگ نیز کاهش یافت. محلول پاشی اسید آسکوربیک موجب افزایش کلروفیل های a ، b، کلروفیل کل، درصد روغن و پروتئین شد، ولی محتوای نسبی آب برگ با کاربرد اسید آسکوربیک کاهش یافت. نتایج نشان داد در صورت انجام آزمایش های تکمیلی می توان استفاده همزمان از 100 میکرو مولار نیتروپروساید سدیم و 20 میلی مولار اسید آسکوربیک را جهت تولید حداکثر کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، درصد روغن، پروتئین و محتوای نسبی آب برگ در شرایط آب و هوایی مشابه توصیه کرد.
    کلید واژگان: آنتی اکسیدان, اسپری, پروتئین, تنش, کلروفیل}
    Parviz Yadollahi Dehcheshmeh, Mohammad Ali Javaheri, Mohammad Reza Asgharipour *
    Today, application of anti-oxidant and plant growth regulators has been proposed to reducing the negative impacts of drought stress. Ascorbic acid and sodium nitroprusside are the substances that make plants resistant to biotic and abiotic stresses. In this study, the effect of drought stress, ascorbic acid and sodium nitroprusside foliar sprays were examined on the qualitative characteristics in summer squash plants. The experimental design was a split plot factorial with two irrigation regimes; irrigation at 75% FC and irrigation at 25% FC, as the main treatments, and combination of sodium nitroprusside at three levels of 0, 50 and M and ascorbic acid at three levels of 0, 10 and 20 mM at flowering stage as subplot that were applied with three replications. The experiment was conducted in 2011 at the Zabol University research farm in Zabol, south Iran. Deficit irrigation reduced seed oil content and chlorophyll a. Also delay irrigation decreased relative water content of leaves. Ascorbic acid spraying increased, chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, protein and oil contents of leaves, but leaf relative water content decreased with the use of ascorbic acid. The concomitant use of 20 mM of ascorbic acid and 100 M of sodium nitroprusside achieved the greatest chlorophyll a, chlorophyll b, total chlorophyll, protein and oil contents and relative water content of leaves.
    Keywords: Antioxidants, Chlorophyll, drought stress, Protein, Spraying}
  • محمدعلی جواهری*، مهدی نادی، حمید نجفی نژاد
    کاشت پاییزه چغندرقند به دلیل کارایی بیشتر مصرف آب در مناطق نیمه خشک از اهمیت زیادی برخوردار است. کاشت چغندرقند در استان کرمان قبلا فقط به صورت بهاره انجام می گرفت، لذا ضروری است امکان سنجی کاشت پاییزه چغندرقند در این مناطق صورت پذیرد. استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی (GIS) با در نظرگیری هم زمان فاکتورهای مختلف موثر بر رشد چغندرقند بهترین و کم هزینه ترین روش جهت شناسایی مناطق مستعد کاشت پاییزه چغندرقند است. در این تحقیق به منظور پهنه بندی استان کرمان ازنظر شناسایی مناطق مستعد کشت چغندرقند، عناصر اقلیمی بلندمدت دما و بارش مناطق مختلف استان جمع آوری گردید. سپس احتمال وقوع واحدهای حرارتی تجمعی، شاخص قابلیت تولید زیست توده، ساعات بهاره شدن، یخ زدگی، بارندگی و طول روز برای هر ایستگاه محاسبه و نقشه آن ترسیم گردید. پس از وزن دهی لایه های فوق با استفاده از روش سلسله مراتبی، نقشه پهنه بندی نهایی در محیط ARC-GIS تهیه گردید. نتایج نشان داد که در شهرستان های بافت، بردسیر و شهربابک بوته های چغندرقند ساقه گل دهنده تولید خواهند کرد. ولی در جنوب استان مجموع دماهای بهاره شدن برای ساقه روی کافی نیست. بارش کمتر از 50 میلی متر در طول فصل زراعی در برخی مناطق جنوبی و شمال شرق استان مزیت کشت در این مناطق را کاهش می دهد. بیشتر اراضی که بارش بیش از 200 میلی متر دارند با خطر یخ زدگی، عدم دریافت GDD مناسب و بهاره شدن مواجه می باشند. بر اساس نقشه پهنه بندی نهایی 19/42 درصد اراضی استان کرمان شامل شهرستان کهنوج، منوجان، عنبر آباد، جنوب شهرستان جیرفت، شرق شهرستان بم و جنوب شهرستان بافت جزو مناطق بسیار مناسب، 22/67 درصد مناطق استان مناسب، 21/76 درصد متوسط و 15/36 درصد مساحت استان دارای شرایط نامناسب برای کاشت پاییزه چغندرقند می باشند. بنابراین امکان کاشت پاییزه چغندرقند در سطح نسبتا وسیعی از استان کرمان وجود دارد.
    کلید واژگان: بهاره شدن, دماهای بحرانی, درجه روز رشد, کاشت پاییزه, سیستم اطلاعات جغرافیایی}
    Mohammad Ali Javaheri*, Hamid Najafinezhad
    Sugar beet planting under autumn season has significant importance owing to higher water use efficiency especially in semiarid regions. In Kerman, sugar beet is only sown in spring, therefore it is important to evaluate the feasibility of autumn-sown sugar beet planting. Using geographic information system (GIS) combined with various factors influencing sugar beet growth is the best and economic method for identification of prone areas for autumn-sown sugar beet planting. The aim of this study was climatic zoning of Kerman region for autumn-sown sugar beet planting. Meteorological data including temperature and rainfall were collected. Then, cumulative thermal units, biomass productivity index, vernalization times, freezing, rainfall, and day length of each meteorological station were determined and their map was drawn. After weighting maps using hierarchical method, the final map was developed with ARC-GIS software. Results showed that sugar beet plants are susceptible to bolting in Baft, Bardsir and Shahr Babak cities; however in southern parts of the province, sugar beet plants could not receive required vernalization temperature. Less than 50 mm precipitation during the growing season may decrease the feasibility of sugar beet planting in these areas. Although, most of the lands with more than 200 mm precipitation are endanger of freezing, inadequate GDD reception, and vernalization occurrence. Based on final zoning map, 19.42% of the lands including Kahnooj, Manoujan, Anbar Abad, southern part of Jiroft, East of Bam, and south of Baft are classified as prone areas. Remained areas were regarded as proper (22.67%), medium (21.76%), and improper (36.15%) for autumn-sown sugar beet planting. In conclusion, autumn-sown sugar beet planting can be performed in most parts of the province.
    Keywords: Autumn-sown sugar beet planting, Climatic zonation, Geographic information system, Sugar beet}
  • حمید نجفی نژاد*، ناصر رشیدی، محمدعلی رستمی، محمدعلی جواهری
    به منظور بررسی اثر مدیریت استفاده از بقایای گندم و کلزا (کشت پاییزه) و خاک ورزی بر عملکرد ذرت و برخی خصوصیات خاک، دو آزمایش جداگانه به مدت سه سال (1390-1388) در منطقه ارزوئیه کرمان انجام شد. هر آزمایش به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار بود. فاکتور اصلی دو روش خاک ورزی مرسوم و حداقل و فاکتور فرعی مدیریت بقایای گیاهی در سه سطح حفظ بقایا، جمع آوری بقایا و سوزاندن بقایا بود. در آزمایش کشت ذرت در بستر کلزا تیمار خاک ورزی مرسوم از نظر عملکرد دانه و ارتفاع بوته به ترتیب 4/14 و 7 درصد نسبت به خاک ورزی حداقل برتری داشت. در آزمایش کشت ذرت در بستر گندم تیمار خاک ورزی مرسوم در دو سال اول آزمایش به طور معنی داری نسبت به خاک ورزی حداقل از عملکرد دانه بیشتری برخوردار بود اما در سال سوم تفاوت معنی داری بین دو روش خاک ورزی از نظر عملکرد دانه مشاهده نشد. در مقایسه بین تیمارهای مدیریت بقایای گندم، تیمار حفظ بقایا از عملکرد دانه بیشتری نسبت به تیمارهای سوزاندن و جمع آوری بقایا برخوردار بود. برهمکنش خاک ورزی و مدیریت بقایا نشان باعث شد که تیمار حفظ بقایای گندم در شرایط خاک ورزی حداقل بیشترین محتوی رطوبت ذخیره شده در خاک را داشته باشد در هر دو آزمایش تیمار حفظ بقایا منجر به افزایش درصد ماده آلی خاک شد و تیمار سوزاندن بقایا فسفر و پتاسیم قابل جذب خاک را افزایش داد. محتوی پروتئین دانه تحت تاثیر مدیریت بقایا غیر معنی دار اما خاک ورزی حداقل نسبت به مرسوم از نظر پروتئین دانه برتری معنی داری داشت. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق ضمن توصیه حفظ بقایای گیاهی در خاک و پرهیز از سوزاندن و یا جمع آوری پیشنهاد می شود برای مشخص شدن اثر مثبت خاک ورزی چنین آزمایش هایی برای دوره های حداقل پنج سال انجام شوند.
    کلید واژگان: بقایای گیاهی, بستر بذر, ذرت دانه ای, عملکرد, رطوبت خاک}
    H. Najafinezhad *, N. Rashidi, M.A. Rostami, M.A. Javaheri
    To study the effects of wheat and canola residue management and tillage methods on maize yield and some soil properties, two separate experiments were carried out over three years (2009-2011) in Experimental Research Station of Orzoiyeh in Kerman, Iran. In each experiment randomized complete block design arranged in a split plot was used with four replications. Tillage methods (conventional and minimum tillage) were compared in the main plots and crop residue (residue rentention, residue removal and residue burning) were compared in the sub plots. In maize planted under canola bed, in conventional tillage, grain yield (14.4%) and plant height (7%) was more than minimum tillage. In maize planted under wheat bed, grain yield of maize was higher in conventinal tillage in the first and second years, but there was not any significant difference between two tillage methods in the third year. In comparison between wheat residue treatments, residues retention had the highest maize grain yield. The moisture content stored in the soil was highest in treatment of minimum tillage along with residue retention of wheat. In both experiments, residue rentention increased significantly soil organic matter and residue burning increased soil phosphorus and potassium. Grain protein of maize was higher in minimum tillage than conventional tillage, but crop residue management has not significant effect on grain protein content. Based on the results of this study, residue retention in soil can be recommended, but to determine minimum tillage positive effects in soil, long term experiments should carried out.
    Keywords: Crop residue, seed bed, grain maize, yield, soil moisture}
  • حمید نجفی نژاد، محمدعلی جواهری، سید ذبیح الله راوری

    کم آبی مهمترین مشکل کشاورزی منطقه بوده و کاشت ذرت تابستانه (کشت دوم) با مصرف بالای آب همراه می باشد. به منظور بررسی و تعیین مناسبترین تاریخ کاشت و هیبرید جهت کشت زمستانه ذرت دانه ای در مزرعه تحقیقات ارزوئیه آزمایشی طی دو سال پیاپی 1388و 1389 به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. در این تحقیق تاریخ کاشت به عنوان عامل اصلی در 4 سطح (14 بهمن، 28 بهمن، 12 اسفند، 26 اسفند) و رقم به عنوان عامل فرعی در 4 سطح (تری وی کراس 600، تری وی کراس 647، سینگل کراس 704 و سینگل کراس 720) انتخاب گردید. بر اساس نتایج حاصله بین تاریخ های مختلف کاشت از لحاظ عملکرد و اجزای عملکرد دانه تفاوت معنی داری وجود نداشت، هر چند تاریخ کاشت 26 اسفند از بیشترین ارتفاع بوته و قطر بلال برخوردار بود. بین هیبریدهای مورد بررسی سینگل کراس 720 با عملکرد دانه 48/10 تن در هکتار نسبت به سایر هیبریدها برتری داشت که این برتری در مقایسه با سینگل کراس 704 (رقم شاهد آزمایش) به میزان 02/2 تن در هکتار بود. هیبرید مذکور از لحاظ تعداد ردیف دانه در بلال و قطر بلال بر سایر هیبریدها نیز برتری معنی داری داشت. بر اساس نتایج حاصل از این بررسی می توان گفت کاشت ذرت زمستانه در محدوده تاریخ های کاشت 14 بهمن تا 26 اسفند در منطقه امکان پذیر بوده ولی مناسبترین تاریخ کاشت نیمه دوم اسفند می باشد. همچنین هیبرید سینگل کراس 720 از گروه دیررس می تواند بعنوان یک رقم جدید در منطقه فوق معرفی گردد.

    کلید واژگان: تاریخ کاشت, ذرت, عملکرد و اجزای عملکرد, کشت زمستانه, هیبرید}
    Hamid Najafikjad, MohammadAli Javaheri, Seyed Zabi Ravari

    In Orzoiyeh region, water deficit is the most important environmental stress limiting plant growth and production. A field experiment was conducted over two years 2010-2011 in Orzoiyeh Research Station to determine the most suitable of planting date and hybrid for winter cultivation of corn . This study was conducted as a split- plot in randomized complete block design with four replications. Main plots were planting date with four levels ( 3 February, 17 February, 2 March, 18 March) and sub plots were four different corn hybrids (TWC 600, TWC 647, SC 704, SC 720). Results showed that there weren’t any significant difference between planting dates for grain yield and yield components, but planting in 18 March had the highest plant height and ear diameter. Between corn hybrids, SC 720 produced highest grain yield (10.48 t ha-1). Grain yield in SC720 hybrid was 2.02 t ha-1 higher than control (SC 704). SC720 hybrid had the highest amounts of ear diameter and number row per ear than others. Based on these results, can be concluded that in Orzoiyeh region, cultivation of corn in the range of 3 February to 18 March is possible, but 18 march is the best planting date. As well as SC 720 as a new hybrid can be introduced in this region.

    Keywords: corn, hybrid, sowing date, winter planting, yield, yield components}
  • پهنه بندی تعیین تاریخ کاشت، برداشت و طول دوره رشد مناسب جهت کاشت پاییزه چغندرقند در استان های خراسان رضوی و جنوبی
    محمد علی جواهری، محمدرضا اصغری پور *، محمود رمرودی، مهدی دهمرده، علیرضا قائمی
    در این مطالعه به این منظور ابتدا پایگاه داده های اقلیمی تشکیل گردید. سپس پهنه بندی تاریخ کاشت و برداشت بر اساس نتایج طرح های تحقیقاتی و همچنین احتمال وقوع دماهای آستانه در مراحل مختلف نموی، انجام پذیرفت. جهت محاسبه آستانه بهاره شدن، دماهای ساعتی روزانه و طول روز برای هر ایستگاه و سال های مختلف محاسبه گردید. به منظور تعیین بهترین روش درون یابی،مدل های رگرسیونی، وزن دهی معکوس فاصله، کریجینگ و کوکریجینگ مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس تحلیل داده ها و پهنه بندی هر لایه با نرم افزار10.2 ARC GIS انجام پذیرفت. نتایج نشان داد تاریخ کاشت مناسب در جنوب استان خراسان رضوی و در شهرستان بردسکن و غرب شهرستان سبزوار در این استان پنجم تا پانزدهم مهر ماه تعیین گردید. این تاریخ کاشت برای مناطق جنوبی و نواحی شرقی و غربی استان خراسان جنوبی نیز توصیه می گردد. همچنین تاریخ برداشت مناسب در قسمت های جنوبی این استان ها از پانزدهم اردیبهشت لغایت پانزدهم خرداد می باشد. این مناطق بدلیل محدودیت های دمایی از طول دوره رشد کمتری نسبت به نواحی مرکزی برخوردار هستند. با این حال این اراضی درصد روزهای مناسب رشد و همچنین درجه روز رشد بیشتری نسبت به نواحی مرکزی داشته اند. همچنین نتایج پهنه بندی نشان داد بیشتر مناطق جنوب غربی استان خراسان جنوبی مجموع دماهای بهاره شدن را دریافت نکرده و بوته ها بهاره نمی گردند. ولی در بسیاری از مناطق مورد مطالعه بهاره شدن بوته های چغندرقند انجام می پذیرد. لذا جهت کاشت پاییزه چغندرقند در این مناطق استفاده از ارقام بسیار مقاوم به ساقه دهی توصیه می گردد.
    کلید واژگان: بهاره شدن, پهنه بندی, تاریخ کاشت, چغندرقند, خراسان}
    Zoning determine the Sowing date, harvesting date and during the growing season for autumn sugar beet (Beta vulgaris) cultivation in Khorasan Razavi and South Khorasan Provinces
    M. A. Javaheri, M. R. Asgharipour*, M. Ramroudi, M. Dahmardeh, A. Ghaemi
    To calculate the threshold spring, daily and hourly temperatures during the day and in different years was calculated for each station. In order to determine the best method of interpolation, regression models, inverse distance weighting, kriging and co-kriging were evaluated. The data analysis and zoning of each layer was performed using SPSS 10.2 ARC GIS. The Results showed suitable planting date for southern part of the Khorasan Razavi Province, in Bardaskan, and in the western part of Sabzevar in this province were determined to be from 27 September to 7 October. This planting date was also recommended for the southern, eastern, and western parts of the South Khorasan Province; and suitable harvesting date for the southern parts of these provinces was from 5 May to 5 June. Because of their temperature limitations, these regions have shorter growing seasons compared to the central areas; nevertheless, they enjoy a larger number of days that are suitable for crop growth, and a greater number of growing degree-days, compared to the central areas. Zoning results showed sugar beet vernalization took place in many of the studied regions, while most regions in the southwestern part of the South Khorasan Province did not receive the total growing degree-days for vernalization and sugar beet plants were not vernalized. In these areas autumn sugar beet cultivation could be recommended only for resistant varieties to bolting.
    Keywords: Sowing date, Vernalization, Zoning, Sugar beet, Khorasan}
  • محمدرضا اوراضی زاده*، حمید شریفی، سیدیعقوب صادقیان، محسن آقایی زاده، سعید واحدی، علی حبیب خدایی، شهرام خدادادی، فرشید مطلوبی، مسعود احمدی، محمد علی جواهری، غلامرضا اشرف منصوری، علیرضا قائمی، محمدحسین عزیزپور
    پایین بودن مصرف آب در زراعت چغندرقند پاییزه یکی از استراتژی های مهم تولید این محصول به ویژه در مناطق خشک (مانند ایران) به شمار می رود. برای اصلاح، تهیه، انتخاب و معرفی رقم جدید شریف که یک هیبرید تریپلوئید منوژرم متحمل به بولتینگ و مناسب کشت پاییزه خوزستان است، تحقیقات گسترده ای از سال 1373 به مدت 16 سال طی دو مرحله (مرحله اول از سال 1382-1373 و مرحله دوم 1388-1383 ) با استفاده از روش گزینش دوره ای نیمه فامیلی در داخل توده گرده افشان تتراپلوئید و نرعقیم ژنتیکی سیتوپلاسمی در تهیه سینگل کراس (پایه مادری) صورت گرفت. پس از انجام ترکیبات متعدد و مقایسه آن ها، سینگل کراس (419*474) به عنوان پایه مادری و گرده افشان HM5514 به عنوان پایه پدری گزینش و تلاقی داده شدند. در نهایت این تلاقی منجر به تولید رقم هیبرید تریپلوئید منوژرم شریف با ترکیب (419*474)*HM 5514 گردید. این هیبرید تریپلوئید در قالب آزمایش های مقایسه ارقام طی سال های 87-85 در مناطق مستعد کشت پاییزه به خصوص دزفول از نظر بررسی مقاومت به ساقه روی (بولتینگ) و دیگر خصوصیات کمی و کیفی چغندرقند مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج این آزمایش ها در دزفول نشان داد که میانگین درصد قند، عملکردریشه و عملکرد شکرسفید این هیبرید به ترتیب 17/33 درصد، 74/50 و 11/55 تن درهکتار با میانگین درصد بولتینگ 3/09 درصد بود. با توجه به نتایج به دست آمده رقم جدید نسبت به رقم شاهد (رسول) از نظر صفات عملکردریشه، درصدقند و شکر تولیدی به ترتیب پنج، 2/8 و 8/5 درصد افزایش و از نظر بولتینگ 65 درصد کاهش نشان داده است و می تواند جایگزین مناسبی برای رقم رسول باشد. این هیبرید در کمیته نام گذاری رقم پس از بررسی های لازم به عنوان شریف نام گذاری شد.
    کلید واژگان: چغندرقند, ساقه روی, شریف, منوژرم, هیبرید, کشت پاییزه}
  • محمد علی جواهری
    کشت پاییزه چغندرقند از نظر اقتصادی و کارآیی مصرف آب سودمندی بیشتری نسبت به کشت بهاره آن دارد. کشت چغندرقند در استان های خراسان رضوی و جنوبی فقط به صورت بهاره انجام می شود، از این رو امکان سنجی کشت پاییزه چغندرقند در این مناطق ضروری است. بهترین و کم هزینه ترین روش جهت شناسایی مناطق مستعد، استفاده از سیستم های اطلاعات جغرافیایی است. بدین منظور عناصر اقلیمی دما و بارش این استان ها جمع آوری گردید. سپس احتمال وقوع واحدهای حرارتی تجمعی، شاخص قابلیت تولید زیست توده، ساعات بهاره شدن، یخ زدگی، بارندگی و طول روز برای هر ایستگاه محاسبه گردید. لایه های شیب و ارتفاع مناطق از مدل رقومی ارتفاع استخراج گردید. سپس نقشه پهنه بندی لایه های موثر و همچنین نقشه نهایی با استفاده از روش سلسله مراتبی در محیط ARC GIS تهیه گردید. نتایج نشان داد که در بسیاری از مناطق خراسان رضوی و نواحی مرکزی خراسان جنوبی احتمال ساقه وری بوته های چغندرقند وجود دارد. تنها در مناطق جنوب غربی استان خراسان جنوبی مجموع ساعات بهاره شدن کمتر از مقدار مورد نیاز چغندرقند می باشد. گرچه بارش کمتر از 50 میلیمتر در طول فصل زراعی در مناطق جنوبی استان خراسان جنوبی مزیت این کاشت را در این مناطق کاهش می دهد. بیشتر مناطقی که بارش بیش از 190 میلیمتر دارند با خطر یخ زدگی، عدم دریافت درجه روز رشد (GDD) مناسب و بهاره شدن مواجه می باشند. بر اساس نقشه نهایی پهنه بندی 90/ 4 درصد اراضی این استان ها بسیار مناسب، 74/ 16 درصد مناسب، 98/ 47 درصد متوسط و 38/ 30 درصد نامناسب برای کاشت پاییزه چغندرقند تخمین گردی062.
    کلید واژگان: کاپهنه بندی اقلیمی, چغندرقند, خراسان رضوی و جنوبی, سیستم اطلاعات جغرافیایی, کاشت پاییزه}
    M.A. Javaheri, M. Ramroudi, M.R. Asgharipour, M. Dahmardeh, A.R. Ghaemi
    Autumn sugar beet sowing has priority to its spring sowing in terms of economic productivity and water use efficiency. In Khorasan Razavi and Khorasan-e-Jonobi provinces, sugar beet is only sown in spring. Therefore, it is necessary to evaluate the feasibility of autumn sugar beet sowing in these regions. Using geographical information systems is the best and inexpensive way to identify suitable areas for the crop sowing. Therefore, climatic information such as temperature and rainfall were collected. Then, cumulative thermal units, biomass productivity index, vernalization time, freez risk, rainfall occurrence and day length were estimated for each station. The computed values of climatic parameters were all converted to point data in ArcGIS environment. Results showed that in most of the Khorasan Razavi regions and central regions of Khorasan-e-Jonobi, there is a risk of bolting. In southwestern Khorasan-e-Jonobi, the total hours needed for sugar beet vernalization is less than the required time. However, less than 50 mm rainfall in this area is another limitation for sugar beet autumn sowing. Also, in areas with more than 190 mm rainfall, there is a risk of freezing, lack of optimal growing degree days (GDD), and vernalization. Based on final zoning map, 4.90% of the lands in these provinces were most favorable, 16.74% as favorable, 47.98% as medium, and 30.38% were not favorable for autumn sugar beet sowing.
    Keywords: Agroclimatic zonation, Autumn sowing, GIS, Sugar beet}
  • سعید صادقزاده حمایتی، محمدحسن شیرزادی، محسن آقایی زاده، داریوش فتح‪اله طالقانی، محمدعلی جواهری، علی علیعسگری‬
    با عنایت به اهمیت آب به عنوان مهمترین عامل محدودکننده کشاورزی کشور، توجه به موضوع افزایش کارآیی مصرف آب محصولات کشاورزی ضرورت می‎یابد. عمده مناطق کشت چغندرقند بهاره با محدودیت شدید آب مواجه هستند و افزایش سطح زیرکشت این گیاه در بیشتر این مناطق با اصل حفظ منابع آب و خاک مغایرت دارد. استفاده از پهنه های جدید زراعت چغندرقند پاییزه، این امکان را بهوجود می آورد که سطح زیرکشت این محصول در مناطق گرم و نیمهگرم افزایش یابد. به منظور توسعه کشت چغندرقند پاییزه در استان کرمان، این تحقیق در شهرستان جیرفت بهصورت بلوکهای نواری دوبار خرد شده در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در سال 87-1386 انجام شد. در این تحقیق سه تاریخکاشت پانزدهم شهریور، مهر و آبان در کرت‪های اصلی و پنج رقم رسول، مونوتونا، 9597 (شاهد حساس)، SBSI002 و SBSI003 در کرت فرعی و سه تاریخ برداشت پانزدهم فروردین، اردیبهشت و خرداد در کرت فرعیفرعی مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج این مطالعه حاکی از تاثیر معنیدار تاریخ کاشت و برداشت بر عملکرد شکر سفید بود. در این میان، تغییرات تاریخ کاشت موثرتر از تاریخ برداشت بود، به نحوی که کاهش طول دوره رشد به مدت دو ماه (ناشی از تاخیر در زمان کاشت) موجب کاهش عملکرد شکر سفید به میزان 5/72 درصد و افزایش دوره رشد به همین میزان (در نتیجه به تاخیر در زمان برداشت) تنها موجب افزایش عملکرد شکر سفید به مقدار 1/55 درصد شد. بیشترین عملکرد شکرسفید (71/13 تن در هکتار) از کاشت زودهنگام (پانزدهم شهریور) و برداشت در پانزدهم اردیبهشت سال بعد (دوره رشد 240 روزه) از رقم SBSI002 حاصل شد. با توجه به نتایج این تحقیق و شرایط اقلیمی منطقه جیرفت (از مناطق گرم استان کرمان)، به نظر میرسد با انجام مطالعات تکمیلی، این منطقه به مناطق کشت پاییزه چغندرقند افزوده شود.
    کلید واژگان: تاریخ برداشت, تاریخ کاشت, جیرفت, چغندرقند, رقم چغندرقند, کشت پاییزه}
    S.S. Hemayati, M.H. Shirzadi, M. Aghaeezadeh, D.F. Taleghani, M.A. Javaheri, A. Aliasghari
    As water is the most restrictive factor in national agricultural production, it is necessary to take decreased water consumption and increased water us efficiency in crop production into consideration. Nowadays, spring sugar beet production areas are concentrated in the region with water limitation and hence, the increase in spring production area contradicts the principle of water and soil conservation. Using new regions for autumn sugar beet sowing allows the increase in warm and semi-warm beet production areas. To develop sugar beet production in Province of Kerman and to find new climates, the study was conducted in Jiroft area in strip split split plots based on Randomized Complete Block Design (RCBD) with three replications during 2007-2008. Three sowing dates (September 6, October 7 and November 6), five cultivars (Rasoul, Monatuna, 9597, SBSI002 and SBSI003) and three harvesting dates (April 4, May 5 and June 5) were evaluated. Results showed significant effects of sowing and harvesting dates on white sugar yield. The effects of sowing date variations were greater than those of harvesting date so that growth period shortened by two months (due to delayed sowing date) decreased white sugar yield by 72.5% whereas and growth period prolonged by the same amount (due to delayed harvesting date) increased the white sugar yield by 55.1%. The highest white sugar yield (13.71 ton.ha-1) was obtained by early sowing (September 6) of SBSI002 and harvesting in May 5(with 240 days growth period). Considering favorable agro-climatic conditions in Jiroft region belonging to warm zone of Province of Kerman, it seems that the region has the potential for fall cultivation of sugar beet.
    Keywords: Autumn cultivation, Cultivar, Harvesting date, Sowing date, Sugar beet}
  • علیرضا فتحی، محمدعلی جواهری، علی زین الدینی
    به منظور اثرات دور آبیاری و تراکم بوته بر عملکرد و اجزای عملکرد گلرنگ بهاره (رقم محلی اصفهان) آزمایشی در سال زراعی 1384 در ایستگاه منابع طبیعی شهر کرمان به صورت طرح آزمایشی کرت های خرد شده در قالب بلوک های کامل تصادفی و در چهار تکرار انجام گردید. در این تحقیق فاکتور اصلی دورهای آبیاری (5، 12 و 17 روز یک بار) و فاکتور فرعی تراکم بوته (20، 30 و 40 بوته در متر مربع) بود. نتایج نشان داد در دور آبیاری 17 روز یک بار گیاه زودتر از دورهای دیگر آبیاری به مرحله غنچه دهی، گلدهی و رسیدگی رسید. بیشترین شاخص سطح برگ به ترتیب به مقدار 21/3 و 17/3 مربوط به دور آبیاری اول (7 روز یک بار) و تراکم بوته اول (20 بوته در متر مربع) بوده است. همچنین سرعت رشد محصول نیز به ترتیب با 9/7 و 85/7 گرم بر متر مربع در روز در تیمار دور آبیاری اول و تراکم اول حاصل گردید. بیشترین سرعت رشد نسبی نیز در تراکم اول و دور آبیاری اول در 37 روز پس از کاشت بدست آمد. بطور کلی نتایج نشان داد با افزایش فواصل آبیاری و تعداد بوته در متر مربع بدلیل پیری زودرس گیاه و افزایش تنفس و همچنین رقابت درون و بین گیاهی شاخص سطح برگ و سرعت رشد گیاه کاهش می یابد.
    کلید واژگان: گلرنگ, دور آبیاری, تراکم بوته, شاخص های رشد}
    A.R. Fathi, M.A.Javaheri, A.Zinaldini
    In order to study the effects of plant density and irrigation periods on growth indices of Safflower (Carthamus tinctoeius) (Mohally Esfahan) an experiment conducted in Kerman in 2005. completely randomized blocks design in four replicates split plotly. The experimental designe was included irrigation period (I1= 7، I2= 12، I3=17 every days) and plant density (D1=20، D2=30، D3=40 in each square). The results showed that during every 17 day irrigation period، The plant got to tubudding. Flowering and ripening period sooner than the other irrigation periods. The most leaf growth index (3. 21، 3. 17 was during). The first irrigation period (every 7 days) and the first plant density (20 plants in each squar metre). Also crop growth rate (CGR) increased (7. 9، 784) during the treatment of first irrigation period and the first density. The most ratio growth rate (RGR) was during the first density and the first irrigation period (37 days of planting). As a whole the results showed with increasing irrigation period and plant density in each square metre، leaf erea index and plant growth rate reduced، because of the plant، respiration increasing، internal and outernal competition.
    Keywords: Safflower, Irrigation period, Plant density, Growth indices. Carthamus tinctorius}
  • عادل امیری، عنایت الله توحیدی، محمدعلی جواهری، قاسم محمدی نژاد
    برای بررسی تاثیر تاریخ کاشت، رقم و ازتوباکتر بر عملکرد گندم، یک آزمایش در سال 1385 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی بردسیر اجرا شد. تاریخ کاشت (15 مهر، 5 آبان و 25 آبان) به عنوان فاکتور اصلی و ازتوباکتر به همراه سه رقم گندم 2- 80C، 4- 80C و الوند (شاهد) به صورت اسپلیت فاکتوریل به عنوان فاکتورهای فردی درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار بررسی شد. در زمان برداشت میانگین تعداد سنبلچه در سنبله، ارتفاع بوته، طول سنبله، تعداد پنجه، وزن کاه، وزن هزار دانه، پروتئین دانه و عملکرد دانه اندازه گیری شد. تفاوت عملکرد در تاریخ های مختلف کاشت معنی دار بود. اثر متقابل ازتوباکتر و رقم بر عملکرد معنی دار بود. به طوری که بیشترین و کمترین عملکرد به ترتیب مربوط به بذر الوند تلقیح شده با ازتوباکتر و رقم 2- 80C بود. رقم 2- 80C در تاریخ پنج آبان بیشترین و در کشت 25 آبان کمترین عملکرد را داشت. به طورکلی رقم الوند در تاریخ کاشت پنج آبان بیشترین و رقم 4- 80C در کشت 25 آبان و عدم تلقیح کمترین میزان عملکرد را داشتند. براساس نتایج حاصل، کود بیولوژیک ازتوباکتر به دلیل سهولت استفاده و همچنین صرفه اقتصادی، و رقم الوند و تاریخ کاشت پنج آبان به دلیل مصون ماندن گیاه از تنش های حرارتی به کشاورزان منطقه توصیه می شوند.
    کلید واژگان: عملکرد گندم, رقم, ازتوباکتر, تاریخ کاشت}
    Adel Amiri, Enayatollah Tohidi, Mohammad Ali Javaheri, Ghasem Mohammadi Nejad
    In order to evaluate the effects of planting date, genotype and Azetobacter on wheat, the experiment was conducted in Bardsir Agricultural Research station in 1358. Planting date was mentioned as main factor in three levels (15th of Mehr, 5th of Aban and 25th of Aban), Azetobacter in three levels and three different genotype of wheat including, C80-2, C80-4 and Alvand (control) were treated as Split factoriel in RCBD with three replication. The measured traits at harvesting time was, mean on spikelet per spike, plant height, Spike length, Number of tiller, straw weight, 1000 grain weight, grain protein, and grain yield. There is significant difference among different planting dates, also the interaction of Genotype× azetobactor was significant for yield, the highest yield was belonged to Alvand with inoculation with Azetobacter white C80-4 had showed the lowest yield without inculation. The interaetion of planting date × Genotype C80-2 was the best the in the 5th Aban white this line had the lowest yield on 25th Aban. At the whole experiment Alvand showed the highest yield with inoculation, at 5th Aban as planting date, while C80-4 had the lowest in 25 of Abab and without inoculation. According to the result of this research, Azetobacter as an useful biological fertilizer would be advisable, due to facilating the Application and Economic benefit, For the farmers. Also it is advised to the farmers for planting Alvand as a good variety, and also planting in 5th of Aban because of escape of temperature stress.
  • حمید نجفی نژاد، محمدعلی جواهری، سیدذبیح الله راوری، فرزاد آزاد شهرکی

    به منظور بررسی اثر تناوب زراعی و مدیریت بقایای گندم بر عملکرد ذرت دانه ای رقم سینگل کراس 704 و برخی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک در نظام کشت دو گانه آزمایشی در محل مزرعه تحقیقاتی ارزوئیه وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان در سال های 82-1379 انجام شد. در این تحقیق بقایای گندم با چهار سطح (1- حفظ بقایا، 2- سوزاندن و حفظ بقایا به صورت یک سال در میان، 3- جمع آوری بقایا، 4- سوزاندن بقایا) به عنوان کرت های اصلی و تناوب به عنوان کرت های فرعی در سه سطح (1- گندم - پنبه، گندم - ذرت 2- گندم - ذرت، گندم - ذرت 3- گندم - سویا، گندم - ذرت) به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار مورد ارزیابی قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده، اثر روش های مختلف استفاده از بقایای گندم بر عملکرد و اجزاء عملکرد دانه ذرت، درصد پروتئین دانه، ماده آلی خاک، وزن مخصوص ظاهری خاک و فسفر قابل جذب خاک غیر معنی دار ولی بر پتاسیم قابل جذب خاک معنی دار بود. با این وجود عملکرد دانه ذرت در تیمار حفظ بقایای گندم 1150 کیلوگرم در هکتار نسبت به تیمار سوزاندن بقایا برتری داشت. تیمار حفظ بقایای گندم با 0.65 درصد ماده آلی و تیمار سوزاندن بقایا با 0.59 درصد ماده آلی به ترتیب واجد بیشترین و کمترین ماده آلی در خاک بودند. از لحاظ پتاسیم قابل جذب خاک، تیمار سوزاندن بقایا با دارا بودن 204.95 میلی گرم در کیلو گرم پتاسیم قابل جذب نسبت به تیمار حفظ بقایای گندم (180.04 میلی گرم در کیلو گرم) و تیمار جمع آوری بقایای گندم (178.48 میلی گرم در کیلو گرم) برتری داشت. تاثیر عامل تناوب بر عملکرد و اجزا عملکرد دانه غیرمعنی دار ولی بر فسفر و پتاسیم قابل جذب خاک معنی دار بود. پنبه در تناوب در مقایسه با کشت ممتد ذرت بعد از گندم از مقدار فسفر و پتاسیم بیشتری برخوردار بود. بر اساس نتایج به دست آمده و با توجه به فقر مواد آلی خاک و درجه حرارت بالای محیط در کشت تابستانه منطقه ارزوییه توصیه می شود. ضمن حفظ بقایای گندم در خاک، تناوب پنبه و ذرت بعد از برداشت گندم انجام شود. همچنین پیشنهاد می شود چنین آزمایشاتی برای یک دوره ده ساله مورد مطالعه قرار گیرد تا بتوان اثر عوامل مذکور را در خاک و گیاه به طورکامل و دقیق تر مورد بررسی قرار داد.

    کلید واژگان: تناوب زراعی, بقایای گندم, ذرت دانه ای, عملکرد دانه, خصوصیات خاک}
    H. Najafinezhad, M. A. Javaheri, S. Z. Ravari, F. A. Shahraki

    To study the effect of crop rotation and wheat residues management on grain yield, some agronomic characteristics of maize, and some properties of soil in second cropping system, an experiment was carried out in Experimental Research Farm of Orzoiyeh in Kerman Province for four cropping seasons (2000-2003). A split plot arrangement in a randomized complete block design was used with four replications. Wheat residue management at four levels (retention residue, burning and retention of residue every other year, removing residue, burned residue) were assigned to main plots, and crop rotation with three levels (1- wheat- cotton, wheat- corn, 2- wheat- soybean, wheat- corn, 3- wheat- corn, wheat- corn) were randomized in sub-plots. Results showed that yield and yield components, kernel protein content, organic carbon, available phosphorus, and bulk density in soil were not affected by wheat residue management, but available potassium in soil was affected significantly. Grain yield in residue retention treatment was 1150 kg ha-1 higher than burning residue. Organic carbon in retention and burning residue treatments were %0.65 and %0.59, respectively. Burning wheat residue increased available Potassium (204.95 mg/kg) in soil when compared with residue retention (180.04 mg/kg) and removing residue (178.48 mg/kg) treatments. Yield and yield components were not affected by crop rotation, but cotton in rotation had the highest potassium, phosphorus and organic carbon in soil. Based on these results and considering low organic carbon in soil and high temperature in summer in Orzoiyeh region, retention of wheat residue and rotation of cotton and maize after harvesting wheat are recommended. It is also suggested that the effect of wheat residue and crop rotation on grain yield and soil properties should be studied for a period of at least ten years.

  • حمید نجفی نژاد، مسعود فرزام نیا، محمد علی جواهری
    به منظور بررسی تاثیر الگوی کاشت بر عملکرد، خصوصیات زراعی و کارآیی مصرف آب دو رقم ذرت د انه ای آزمایشی به صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 4 تکرار طی سال های 1384-1383 در مزرعه تحقیقات ارزوئیه وابسته به مرکز تحقیقات کشاورزی ومنابع طبیعی کرمان انجام پذیرفت. الگوی کاشت در 5 سطح به عنوان فاکتور اصلی شامل: 1- کاشت دو رد یف ذرت در روی یک پشته به فاصله 20 سانتی متر از یکد یگر2- کاشت یک رد یف ذرت در وسط پشته(کشت مرسوم) 3- کاشت یک رد یف ذرت د روسط پشته با آبیاری یک در میان فاروها 4- کاشت یک رد یف ذرت در کف جوی آبیاری 5- کاشت یک رد یف ذرت در کف جوی آبیاری و تبد یل جوی به پشته در مرحله 8 برگی ذرت و رقم در دو سطح به عنوان فاکتور فرعی شامل ارقام سینگل کراس 700 و سینگل کراس 704 بود. براساس نتایج بد ست آمده تیمار آبیاری با حذف یک در میان فاروها با عمل کرد 4/ 12 تن در هکتار کمترین عمل کرد د انه و بالاترین کارآیی مصرف آب (82/ 2کیلوگرم د انه بر مترمکعب آب مصرفی) را د ارا بود. بین سایر تیمارهای الگوی کاشت از لحاظ عمل کرد د انه تفاوت معنی د اری مشاهده نشد هرچند تیمارهای کشت یک رد یفه در مقایسه با تیمار کشت دو رد یفه به طور متوسط650کیلوگرم در هکتار برتری عملکرد داشتند. بین هیبرید های مورد بررسی از لحاظ عمل کرد و اجزای عمل کرد د انه وکارآیی مصرف آب تفاوت معنی د اری وجود داشت. هیبرید سینگل کراس 704 به مقدار 89/ 1 تن در هکتار بر هیبرید سینگل کراس 700 برتری نشان د اد، ضمن اینکه ازکارآیی مصرف آب بیشتری نیزبرخورد ار بود. براساس نتایج بد ست آمده الگوی کاشت یک رد یفه با آبیاری یک در میان ثابت فاروها جهت توسعه کشت ذرت در منطقه توصیه می شود.
    کلید واژگان: ذرت, الگوی کاشت, عمل کرد د انه, کارایی مصرف آب}
    H. Najafinejad
    In order to study the effects of planting pattern on yield, some agronomic traits and water use efficiency of two corn hybrids an experiment was conducted in Orzoiyeh station during 2004-2005. The experiment was split plot in randomized complete block design with four replications. Main plot was planting pattern with five levels (1-planting two rows of corn on furrow 2-planting on row on furrow (normal planting)3-planting one row on furrow with alternate furrow irrigation 4-planting one row inside furrow, 5-planting one row inside furrow and change to normal planting in vegetative stage) and sub plot was hybrid with two levels (SC700,SC704).Based on results of this study planting one row on furrow with alternate irrigation had lowest grain yield (12.4 ton/ha) but it had highest water use efficiency. There were any significant difference between other treatments of planting pattern. Between hybrids there were a significant difference for yield, yield components, and water use efficiency. Hybrid of SC704 had higher grain yield and water use efficiency than another. Based on results, planting one row on furrow with alternate furrow irrigation recommended for increasing cultivated area of corn in Orzoiyeh region
  • محمد علی جواهری، هرمزد نقوی، امین باقی زاده

    به منظور توسعه کشت چغند رقند در منطقه ارزوییه استان کرمان اثر تاریخ کاشت و برداشت بر تولید ساقه گل د هند ه، سرعت رشد گیاه و عمل کرد چغند رقند مطالعه گردید. در این تحقیق دو رقم مقاوم به بولت DEZ و BR1 در سه تاریخ کاشت د هم شهریور، اول و بیستم مهر و سه تاریخ برداشت شامل پانزد هم ماه های فرورد ین، ارد یبهشت و خرد اد در یک طرح فاکتوریل و با سه تکرار در سال 1380 مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان د اد رقم DEZ ساقه گل د هند ه کمتری نسبت به رقم BR1 تولید کرد هاست.ارقام مورد مطالعه از لحاظ وزن خشک اند ام هوایی و هم چنین نسبت وزن خشک اند ام هوایی به ریشه تفاوتی با یکد یگر نداشتند. تاریخ کاشت اول دارای بیشترین درصد ساقه گل د هند ه و تاریخ کاشت سوم دارای کمترین درصد ساقه گل د هند ه بود. کمترین نسبت وزن خشک اند ام هوایی به وزن خشک ریشه را در بین تاریخ های کاشت مربوط به تاریخ کاشت اول وکمترین نسبت وزن خشک اند ام هوایی به وزن خشک ریشه نیز در تاریخ برداشت سوم به دست آمد. با تاخیر در کاشت سرعت رشد گیاهان کاهش یافت به طوری که تاریخ کاشت اول و سوم به ترتیب دارای بالاترین و پایین ترین سرعت رشد بودند. تیمارهایی که بالاترین سرعت رشد را داشته اند دارای بیشترین عمل کرد ریشه نیز بودند. CGR در تاریخ کاشت اول بعد از 245 روز منفی گردید ولی CGR گیاهان کشت شده در تاریخ کاشت سوم تا زمان برداشت سیر نزولی داشت و صفر یا منفی نگردید که نشان می د اد دوره رشد گیاهان در تاریخ کاشت سوم کامل نشده بود.

    کلید واژگان: تاریخ کاشت, تاریخ برداشت, ساقه گل دهنده, اندام هوایی, کشت پاییزه, چغندر قند}
    M. A.Javaheri

    In order to development of sugar beet fall sowing in Orzoiee area study of sowing and harvesting date on production of bolting and plant growth rate on sugar beet was done.In this research tolerance to bolt of DEZ and bR1 on 3 sowing dates: Sep.10th, Sep. 22nd and Oct 11st and 3 harvesting dates: Apr 3rd, May 4th and Jun. 4 th were investigated. The results showed that: DEZ variety produced less bolting compared to BR1.There were no difference among varieties in shoot dry weight and so rate of shoot to dry weight of root.The first sowing date had the most bolting but the third sowing date had the least bolting.The first sowing date had the least rate of shoot dry weight to root dry weight among the sowing dates, and the least rate of shoot dry weight to root was observed by the third sowing date.The lay delaying of sowing date, the plants growth rate was decreased, so that the first and the third sowing dates had the most and the least growth rate respectively.The plants which had the most growth rate, had the most root yield.The CGR of first sowing date after 245 days was become negative.But the CGR of sowing plant in the third sowing date till the harvesting time was not zero, this shows that the decade of plants growth was not completed in the third sowing date.

  • غلامرضا برادران، محمد مهدی امینایی، محمدعلی جواهری

    ریشه های چغندرقند به همراه خاک چسبیده به آن پس از برداشت جهت فرآوری به کارخانه های قند حمل شده و در اولین مرحله توسط فشار آب شستشو می شوند. آب گل آلود حاصل از شستشوی ریشه ها به عنوان پساب کارخانه توسط کانال به مزارع منطقه انتقال یافته و جهت آبیاری مورد استفاده قرار می گیرد. با توجه به امکان انتقال عوامل بیماری زا توسط خاک و آب، طی سال 1384یک بار در هفته در زمان فعالیت کارخانه قند بردسیر از پساب کارخانه نمونه برداری شد و نمونه ها همان روز به آزمایشگاه منتقل گردید. جداسازی عوامل بیماری زا از هر نمونه پساب با استفاده از روش طعمه گذاری با برگ مرکبات و استفاده از ریشه های سالم چغندرقند، آبیاری گیاهچه های چغندرقند با پساب کارخانه، کشت روی محیط انتخابی PARPHو کشت قطرات پساب روی محیط های PDA،CMA،NA،MAو WA انجام شد. جداسازی نماتدها با ریختن پساب در الک با مش های مختلف انجام شد. با استفاده از روش های فوق قارچ های Fusarium oxysporum، Fusarium sp.، Rhizopus stolonifer، Penicillium spp.، Aspergillus spp.، Pythium aphanidermatum Pythium sp.، Phytophthora cryptogea، Ph.drechsleri، Mucor sp. Rhizoctonia solani،Geotrichum sp.، باکتری Erwinia carotovora و سیست های نماتدHeterodera schachtii جداسازی گردید و بیماری زایی این عوامل بر روی گیاه چه و برش های ریشه چغندرقند اثبات گردید. بررسی تغییرات جمعیت عوامل بیماری زا با استفاده از روش طعمه گذاری با برگ مرکبات و کشت قطرات پساب روی محیط های MA،NA، و PDA انجام شد. نتایج حاصل نشان داد قارچ های خانواده Pythiaceae و باکتری Erwinia carotovora در ابتدای دوره فرآوری دارای جمعیت بیشتری در پساب بوده و جمعیت قارچ های Alternaria alternata، Rhizoctonia solani و spp. Fusariumدر طی دوره نمونه برداری یکنواخت بود. جمعیت قارچ های Penicillium spp.، Rhizopus stolonifer، Aspergillus spp.، Mucor sp. و Geotrichum sp. در اواخر دوره نمونه برداری افزایش داشت. جمعیت سیست های نماتد Heterodera schachtii در دوره نمونه برداری متغیر بود. عوامل بیماری زای فوق از مزارع تحت آبیاری با پساب نیز جداسازی گردید.

    Gh. Baradaran, M. M. Aminaee, M.A. Javaheri

    Sugar beet roots and attached soil are usually transferred to sugar factories for processing, then the roots are washed by pressurized water. Muddy water as waste flows in canal and is used to irrigate fields. The possibility of occurrence and fluctuations of the pathogenic organisms in waste were studied in 2005. The samples were collected from waste water once a week. Isolation of pathogens was done by a) citrus leaf baiting method and on PARPH selective medium, and common culture media such as PDA, CMA, MA, NA and WA, b) irrigation of sugar beet seedlings with waste water, c) bioassay with healthy sugar beet roots and d) cysts of nematode extracted from waste by sieves. Different pathogens were isolated from waste such as Fusarium oxysporum, Fusarium sp., Rhizopus stolonifer, Penicillium spp., Aspergillus spp., Pythium aphanidermatum Pythium sp., Phytophthora cryptogea, Ph. drechsleri, Mucor sp. Rhizoctonia solani, Geotrichum sp., Erwinia carotovora and cysts of Heterodera schachtii. Pathogencity tests were done for each pathogen. At early periods of processing, recovered populations of Pythiaceae and Erwinia carotovora were high, and in the last weeks of processing period population of Penicillium spp., Aspergillus spp., Mucor sp. and Geotrichum sp. Were in high levels. Populations of Alternaria alternata، Rhizoctonia solani and Fusarium spp. were stable and cysts of Heterodera schachtii were variable during processing period. These pathogens were also isolated from fields of sugar beet irrigated with waste water.

نمایش عناوین بیشتر...
سامانه نویسندگان
  • محمدعلی جواهری
    جواهری، محمدعلی
    استادیار بخش زراعی باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمان
  • محمدعلی جواهری کاشانی
    جواهری کاشانی، محمدعلی
    استاد دانشگاه
اطلاعات نویسنده(گان) توسط ایشان ثبت و تکمیل شده‌است. برای مشاهده مشخصات و فهرست همه مطالب، صفحه رزومه ایشان را ببینید.
بدانید!
  • در این صفحه نام مورد نظر در اسامی نویسندگان مقالات جستجو می‌شود. ممکن است نتایج شامل مطالب نویسندگان هم نام و حتی در رشته‌های مختلف باشد.
  • همه مقالات ترجمه فارسی یا انگلیسی ندارند پس ممکن است مقالاتی باشند که نام نویسنده مورد نظر شما به صورت معادل فارسی یا انگلیسی آن درج شده باشد. در صفحه جستجوی پیشرفته می‌توانید همزمان نام فارسی و انگلیسی نویسنده را درج نمایید.
  • در صورتی که می‌خواهید جستجو را با شرایط متفاوت تکرار کنید به صفحه جستجوی پیشرفته مطالب نشریات مراجعه کنید.
درخواست پشتیبانی - گزارش اشکال